Identifying Data 2017/18
Subject (*) Psychogerontology Code 652G03024
Study programme
Grao en Educación Social
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Graduate 1st four-month period
 Third Obligatoria 6
Language
Spanish
Galician
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Psicoloxía
Coordinador
Piñeiro Aguin, Isabel
 E-mail
isabel.pineiro.aguin@udc.es
Lecturers
Piñeiro Aguin, Isabel
Rodriguez Martinez, Susana
 E-mail
isabel.pineiro.aguin@udc.es
susana.rodriguez1@udc.es
Web
General description La introdución da Psicoserontoloxía como disciplina no curriculum do Grao en Educación Social xustifícase, entre outras razóns, por dúas, poucos cuestionables na actualidade: a necesidade de aprender ao longo de toda a nosa vida e o feito de que a sociedade actual está envellecendo. Baixo estas premisas, esta disciplina porponse acercar ao estudiante ás características do funcionamento cognitivo das peroas maiores contribuindo con elo á formación dos profesionais que han de traballar con elas.

Study programme competencies
Code Study programme competences
A1 Coñecer os campos da educación social e recoñecer novos ámbitos emerxentes.
A4 Distinguir os estadios evolutivos das persoas, e interpretar as súas implicacións educativas.
A5 Identificar e analizar os factores contextuais que afectan os procesos de intervención socioeducativa.
A6 Seleccionar diferentes métodos e técnicas para a planificación e avaliación de programas e servizos.
A7 Aplicar metodoloxías educativas e dinamizadoras da acción socioeducativa.
A9 Deseñar e desenvolver proxectos, programas e servizos nos diferentes campos de intervención profesional promovendo a participación e o desenvolvemento comunitario.
A13 Deseñar e levar a cabo proxectos de investigación elementais aplicables aos diferentes campos de intervención.
A15 Elaborar e xestionar medios e recursos para a intervención socioeducativa.
A16 Comprender a traxectoria da Educación Social e a configuración do seu campo e identidade profesional.
B1 Elaborar, analizar, sintetizar, valorar e transmitir criticamente a información.
B2 Redactar e presentar informes técnicos, memorias, regulamentos ou calquera outro documento básico que contribúa a regular a acción socioeducativa.
B4 Deseñar e impulsar espazos socioeducativos en contextos de diversidade atendendo á igualdade de xénero, á equidade e respecto aos dereitos humanos, favorecendo o empoderamento das persoas e colectivos ubicados en situacións de desvantaxe social.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
Coñecer as implicacións que conleva para a sociedade actual o envellecemento demográfico. A1
A9
A13
A15
A16
 B1
 C6
C7
C8
Coñecer e saber desenvolver Programas de Preperación para a Xubilación A1
A5
A9
A15
 B1
 C7
C8
Ser capaz de traballar coas persoas maiores desde un Modelo de Competencia A4
A9
 B1
B2
 C3
Coñecer o funcionamento cognitivo das persoas maiores A1
A7
 B1
 C1
C7
Coñecer que é a Dependencia e as súas implicacións na vida diaria das persoas maiores que a padecen C6
Coñecer e ser capaz de intervir psicoeducativamente coas persoas maiores con dependencia A1
A5
A13
 B1
B2
 C7
Coñecer e ser capaz de intervir psicoeducativamente cos coidadores familiares das persoas maiores con dependencia A1
A5
A6
A7
 B1
B2
B4
 C1

Contents
Topic Sub-topic
1. Retos psicosociais do envellecemento. A xubilación 1.1. O envellecemento demográfico.
1.2. Consecuencias do envellecemento demográfico.
1.3. A xubilación.
1.4. A preparación para a xubilación.
2. Funcionamento cognitivo nas persoas maiores. 2.1. A explicación do envellecemento: o modelo da competencia vs. o modelo do declive.
2.2. Cambios bio-psico-sociais no envellecemento.
2.3. Os procesos cognitivos no envellecemento: A atención e a intelixencia.
2.4. Os procesos cognitivos no envellecemento: A memoria.
2.5. Factores sociais e afectivo-motivacionais na vellez.
2.6. Variables moduladoras do desenvolvemento cognitivo nas persoas maiores.
2.7. O envellecemento satisfactorio
3. A dependencia 3.1. Introdución.
3.2. Autonomía: Autonomía funcional e Autonomía persoal
3.3. Autodeterminación
3.3.1. A autodeterminación nas persoas con discapacidade ou dependencia
3.4. A Discapacidade
3.5. A Dependencia
3.5.1. Factores antecedentes da Dependencia
3.5.2. Avaliación da Dependencia
3.5.2.1. A Avaliación das competencias funcionais
3.5.2.2. A Dependencia e a súa valoración ao longo destes anos.
3.6. A Familia como condicionante sociodemográfico que afecta á Dependencia.
4. A Demencia 4.1. Introdución.
4.2. Caracterización da demencia.
4.3. Dimensións afectadas:
4.3.1. Déficits cognitivos.
4.3.2. Déficits sociais.
4.3.3. Déficits afectivo-motivacionais.
4.3.4. Trastornos de comportamento.
4.4. A Avaliación Psicolóxica da demencia
4.4.1. A avaliación psicolóxica das persoas maiores.
4.4.2. Avaliación psicolóxica da demencia.
4.4.2.1. Avaliación do funcionamento cognitivo
4.4.2.2. A avaliación da memoria
5. Intervención psicolóxica nas persoas maiores con dependencia 5.1. A Estimulación cognitiva
5.2. Características fundamentais dos programas de Estimulación Cognitiva
5.3. Estratexias e técnicas psicolóxicas utilizadas na Estimulación Cognitiva
5.3.1. Técnicas de apoio á aprendizaxe
5.3.2. Técnicas para favorecer a comunicación
6. O coidado das persoas maiores con dependencia: O cuidador non profesional. 6.1. Introdución. Por que prestamos axuda aos nosos familiares?
6.2. Características do coidador non profesional.
6.2.1. Diferencias no perfil dos coidadores
6.3. Que supón para a familia o coidado dunha persoa maior con dependencia ?
6.4. Que supón para o coidador principal o coidado dunha persoa maior con dependencia?
6.4.1. Sobrecarga do coidador principal
6.4.2. Consecuencias psicolóxicas e sociais da sobrecarga do coidador principal
6.5. Avaliación e Intervención psicolóxica no cuidador non profesional.

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Workbook A4 A5 A6 A16 C7 C6 0 25 25
Objective test A4 C7 2 2 4
Student portfolio A4 A9 C7 10 40 50
Supervised projects A7 A9 A13 A15 B1 B2 B4 C3 C1 10 40 50
Guest lecture / keynote speech A1 A4 C7 C8 20 0 20
 
Personalized attention 1 0 1
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Workbook Lectura de artigos de revistas sobre a temática das persoas maiores. Posterior comentario en grupos sobre os mesmos.
Objective test Exame tipo test
Student portfolio Pequenas prácticas de contidos desenvolvidos na aula que se realizarán nas clases interactivas.
Supervised projects Ao longo do curso, o alumno realizará alguna das prácticas de forma máis extensa. Sempre indicada e supervisada pola profesora.
Guest lecture / keynote speech Explicación teórico/práctica por parte da mestra

Personalized attention
Methodologies
Student portfolio
Supervised projects
Description
A través das tutorías (presenciales e/ou non presenciais) intentarase dar resposta aos problemas que o alumno poida ter con respecto á materia

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Student portfolio A4 A9 C7 Pequenas prácticas realizadas nas clase interactivas dos contidos do temario 30
Objective test A4 C7 Exame tipo test 50
Supervised projects A7 A9 A13 A15 B1 B2 B4 C3 C1 Prácticas máis extensas que se realizarán ao longo do curso supervisadas pola profesora. 20
 
Assessment comments

O alumnado que teña recoñecida a condición de estudante a tempo parcial e solicitara no Decanato a dispensa académica terá a avaliación desta materia da seguinte forma:
- Non terá a obriga de asistencia
- A nota final da materia será a que obteña no exame tipo test

Sources of information
Basic Bermejo, L. (2010). Envejecimiento activo y actividades socioeducativas con personas mayores. . Ed.: Panamericana
Alberich, T., Barranco, A. y Funes, E. (coords.) (2008). Intervención social y sanitaria con mayores: manual para el trabajo con la 3ª y 4ª edad. Madrid: Dykinson.
Moragas, R. (2013). Jubilación para torpes.. Anaya Multimedia.
Triadó, F. y Villar, C. (corrds.) (2006). Psicología de la vejez. Alianza Editorial
Fernández-Ballesteros, R., Moya, R., Íñiguez, J. y Dolores, M. (1999). ¿Qué es la psicología de la vejez?. Madrid: Biblioteca Nueva.

Complementary Crespo, M. y López, J. (2007). El estrés en cuidadores de mayores dependientes. Cuidarse para cuidar.. Ed. Pirámide.
Simón, P. (2012). Memorias del Alzheimer. Madrid: La Esfera de los Libros.
Moragas, R.; Cristófol, R.; Sánchez, C.; Rivas, P. y Rodríguez, N. (2007). Prevención de la dependencia. Preparación para la jubilación. Editorial de la Universidad de Barcelona, GIE Grupo Investigación Envejecimiento


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before

Subjects that are recommended to be taken simultaneously

Subjects that continue the syllabus

Other comments


(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.