Competencias do título |
Código
|
Competencias / Resultados do título
|
A7 |
Coñecer, recoñecer e discriminar entre a variedade das alteracións: os trastornos específicos do desenvolvemento da linguaxe, trastorno específico da linguaxe, retrasos da linguaxe, trastornos fonéticos e fonolóxicos; os trastornos da comunicación e a linguaxe asociados a déficit auditivos e visuais, o déficit de atención, a deficiencia mental, o trastorno xeneralizado do desenvolvemento, os trastornos do espectro autista, a parálise cerebral infantil e as plurideficiencias; os trastornos específicos da linguaxe escrita; as discalculias; as alteracións no desenvolvemento da linguaxe por deprivación social e as asociadas a contextos multiculturais e plurilingüismo; os trastornos da fluidez da fala; as afasias e os trastornos asociados; as disartrias; as disfonías; as disglosias; as alteracións da linguaxe no avellentamento e os trastornos dexenerativos; as alteracións da linguaxe e a comunicación en enfermidades mentais; o mutismo e as inhibicións da linguaxe; as alteracións das funcións orais non verbais: deglución atípica, disfagia e alteracións tubáricas. |
A8 |
Coñecer os fundamentos do proceso de avaliación e diagnóstico. |
A9 |
Coñecer e aplicar os modelos, técnicas e instrumentos de avaliación. |
A16 |
Coñecer as características diferenciais da intervención logopédica nos ámbitos familiar, escolar, clínico-sanitario e asistencial. |
A22 |
Saber deseñar, programar e avaliar a actuación logopédica. |
A30 |
Coñecer a actuación profesional e os contornos onde se desenvolve a práctica. |
B3 |
Apreciar as distintas manifestacións da diversidade. |
B8 |
Capacidade de observar e de escoitar de forma activa. |
B9 |
Capacidade de organizar e planificar. |
B11 |
Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional. |
B16 |
Resolver problemas de forma efectiva. |
B21 |
Tomar decisións con autonomía e responsabilidade. |
B24 |
Traballar en equipo e, de ser o caso, de forma interdisciplinar. |
C3 |
Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida. |
C7 |
Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida. |
Resultados de aprendizaxe |
Resultados de aprendizaxe |
Competencias / Resultados do título |
Conocer los fundamentos del proceso de evaluación y diagnóstico. |
A8
|
B8
|
C3
|
Conocer y aplicar los modelos, técnicas e instrumentos de evaluación. |
A7 A9
|
|
|
Conocer las características diferenciales de la intervención logopédica en los ámbitos familiar, escolar, clínico-sanitario y asistencial |
A16
|
|
|
Saber diseñar, programar y evaluar la actuación logopédica. |
A22
|
|
|
Conocer la actuación profesional y los entornos donde se desarrolla la práctica. |
A30
|
|
|
Apreciar las distintas manifestaciones de la diversidad. |
|
B3
|
|
Capacidad de observar y de escuchar de forma activa. |
|
B8
|
|
Capacidad de organizar y planificar. |
|
B9
|
|
Comportarse con ética y responsabilidad social como ciudadano y como profesional. |
|
B11
|
|
Resolver problemas de forma efectiva. |
|
B16
|
|
Tomar decisiones con autonomía y responsabilidad. |
|
B21
|
|
Trabajar en equipo y, en su caso, de forma interdisciplinar. |
|
B24
|
|
Utilizar las herramientas básicas de las tecnologías de la información y las comunicaciones (TIC) necesarias para el ejercicio de su profesión y para el aprendizaje a lo largo de su vida. |
|
|
C3
|
Asumir como profesional y ciudadano la importancia del aprendizaje a lo largo de la vida. |
|
|
C7
|
Contidos |
Temas |
Subtemas |
I. ASPECTOS CONCEPTUALES |
|
TEMA 1. Consideraciones generales acerca del proceso de evaluación y diagnóstico |
Concepto de evaluación. Objetivos generales de la evaluación. Modelos de evaluación del lenguaje. Evaluación vs diagnóstico. Evaluación de la intervención |
Tema 2. Contenidos de la evaluación del lenguaje |
Objetivos generales de la evaluación del lenguaje. Aspectos básicos a tener en cuenta en la evaluación del lenguaje. La estructura del lenguaje. Principales métodos de evaluación del lenguaje |
II: PROCEDIMIENTOS DE EVALAUCIÓN |
|
Tema 3. Técnicas de recogida de datos: Historia clínica y entrevista |
Definición y contenido de la historia clínica. Definición y contenido de la entrevista. Técnicas de entrevista. Habilidades para fomentar una relación de colaboración en el proceso de recogida de datos. Utilidad de las técnicas de recogida de datos |
Tema 4. Observación conductual |
Cómo desarrollar el método de observación. Fiabilidad de los registros. Problemas metodológicos |
Tema 5. Los autoinformes. |
Definición de autoinforme. Cases de variables consideradas en los autoinformes. Tipos de autoinforme. Fuentes de error en los autoinformes. Condiciones que mejoran la exactitud de los autoinformes. |
Tema 6. Análisis de muestras de lenguaje |
Recogida de la muestra. Selección de los enunciados. Análisis fonológico, morfosintáctico y pragamático del contenido de la muestra. |
Tema 7. Pruebas estandarizadas en evaluación del lenguaje |
Pruebas generales (PLON, BLOC, ELCE, etc.). Pruebas específicas: Peabody, EPLA, Escalas Batell, etc) |
Tema 8. Informe de evaluación |
Características del informe de evaluación. Estructura. Comunicación del informe |
III. SESIONES INTERACTIVAS |
|
PRÁCTICAS
|
• Manejo de la historia clínica y de la entrevista
• Construcción de sistemas de registro para la observación de conductas, empleo de los mismos y cálculo de la fiabilidad de las observaciones
• Elaboración de auto-registros de cara a la obtención de información tras la presentación de varios casos clínicos. Además de utilización de diversos cuestionarios, inventarios y escalas de cara a valorar las características de los mismos, así como las posibles diferencias y similitudes
• Análisis de muestras de lenguaje
• Aplicación de procedimientos estandarizados de evaluación del lenguaje
• Elaboración del informe de evaluación |
Planificación |
Metodoloxías / probas |
Competencias / Resultados |
Horas lectivas (presenciais e virtuais) |
Horas traballo autónomo |
Horas totais |
Sesión maxistral |
A7 A8 B11 |
20 |
30 |
50 |
Actividades iniciais |
B8 B9 |
4 |
6 |
10 |
Presentación oral |
B16 B24 |
4 |
8 |
12 |
Obradoiro |
A30 A16 C3 |
4 |
8 |
12 |
Proba obxectiva |
A9 A22 |
2 |
2 |
4 |
Traballos tutelados |
B9 B21 B24 |
15 |
30 |
45 |
Estudo de casos |
B3 C7 |
4 |
6 |
10 |
|
Atención personalizada |
|
7 |
0 |
7 |
|
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado |
Metodoloxías |
Metodoloxías |
Descrición |
Sesión maxistral |
O profesor presentará aos estudantes un resumo esquematizado do contido central dos temas do programa. No caso das prácticas explicará en qué consisten as técnicas e procedementos cos que se traballará en pequeno grupo |
Actividades iniciais |
Técnica de dinámica de grupos que ten como obxectivo axudar a desenvolver a perspectiva social e a empatía mediante a representación de diferentes papeis dentro de situacións conflitivas onde interveñen diferentes posturas que teñen que ser combinadas. Utilízase para traballar as relacións interpersoais, o comportamento, os valores e as actitudes. |
Presentación oral |
Os estudantes deberán facer unha breve presentación oral (en torno a 15-20min) do proceso de evaluación y diagnóstico seguido no caso elexido para traballar os temas 6 e 7 do programa |
Obradoiro |
Os estudantes poderán realizar diversas metodoloxías/probas (exposicións, simulacións, debates, solución de problemas, prácticas guiadas, exercicios, etc) a través da que o alumnado desenvolve tarefas eminentemente prácticas sobre temas relacionados coa avaliación da linguaxe, co apoio e supervisión do profesorado |
Proba obxectiva |
A avaliación da materia realizarase mediante proba obxectiva. Nenbargantes, a superación do curso implica a superación da parte práctica da materia cos exercicios derivados das clases interactivas. |
Traballos tutelados |
Os alumnos deberán analizar algún procedemento concreto de evaluación da linguaxe e presentar un breve informe cos resultados. Fixaránse sesións para tratar de resolver as dúbidas que poidan xurdir no proceso |
Estudo de casos |
Faráse unha presentación de casos clínicos que os estudantes deberán analizar e tratar de planificar o proceso de evaluación, indicando as técnicas de obtención de información mais apropiados para cada caso |
Atención personalizada |
Metodoloxías
|
Actividades iniciais |
Traballos tutelados |
|
Descrición |
Cada estudante terá que realizar ao menos unha titoría planificada obrigatoria na que poderá presentar as súas dúbidas sobre a materia, o estado dos traballos e lecturas previstos e as dificultades xerais que está tendo no seguimento da materia. Estas titorías obrigatorias poderán ser individuais ou en pequeno grupo é serán complementarias coas titorias baixo demanda que se poidan producir ao longo do curso.
|
|
Avaliación |
Metodoloxías
|
Competencias / Resultados |
Descrición
|
Cualificación
|
Presentación oral |
B16 B24 |
A exposición do traballo realizado en grupo sobre un procedemento concreto de evaluación contará de modo individual en cada membro do grupo. |
10 |
Obradoiro |
A30 A16 C3 |
A asistencia e presentación dos traballos derivados das clases interactivas contará ata un máximo dun 10% da nota global |
10 |
Proba obxectiva |
A9 A22 |
E necesario superar unha proba obxectiva tipo test ao rematar o cuatrimestre. E imprescindible superar a proba para superar a asignatura |
70 |
Traballos tutelados |
B9 B21 B24 |
Os traballos realizaranse en grupo e a nota do traballo será común para todos os membros do grupo. |
10 |
|
Observacións avaliación |
Para superar a asignatura será requisito imprescindible obter unha calificación mínima de 5 puntos (nunha escala 0-10) no exame final da asignatura e na parte práctica (asistencia as clases interactivas, presentación de traballos derivados das clases interactivas, traballo tutelado e presentación oral) de forma independente. Na aplicación da "Norma que regula o réximen de dedicación ao estudo dos estudantes de grao na UDC" (aprobada en Consello de Goberno de 29 de maio de 2012), os alumnos aos que lle fora recoñecido a condición de estudantes a tempo parcial e a correspondente dispensa académica, quedarán eximidos da obligatoriedade de asistencia as sesións interactivas; nenbargantes, estos alumnos deberán entregar os correspondentes informes e traballos antes da data establecida para a realización do exame da asignatura.
|
Fontes de información |
Bibliografía básica
|
|
Acosta, V. M., León, S. y Ramos, V. (1998). Dificultades del habla infantil: Un enfoque clínico. Málaga: Aljibe.
Acosta, V. M. (Dir.) (1996). La evaluación del lenguaje. Teoría y práctica del proceso de evaluación de la conducta lingüística. Málaga: Aljibe
Ayala, C.L y Galve, J.L. (2001). Evaluación e informes psicopedagógicos. Madrid: CEPE.
Caballo, V.E. (2006). Manual para la evaluación clínica de los trastornos psicológicos. Madrid: Pirámide.
Cohen, R.J. y Serdlik, M.E. (2001). Pruebas y evaluación psicológicas (4ª edición). México: McGraw-Hill.
Fernández, S. y López-Higes, R. (2005). Guía de intervención logopédica en las afasias. Madrid: Síntesis.
Fernández-Ballesteros, R. (2001). Introducción a la evaluación psicológica (Vol. I y II). Madrid: Pirámide.
González, M. J. (1993). Dificultades fonológicas: Evaluación y tratamiento. Valencia: Promolibro.
Labrador, F.J. (2008). Técnicas de Modificación de Conducta. Madrid: Pirámide
Martorell, M. C. y González, R. (1997). Entrevista y consejo psicológico. Madrid: Síntesis.
Monge, R. (2000). Disfemias en la práctica clínica. Barcelona: Isep.
Villegas, F. (2003). Manual de logopedia. Evaluación e intervención de las dificultades fonológicas. Madrid: Pirámide
Puyuelo, M., Rondal, J.A. y Wiig, E. (2000). Evaluación del lenguaje. Barcelona: Masson.
Sattler, J.M. (2003). Evaluación infantil (Vol. I y II) (4ª edición). Madrid: Manual Moderno |
Bibliografía complementaria
|
|
|
Recomendacións |
Materias que se recomenda ter cursado previamente |
|
Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
|
Materias que continúan o temario |
|
Observacións |
Recoméndase elixir a impresión a doble cara na entrega de traballos. Débese facer un uso sostible dos recursos e a prevención de impactos negativos sobre o medio natural. Débese ter en conta a importancia dos principios éticos relacionados cos valores da sosenibiliade nos comportamentos persoais e profesionais. |
|