Competencias do título |
Código
|
Competencias / Resultados do título
|
A20 |
(CE-E6)Transformar os currículos en programas de actividades e de traballo. |
A22 |
(CE-E8)Fomentar un clima que facilite a aprendizaxe e poña en valor as achegas dos estudantes. |
A25 |
(CE-E11)Coñecer e aplicar propostas docentes innovadoras no ámbito da especialización cursada. |
A27 |
(CE-E13)Identificar os problemas relativos ao ensino e a aprendizaxe das materias da especialización e expor alternativas e solucións. |
C1 |
Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma. |
C3 |
Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida. |
C4 |
Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común. |
C6 |
Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. |
C7 |
Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida. |
C8 |
Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. |
Resultados de aprendizaxe |
Resultados de aprendizaxe |
Competencias / Resultados do título |
Transformar o currículo de Física e Química en programas de actividades e de traballo. |
AP20
|
|
CM1 CM3
|
Fomentar un clima que facilite a aprendizaxe e poña en envalor as achegas dos estudantes de secundaria, tomando como referente os desenvolvementos teórico-prácticos do ensino e a aprendizaxe da Física e da Química. |
AP22
|
|
CM6 CM8
|
Identificar os problemas relativos ao ensino e a aprendizaxe da Física e da Química e plantexar alternativas e solucións |
AP27
|
|
CM7 CM8
|
Coñecer e aplicar propostas docentes innovadoras co relación ós contidos curriculares da especialización cursada |
AP25
|
|
CM4 CM7
|
Contidos |
Temas |
Subtemas |
1. A Física e Química no contexto da Educación Secundaria.
|
1.1 Os obxectivos de ensino da Física e Química. A súa contribución á adquisición de competencias básicas.
|
2. Selección e secuenciación de cntidos |
2.1 Que ensinar de Física e Química. O currículo oficial como referente.
2.2 A necesaria concreción curricular: Delimitación do contido escolar. Exemplificacións. |
3. Problemas de aprendizaxe dos contidos de Física e Química.
|
3.1 Factores que condicionan a aprendizaxe científica.
|
4. Recomendacións didácticas e recursos específicos para a ensinansa-aprenizaxe da Física e Química |
4.1 Como promover a aprendizaxe a través de actividades. Exemplificacións
4.1.1. Actividades prácticas
4.1.2. Cuestións, exercicios e problemas
4.1.3 Outras actividades e recursos
|
5. Diseños de propoestas de ensinanza en Física y Química
|
5.1 Tomando decisións sobre que e como ensinar:
5.1.1 Análise e elaboración de propostas de ensino sobre: os estados da materia, substancias e mesturas, estrutura e propiedades das substancias, cambios químico...
5.1.2. Análise e elaboración de propostas de ensino sobre: Interaccións mecánicas, ... Tipos e transformacións enerxéticas, mecanismos de transferencia)... |
Planificación |
Metodoloxías / probas |
Competencias / Resultados |
Horas lectivas (presenciais e virtuais) |
Horas traballo autónomo |
Horas totais |
Sesión maxistral |
A20 A25 C4 |
12 |
12 |
24 |
Aprendizaxe colaborativa |
A22 A25 A27 C3 C6 |
16 |
32 |
48 |
Traballos tutelados |
A20 A22 A25 A27 C1 C7 |
0 |
17 |
17 |
Presentación oral |
A20 C1 C3 |
3 |
3 |
6 |
Análise de fontes documentais |
A25 A27 |
0 |
9 |
9 |
Proba mixta |
A20 A27 C1 C8 |
1 |
3 |
4 |
|
Atención personalizada |
|
4.5 |
0 |
4.5 |
|
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado |
Metodoloxías |
Metodoloxías |
Descrición |
Sesión maxistral |
Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais. Empregarase especialmente para introducir novos coñecementos científicos/didácticos. Ademais, procurarase interaccionar co alumnado a partir da formulación de interrogantes e para discutir e xustificar a idoneidade do novo coñecemento fronte a posibles interpretacións menos axeitadas |
Aprendizaxe colaborativa |
Conxunto de procedementos de ensino-aprendizaxe orientados de forma presencial, tanto en pequeno coma en gran grupo, presentadas e orientadas pola profesora, intercambio de ideas entre o alumnado e discusión/debate destas.
Inclúese neste tipo de metodoloxía: os eventos científicos e/ou divulgativos (asistencia a seminarios, xornadas, etc.), lecturas de libros, artigos e outros textos, saídas de campo ou actividades fóra da facultade, etc.
A docente proporá solución de problemas a partir dos contidos traballados nas sesións ou ben de casos de actualidade científica.
Ao longo do curso o profesorado poderá pedir aos alumnos as exposicións orais dos traballos realizados individualmente ou en grupo, propoñer preguntas, solicitando aclaracións, etc. ou sobre a tarefas levadas a cabo nas sesións.
|
Traballos tutelados |
Metodoloxía que pretende promover a aprendizaxe autónoma do alumnado a nivel individual e grupal. Elaboración fundamentada de propostas concretas de intervención na aula en pequeno grupo, baixo a supervisión da profesora e avaliación da súa idoneidade. |
Presentación oral |
Presentación e debate por parte do alumnado de propostas de ensino aprendizaxe de elaboración propia, relativos a temas concretos de Física/Química. |
Análise de fontes documentais |
Utilización de documentos audiovisuais e/ou bibliográficos relevantes para a temática da materia con actividades especificamente deseñadas para a análise dos mesmos |
Proba mixta |
Proba individual a realizar na data acordada oficialmente, que pode integrar preguntas de resposta breve (identificación de contidos relevantes, descrición de dificultades de aprendizaxe sobre un tópico concreto...) e/ou preguntas de ensaio e desenvolvemento (análise de situacións, resolución de problemáticas, valoración de propostas concretas...) relacionadas co ensino e aprendizaxe dos contidos de Física/Química na educación secundaria. |
Atención personalizada |
Metodoloxías
|
Traballos tutelados |
|
Descrición |
Realizaránse titorías específicas co alumnado, individualmente ou en pequeno grupo, co fin orientar adecuadamente a realización das actividades e traballos tutelados propostos e clarificar posibles dúbidas xurdidas durante o seu desenvolvemento. |
|
Avaliación |
Metodoloxías
|
Competencias / Resultados |
Descrición
|
Cualificación
|
Aprendizaxe colaborativa |
A22 A25 A27 C3 C6 |
Valorarase a capacidade reflexiva e analítica respecto das tarefas desenvolvidas na aula, que o alumnado deberá reflectir individualmente por escrito. |
20 |
Traballos tutelados |
A20 A22 A25 A27 C1 C7 |
Valorarase a capacidade de deseñar propostas concretas de intervención, teóricamente xustificadas dende a Didáctica das Ciencias, e de reflexionar sobre a súa idoneidade unha vez presentadas na clase. |
40 |
Proba mixta |
A20 A27 C1 C8 |
Se valorará la aplicación de conocimientos y destrezas adquiridos durante lo curso y especialmente la capacidad analítica e interpretativa del alumnado en relación a problemas, situaciones, materiales...relacionadas con la enseñanza y aprendizaje de Física/Química en la educación secundaria. |
40 |
|
Observacións avaliación |
Na primeira oportunidade -
Avaliaranse as tarefas e traballos realizados durante o curso e a proba
escrita. A cualificación será a media ponderada das notas obtidas en cada
parte, debendo obter en cada unha delas un aprobado (5 sobre 10). - É requisito imprescindible unha asistencia
mínima do 80% ás sesións presenciais. No caso de non alcanzarse dito porcentaxe
as tarefas e traballos non serán avaliados e a cualificación será de non
presentado. Na segunda oportunidade - O
alumnado que asistiu a lo menos ó 80% das sesións deberá repetir as partes non
superadas (tarefas/traballos e/ou proba escrita). -
Os/as estudantes que non alcanzaran o porcentaxe de asistencia esixida ás sesións
presenciais deberán presentar, individualmente, todas as tarefas/traballos
propostos ó longo do curso. -En
calquera caso, a cualificación será a media ponderada das notas obtidas en cada
parte, debendo obter en cada unha delas un aprobado (5 sobre 10). Os/as estudantes con
recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de
asistencia: - Deberán
poñelo en coñecemento da profesora a primeira semana de clase Na
primeira oportunidade, ademais da proba escrita, terán que
realizar, individualmente, todas as tarefas/traballos propostos ó longo do
curso e entregalos nas datas que estableza a profesora. A
cualificación final será a media ponderada das notas das tarefas e traballos
realizados durante o curso e da nota da proba escrita, debendo obter en cada
unha das partes un aprobado (5 sobre 10). Na
segunda oportunidade, deberán repetir ás partes non superadas (tarefas/traballos
e/ou proba escrita). NOTAS: - Os erros ortográficos nos traballos e materiais presentados reducirán a puntuación final.
- O plaxio detectado nos traballos de avaliación entregados será motivo de suspenso na asignatura.
|
Fontes de información |
Bibliografía básica
|
Jiménez Aleixandre, M.P. (2010). 10 ideas clave. Competencias en argumentación y uso de pruebas. Graó. Barcelona
Pedrinaci (coord.) (2013). 11 ideas clave. El desarrollo de la competencia científica. Graó. Barcelona
Nieda, J. y otros (2004). Actividades para evaluar Ciencias en secundaria. Visor: Madrid
Pozo, J.l. y Gómez Crespo, M.A. (1998). Aprender y enseñar Ciencia. Morata. Madrid
Driver, R. y otros (1999). Dando sentido a la Ciencia en secundaría. Investigaciones sobre las ideas de los niños. Visor. Madrid
Sanmartí, N. (2002). Didáctica de las Ciencias en la educación secundaría obligatoria. Síntesis Educación. Madrid
Perales, J. y Cañal, P. (2000). Didáctica de las Ciencias Experimentales . Marfil. Alcoy
Jiménez Aleixandre, M.P (1996). Dubidar para aprender. Xerais. Vigo
Varela, P<em>. et al. (2000). Electricidad y magnetismo. Síntesis Educación. Madrid
Membiela, P. (2001). Enseñanza de las Ciencias desde la perspectiva CTS. Narcea. Madrid
Jiménez Aleixandre, M.P. (coord (2003). Enseñar Ciencias. Graó. Barcelona
Caamaño, A. (2020). Enseñar química: de las sustancias a la reacción química . Graó. Barcelona
Caamaño A (2011). Física y Química. Vol I, II y III. Graó. Barcelona
Blanco, A. y Lumpión, T. (2016). La competencia científica en las aulas. Nueve propuestas didácticas.
Carmen, L. del (1997). La enseñanza y el aprendizaje de tas Ciencias de la Naturaleza en la educación secunda. ICE UB/Horsori. Barcelona
Prieto, M.T. y otros (2000). La materia y los materiales. Síntesis. Madrid
Gil.D. (1991). La nseñanza de las Ciencias en la educación secundaría. Horsori. Barcelona
Perales , J. (2000). Resolución de problemas. Santillana. Madrid |
|
Bibliografía complementaria
|
|
Revistas:
- Alambique
- Enseñanza de las Ciencias
- Revista Electrónica de Enseñanza de las Ciencias
- Revista Eureka sobre Enseñanza y Divulgación de las Ciencias
Normativa curricular:
http://www.edu.xunta.gal/portal/guiadalomce
Recursos web:
- Guía para el diseño, implementación y evaluación de talleres experimentales.
(http://www.crecim.cat/portal/images/fecyt/Guia_talleres_Fecyt_revisada.pdf)
- Materiales de Didáctica de las Ciencias. Física y Química. Curso básico de didáctica de las ciencias. Enseñanza secundaria. Profesorado de ciencias en formación y en activo (didacticafisicaquimica.es)
|
Recomendacións |
Materias que se recomenda ter cursado previamente |
|
Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
|
Materias que continúan o temario |
|
Observacións |
1.- Na entrega dos traballos documentais que se realicen nesta materia: - Realizaranse impresións a dobre cara. - Empregarase papel reciclado. - Evitarase a impresión de borradores. 2.- Débese facer un uso sostible dos recursos e a prevención de impactos negativos sobre o medio natural. 3.- Débese ter en conta a importancia dos principios éticos relacionados cos valores da sostenibilidade nos comportamentos persoais e profesionais 4.- Segundo se recolle nas distintas normativas de aplicación para a docencia universitaria deberase incorporar a perspectiva de xénero nesta materia (usarase linguaxe non sexista, utilizarase bibliografía de autores de ambos os sexos, propiciarase a intervención en clase de alumnos e alumnas…); 5.- Traballaráse para identificar e modificar prexuízos e actitudes sexistas, e influirase na contorna para modificalos e fomentar valores de respecto e igualdade&nbsp; 6. Deberanse detectar situacións de discriminación por razón de xénero e proporanse accións e medidas para corrixilas; 7. Facilitarase a plena integración do alumnado que por razón físicas, sensoriais, psíquicas ou socioculturais, experimenten dificultades a un acceso axeitado, igualitario e proveitoso á vida universitaria |
|