Datos Identificativos 2017/18
Asignatura (*) Pediatría, Psiquiatría e Rehabilitación Infanto-xuvenil Código 653G01205
Titulación
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
Segundo Obrigatoria 4.5
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Ciencias Biomédicas, Medicina e Fisioterapia
Coordinación
Rodriguez-Villamil Fernandez, Jose Luis
Correo electrónico
jose.luis.rodriguez-villamil@udc.es
Profesorado
Núñez Pérez, Antonio
Rodriguez-Villamil Fernandez, Jose Luis
Correo electrónico
a.nunez@udc.es
jose.luis.rodriguez-villamil@udc.es
Web http://villamil@udc.es
Descrición xeral Esta materia pretende o desenvolvemento de competencias que permitan
ao alumnado comprender e aplicar os coñecementos relacionados coa pediatría, afeccións sensoriais,psicopatologia, psiquiatría, así como a Rehabilitación do neno e do adolescente.

Descriptores:
Coñecementos médicos, cirúrxicos e psiquiátricos aplicables ao ser humano en todos os momentos do ciclo vital (infancia e adolescencia) que capaciten para avaliar, sintetizar e aplicar tratamentos de Terapia Ocupacional..
Coñecemento do proceso fisiopatológico en todos os momentos do ciclo vital (infancia e adolescencia), identificando os problemas e aspectos clínicos, preventivos e terapéuticos da persoa, tanto na saúde como na enfermidade.
Coñecementos de Psicopatología aplicables ao ser humano en todos os momentos do ciclo vital (infancia e adolescencia) que capaciten para avaliar, sintetizar e aplicar tratamentos de Terapia Ocupacional.

Competencias do título
Código Competencias / Resultados do título

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias / Resultados do título
Traballar a atención integral do neno e do adolescente con discapacidade física, psíquica e/ou sensorial desde unha perspectiva interdisciplinar. A3
A6
B4
B5
B6
B7
B11
B12
B17
B26
B29
B31
B36
C4
Sintetizar e aplicar o coñecemento relevante de Pediatría, Psiquiatría e Rehabilitación Infanto-Xuvenil no contexto da Terapia Ocupacional. A3
A6
C4
Mellorar as actitudes e habilidades do estudante de Terapia Ocupacional como acode e como profesional adquirindo as competencias xenéricas asignadas, desde o respecto dos Dereitos Humanos e o coidado da sustentabilidade medio-ambiental. B4
B5
B6
B7
B11
B12
B16
B17
B28
B29
B31
B36
C4
Adquirir os coñecementos básicos da profesión e da área de estudo da Pediatría, Psiquiatría e Rehabilitación Infanto-Xuvenil. A3
A6
B12
C4
Coñecer e aplicar o coñecemento relevante da Rehabilitación sensorial cunha perspectiva integral e interdisciplinar no neno e adolescente. Coñecer e aplicar o coñecemento relevante da Atencion e Asistencia a Saude Mental dende unha perspectiva integral e interdisciplinar no neno e adolescente. A3
A6
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
B11
B12
B13
B16
B17
B28
B29
B31
B35
B36
B37
C4
C7
A3
A3
A6

Contidos
Temas Subtemas
Tema 1.- PSICOPEDIATRÍA DE INTERESE OCUPACIONAL NA INFANCIA E ADOLESCENCIA.
Prof. Antonio Núñez Pérez.
1.1.- Exploración psicopatolóxica básica en infancia e adolescencia. Diagnóstico e Clasificación dos trastornos psiquiátricos infanto-xuvenís. Sistemas de clasificación internacionais (CIE e DSM ). Casos prácticos
1.2.- Trastornos Xeneralizados do Desenvolvemento: Autismo, Síndrome de Asperger e outros Trastornos do espectro Autista. Casos prácticos.
1.3.- Trastorno por déficit de atención e hiperactividade. Síndromes desadaptativos sociais. Oposicionismo infantil. Casos prácticos.
1.4.- Trastornos da conduta Alimentaria: Anorexia e Bulimia nerviosa, Trastorno por atracón e outros trastornos alimentarios. Casos prácticos.
1.5.- Trastornos do estado de ánimo de inicio temperán. Depresión na infancia e adolescencia. Suicidio na adolescencia.. Casos prácticos.
1.6.- Esquizofrenia de inicio temperán e Psicose incipiente. Programas preventivos e de detección precoz. Casos prácticos
1.7.- Outros trastornos de interese infanto xuvenil, nocións xerais: Trastorno reactivo de vinculación. Ansiedade de separación. Trastorno Obsesivo Compulsivo en infacia e adolescencia. Casos prácticos.
Tema 2.- PEDIATRÍA Y REHABILITACIÓN SENSORIAL INFANTO-JUVENIL
Prof. José Luis Rodríguez Villamil.
2.1.- Patoloxía pediátrica: Esquema xeral.
2.2.- Prematuridad.
2.3.- Trastornos do sistema nervioso central:
- Parálise cerebral infantil,
- Traumatismo cranioencefálico,
2.4.- Lesións nerviosas periféricas. Parálise braquial obstétrica e outras patoloxías.
2.5.- Enfermidades neuromusculares: Distrofias musculares e outras.
1.6.- Alteracións cromosómicas: Trisomía (Síndrome de Down).
1.7.- Outras patoloxías causantes de disfunción ocupacional na infancia.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias / Resultados Horas lectivas (presenciais e virtuais) Horas traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A3 B2 B3 B4 B6 B10 B12 B17 B26 B31 B36 B37 80 20 100
Actividades iniciais A6 B35 C4 C7 1 0 1
Proba mixta B8 B9 B13 B16 B29 2 0 2
Estudo de casos B5 B7 B11 B28 0.5 7 7.5
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral A clase maxistral é tamén coñecida como "conferencia", "método expositivo" ou "lección maxistral". Esta última modalidade adóitase reservar a un tipo especial de lección impartida por un profesor en ocasións especiais, cun contido que supón unha elaboración orixinal e baseada no uso case exclusivo da palabra como vía de transmisión da información á audiencia.

Relación coas competencias específicas 3 e 6.


Actividades iniciais Actividades que levan a cabo antes de iniciar calquera proceso de ensino-aprendizaxe a fin de coñecer as competencias, intereses e/ou motivacións que posúe o alumnado para o logro dos obxectivos que se queren alcanzar, vinculados a un programa formativo. Con ela preténdese obter información relevante que permita articular a docencia para favorecer aprendizaxes eficaces e significativas, que partan dos saberes previos do alumnado.

Permite adquirir as competencias xenéricas apuntadas nesta materia.
Proba mixta Proba que integra preguntas tipo de probas de ensaio e preguntas tipo de probas obxectivas.
En canto a preguntas de ensaio, recolle preguntas abertas de desenvolvemento. Ademais, en canto preguntas obxectivas, pode combinar preguntas de resposta múltiple, de ordenación, de resposta breve, de discriminación, de completar e/ou de asociación.
Estudo de casos Metodoloxía onde o suxeito se enfronta ante a descrición dunha situación específica que suscita un problema que ten que ser comprendido, valorado e resolto por un grupo de persoas, a través dun proceso de discusión. O alumno sitúase ante un problema concreto (caso), que lle describe unha situación real da vida profesional, e debe ser capaz de analizar unha serie de feitos, referentes a un campo particular do coñecemento ou da acción, para chegar a unha decisión razoada a través dun proceso de discusión en pequenos grupos de traballo.

Para adquirir competencias xenéricas e específicas reseñadas nesta asignatura.

Atención personalizada
Metodoloxías
Estudo de casos
Descrición
A atención personalizada farase, globalmente, mediante tutorías personalizadas directas e virtuais, individuais e grupales nos traballos propostos por cada profesor.

Avaliación
Metodoloxías Competencias / Resultados Descrición Cualificación
Sesión maxistral A3 B2 B3 B4 B6 B10 B12 B17 B26 B31 B36 B37 Avaliación na modalidade de Proba mixta. 5
Estudo de casos B5 B7 B11 B28 Estudo de casos ou fórmulas similares individuais ou grupales/profesor sobre 1 punto.
Total: 3 puntos.


30
Proba mixta B8 B9 B13 B16 B29 - Exame final:
A. O Prof. Antonio Núñez Pérez avaliará sobre 7 puntos no seu parte de exame.

B. O Prof. Sergio Santos del Riego avaliará sobre 3.5 puntos no seu parte de exame.

C. O Prof. José Luís Rodríguez Villamil avaliará sobre 3.5 puntos no seu parte de exame.

A nota final do exame será a media da con B+C, sobre 7 puntos, unha vez revisadas as respectivas cualificacións por cada profesor.
Necesitarase unha cualificación media igual ou maior a 3.5 puntos para sumar coas cualificacións da avaliación continua.
Se fose inferior a 3.5 puntos, a cualificación final da materia será de Suspenso/a.
65
 
Observacións avaliación
CUALIFICACIÓN DA MATERIA

AVALIACIÓN CONTINUA: 30%
- Sobre 1 punto, traballo de grupo fóra de clase de carácter preferentemente práctico (estudo de casos, entrevistas, simulacións, entre outros) ou outra fórmula, segundo metodoloxía específica organizada en "actividades iniciais" e avaliada ao final da materia nos termos que expoña.
- Sobre 1 punto, avaliación de casos clínicos ou outra fórmula, segundo metodoloxía específica que organizará e explicará o Prof. José Luís Rodríguez Villamil ao comezo das súas clases
- Sobre 1 punto, traballo de grupo ou outra fórmula, segundo metodoloxía específica que organizará e explicará o Prof. Antonio Núñez Pérez ao comezo das súas clases
2.- EXAME: 70%
A. O Prof. Antonio Núñez Pérez avaliará sobre 7 puntos no seu parte de exame
B. O Prof. José Luís Rodríguez Villamil avaliará sobre 7 puntos no seu parte de exame
A nota final do exame será a media da con A+B, unha vez revisadas as cualificacións por cada profesor. Necesitarase unha cualificación media igual ou maior a 3.5 puntos para sumar coas cualificacións da avaliación continua. Se fose inferior a 3.5 puntos, a cualificación final da materia será de Suspenso/a.
3.- INFORMACIÓN SOBRE A CUALIFICACIÓN FINAL
- En relación coa convocatoria/curso, realizarase só un exame final, co tres partes, na primeira oportunidade e outro na segunda oportunidade (Xullo) para preservar a equidade no trato cos estudantes
- Na primeira oportunidade, o exame realizarase en data próxima á finalización das clases da materia, caso de contar coa aprobación dos órganos colexiados universitarios pertinentes, a efectos de garantir que os estudantes adquiran as competencias desta materia con anterioridade á impartición completa das materias aplicadas do ciclo vital.
- A materia compórtase e avalía como un todo: só computará a cualificación media global do exame, non as cualificacións individuais de cada profesor.
- O profesor responsable da materia determina o prazo de entrega das cualificacións revisadas do resto de profesores da materia, elabora e expón publicamente a cualificación final nun prazo determinado para consideración polos estudantes e realiza as últimas matizacións de calidade, contexto e institucionais previamente á introdución das cualificacións finais de cada estudante na aplicación informática en prazo oficial.
- A non realización dalgunha metodoloxía de avaliación continua polo estudante cualificarase como non presentado/a (NP) e repercutirá na cualificación final como NP, de igual forma considerarase a non realización dalgunha das partes do exame.
- O estudante ten dereito a ter unha cualificación numérica na avaliación continua, en ambas as oportunidades, nas condicións específicas que cada profesor estime, moi especialmente na segunda oportunidade de Xullo.

Fontes de información
Bibliografía básica
  • Cruz M. Tratado de Pediatría (2 volúmenes). 8ª Edición. Ediciones Ergon, S.A: Madrid; 2001.
  • Nelson. Tratado de Pediatría (2 volúmenes). 16ª Edición. McGraw-Hill-Interamericana de España, S.A.U: Madrid; 2000.
  • Downwey JA. Enfermedades incapacitantes en el niño. Salvat: Madrid; 1987.
  • Forfar JO, Arneil JC. Textbook of Pediátricos. 4th Edition. Churchill Livingstone: New York, 1992.
  • Gomez Muñoz C. Intervención desde Terapia Ocupacional en Salud Mental. Editorial Monsa Salud: Barcelona; 2013.
  • MacKinon R, Michels R. La entrevista psiquiátrica en la práctica clínica. Editorial Ars Médica: Madrid; 2008.
  • Vallejo Ruiloba J, Leal Cercos C. Tratado de Psiquiatría. Editorial Ars Médica: Madrid; 2008.
  • Moruno Miralles P, Talavera Valverde MA. Terapia Ocupacional en Salud Mental. Elsevier-España: Madrid; 2009.
  • Beth Early, M. Mental Healt concepts and techniques for the occupational therapy. Lippincott: Baltimore; 2007.
  • Asociación Española de Psiquiatría del Niño y del Adolescente (AEPNYA). Manual de Psiquiatría del Niño y del Adolescente. Editorial Panamericana: Madrid; 2010.
  • Wiener JM, Dulcan MK. Tratado de Psiquiatría del Niño y del Adolescente. Masson: Barcelona;2006.
  • Marcelli D, Braconnier A. Psicopatología del Adolescente. Masson: Barcelona; 2005.
  • Sadock BJ, Sadock VA. SinopsisdePsiquiatría. Kaplan&Sadock. 10.a ed. Lippincott, Williams & Wilkins: Barcelona ; 2009. Talbot JA, Hales RE, Yudofsky SC. Tratado de Psiquiatría. Barcelona: Ancora; 1989.Miranda Mayordomo JL. Rehabilitación Médica. Aula Médica: Madrid; 2004
  • Manual SERMEF de Rehabilitación y Medicina Física, 2005.
  • Espinosa, Arroyo, Martín, Ruíz, Moreno. Guía esencial de Rehabilitación Infantil. Madrid: Panamericana; 2010.
  • De Lisa J, Gans B, Currie D. Rehabilitation Medicine. Principles and Practice. Lippincott: Filadelfia, 1993.
Bibliografía complementaria
  • Oski FA. Pediatrics. Principles and practice. 3rd Edition. Lippincott Williams & Wilkins. New York, 1999.
  • Hernández M. Pediatría. 2ª Edición. Ed. Díaz de Santos. Madrid, 1994.
  • Downwey JA. Enfermedades incapacitantes en el niño. Madrid:Salvat; 1987.
  • Finnie NR. Atención en el hogar del niño con Paralisis Cerebral Infantil. México:La Prensa Médica Mexicana; 1976.
  • Le Metayer M. Reeducación cerebromotriz del niño pequeño. Educación Terapeutica. M. Barcelona: Masson; 2000.
  • Gassier J. Manual del desarrollo psicomotor del niño. Barcelona: Masson; 1990.
  • Hellbrugge T. Diagnóstico funcional del desarrollo durante el primer año de vida. Madrid:Marfil; 1980..
  • Illingworth RS. Desarrollo del niño. Londres:Churchill Livingstone; 1987.
  • Bobath K. Base neurofisiológica para el tratamento de la Paralisis Cerebral. Panamericana; 1.982.
  • Vojta V. Alteraciones motoras cerebrales infantiles. A Coruña:Atam-Paideia; 1991.
  • Bobath B. Desarrollo motor en distintos tipos de Parálise Cerebral. Panamericana; 1.976.
  • Ruiz Estremera. Prevención, atención y seguimiento de niños de riesgo o con lesiones establecidas. Comares; 1997.
  • Pueschel SM. Síndrome de Down. Problemática biomédica. Barcelona: Masson-Salvat; 1993.
  • Cunningham C. El Síndrome de Down. Una introducción para padres. Paidos, 1999.
  • Kumin L. ¿Cómo favorecer las habilidades comunicativas de los niños con Síndrome Down?. Paidós; 1997.
  • Springer Sp. Cerebro izquierdo Cerebro derecho. Gedisa; 1.994.
  • Cobos Álvarez. El desarrollo psicomotor y sus alteraciones. Pirámide, 1995.
  • Hernández FJ. Torpeza motriz. EUB; 1995.
  • Barkley RA. Niños hiperactivos. ¿Cómo comprender y atender sus necesidades especiales?. Paidós; 1999.
  • Moreno García I. Hiperactividad. Pirámide; 1998.
  • Arnaiz Sánchez P. Evolución y contexto de la práctica psicomotriz. Amarúa ediciones; 1991..
  • Domingo Calco Q. Psicomotricidad. Una propuesta de actividades lúdicas para el desarrollo. Seco Olea; 1990.
  • Taylor EA. El Niño Hiperactivo. Martinez Roca; 1990.
  • Sinason V. Comprendiendo a tu hijo discapacitado. Paidós; 1994.
  • Trombly C. Terapia Ocupacional para enfermos incapacitados físicamente. México: Prensa Médica Mexicana; 2001.
  • Ruiz Estremera. Niños de riesgo. Programas de Atención Temprana. Norma Capitel; 2004.
  • Porres E. Tocame mamá. Edad; 2000.
  • Breinholst W. ¡Hola, aquí estoy!. Elfos; 1985.
  • Dolto F. Las etapas de la infancia. Paidós; 2000.
  • Cairo Antelo FJ. Avances en la atención al niño con discapacidad. A Coruña: Unidad de Rehabilitación Infantil y Atención Temprana; 1999.
  • Rochet Morata PH. El mundo del bebé. Serie Bruner; 2.004.
  • Toledo González M. La escuela ordinaria ante el niño con necesidades especiales. Santillana; 1999.
  • Gallardo Jáuregui MV. Discapacidad motórica. Aspectos psicoevolutivos y educativos. Aljibe; 1994.
  • Ruiz Pérez LM. Desarrollo Motor y Actividades Físicas. Gymnos Editorial; 1987.
  • Turner A, Foster M, Johnson S E. Terapia Ocupacional y Disfunción Física: Principios, Técnicas y Práctica. Madrid: Elsevier España; 2003.

Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións

Para axudar a conseguir unha contorna inmediata sustentable e cumprir o objectivo estratéxico 9 do I Plan de Sustentabilidade Medio-ambiental Green Campus FCS, todos os traballos documentais que se realicen nesta materia serán entregados a través de Moodle, en formato dixital, sen necesidade de imprimilos.

De realizarse en papel:

- Non se empregarán plásticos.

- Realizarase impresións a dobre cara.

- Se emplegara papel reciclado.

- Evitásese imprimir borradores.



(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías