Study programme competencies |
Code
|
Study programme competences / results
|
A3 |
Coñecer e comprender os métodos, procedementos e actuacións fisioterapéuticas, encamiñados tanto á terapéutica propiamente dita a aplicar na clínica para a reeducación ou recuperación funcional, como á realización de actividades dirixidas á promoción e mantemento da saúde. |
A5 |
Valorar o estado funcional do paciente, considerando os aspectos físicos, psicolóxicos e sociais. |
A6 |
Valoración diagnóstica de coidados de fisioterapia segundo as normas e cos instrumentos de validación recoñecidos internacionalmente. |
A7 |
Deseñar o plan de intervención de fisioterapia atendendo a criterios de adecuación, validez e eficiencia. |
A19 |
Comunicarse de modo efectivo e claro, tanto de forma oral como escrita, cos usuarios do sistema sanitario así como con outros profesionais. |
C1 |
Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma. |
C6 |
Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. |
Learning aims |
Learning outcomes |
Study programme competences / results |
Coñecer e comprender os métodos, procedimentos e actuaciones fisioterapéuticas específicas referidas ao sistema respiratorio, encamiñadas tanto á terapéutica propiamente dita a aplicar en clínica para a reeducación ou recuperación funcional do doente respiratorio, como á realización de actividades dirixidas á promoción e mantenimento da saúde. |
A3
|
|
|
Valorar o estado funcional do doente respiratorio , considerando os aspectos físicos, psicolóxicos e sociales. |
A5
|
|
|
Valoración diagnóstica de Fisioterapia Respiratoria segundo as normas e cos instrumentos de valoración recoñecidos internacionalmente. |
A6
|
|
C6
|
Diseñar o plan de intervención de Fisioterapia Respiratoria atendendo aos criterios de adecuación, validez e eficiencia. |
A7
|
|
C6
|
Comunicarse de modo efectivo e claro, tanto de forma oral como escrita, cos usuarios do sistema sanitario así como con outros profesionais |
A19
|
|
C1
|
Definir os conceptos das técnicas de permeabilización bronquial, describindo o seu mecanismo de acción e procedimento de aplicación |
A7
|
|
|
Definir os conceptos das técnicas de cinesiterapia respiratoria, describindo o seu mecanismo de acción e procedimento de aplicación |
A7
|
|
|
Definir os conceptos básicos da aerosolterapia, describir os principáis mecanismos de inhalación existentes e identificar o papel do fisioterapeuta na educación ventilatoria no uso da aerosolterapia |
A7
|
|
|
Contents |
Topic |
Sub-topic |
TEMARIO TEÓRICO |
Tema 1: Anatomía de superficie dos pulmónsLocalización topográfica de bordes, cisuras, lóbulos e segmentos pulmonares
Tema 2: Mecanismos de defensa del sistema respiratorio y depuración bronquial
Tema 3: Ecuación fundamental da Fisioterapia Respiratoria.
Tema 4: Valoración fisioterápica do doente respiratorio.
- Estudo semiolóxico
- Análise da estática e dinámica torácica
- Estudo dos ruidos respiratorios (auscultación, ruidos en boca, palpación)
- Volumes e fluxos pulmonares (espirometría)
- Forza e resistencia musculares (manual e instrumental)
- Intercambio de gases (pulsioximetría e gasometría)
- Tolerancia ao esforzo (test simples de esforzo)
Tema 5: Métodos de intervención en Fisioterapia Respiratoria
- Claficación, obxetivos e principios xeráis de actuación
- Métodos de permeabilización bronquial (concepto, procedimiento, indicacións e contraindicacións)
- Métodos de cinesiterapia respiratoria (concepto, procedimiento, indicacións e contraindicacións)
Tema 6: Empleo dos aerosóis en Fisioterapia
- Concepto e obxetivos da Aerosolterapia
- Penetración e depósito das partículas activas a nivel da árbore bronquial. Factores condicionantes
- Sistemas de administración dos aerosóis |
TEMARIO PRACTICO |
- Práctica 1: Localización topográfica dos pulmons: bordes, cisuras e segmentos.
- Práctica 2: Realización da auscultación.
- Práctica 3: Inspección do tórax, observando a súa morfoloxía e patrón ventilatorio. Medición da amplitude torácica, manual e instrumentalmente.
-Práctica 4. Valoración manual da musculatura respiratoria
- Práctica 5 y 6. Execución das maniobras de espirometría simple e forzada. Determinación da máxima ventilación voluntaria.
- Práctica 7. Determinación instrumental das presións respiratorias máximas
- Práctica 8. Execución das técnicas de permeabilización da vía aérea por ondas de choque e posicionamento. Vibración endóxena con presión espiratoria positiva oscilatoria. Presión espiratoria positiva continua.
- Práctica 9. Execución das técnicas de permeabilización da vía aérea por variación do fluxo aéreo.
- Práctica 10.A aerosolterapia integrada nos programas de educación para a saúde dos enfermos respiratorios.
- Práctica 11. Respiración diafragmática. Respiración a labios fruncidos. Respiración sumada. Expansións costo-pulmonares. Flexibilización da caixa torácica. Espirometría incentivada.
- Práctica 12. Execución do protocolo de ventilación dirixida e execución do protocolo de entrenamiento específico da musculatura respiratoria |
Planning |
Methodologies / tests |
Competencies / Results |
Teaching hours (in-person & virtual) |
Student’s personal work hours |
Total hours |
Guest lecture / keynote speech |
A3 A5 A6 A7 |
24 |
18 |
42 |
Laboratory practice |
A5 A6 A7 |
29 |
8 |
37 |
Supervised projects |
A3 A19 C1 C6 |
4 |
22 |
26 |
Workbook |
C1 C6 |
0 |
12 |
12 |
Practical test: |
A5 A6 A7 |
1 |
9 |
10 |
Mixed objective/subjective test |
A3 A5 A6 A7 C1 |
2 |
18 |
20 |
|
Personalized attention |
|
3 |
0 |
3 |
|
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students. |
Methodologies |
Methodologies |
Description |
Guest lecture / keynote speech |
Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución de algunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe.
A clase maxistral é tamén coñecida como “conferencia”, “método expositivo” ou “lección maxistral”. Esta última modalidade sóese reservar a un tipo especial de lección impartida por un profesor en ocasións especiais, cun contido que supón unha elaboración orixinal e baseada no uso case exclusivo da palabra como vía de transmisión da información á audiencia.
Durante o seu desenrolo, integraranse metodoloxías de dicusion dirixida e aprendizaxe colaborativa.
|
Laboratory practice |
Docencia práctica: Demostración práctica, por parte do profesor dunha actividade ou aspecto terapéutico concreto, mentres os alumnos observan, para a continuación reproducila entre eles ate acadar o seu dominio.
|
Supervised projects |
Elaboración dun traballo en grupo por parte do alumnado. Constituiranse 9 grupos, o número de alumnos por grupo dependerá da matrícula da materia, cada grupo elaborará un traballo diferente e ao final do cuatrimestre realizarase a exposición pública dos mesmos.
|
Workbook |
Durante o curso o alumno realizará a lectura de catro artigos seleccionados, complementarios aos contidos desenvolvidos no aula, e que reforzarán o traballo durante o curso.
O alumno deberá presentar o resume de cada texto a través da plataforma moodle, respostando a unha serie de cuestión formuladas polo profesor. |
Practical test: |
Proba na que se busca que o alumno desenvolva total ou parcialmente algunha práctica que previamente tivese feito durante as clases prácticas. |
Mixed objective/subjective test |
Proba que integra preguntas tipo probas de ensaio (dúas ou tres) e preguntas tipo de probas obxetivas tipo test de resposta múiltiple. |
Personalized attention |
Methodologies
|
Guest lecture / keynote speech |
Supervised projects |
|
Description |
A atención personalizada realizarase a demanda dos estudantes, pero con caracter xeral concretarase en dous momentos do curso:
1. Na metade do cuatrimestre: o seu obxetivo e orientar ao alumno no desenvolvemento dos traballos tutelados, e correxir desviacións que se poden producir no proceso de ensinanza aprendizaxe. Realizarase co grupo de traballo.
2. Antes da avaliación: o seu obxetivo e resolver aquelas dudas de conceto que o alumno poida plantexar en relación as sesión maxistrais. Realizarase de xeito individual. |
|
Assessment |
Methodologies
|
Competencies / Results |
Description
|
Qualification
|
Mixed objective/subjective test |
A3 A5 A6 A7 C1 |
Exame teórico con preguntas de ensaio desenrolo e tipo test de múltiple resposta |
40 |
Supervised projects |
A3 A19 C1 C6 |
Calificación do traballo en grupo, e retroalimentación por parte do profesor |
15 |
Practical test: |
A5 A6 A7 |
O estudante demostrará que ten a suficiente competencia motriz para o desempeños dos diferentes procedementos e técnicas de evaluación e tratamento en Fisioterapia Respiratoria, ademáis de ser capaz de relacionar adecuadamente os contidos prácticos cos teóricos |
40 |
Workbook |
C1 C6 |
Calificación dos resumes presentados polo alumno ao longo do curso. |
5 |
|
Assessment comments |
A calificación final será fruto da suma de todas as partes avaliadas coa sua correspondente ponderación (proba práctica 40%, proba teórica 40%, traballos tutelados 15%, lecturas 5%). Para aprobar a materia o estudante deberá superar a proba mixta e a proba práctica. Si unha das probas sinaladas non se supera, para facer media deberá acadarse unha calificación igual ou superior a 4 puntos. As
porcentaxes asignadas a cada proba poden sufrir pequenas modificacións
dun curso a outro en función das necesidades da materia; no entanto, o
valor do
exame (proba mixta e proba práctica) nunca será inferior ao 70% da nota
final, e o valor da avaliación continuada (traballos tutelados e
lecturas) nunca será superior ao 30%”
|
Sources of information |
Basic
|
Jones M, Moffatt F (2002). Cardiopulmonary Physiotherapy. Cardiopulmonary Physiotherapy
Pryor J.A (1993). Cuidados respiratorios. Barcelona: Masson - Salvat medicina
Hislop HJ, Montgomery J. (2003). Daniels y Worthingham. Técnicas de balance muscular. Madrid: Elsevier
J Sanchís Aldás, P. Casan Clará, J. Castillo Gómez, N. Gómez Mangado, L. Palenciano Ballesteros, J. (). Espirometría. http://www.separ.es/biblioteca-1/Biblioteca-para-Profesionales/normativas
Coordinador: Luis Puente Maestu (2002). Evaluación de la función pulmonar . http://www.separ.es/biblioteca-1/Biblioteca-para-Profesonales/manuales
Coordinadores: Felip Burgos Rincón, Pere Casan Clará (2004). Evaluación de la función pulmonar II. http://www.separ.es/biblioteca-1/Biblioteca-para-Profesionales/manuales
Antonello, M y Delplanque D (2002). Fisioterapia respiratoria del diagnóstico al proyecto terapéutico . Barcelona: Masson
Postiaux G (1999). Fisioterapia respiratoria en el niño. Madrid: Mc Graw – Hill. Interamericana
Cristancho Gómez W (2003). Fundamentos de fisioterapia respiratoria y ventilación mecánica. Bogotá: El manual moderno
Souto Camba, S., González Doniz, L, López García, A., Lista Paz, A. (2017). Guía Práctica de Fisioterapia Respiratoria. Servicio de publicaciones: Universidade da Coruña
Valenza G, González L, Yuste MªJ. (2005). Manual de Fisioterapia respiratoria y cardiaca. Madrid: Editorial Síntesis
Marti Romeu JD, Venderll Relat (2013). Manual SEPAR de procedimientos: técnicas manuales e instrumentales para el drenaje de secreciones bronquiales en el paciente adulto. http://www.separ.es/biblioteca-1/Biblioteca-para-Profesionales/manuales.
Kendall FP, Kendall E, Geise P (2000). Músculos,pruebas, funciones y dolor postural. Madrid: Marban
Pryor J, Ammandi S (2008). Physiotherapy for respiratory and cardiac problems / adults and pediatrics . Ediburgh : Churchill Livingstone
Hough, A (2001). Physiotherapy in respiratory care an evidence-based approach to respiratory and cardiac management. Cheltenham: Nelson Thjornes
Jiménez M., Servera E., Vergara P (2001). Prevención y rehabilitación en patología respiratoria crónica. Fisioterapia, entrenamiento y cuidados respiratorios. Madrid: Ed. Médica Panamericana
Netter FH (1991). Sistema Respiratorio. Barcelona: Salvat
Seco J. (2018). Sistema Respiratorio: Afecciones Médico-Quirúrgicas. Métodos de Intervención.Fisioterapia Clínica. Editorial Médica Panamericana
Guell, R y De Lucas, P (2005). Tratado de Rehabilitación Respiratoria. Barcelona: Ars Médica
J. Giner, LV Basualdo, P Casan, C Hernández, V Macián, I Martínez y A Mengíbar. (2000). Utilización de los fármacos inhalados. Arch Bronconeumol 2000; 36: 34-43
âcote M., Chevalier A.M., Miranda A., Bleton J - B., Stevenin P. (1984). Valoración de la función muscular normal y patológica. Barcelona: Masson |
Área de asma de SEPAR, Área de enfermería de SEPAR, Departamento de
asma ALAT. Consenso SEPAR-ALAT sobre terapia inhalada. Arch
Bronconeumol. 2013;49(Supl 1):2-14. GEMA: Guía española para el
manejo del asma para pacientes [Internet]. Madrid: SEPAR; 2011 [citado
el 26/04/2016]. Disponible en: https://issuu.com/separ/docs/gema_para_
pacientes?backgroundColor Rodríguez Machado MG. Patrón
respiratorio. En: Rodríguez Machado MG. Bases de la Fisioterapia
Respiratoria. Terapia intensiva y rehabilitación. Río de Janeiro:
Editorial Guanabara Koogan SA; 2009:p.11-19.
|
Complementary
|
|
Agostini P, Knowles N. Autogenic drainage: the technique, physiological basis and evidence. Physiotherapy. 2007;93:157-163. Fernandes
Brito M, Moreira GA, Pradella-Hallinan M, Tufik S. Air stacking and
chest compression increase cough flow in patients with Duchenne muscular
dystrophy. J Bras Pneumol. 2009;35(10):973-979 |
Recommendations |
Subjects that it is recommended to have taken before |
ANATOMY I AND HISTOLOGY/651G01001 | ANATOMY II/651G01002 | PHISIOLOGY/651G01003 | BIOPHYSICS AND BIOCHEMISTRY/651G01004 | GENERAL KINESIOTHERAPY/651G01005 | FUNCTIONAL AND PSYCHOSOCIAL ASSESSMENT/651G01007 | CLINICAL SEMIOLOGY/651G01010 | KINESIOTHERAPY: BASES OF THERAPEUTIC EXERCISE BASES/651G01013 |
|
Subjects that are recommended to be taken simultaneously |
MEDICAL AND SURGICAL PATHOLOGY I/651G01011 |
|
Subjects that continue the syllabus |
CARDIAC, RESPIRATORY AND VASCULAR REHABILITATION/651G01020 |
|
Other comments |
Para
axudar a conseguir unha contorna inmediata sustentable e cumprir cos
obxectivos estratéxicos do Plan Green Campus da Facultade de
Fisioterapia, os traballos documentais que se realicen nesta materia
poderanse solicitar tanto en formato papel como virtual ou soporte
informático. De realizarse en papel, seguiranse na medida do posible as seguintes recomendacións xerais: - Non se utilizarán plásticos. - Realizaranse impresións a dobre cara. - Empregarase papel reciclado. - Evitarase a realización de borradores. |
|