Datos Identificativos 2020/21
Asignatura (*) Patoloxía e Intervención Xeriátrica I Código 653491006
Titulación
Mestrado Universitario en Xerontoloxía (Plan 2011)
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 2º cuadrimestre
 Primeiro Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Fisioterapia, Medicina e Ciencias Biomédicas
Coordinación
Pérez Fontán, Miguel
 Correo electrónico
miguel.perez.fontan@udc.es
Profesorado
Anton Aparicio, Luis M.
Pérez Fontán, Miguel
 Correo electrónico
luis.anton.aparicio@udc.es
miguel.perez.fontan@udc.es
Web
Descrición xeral Formar ao alumno na epidemioloxía, patoxenia, presentación clínica, diagnóstico e tratamento dos principais trastornos do aparello cardiovascular, aparello dixestivo, aparello urinario, así como da pel e faneiras e trastornos tumorais, centrándose no contexto específico do paciente ancián.
Plan de continxencia 1. Modificacións nos contidos: Non se modifican

2. Metodoloxías
*Metodoloxías docentes que se manteñen: Todas, no caso de que a docencia presencial sexa posible, agás as titorías (ver despois).

*Metodoloxías docentes que se modifican:
No caso de que a docencia presencial non sexa posible:
- As clases maxistrales se divulgarán mediante presentacións comentadas a traverso da plataforma Moodle, seguidas de sesiones online (Teams) para a resolución de dudas.
- As titorías se levarán a cabo exclusivamente por vía telemática (correo electrónico, Teams). Esta condición se manterá inda que sexa posible a docencia presencial
- A proba final realizaríase online (Teams)

3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado:
- Correo electrónico: Disponible diariamente, tanto para facer consultas como para programar reunións telemáticas por outras vías
- Plataforma Moodle, tamén disponible de xeito continuado, a traverso do Foro de Novas e a asignación de tarefas
- Teams: A demanda. Vía principal para as titorías que vaian máis aló dunha simple consulta (ex. traballos tutelados), e tamén para titorías e tarefas de grupo.

4. Modificacións na avaliación:
Se non fora posible a docencia presencial, non se cuantificarán as faltas, manténdose a avaliación continuada en relación a participación por vía telemática

*Observacións de avaliación:
Non hai

5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía
Manténse a básica da Guía

Competencias do título
Código Competencias / Resultados do título
A1 Saber valorar de xeito integral ás persoas maiores así como utilizar os resultados da valoración para intervir de acordo ao diagnóstico preestablecido.
A2 Saber diagnosticar a patoloxía máis prevalente nas persoas maiores así como establecer as pautas terapéuticas máis indicadas, tanto desde o punto de vista farmacolóxico como non farmacolóxico.
A3 Saber diagnosticar os problemas sociais e/o sociosanitarios que inciden na persoa maior e poñer en marcha as medidas axeitadas a fin de conseguir o maior estado de benestar para el e o seu entorno.
A4 Estar en condicións de dirixir calquera recurso xerontolóxico.
A5 Saber realizar procuras en bases de datos científicas, así como aplicar os resultados das mesmas na consecución de proxectos de investigación.
A6 Adquirir as competencias necesarias para aplicar o método científico no desenvolvemento de proxectos.
A7 Ter os coñecementos suficientes para incorporarse como investigador en actividades de I+D+i.
A8 Coñecer as diferentes convocatorias públicas e privadas para a consecución de financiamento e estar en condicións de elaborar un proxecto.
A9 Incorporarse como xestor de proxectos a entidades de I+D+i.
A10 Saber analizar os resultados obtidos na actividade profesional a fin de poder integralos en liñas de investigación e dentro delas, en proxectos do eido da Xerontoloxía e a Xeriatría.
A11 Saber difundir os resultados obtidos na actividade asistencial a través das diferentes fontes de información xerontolóxicas e xeriátricas.
B1 Estar en disposición de integrarse en equipos de Saúde, centros xerontolóxicos e entidades que prestan servizos dirixidos as persoas maiores.
B2 Estar en disposición de incorporarse como profesional aos equipos de valoración e intervención creados no marco da denominada “Lei da dependencia”.
B3 Ter o coñecemento para denominarse especialista en Xerontoloxía Clínica de acordo á especialidade desenvolvida.
B4 Ter o coñecemento para denominarse especialista en Xerontoloxía Social de acordo á especialidade desenvolvida.
B5 Ser capaz de aplicar o método científico.
B6 Ser capaz de incorporarse a calquera equipo de I+D+i.
B7 Estar en disposición de realizar actividades asistenciais e investigadoras de xeito integral nos campos social, sanitario e sociosanitario.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C2 Dominar a expresión e a comprensión de forma oral e escrita dun idioma estranxeiro.
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias / Resultados do título
Saber intervir desde un punto de vista integral diante dos problemas de saíude que presenta a persoa maior AP1
AP2
AP3
AP4
AI1
AI2
 BP1
BP2
BP3
BP4
BI1
 CM1
CM2
CM3
CM6
CM7
CM8
Coñecer as principais enfermidades do aparello cardiovascular que afectan á persoa maior, así como as bases da intervención. AP1
AP2
AP3
AI1
AM2
 BP1
BP2
BP3
BI1
BM1
 CM1
CM2
CM4
CM6
CM7
CM8
Coñecer as principais enfermidades do aparello urinario (rils e vía excretora) que afectan á persoa maior, así como as bases da intervención. AP1
AP2
AP3
AI1
 BP1
BP2
BP3
BP4
BI1
 CM1
CM2
CM6
CM7
CM8
Coñecer as principais enfermidades do aparello dixestivo, fígado e páncreas, que afectan á persoa maior, así como as bases da intervención. AP1
AP2
AP3
 BP1
BP2
BP3
BP4
BI1
 CM1
CM2
CM6
CM7
CM8
Coñecer as bases dos procesos oncolóxicos no paciente ancián, así como as bases da intervención AP2
AP3
AP4
AI1
AI2
AI3
AI4
AI5
AM1
AM2
 BP1
BP2
BP3
BP4
BI1
BI2
BM1
 CM1
CM2
CM3
CM6
CM7
Coñecer as principais enfermidades da pel e os seus anexos no paciente ancián, así como as bases da intervención AP1
AP2
AP3
AP4
AI1
AI2
AI3
AI4
AI5
AM2
 BP1
BP2
BP3
BP4
BI1
BI2
BM1
 CM1
CM2
CM3
CM7
CM8

Contidos
Temas Subtemas
TEMA 1. Cardioloxía Xeriátrica 1.1. Cambios morfo-funcionais en relación có envellecemento
1.2. Factores de risco e hipertensión arterial.
1.3. Principais cardiopatías no ancián.
1.4. Trastornos de ritmo cardiaco.
1.5. Cardiopatía isquémica.
1.6. Valvulopatías.
1.7. Insuficiencia cardiaca.
1.8 Enfermidades do pericardio.
1.9 Manexo do paciente ancián con trastornos cardiovasculares.
1.10. Bibliografía
TEMA 2. Anxioloxía Xeriátrica 2.1. Cambios morfo-funcionais en relación có envellecemento.
2.2. Arteriopatías
2.3. Enfermidade arterioesclerótica
2.4. Isquemia crónica e isquemia aguda
2.5. Venopatías
2.6. Linfopatías
2.7 Bibliografía
TEMA 3. Enfermidades renais e urolóxicas no ancián 3.1. Cambios morfo-funcionales do aparello urinario en relación ao envellecemento.
3.2. Insuficiencia renal aguda e crónica.
3.3 Diálise e trasplante no ancián
3.4. Nefropatías intersticiais.
3.5. Síndrome nefrótico.
3.6. Glomerulopatías.
3.7. Enfermidades vasculares renais.
3.8. Hipertensión arterial no ancián
3.9 Trastornos da próstata.
3.10 Infeccións urinarias
3.11. Incontinencia urinaria
3.12. Disfunción eréctil
TEMA 4. Enfermidades do Aparello Dixestivo, Fígado e Páncreas 4.1. Cambios morfofuncionai en relación có envellecemento.
4.2. Boca e esófago.
4.3. Enfermidades do estómago e do duodeno.
4.4. Intestino delgado e colon.
4.5. Recto e ano.
4.6. Trastornos hepáticos no ancián.
4.8. Hapatopatía crónica e cirrose hepática.
4.9. Pancreatitis.
4.10. Tumores pancreáticos
TEMA 5. Oncoloxía Xeriátrica 5.1 Epidemioloxgía dos tumores nas persoas maiores.
5.2. Diagnostico e intervención terapéutica nos principais cancros.
5.3. Cancro de próstata.
5.4. Cancro de pulmón.
5.5. Cancro colorrectal.
5.6. Cancro de mama.
5.7. Outros tumores malignos. Diagnóstico e tratamento.
5.8. Metástasis.
5.9. Bibliografía
TEMA 6. Dermatoloxía Xeriátrica 6.1. Cambios morfo-funcionais en relación có envellecemento.
6.2. Exploración e principios de terapéutica dermatolóxica.
6.3. Enfermidades de etioloxía coñecida: Fungos, bacterias, micobacterias, virus, axentes externos e afeccións carenciais.
6.4. Hipersensibilidade: Urticaria e toxicodermias.
6.5. Eczemas e psoriase.
6.6. Procesos proliferativos e neoplásicos

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias / Resultados Horas lectivas (presenciais e virtuais) Horas traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A1 A2 A3 A10 A11 B2 B3 B7 C4 C7 32 36 68
Proba de resposta múltiple A1 A2 A3 A4 A5 A6 A7 A8 A9 A10 A11 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 C1 C2 C3 C6 C7 C8 2 18 20
Recensión bilbiográfica A5 A6 A7 A8 A9 A10 A11 B5 B7 C1 C2 C3 C6 C7 C8 2 20 22
Traballos tutelados A5 A6 A7 A8 A9 A10 A11 B5 B6 B7 C1 C2 C3 C6 C7 C8 2 36 38
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Presentacións orais dos profesores, de forma interactiva cós alumnos, tratando os diferentes temas da asignatura
Proba de resposta múltiple Consistirán en test de 40 preguntas, con catro respostas posibles, das que solo unha será correcta
Recensión bilbiográfica Análisis crítico sobre un ou varios artículos científicos en inglés ou castelán.
Traballos tutelados De revisión bibliográfica dun tema do programa da materia

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Recensión bilbiográfica
Descrición
Orientación docente e pautas que se han de seguir na realización de traballos.

Avaliación
Metodoloxías Competencias / Resultados Descrición Cualificación
Traballos tutelados A5 A6 A7 A8 A9 A10 A11 B5 B6 B7 C1 C2 C3 C6 C7 C8 De revisión bibliográfica 10
Sesión maxistral A1 A2 A3 A10 A11 B2 B3 B7 C4 C7 Por asistencia e participación nas clases 5
Proba de resposta múltiple A1 A2 A3 A4 A5 A6 A7 A8 A9 A10 A11 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 C1 C2 C3 C6 C7 C8 Exame tipo test composto por 40 preguntas con catro respostas cada una, das que únicamente unha poderá ser correcta. As preguntas contestadas incorrectamente restarán un tercio de punto sobre as correctas, no restando as non contestadas. Para superar o exame o alumno deberá obter unha puntuación final do 60% do total, unha vez restados os puntos das respostas erróneas. Ex; 30 ben, 4 mal y 6 non contestadas. A puntuación final será 30-4*0,33=28,68. 75
Recensión bilbiográfica A5 A6 A7 A8 A9 A10 A11 B5 B7 C1 C2 C3 C6 C7 C8 Por entrega análisis crítico artículos científicos 10
 
Observacións avaliación
TRABALLOS TUTELADOS:
- Caso de detectar fraude, copia ou plaxio na redacción do traballo da materia, implicará un suspenso na oportunidade de avaliación afectada (0,0) e remisión directa á oportunidade seguinte.
- Dita actitude comunicarase á Comisión Académica e ao resto de profesores do título.
- No caso de que se reitere a irregularidade nunha 2ª avaliación, a Comisión poderá solicitar ao Reitor a expulsión temporal ou perpetua do alumno do Máster cursado.

Fontes de información
Bibliografía básica Millán Calenti JC (2011). Gerontología. Valoración e Intervención. Madrid. Ed. Médica Panamericana
Millán Caenti, JC (2006). Principios de geriatría y Gerontología. Madrid. Ed. Mc Graw Hill Interamricana

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Farmacoloxía xeriátrica/653491018

Materias que continúan o temario
Valoración e intervención en Xerontoloxía/653491001
Xerontoloxía Clínica I/653491003
Xerontoloxía Clínica II/653491005
Traballo Fin de Mestrado/653491014

Observacións

Lectura y comprensión inglés técnico

Para axudar a conseguir un entorno inmediato sustentable e cumprir cos obxectivos estratéxicos 1 e 2 do "III Plan de Acción do Programa Green Campus FCS (2018-2020)" os traballos documentais que se realicen nesta materia: a.- Maioritariamente solicitaranse en formato virtual e soporte informático. b.- De realizarse en papel: - Non se empregarán plásticos. - Realizaranse impresións a dobre cara. - Empregarase papel reciclado. - Evitarase a realización de borradores.


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías