Datos Identificativos 2020/21
Asignatura (*) Enxeñaría Medioambiental Código 770G02014
Titulación
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
 Segundo Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Híbrida
Prerrequisitos
Departamento Química
Coordinación
Castro Romero, Jesús Manuel
 Correo electrónico
jesus.castro.romero@udc.es
Profesorado
Castro Romero, Jesús Manuel
Gonzalez Soto, Elena
 Correo electrónico
jesus.castro.romero@udc.es
elena.gsoto@udc.es
Web
Descrición xeral Introdución ao estudo das dimensións científica e tecnolóxica dos problemas ambientais para promover un desenvolvemento sostible
Plan de continxencia 1. Modificacións nos contidos
– Non se realizarán cambios
2. Metodoloxías
*Metodoloxías docentes que se manteñen
– Sesión maxistral
– Discusión dirixida (computa na avaliación)
– Traballos tutelados (con Atención personalizada) (computa na avaliación)
– Atención personalizada

*Metodoloxías docentes que se modifican
As ensinanzas teóricas (ensinanzas expositivas) previstas como non presenciais, poderán ser trasladadas a presencial no caso de que o número de estudantes matriculados na materia garanta as medidas incluídas no Plan de prevención do centro, ou hai novas medidas sanitarias. que o permitan.


3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado
– Correo electrónico: Diariamente. De uso para facer consultas, solicitar encontros virtuais para resolver dúbidas e facer o seguimento dos traballos tutelados.
– Moodle: Diariamente. Segundo a necesidade do alumando. Dispoñen de “foros temáticos asociados a os módulos” da materia, para formular as consultas necesarias. Tamén hai “foros de actividade específica” para desenvolver as “Discusións dirixidas”, a través das que se se pon en práctica o desenvolvemento decontidos teóricos da materia.
– Teams: 1 sesión semanal en gran grupo para o avance dos contidos teóricos e dos traballos tutelados na franxa horaria que ten asignada a materia no calendario de aulas da escola. De 1 a 2 sesións semanas (ou mais segundo o demande o alumnado) en pequeño grupo (ate 6 persoas), para o seguimento e apoio na realización dos “traballos tutelados”. Esta dinámica permite facer un seguimento normalizado e axustado as necesidades da aprendizaxe do alumando para desenvolver o traballo da materia.

4. Modificacións na avaliación
Traballos tutelados (100%): En relación cos traballos tutelados valorarase:

– A adecuación metodolóxica das propostas de traballo.
– A profundidade do contido.
– O dominio das aplicación utilizadas na elaboración das propostas socioeducativas.
– O tratamento dunha linguaxe propia do contexto disciplinar.
– A utilización de fontes documentais complementarias e actuais.
– A presentación e a claridade da exposición

*Observacións de avaliación:
Mantéñense as mesmas que figuran na guía docente, agás que:
? As referencias a o cómputo da asistencia, que só se realizará respecto das sesión que houbo presencial a te o momento no que se suspendeu a actividade presencial.

1.SITUACIÓNS:
A) Alumnado con dedicación completa:
Asistencia/participación nas actividades de clase mínima do 80%:
a) Elaboración e presentación dos traballos de pequeño grupo(100%).
B) Alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia, segundo establece a "NORMA QUE REGULA O RÉXIME DE DEDICACIÓN A O ESTUDO DOS ESTUDANTES DEGRAO NA UDC (Arts. 2.3; 3.b e 4.5) (29/5/212):
Asistencia/participación nas actividades de clase mínima do 80%:
a) Elaboración e presentación dos traballos de pequeño grupo(100%).

2. REQUISITOS PARA SUPERAR A MATERIA:
1. Asistir eparticipar regularmente nas actividades da clase.
2. Obter una puntuación do 50% do peso de cada una das partes obxecto de avaliación (traballos tutelados).
3.Entregar e exponer os traballos tutelados na data que se indique.
4. A 2ª oportunidade de xullo estará sometida a os mesmos criterios que a de enero.

5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía
- Non se realizarán cambios. Xa disponen de todos os materiais de traballo da maneira dixitalizada en Moodle.

Competencias do título
Código Competencias / Resultados do título

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias / Resultados do título
Recoñece e valora o efecto que producen os contaminantes sobre o medio receptor: atmosfera, augas e chans. A4
 B2
 C7
Sabe analizar unha actividade industrial e identificar os problemas ambientais que esta poida xerar. A4
A5
 B2
 C7
Sabe planificar unha estratexia de prevención e control da contaminación en casos específicos. A4
 B1
 C7
Sabe seleccionar a técnica máis axeitada de depuración e/ou control da contaminación en casos concretos A4
A5
 B1
 C6
Analiza o impacto que exercen sobre o medio as distintas actividades industriais. A4
A5
 B4
 C5
Coñece os fundamentos dun Sistema de Xestión Ambiental nunha actividade industrial. A4
A5
A21
 C6
C7
Coñece a normativa básica relacionada en materia medioambiental (verteduras, atmosfera, residuos, impacto ambiental, e control integrado da contaminación) e as obrigas que dela derivan. A4
A5
A21
 B6
 C1
C3

Contidos
Temas Subtemas
Unidade 1 Problemática da contaminación do aire, auga e chan. Aspectos legaies, fontes e parámetros indicadores.
Tema 1.- Introdución ao medio ambiente e á problemática ambiental 1.1- Introdución: Problemas ambientais a escala planetaria, rexional e local
1.2- A atmosfera
- O quecemento global. Efecto invernadoiro
- O buraco da capa de ozono. Smog fotoquímico.
- A choiva aceda.
- A radioactividade, radiacións ionizantes. Radiacións non ionizantes
- O transporte. O ruído.
1.3- A auga
- Depuración da auga. Descrición dunha ETAP e unha EDAR.
1.4- Chans. Os residuos sólidos urbanos
Unidade 2 Control da contaminación atmosférica e sistemas de eliminación e recuperación dos contaminantes.
Tema 4.- Contaminación atmosférica 4.1- Orixe e efecto dos principais contaminantes atmosféricos.
4.2- As emisións
4.3- Contaminantes atmosféricos. Orixe, efectos e control. Os seus efectos
4.4- Factores que inflúen sobre a contaminación atmosférica de orixe industrial
4.5- Ruídos e vibracións nas zonas industriais
4.6- Os cheiros no medio ambiente industrial
4.7- Caracterización da contaminación
4.7-1. Mostraxe e captación
4.7-2. Medida de partículas
4.8- Niveis (emisión, inmisión) e parámetros de calidade do aire
Tema 5.- Control da contaminación atmosférica, sistemas de eliminación e recuperación de contaminantes do aire 5.1- Control da contaminación atmosférica e tratamento de depuración
-Introdución: gradiente adiabático de temperaturas. Estabilidade atmosférica. Investimento térmico
5.2- Solucións:
-Minimización
-Dispersión dos contaminantes no aire (cheminea)
-Separación dos contaminantes da corrente gasosa
5.3- Procesos de eliminación de partículas: cámaras de sedimentación, ciclóns, filtros de mangas, separadores electrostáticos, colectores húmidos.
5.4- Procesos de eliminación de contaminantes gaseosos: procesos de condensación, procesos de absorción, procesos de absorción, procesos de combustión térmica e catalítica.
5.5- Elección do sistema máis idóneo
5.6- Depuración dos gases de cheminea
Uniade 3 Tratamento dos vertidos líquidos: augas residuais urbanas e industriais.
Tema 2.- Contaminación das auguas 2.1- Orixe e efecto dos principais contaminantes. Parámetros de caracterización:
- A vertidos
- Clasificación dos residuos industriais líquidos
- Parámetros de calidade das augas
- Contaminantes da auga
- Parámetros xerais indicadores de contaminación
- Tipos de alteración da auga
- Compoñentes contaminantes das verteduras industriais
- Lexislación e normativas de augas para diferentes usos
- Mostraxes e métodos analíticos de control.
Tema 3.- Depuración da auga. Tratamento de augas residuais
 3.1- Plantas de tratamento de augas residuais
- Esquema xeral dunha EDAR (liñas: auga, lodos e gas
3.2- Depuración de augas residuais urbanas
3.3- Depuración de augas residuais industriais
3.4- Tratamentos físicos.
-Correntes: pozo de grosos, cribado, dilaceración, desarenado, desengrasado, decantación, flotación.
-Específicos: absorción, micro-filtración, ultra-filtración, ósmosis inversa, electrodiálisis,
3.5- Tratamentos químicos: coagulación-floculación, neutralización, oxidación- redución, precipitación, desinfección, intercambio iónico,
3.6- Tratamentos biolóxicos.
-Aerobios / Anaerobios
-Cultivos en suspensión (Lodos activos)
-Cultivos inmobilizados (Leito bacteriano)
-Técnicas brandas:
lagunaje,
sistemas de aplicación sobre o terreo: filtro verde - humidais,
sistemas de filtración artificial: leito turba,
contactores biologicos rotativos: biodisco.
3.7- Tratamentos de lodos: concentración, dixestión, acondicionamento, deshidratación, evacuación.
Unidade 4 Parámetros e sistemas de tratamento de residuos sólidos urbanos e industriais.
Tema 6.- Contaminación dos chans. 6.1- Introdución: lexislación, conceptos básicos.
6.2- Constituíntes e estrutura. Material sólido. Propiedades características. Tipos de chans.
6.3- Contaminantes dos chans.
-Clasificación da contaminación.
-Transporte e dispersión
-Efectos
6.4- Control da contaminación dos chans.
-Non recuperación
-Contención ou illamento da contaminación:
Tecnoloxías de pantalla
-Recuperación:
Técnicas de tratamento in situ
Técnicas de tratamento ex situ
Tema 7.- Residuos sólidos urbanos. Tratamentos. 7.1- Residuos sólidos urbanos (RSU):
-Lexislación
-Composición e caracterización
7.2- Xestión (pre-recollida, recollida e transporte, tratamento e deposito)
Principais tratamentos de valorización e eliminación de residuos
7.3- Tratamentos: eliminación (vertedura controlada, incineración) e valorización
(valorización enerxética, reciclado, compostaxe)
7.4- Vertedura de residuos: depósito controlado
7.5- Incineración
7.6- Reciclaxe: Plantas de reciclaxe e transformación. Plan SOGAMA
7.7- Compost: Plantas de compostaxe
7.8- Exemplo do rendemento económico dunha planta de reciclaxe e transformación
Tema 8.- Tratamento de residuos sólidos industriais 8.1- Residuos industriais:
-Aspectos xerais.
-Orixe e clasificación.
-Lexislación
8.2- Residuos perigosos (RP):
-Identificación e clasificación: caracterización
-Codificación
-Produción.
-Xestión: tratamentos físicos-químicos, inertización, depósito de seguridade, e incineración.
Unidade 5 Xestión ambiental de la industria y sostenibilidaed. Avaliación de impacto ambiental.
Tema 9.- Aspectos básicos da avaliación de impacto ambiental e os sistemas de xestión ambiental 9.1- Avaliación de impacto ambiental, definicións, marco legal, procedemento administrativo, esixencias metodolóxicas
9.2- Contido dun estudo de impacto ambiental. Metodoloxía
9.3- Sistemas de xestión ambiental

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias / Resultados Horas lectivas (presenciais e virtuais) Horas traballo autónomo Horas totais
Prácticas de laboratorio A5 A21 B1 B2 B4 B6 C3 C5 C6 C7 9 9 18
Solución de problemas A21 B1 B4 B6 21 42 63
Sesión maxistral A4 A5 A21 B1 B2 B4 B6 C2 21 42 63
Traballos tutelados A4 A5 A21 B1 B2 B4 B6 C1 C3 C5 C6 C7 1 0 1
Proba obxectiva A4 A5 A21 B1 B2 B4 B6 2 0 2
 
Atención personalizada 3 0 3
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Prácticas de laboratorio Metodoloxía que permite que os estudantes aprendan efectivamente a través da realización de actividades de carácter práctico, tales como demostracións, exercicios, experimentos e investigacións.
Solución de problemas Técnica mediante a que se ten que resolver unha situación problemática concreta, a partir dos coñecementos que se traballaron, que pode ter máis dunha posible solución.
Sesión maxistral Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución de algunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe.
Traballos tutelados Os alumnos realizan traballos individualmente en Enxeñaría Medioambiental (calquera asunto que ten que ver co programa) . Este debe ser presentado por escrito e oralmente ao resto dos alumnos .
Proba obxectiva Proba escrita utilizada para a avaliación da aprendizaxe, cuxo trazo distintivo é a posibilidade de determinar se as respostas dadas son ou non correctas. Constitúe un instrumento de medida, elaborado rigorosamente, que permite avaliar coñecementos, capacidades, destrezas, rendemento, aptitudes, actitudes, intelixencia, etc. É de aplicación tanto para a avaliación diagnóstica, formativa como sumativa.

Atención personalizada
Metodoloxías
Prácticas de laboratorio
Solución de problemas
Traballos tutelados
Descrición
Orientar ao alumnado que ten que resolver unha situación problemática ambientai concreta, a partir dos coñecementos que se traballaron e que pode ter máis dunha posible solución.

Orientar ao alumnado a aprender de forma efectiva, a través de actividades de carácter práctico (demostracións, simulacións, etc.) a teoría dun ámbito de coñecemento, mediante a utilización das tecnoloxías da información e as comunicacións. As TIC supoñen un excelente soporte e canal para o tratamento da información e aplicación práctica de coñecementos, facilitando a aprendizaxe e o desenvolvemento de habilidades por parte do alumnado.

Orientar os estudantes que aprendan efectivamente a través da realización de actividades de carácter práctico, tales como demostracións, exercicios, experimentos e investigacións.

O alumno con recoñecemento de adicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia será atendido en réxime de horas de titorías (previa cita).

Avaliación
Metodoloxías Competencias / Resultados Descrición Cualificación
Prácticas de laboratorio A5 A21 B1 B2 B4 B6 C3 C5 C6 C7 Se valorará que os estudantes aprendan efectivamente a través da realización de actividades de carácter práctico, tales como demostracións, exercicios, experimentos e investigacións. 10
Solución de problemas A21 B1 B4 B6 Se valorará que os estudantes teñan que resolver unha situación problemática concreta, a partir dos coñecementos que se traballaron, que pode ter máis dunha posible solución. 10
Proba obxectiva A4 A5 A21 B1 B2 B4 B6 Proba escrita utilizada para a avaliación da aprendizaxe, cuxo trazo distintivo é a posibilidade de determinar se as respostas dadas son ou non correctas. 70
Traballos tutelados A4 A5 A21 B1 B2 B4 B6 C1 C3 C5 C6 C7 Se valorarán os traballos que os alumnos realizan individualmente en Enxeñaría Medioambiental (calquera asunto que ten que ver co programa) . Este debe ser presentado por escrito e oralmente ao resto dos alumnos . 10
 
Observacións avaliación

Para poder sumar os puntos das distintas actividades á nota do exame
haberá que alcanzar neste un mínimo  de 3 puntos (Un mínimo de 1,75 no exame teórico y 1,25 no exame de problemas)

O alumno
con recoñecemento de adicación a tempo parcial e dispensa académica de
exención de asistencia será avaliado mediante a
cualificacion obtida no exame final (80%) e a realización de traballos
tutelados (20%). Na segunda oportunidade manterase a cualificación
obtida nos traballos tutelados realizados durante o curso para calcular a
cualificación global.

Fontes de información
Bibliografía básica Mariano Seoane Calvo ( 1994). Ecología Industrial. Ingeniería Medioambiental Aplicada . Madrid: Mundi – Prensa
a Grega, Buckingham, Evans (1995). Gestión de Residuos Tóxicos. Tratamiento.. México: Mc Graw – Hill
Ramón Ortega, Ignacio Rodríguez (1996). Manual de Gestión Medioambiental . Madrid: Mapfre
C.Orozco, A.Pérez, Mª. N. González, E.J. Rodríguez, J.M. Alfayate (2003). Contaminación Ambiental. Una visión desde la Química . Madrid: Thomson
Fundación Mapfre (1996). Manual de Contaminación Ambiental . Madrid: Mapfre

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Física I/770G02003
Química/770G02004

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías