Competencias do título |
Código
|
Competencias / Resultados do título
|
A4 |
Relaciones entre la población, los recursos y medio ambiente en su movimiento y estructura; y el estudio de las técnicas y métodos del análisis demográfico. |
A14 |
Capacidades en elaborar, utilizar, e interpretar indicadores sociales e instrumentos de medición social. |
A17 |
Conocimientos y habilidades en la búsqueda de información secundaria en las diferentes fuentes (instituciones oficiales, bibliotecas, internet, etc.). |
A32 |
Capacidades en contribuir al diseño de políticas públicas orientadas a abordar problemas sociales. |
B1 |
Capacidad de organización y planificación. |
B2 |
Toma de decisiones. |
B3 |
Capacidad de análisis y síntesis. |
B5 |
Capacidad de gestión de la información. |
B6 |
Comunicación oral y escrita en la lengua nativa. |
B7 |
Conocimientos de informática relativos al ámbito de estudio. |
B9 |
Reconocimiento a la diversidad y a la multiculturalidad. |
B12 |
Trabajo en equipo. |
B13 |
Razonamiento crítico. |
B27 |
Capacidades en reconocer la complejidad de los fenómenos sociales. |
C1 |
Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, en las lenguas oficiales de la comunidad autónoma. |
C3 |
Utilizar las herramientas básicas de las tecnologías de la información y las comunicaciones (TIC) necesarias para el ejercicio de su profesión y para el aprendizaje a lo largo de su vida. |
Resultados de aprendizaxe |
Resultados de aprendizaxe |
Competencias / Resultados do título |
Os estudantes aprenderán a buscar nas fontes de datos aqueles que se refiren a realidades demográficas relevantes e a producir táboas e gráficos descritivos dos mesmos. |
A4 A17
|
B1 B2 B3 B5 B6 B9 B12 B13 B27
|
C1 C3
|
Os estudantes aprenderán a calcular e interpretar os indicadores básicos da análise demográfica (taxas e índices) así como a producir e interpretar táboas e gráficos que describan realidades demográficas relevantes |
A14 A32
|
B1 B2 B3 B7 B9 B12 B13
|
C1 C3
|
Contidos |
Temas |
Subtemas |
1.- O mundo que gañamos ou o que é igual, unha historia mínima da poboación mundial. De onde vimos? |
1) O primeiro tema versa sobre a historia do poboamento mundial e subministra información ao alumno acerca de cal foi a evolución demográfica.
É obrigatoria a lectura dun dos seguintes tres libros durante o mes de outubro e será obxecto de exame para o control 1:
- Livi-Bacci, M. (1990), Historia Mínima da Poboación Mundial, Barcelona, Ed. Ariel.
- Francesco C. Billari e Gianpiero Dalla Zuanna (2010), Declive ou revolución demográfica?, Madrid, Editorial CIS
- Gosta Esping-Andersen (2010), Los tres grandes retos do Estado do Benestar, Barcelona, Editorial Ariel. |
2.- En que momento estamos?, é dicir, a demografía do cambio de valores e as novas relacións familiares á que se suma a transición migratoria e o cambio étnico nos países de baixa fecundidade. |
2) O segundo ofrece dous enfoques interpretativos para analizar a evolución da poboación e a súa dinámica máis actual.
É obrigatoria a lectura dos seguintes artigos durante o mes de novembro e son obxecto de exame no control 2:
- VV.AA. (1993), Europa no movemento demográfico. Os sistemas de pensións e a evolución demográfica, Madrid, Ministerio de Traballo e Seguridade Social. Capítulos 1 e 2.
- Sen, A. (1995), "A explosión demográfica. Mitos e realidades", Revista Letra Internacional, Abril.
|
3.- O noso caso. A situación demográfica na España autonómica e que futuro nos agarda? |
3) O terceiro tema céntrase en catro debates actuais e no estudo das súas consecuencias.
A lectura obrigatoria neste caso é a seguinte e sera materia de exame no control 3 que tendra lugar en xaneiro:
George, S. (2010), Sus crise, as nosas solucións, Barcelona, Ed. Icaria. |
4.- Que pensamos e que estamos a debater? Un breve repaso dos debates actuais con base demográfica. |
4) Este último tema está adicado ao debate intelectual baseado nun fenómeno social actual e o seu impacto demográfico. Para o curso 2020/2021 ocuparémosnos da crise sanitaria do Covid-19 |
Planificación |
Metodoloxías / probas |
Competencias / Resultados |
Horas lectivas (presenciais e virtuais) |
Horas traballo autónomo |
Horas totais |
Sesión maxistral |
A4 A32 B9 B13 B27 C3 |
25 |
0 |
25 |
Lecturas |
A4 B6 B9 B13 B27 |
8 |
20 |
28 |
Obradoiro |
A14 A17 A32 B1 B2 B3 B5 B6 B7 B9 B12 B13 B27 C1 C3 |
14 |
28 |
42 |
Prácticas a través de TIC |
A14 A17 B2 B3 B5 B7 C3 |
14 |
21 |
35 |
Proba obxectiva |
A14 A17 A32 B1 B2 B3 B5 B6 B7 B12 C1 C3 |
2 |
16 |
18 |
|
Atención personalizada |
|
2 |
0 |
2 |
|
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado |
Metodoloxías |
Metodoloxías |
Descrición |
Sesión maxistral |
Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución dalgunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe.
Motivarase e valorarase a participación dos alumnos, mediante preguntas ou/e debates.
|
Lecturas |
Cada tema do programa tendra unhas lecturas obrigatorias asociadas que deberan lerse atentamente pois son materia de exame |
Obradoiro |
Realización de actividades prácticas (de carácter grupal ou individual) nas que se combinan diferentes probas: lecturas, debates, resolución de problemas, roll play, trátase de prácticas sobre un tema específico, realizadas co apoio e supervisión dos profesores da materia. |
Prácticas a través de TIC |
Consiste na realización de clases prácticas, en grupos medianos, sobre cuestións relacionadas coa demografía e a evolución da poboación. As prácticas son definidas polos profesores sobre temas de actualidade e utilizásense ordenadores e o programa informático EXCEL para levalas a cabo. |
Proba obxectiva |
Exame, correspondente ás convocatorias oficiais sobre a totalidade do temario. |
Atención personalizada |
Metodoloxías
|
Obradoiro |
Prácticas a través de TIC |
|
Descrición |
A atención personalizada será de carácter individual (ou grupal) para solucionar dúbidas e/ou problemas que xurdan durante as clases, a realización das prácticas ou no obradoiro.
A atención farase durante a celebración das sesións ou no horario de titorías, a través das distintas canles de comunicación: Correo electrónico, Teams (chat ou video conferencia), ou nos números de teléfono dos despachos dos/as profesores/as. |
|
Avaliación |
Metodoloxías
|
Competencias / Resultados |
Descrición
|
Cualificación
|
Proba obxectiva |
A14 A17 A32 B1 B2 B3 B5 B6 B7 B12 C1 C3 |
Exame, correspondente ás convocatorias oficiais sobre a totalidade do temario (incluídas as lecturas obrigatorias) |
40 |
Obradoiro |
A14 A17 A32 B1 B2 B3 B5 B6 B7 B9 B12 B13 B27 C1 C3 |
Realización de actividades prácticas (de carácter grupal ou individual) nas que se combinan diferentes probas: lecturas, debates, resolución de problemas, roll play, trátase de prácticas sobre un tema específico, realizadas co apoio e supervisión dos profesores da materia. |
30 |
Prácticas a través de TIC |
A14 A17 B2 B3 B5 B7 C3 |
As prácticas consistirán na realización de exercicios relacionados co cálculo de
indicadores das principais variables demográficas. Cada práctica inclúe a selección de indicadores, o manexo de bases de datos estatísticos, a construción de táboas de cálculo e a elaboración de gráficos. |
30 |
|
Observacións avaliación |
Todas as actividades, tarefas e traballos arealizar ao longo do cuadrimestre van contabilizarse para a nota final. As prácticas do obradoiro e as que se realicen a través de TICS desenvolveranse ao longo do cuadrimestre. O exame final terá lugar nas datas oficiais marcadas pola UDC.
Para aprobar a materia é necesario aprobar tanto as actividades do obradoiro e prácticas(60%) como o exame (40%) Para superalas é necesario obter comomínimo un 5 en cada una. Gardarase a parte aprobada para a segunda oportunidade.
Os materias utilizados nas sesións,presentacións, audiovisuais, lecturas eprácticas tamén serán postos a disposición do/a alumno/a en formato dixital através da plataforma Moodle. As actividades e prácticas entregaranse enformato dixital a través da plataforma Moodle, sen necesidade de imprimilos.
Tanto nos contidos como no sistema de avaliación atenderanse ásrecomendacións de axustes razoables propostas pola Unidade de Atención áDiversidade (ADI) no caso do alumnado con diversidade funcional ou NEAE,proporcionadas pola Coordinación do PAT do centro.
Aqueles/as alumnos/as con dispensa ou que seacollan ao recoñecemento de dedicación a tempo parcial deberán contactar coa profesora responsable da materia ao inicio de curso. O sistema de avaliación será o mesmo, só que as actividades ou prácticas a realizar na aula serán substituídas por outras ou adaptadas para a súa realización de maneira non presencial.
|
Fontes de información |
Bibliografía básica
|
(). .
(). . |
- Cipolla. Carlo M. Historia económica de la población mundial. Ed. Crítica.
Barcelona, 1978. Visión histórica de las relaciones entre producción,
economía y población. - Comisión de las
Comunidades Europeas 1983. Europa en
el movimiento demográfico. Madrid. Ministerio de Trabajo y Seguridad
Social. Madrid. Situación de la población europea a finales del siglo XX.
Descripción de los efectos del paso del final de la primera transición
demográfica al envejecimiento de las poblaciones europeas. - Della Zuanna, Giampiero
y Billari, Francesco C. 2010. ¿Declive
o revolución demográfica?: Reflexiones a partir del caso italiano.
Madrid. Ed. Centro de Investigaciones Sociológicas-CIS. Debate sobre los planteamientos que defienden la situación de
declive demográfico en algunas naciones europeas. Centrado en el caso de las
regiones italianas - Esping-Andersen, G.
1991. Los tres grandes retos del
Estado de Bienestar. Barcelona. Ed. Ariel (2010). Análisis socio-político que evalúa los tres principales tipos de
“Estados de Bienestar” existentes en Europa occidental y otras economías
capitalistas avanzadas. - Esping-Andersen G. (Coord.) El déficit de natalidad en Europa. Ed. Obra Social “la
Caixa”. Barcelona, 2013. Estudio demográfica de la situación, características e
implicaciones que tiene la mantenimiento de una baja natalidad. - Livi- Bacci
M. Un largo viaje. Ed. Pasado y presente. Barcelona, 2016. Visión sintética de la historia y evolución de la población humana - Malthus. R. Primer ensayo sobre la población. Ed.
Alianza. Madrid, 1966. Estudio de las consecuencias que puede tener el crecimiento de
la población en la Gran Bretaña del siglo XIX. Primer estudio sobre la relación
entre producción de alimentos y población. --> |
Bibliografía complementaria
|
|
- Emmott S. Diez
mil millones. Ed. Anagrama, Barcelona, 2013. Análisis
de las consecuencias que puede llegar a tener un población de 10.000 millones.
Efectos sobre la producción, comercialización, distribución y consumo. - Leal, J. L. y Fernández
Cordón, J.A. 2006. Análisis
territorial de la demografía española. Madrid. Fund. Fernando Abril
Martorell. Situación de las variables demográficas y del crecimiento de las
poblaciones de las Comunidades Autónomas a principios del S.XXI. - Livi-Bacci, Massimo.
1983. Introducción a la demografía.
Barcelona. Ed. Ariel. Texto de los principios básicos del análisis de la población,
desde la perspectiva demográfica. - Vinuesa, Julio y Puga,
Dolores(ed.). 2006. Técnicas y
ejercicios de Demografía. Madrid. Ed. Instituto Nacional de
Estadística. Compendio de nociones básicas de cálculo y tratamiento de las
variables demográficas, con ejemplos de la población española. |
|