Competencias do título |
Código
|
Competencias / Resultados do título
|
Resultados de aprendizaxe |
Resultados de aprendizaxe |
Competencias / Resultados do título |
Identificar os rasgos distintivos e as tensións propias da indagación cualitativa en ciencias sociais durante o periodo postparadigmático. |
AM3
|
BM3 BM7 BM13 BM15 BM18
|
CM1 CM2 CM3 CM5
|
Comprender as peculiaridades da investigación cualitativa elaborando un deseño emerxente de investigación. |
AM2 AM4
|
BM1 BM2 BM3 BM4 BM7 BM15 BM18
|
CM1 CM2 CM3 CM4 CM5 CM6
|
Pór en práctica as principais técnicas de recollida de datos propias da investigación cualitativa (entrevista, observación, grupo de discusión e grupo focal, historia de vida e relato biográfico). |
AM3 AM4
|
BM2 BM7 BM15 BM18
|
CM1 CM5 CM6
|
Analizar e interpretar os datos procedentes da aplicación dunha técnica de recollida de datos nas súas diferentes vertentes e convertelos en información útil para a toma de decisións no campo da acción social. |
AM1 AM2 AM4
|
BM1 BM6 BM7 BM12 BM14 BM15 BM16 BM19 BM20 BM21 BM22
|
CM5 CM7
|
Coñecer o uso das novas tecnoloxías na análise cualitativa. |
|
BM6 BM11 BM19
|
CM5 CM7
|
Preparar documentos e informes. |
AM3 AM4
|
BM4 BM5 BM7 BM9 BM11 BM15 BM17
|
CM1 CM5 CM6
|
Contidos |
Temas |
Subtemas |
TEMA 1. INTRODUCIÓN Á METODOLOXÍA CUALITATIVA NAS CCSS. |
- Caracterización, xénese e evolución da investigación cualitativa en Ciencias Sociais.
- Fundamentación epistemolóxica: proliferación paradigmática e pluriversalismo.
- Múltiples aproximacións metodolóxicas: etnografía, estudo de caso, investigacións narrativo biográficas, cartografía social, etc.
|
TEMA 2. CARACTERÍSTICAS E ELEMENTOS DO DESEÑO CUALITATIVO. |
- O deseño emerxente de investigación e o traballo de campo.
- A construción das preguntas de investigación.
- A selección secuencial.
- A recollida e a análise de datos.
- A análise de datos e a interpretación.
- Os criterios de credibilidade.
- A comunicación dos achados e a escritura do informe.
- Reflexividade ética e política da investigación cualitativa. |
TEMA 3. ESTRATEXIAS E TÉCNICAS DE INVESTIGACIÓN CUALITATIVA. |
- Introdución a diferentes técnicas de investigación cualitativa: elección, deseño e aplicación:
* Observación.
* Entrevista.
* Grupo de discusión e grupo focal.
* Historia de vida e relato biográfico.
- Aproximación á investigación cualitativa apoiada en software de análise (Atlas.ti 7). |
TEMA 4. ESTUDOS CRÍTICOS DO DISCURSO. |
- Introducción aos Estudos Críticos do Discurso.
- Aproximacións á Análise Crítica do Discurso.
- Técnicas, deseño e interpretación.
|
Planificación |
Metodoloxías / probas |
Competencias / Resultados |
Horas lectivas (presenciais e virtuais) |
Horas traballo autónomo |
Horas totais |
Traballos tutelados |
A1 A2 A3 A4 B1 B2 B3 B5 B7 B9 B13 B14 B15 B17 B18 B19 C4 C5 C6 C7 |
10 |
50 |
60 |
Seminario |
A1 A2 A3 A4 B1 B4 B6 B17 B18 B22 C1 C5 C6 C7 |
2 |
3 |
5 |
Sesión maxistral |
A1 A2 A3 B3 B4 B11 B12 B16 C1 C2 C3 |
19 |
21 |
40 |
Discusión dirixida |
A1 A2 A4 B3 B4 B6 B16 B20 B21 C1 C5 C6 |
13 |
30 |
43 |
|
Atención personalizada |
|
2 |
0 |
2 |
|
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado |
Metodoloxías |
Metodoloxías |
Descrición |
Traballos tutelados |
Consta de dúas partes que serán titorizadas coordinadamente polas profesoras:
1.Deseño dunha proposta de investigación con estudo de caso aplicada á unha temática e/ou escenario específico.
2.Deseño dunha técnica cualitativa de recollida de datos, incluida no devandito deseño de estudo de caso, incluíndo a súa posta en práctica e a análise e interpretación do material empírico producido.
O traballo será explicado na aula e se subirán as instrucións concretas sobre a súa realización á Moodle, para que teñan acceso a elas tanto o alumnado da modalidade presencial como o da modalidade on-line. Nalgunhas sesións de aula existirán breves espazos para a posta en común en relación ao desenvolvemento deste traballo.
No caso de alumnado desta última modalidade ou con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia, acordarase ao inicio do curso un calendario específico de titorías compatibles coa súa dedicación e/ou asistencia para o seguimento na realización deste traballo. Este alumnado poderá solicitar a realización de titorías tanto presenciais como virtuais (Skype ou correo electrónico) e deberá agruparse por parellas para desenvolver este traballo (véxanse excepcións no apartado de Recomendacións). |
Seminario |
Asociado ao desenvolvemento dun seminario cualitativo realizarase unha actividade relacionada co seguimiento de procedementos básicos en Atlas.ti. Esta actividade deberá ser completada en parellas ou grupos de tres persoas e poderá finalizarse fóra das sesións.
As instruccións para a resolución da actividade serán facilitadas nas sesións presenciais e a través dun documento escrito dispoñible na plataforma Moodle, coa fin de que teñan acceso a elas tanto o alumnado da modalidade presencial como o da modalidade on-line.
O alumnado desta última modalidade ou con recoñecemento de adicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia, poderá solicitar a realización de titorías tanto presenciais como virtuais (vía Skype ou correo electrónico). Esta actividade resolverase en parellas ou en grupos de tres persoas. |
Sesión maxistral |
As profesoras introducirán os diferentes contenidos da materia en sesións de carácter maxistral. Estas motivarán a participación e o debate por parte do alumnado (discusión dirixida) e requerirán a revisión previa dos documentos (textuais, audiovisuais, etc.) obrigatorios que, xunto coas presentacións empregadas, estarán dispoñiibles na plataforma Moodle para o alumnado de ambas modalidades. |
Discusión dirixida |
Nas sesións de aula, de modo paralelo á introducción temática por parte das profesoras, levaranse a cabo discusións dirixidas con base nos documentos obrigatorios (textuais, audiovisuais, etc.) e/ou outros considerados de interese polo alumnado ou as profesoras.
Para o alumnado da modalidade on-line ou con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia, poranse a disposición os documentos a través de Moodle e faciltarase a súa participación no debate a través de foros virtuais. Nestes participará indistintamente alumnado de ambas modalidades. |
Atención personalizada |
Metodoloxías
|
Seminario |
Traballos tutelados |
|
Descrición |
1. Levarase a cabo un seguimento personalizado do traballo tutelado e -en menor medida- das actividades relativas o seminario, tanto nas sesións de traballo que se desenvolvan na aula, como no horario oficial de titorías (revísense Observacións de Avaliación).
2. No caso de alumnado da modalidade en liña ou con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia, acordarase ao inicio do curso un calendario específico de titorías compatibles coa súa dedicación e asistencia. As titorías poderán levarse a cabo de maneira virtual (Skype ou correo electrónico). O material de traballo facilitado na clase incorporarase a plataforma virtual da materia (Moodle). |
|
Avaliación |
Metodoloxías
|
Competencias / Resultados |
Descrición
|
Cualificación
|
Seminario |
A1 A2 A3 A4 B1 B4 B6 B17 B18 B22 C1 C5 C6 C7 |
Levarase a cabo unha actividade relacionada co desenvolvemento de procedementos básicos en Atlas.ti. |
10 |
Traballos tutelados |
A1 A2 A3 A4 B1 B2 B3 B5 B7 B9 B13 B14 B15 B17 B18 B19 C4 C5 C6 C7 |
Consta de dúas partes:
1.Deseño dunha proposta de investigación con estudo de caso aplicada a unha temática e/ou escenario específico.
2.Deseño dunha técnica cualitativa de recollida de datos, incluida no devandito deseño de estudo de caso, incluendo a súa posta en práctica e a análise e interpretación dos resultados do material empírico producido.
|
90 |
|
Observacións avaliación |
- A avaliación do alumnado da modalidade on-line ou con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia será igual que a do alumnado con dedicación completa.
- É condición indispensable para superar a materia, obter como mínimo nas actividades avaliables, a metade da máxima cualificación otorgable: 4.50 de 9.00 e 0.50 de 1.00, respectivamente.
- A participación das titorías (presenciais ou virtuais) configúrase como unha parte importante da materia, especialmente para a realización das Actividades Iniciais e o Traballo tutelado. É, por tanto, moi recomendáble a participación destes procesos de seguimento individualizados.
- Coa fin de facilitar a participación do alumnado da modalidade on-line poderán desenvolverse tamén titorías vía Skype (previa cita) ou por correo electrónico con calquera das dúas profesoras da materia.
- Na 2ª oportunidade, os criterios de avaliación e os traballos cualificables serán iguais aos propostos para a 1ª convocatoria.
|
Fontes de información |
Bibliografía básica
|
Conde Gutiérrez del Alamo, F. (2009). Análisis sociológico del sistema de discursos. Madrid: Centro de Investigaciones Sociológicas.
Harrison, H.; Birks, M.; Franklin, R. y Mills, J. (2017). Case Study Research: Foundations and Methodological Orientations . Forum: Qualitative Social Research, 18(1)
Murillo, S. (2006). Detectives y camaleones: el grupo de discusión. Una propuesta para la investigación cualitativa. Madrid: Talasa.
Gutiérrez, J. (2008). Dinámica del grupo de discusión. Madrid: Centro de Investigaciones Sociológicas.
van Dijk, T.A. (2009). Discurso y poder. Barcelona: Gedisa.
García Ferrando, M., Ibáñez, J., y Alvira Martín, F. (1986). El análisis de la realidad social. Métodos y tecnicas de investigación. Madrid: Alianza.
Flick, U. (2015). El diseño de la Investigación Cualitativa. Madrid: Morata
King, G., Verba, S., & Keohane, R. O. (2000). El diseño de la investigación social. La inferencia científica en los estudios cualitativos. Madrid: Alianza.
Simons, H. (2011). El estudio de caso teoría y práctica. Madrid: Morata
Krueger, R. (1991). El grupo de discusión. Guía práctica para la investigación aplicada. Madrid: Pirámide.
Lozares, C, Martín, A. López, P. (1998). El tratamiento multiestratégico en la investigación sociológica. Papers, 55, 27-43.
Flick, U. (2014). La gestión de la calidad. Madrid: Morata
Velasco, M. y Díaz de Rada, A. (1997). La lógica de la investigación etnográfica. Barcelona: Trotta
Kvale, S. (2011). Las entrevistas en investigación cualitativa. Madrid: Morata.
Ibáñez, J. (1992). Más allá de la sociología: El grupo de discusión: Teoría y crítica (3ª ed.). Madrid: Siglo XXI.
Sarabia, B (1997). Metodología cualitativa en España. Madrid: Centro de Investigaciones Sociológicas.
Corbetta, P., & Fraile Maldonado, M. (2003). Metodología y técnicas de investigación social. Madrid: McGraw-Hill.
Delgado, J.M y Gutiérrez, J (coord) (1994). Métodos y técnicas cualitativas de investigación en Ciencias Sociales. Madrid: Síntesis.
Jorge Sierra, E. (2003). Nuevos elementos para la reflexión metodológica en sociología. Del debate cuantitativo/cualitativo al dato complejo. Papers, 70, 57-81.
Valles Martínez, M. (1997 (2003 reimp.)). Técnicas cualitativas de investigación social: reflexión metodológica y práctica profesional. Madrid: Síntesis.
Trinidad., A. Carrero,V y Soriano, R (2006). Teoría fundamentada "grounded theory" : la construcción de la teoría a través del análisis interpretacional. Madrid: Centro de Investigaciones Sociológicas.
William, E. (2007). The case study handbook: how to read, discuss, and write persuasively about cases. Boston, Mass.: Harvard Business School Press.
Denzin, N. K., y Lincoln, Y. S. (2011). The Sage handbook of qualitative research (4th ed.).. Thousand Oaks: Sage. |
NOTA:
Esta bibliografía é susceptíbel a modificacións a medida que
avanza o curso académico coa fin de que se adecúe ás necesidades formativas do alumnado. Realizarase unha selección de títulos da
listaxe final que será de
traballo e comentario obrigatorios nas diferentes actividades propostas (actividades iniciais, traballos tutelados, sesión maxistral e/ou discusión dirixida).
|
Bibliografía complementaria
|
Krueger, R. A. (1997). Analyzing & reporting focus group results. London: Sage.
Strauss, A. y Corbin, J. (1990). Basics of Qualitative Research. London: Sage.
Morse, J. (ed) (1994). Critical issues in qualitative research methods. London: Sage.
Coppedge, M. (2012). Democratization and research methods. New York: Cambridge University Press.
Krueger, R. A. (1997). Developing questions for focus groups. London: Sage.
Nagy Hesse-Biber, P.L. (eds) (2006). Emergent methods in social research. Thousand Oaks, California: Sage
Wertz, F. J. (2011). Five ways of doing qualitative analysis: Phenomenological psychology, grounded theory, discourse analysis, narrative research, and intuitive inquiry. New York: Guilford Press.
Locke, K.D. (2001). Grounded theory in management research. London: Sage.
Goulding, Ch. (2002). Grounded theory: a practical guide for management, business and market researchers. London: Sage.
Silverman, D. (1993). Interpreting qualitative data: methods for analysing talk, text and interaction. London: Sage.
Morgan, D.L. (1997). Planning focus groups. London: Sage.
Creswell, John W (1994). Research design: qualitative and quantitative approaches. Thousand Oaks: Sage.
Morgan, D.L. (1998). The focus group guidebook. London: SAGE. |
Denzin, N.K. y Lincoln, Y. S. (Coords.) (2012). Manual de investigación cualitativa. Volumen. II. Paradigmas y perspectivas en disputa. Barcelona: Gedisa. Capítulo:8 Flick, U. (2004). Introducción a la investigación cualitativa. Madrid: Morata. Capítulo: II Jackson, Ph W. (1991). La vida en las aulas. Madrid: Morata. (Introducción) Lather, P. (2006). Paradigm proliferation as a good thing to think with: teaching research in education as a wild profusion. International Journal of Qualitative Studies in Education,19(1), January-February, 35-57. Denzin, N.K. y Lincoln, Y. S. (Coords.) (2012). Manual de investigación cualitativa. Volumen. I. El campo de la investigación cualitativa. Barcelona: Gedisa (Cap.6 Christians, C. G. La ética y la política en la investigación cualitativa. Flick, U. (2004). Introducción a la investigación cualitativa. Madrid: Morata. Libros generales Goetz, J. P.y LeCompte. M.D. (1988). Etnografía y diseño cualitativo en investigación educativa. Madrid: Morata. Hammersley, M. y Atkinson, P. (2001). Etnografía. Métodos de investigación. Barcelona: Paidós. House, E. R. y Howe, K. R. (2001). Valores en evaluación e investigación social. Madrid: Morata. Stake, R. E. (1998). Investigación con estudio de casos. Madrid: Morata. Taylor, S.J. y Bogdan, R. (1986). Introducción a los métodos cualitativos de investigación. Barcelona: Paidós. | |
Recomendacións |
Materias que se recomenda ter cursado previamente |
|
Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
|
Materias que continúan o temario |
Prácticas externas/615525028 | Deseño de proxectos e traballos de investigación/615525029 | Traballo Final de Mestrado (TFM)/615525031 | Investigación-acción participativa, acción comunitaria e xestión das organizacións sociais/615525010 |
|
Observacións |
- Ao ser unha materia de carácter obrigatorio será cursada por todo o alumnado matriculado no mestrado. Os requisitos de acceso son os xerais de admisión no mestrado.
- O alumnado (independentemente da modalidade escollida) deberá revisar
regularmente a plataforma Moodle e consultar os documentos obrigatorios.
- É obrigatorio resolver as actividades de modo razoado, apoiándose e argumentando con base nos documentos propios da materia e outros que podan ser
considerados de interese. Seguiranse de modo escrupuloso os requisitos establecidos na normativa APA (6ª edición), que de modo sintético aparecerán reflictidos en guías que as profesoras facilitarán ao alumnado ao inicio de curso.
- O uso inadecuado de citas e referencias
bibliográficas poderá supoñer unha penalización na cualificación final ou a consideración de "suspenso". Deberán revisarse os contidos relativos á prevención do plaxio nas guías que serán facilitadas polas profesoras ao inicio do curso.
- A entrega dos traballos que se realicen nesta materia realizarase a través de Moodle, en formato dixital.
- Segundo se recolle nas distintas normativas de aplicación para a docencia universitaria deberase incorporar a perspectiva de xénero nesta materia (usarase linguaxe non sexista, empregarase bibliografía de autoras e autores, propiciarase a intervención en clase de todo o alumnado, etc. Traballarase para identificar e modificar prexuízos e actitudes sexistas, e influirase na contorna para modificalos e fomentar valores de respecto e igualdade.
- Facilitarase a plena integración do alumnado que por razón físicas, sensoriais, psíquicas ou socioculturais, experimenten dificultades a un acceso axeitado, igualitario e proveitoso á vida universitaria
- No caso do alumnado presencial será obrigatorio crear parellas ou grupos de tres persoas para a resolución das actividades. Porén isto non implica que a cualificación de todas as persoas que compoñan o grupo sexa a mesma.
- No caso de alumnado on-line será obrigatorio crear parellas para a resolución de actividades. En situacións excepcionais, e previa aprobación das profesoras, poderá optarse pola realización do traballo de modo individual.
- Dado o carácter da materia, é necesaria a realización dun seguimento
regular das actividades encomendadas polo que o alumnado deberá xestionar o desenvolvemento de titorías durante o cuadrimestre.
|
|