Competencias do título |
Código
|
Competencias / Resultados do título
|
A1 |
Comprender os procesos de aprendizaxe relativos ao período de 6-12, no contexto familiar, social e escolar. |
A2 |
Coñecer as características destes estudantes, así como as características dos seus contextos motivacionais e sociais. |
A3 |
Dominar os coñecementos necesarios para comprender o desenvolvemento da personalidade destes estudantes e identificar disfuncións. |
A4 |
Identificar dificultades de aprendizaxe, informalas e colaborar no seu tratamento. |
A6 |
Identificar e planificar a resolución de situacións educativas que afectan a estudantes con diferentes capacidades e distintos ritmos de aprendizaxe. |
A7 |
Analizar e comprender os procesos educativos na aula e fóra de ela relativos ao período 6-12. |
A11 |
Coñecer os procesos de interacción e comunicación na aula. |
A14 |
Promover accións de educación en valores orientadas á preparación dunha cidadanía activa e democrática. |
A15 |
Coñecer e abordar situacións escolares en contextos multiculturais. |
A16 |
Deseñar, planificar e avaliar a actividade docente e a aprendizaxe na aula. |
A19 |
Coñecer e aplicar metodoloxías e técnicas básicas de investigación educativa e ser capaz de deseñar proxectos de innovación identificando indicadores de avaliación. |
A47 |
Coñecer o proceso de aprendizaxe da linguaxe escrita e o seu ensino. |
A48 |
Fomentar a lectura e animar a escribir. |
A49 |
Coñecer as dificultades para a aprendizaxe das linguas oficiais de estudantes de outras linguas. |
A62 |
Coñecer e aplicar os procesos de interacción e comunicación na aula e dominar as destrezas e habilidades sociais necesarias para fomentar un clima de aula que facilite a aprendizaxe e a convivencia. |
A63 |
Controlar e facer o seguimento do proceso educativo e en particular o de ensino-aprendizaxe mediante o dominio das técnicas e estratexias necesarias. |
A64 |
Relacionar teoría e práctica coa realidade da aula e do centro. |
A65 |
Participar na actividade docente e aprender a saber facer, actuando e reflexionando desde a práctica. |
B2 |
Resolver problemas de forma efectiva. |
B4 |
Traballar de forma autónoma con iniciativa. |
B5 |
Traballar de forma colaborativa. |
B6 |
Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional. |
B7 |
Comunicarse de maneira efectiva nun contorno de traballo. |
B11 |
Capacidade de comprensión dos distintos códigos audiovisuais e multimedia e manexo das ferramentas informáticas. |
B12 |
Capacidade de selección, de análise, de avaliación e de utilización de distintos recursos na rede e multimedia. |
B13 |
Lectura e interpretación de imaxes. |
B14 |
Capacidade para traballar en equipo de forma cooperativa, para organizar e planificar o traballo, tomando decisións e resolvendo problemas, tanto de forma conxunta como individual. |
B15 |
Capacidade para utilizar diversas fontes de información, seleccionar, analizar, sintetizar e extraer ideas importantes e xestionar a información. |
B16 |
Capacidade crítica e creativa na análise, planificación e realización de tarefas, como froito dun pensamento flexible e diverxente. |
B17 |
Capacidade de análise e de autoavaliación tanto do propio traballo como do traballo en grupo. |
B18 |
Compromiso ético para o exercicio das tarefas docentes. |
B19 |
Capacidade de adaptarse a novas situacións nunha sociedade cambiante e plural. |
B20 |
Relación con diversos interlocutores sociais. |
B21 |
CB1 - Que os estudantes demostrasen posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeneral, e se adoita encontrar a un nivel que, se ben se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo |
B22 |
CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo |
B23 |
CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética |
B24 |
CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado |
B25 |
CB5 - Que os estudantes desenvolvesen aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía |
C3 |
Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida. |
C4 |
Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común. |
C6 |
Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. |
C7 |
Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida. |
C8 |
Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. |
Resultados de aprendizaxe |
Resultados de aprendizaxe |
Competencias / Resultados do título |
Comprender os procesos de aprendizaxe relativos ao período de 6-12, no contexto familiar, social e escolar. |
A1
|
B25
|
C4
|
Coñecer as características destes estudantes, así como as características dos seus contextos motivacionais e sociais. |
A2
|
|
|
Dominar os coñecementos necesarios para comprender o desenvolvemento da personalidade destes estudantes e identificar disfuncións. |
A3
|
B19 B22 B23 B24
|
|
Identificar dificultades de aprendizaxe, informalas e colaborar no seu tratamento |
A4
|
B22 B23 B24 B25
|
C4
|
Identificar e planificar a resolución de situacións educativas que afectan a estudantes con diferentes capacidades e distintos ritmos de aprendizaxe. |
A6
|
|
|
Analizar e comprender os procesos educativos na aula e fóra de ela relativos ao período 6-12. |
A7
|
|
|
Coñecer os procesos de interacción e comunicación na aula. |
A11
|
|
|
Promover accións de educación en valores orientadas á preparación dunha cidadanía activa e democrática. |
A14
|
|
|
Coñecer e abordar situacións escolares en contextos multiculturais. |
A15
|
|
|
Deseñar, planificar e avaliar a actividade docente e a aprendizaxe na aula |
A16
|
|
|
Coñecer e aplicar metodoloxías e técnicas básicas de investigación educativa e ser capaz de deseñar proxectos de innovación identificando indicadores de avaliación. |
A19
|
|
|
Coñecer o proceso de aprendizaxe da linguaxe escrita e o seu ensino. |
A47
|
|
|
Fomentar a lectura e animar a escribir |
A48
|
|
|
Coñecer as dificultades para a aprendizaxe das linguas oficiais de estudantes de outras linguas |
A49
|
|
|
Coñecer e aplicar os procesos de interacción e comunicación na aula e dominar as destrezas e habilidades sociais necesarias para fomentar un clima de aula que facilite a aprendizaxe e a convivencia |
A62
|
|
|
Controlar e facer o seguimento do proceso educativo e en particular o de ensino-aprendizaxe mediante o dominio das técnicas e estratexias necesarias. |
A63
|
|
|
Relacionar teoría e práctica coa realidade da aula e do centro. |
A64
|
|
|
Participar na actividade docente e aprender a saber facer, actuando e reflexionando desde a práctica. |
A65
|
|
|
Resolver problemas de forma efectiva. |
|
B2
|
|
Traballar de forma autónoma con iniciativa.
Traballar de forma colaborativa.
Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional.
Comunicarse de maneira efectiva nun contorno de traballo.
|
|
B4 B5 B6 B7
|
|
Capacidade de comprensión dos distintos códigos audiovisuais e multimedia e manexo das ferramentas informáticas.
Capacidade de selección, de análise, de avaliación e de utilización de distintos recursos na rede e multimedia.
Lectura e interpretación de imaxes.
|
|
B11 B12 B13
|
|
Capacidade para traballar en equipo de forma cooperativa, para organizar e planificar o traballo, tomando decisións e resolvendo problemas, tanto de forma conxunta como individual.
Capacidade para utilizar diversas fontes de información, seleccionar, analizar, sintetizar e extraer ideas importantes e xestionar a información.
Capacidade crítica e creativa na análise, planificación e realización de tarefas, como froito dun pensamento flexible e diverxente.
Capacidade de análise e de autoavaliación tanto do propio traballo como do traballo en grupo.
Compromiso ético para o exercicio das tarefas docentes
|
|
B14 B15 B16 B17 B18 B20 B21
|
|
Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida. |
|
|
C3
|
Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade
|
|
|
C6 C7 C8
|
Contidos |
Temas |
Subtemas |
1-DESENVOLVEMENTO CONCEPTUAL DAS DIFICULTADES NA APRENDIZAXE (DA). |
1.1.Caracterización actual das dificultades na aprendizaxe.
1.2.Características dos nenos/as con DA.
|
2- VARIABLES SOCIO-EMOCIONAIS E MOTIVACIONAIS. |
2.1.Compoñentes emocionais e motivacionais implicados nas DA. |
3- VARIABLES E PROCESOS COGNITIVOS NAS DA |
3.1.Enfoques e estilos de aprendizaxe.
3.2.Estratexias de aprendizaxe.
3.3.Autorregulación da aprendizaxe.
|
4. AS DIFICULTADES NAS APRENDIZAXES BÁSICAS. PREVENCIÓN DAS DIFICULTADES NA APRENDIZAXE DA LECTURA (DAL)
|
4.1.Conceptos básicos.
4.2.Procesos que interveñen na lectura.
4.3.Dificultades nas DAL.
4.4.Avaliación.
4.5.Intervención nas DAL.
. |
5.AS DIFICULTADES NAS APRENDIZAXES BASICAS. PREVENCIÓN DAS DIFICULTADES NA APRENDIZAXE DA ESCRITURA (DAE)
|
5.1.Conceptos básicos.
5.2.Procesos que interveñen na escritura.
5.3.Dificultades nas DAE.
5.4.Avaliación nas DAE.
5.5.Intervención nas DAE.
|
6.AS DIFICULTADES NAS APRENDIZAXES BASICAS. PREVENCIÓN DAS DIFICULTADES NA APRENDIZAXE DAS MATEMÁTICAS (DAM)
|
6.1.Conceptos básicos
6.2.Procesos que interveñen nas matemáticas
6.3.Dificultades nas DAM
6.4.Avaliación nas DAM
6.5.Intervención nas DAM
|
7. TDAH (TRASTORNO POR DÉFICIT DE ATENCIÓN CON HIPERACTIVIDADE)
|
7.1.Características do TDAH
7.2.Avaliación
7.3.Intervención psicoeducativa no TDAH
|
Planificación |
Metodoloxías / probas |
Competencias / Resultados |
Horas lectivas (presenciais e virtuais) |
Horas traballo autónomo |
Horas totais |
Estudo de casos |
A1 A4 A6 A15 A47 A63 A65 B5 B13 B14 B18 B20 B21 B22 B23 B24 C7 C8 |
7 |
24.5 |
31.5 |
Lecturas |
A1 A2 A4 A7 A47 A48 A49 B4 B11 B12 B15 B16 B17 B25 C3 C4 C6 |
2 |
6 |
8 |
Traballos tutelados |
A4 A6 A16 A19 A47 A48 A49 A62 A63 A65 B2 B4 B5 B6 B7 B12 B14 B15 B16 B17 B19 B21 B22 B23 B24 B25 C3 C4 C6 C7 C8 |
4 |
18 |
22 |
Portafolios do alumno |
A3 A6 A14 A47 A48 A64 B4 B15 B16 B21 B22 B23 C4 C7 |
1 |
21 |
22 |
Sesión maxistral |
A1 A2 A3 A4 A7 A11 A47 A62 |
16 |
0 |
16 |
Proba mixta |
A2 A3 A6 A64 B7 B16 |
1 |
10 |
11 |
|
Atención personalizada |
|
2 |
0 |
2 |
|
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado |
Metodoloxías |
Metodoloxías |
Descrición |
Estudo de casos |
Realizaranse análises de supostos prácticos que achegarán ao alumnado á realidade educativa que se presenta na aula no que atinxe ás dificultades na aprendizaxe. |
Lecturas |
Individualmente, realizaranse 3/4 lecturas que facilita o docente e que complementan os temas tratados. |
Traballos tutelados |
En grupos (mínimo 3 e máximo 4) deberán elaborar materiais de intervención nas DA (segundo o tema tratado na clase). Estes traballos serán orientados polo profesor nas súas diferentes fases e serán expostos ante os demáis compañeiros. |
Portafolios do alumno |
As actividades propostas nas sesións interactivas serán incluidas nun portafolio que se entregará ao final do cuadrimestre de forma telemática (Moodle). O dosier deberá entregarse en pdf ou Word, paxinado, e incluirá unha portada co nome ou nomes das persoas que o elaboraron, así como un índice de contidos. Todas as prácticas deberán axustarse ao estilo APA 7ª edición. |
Sesión maxistral |
Todos os temas serán introducidos polo docente nas sesións expositivas. |
Proba mixta |
A proba de avaliación final será unha proba mixta que combine preguntas de resposta curta e preguntas tipo test sobre os contidos abordados durante o curso. |
Atención personalizada |
Metodoloxías
|
Proba mixta |
Traballos tutelados |
|
Descrición |
No horario de titorías, e previa cita por correo electrónico ou Teams, atenderanse as dúbidas do alumnado. Existen diversas opcións para realizar estas titorías: de forma presencial ou de forma telemática (correo electrónico, Moodle ou Teams). As titorías presenciais serán de carácter diádico (titorías individualizadas). As titorías grupais desenvolveranse por medios telemáticos (correo, Moodle ou Teams). |
|
Avaliación |
Metodoloxías
|
Competencias / Resultados |
Descrición
|
Cualificación
|
Proba mixta |
A2 A3 A6 A64 B7 B16 |
Avaliación final |
30 |
Portafolios do alumno |
A3 A6 A14 A47 A48 A64 B4 B15 B16 B21 B22 B23 C4 C7 |
Dosier onde se recollerán as actividades traballadas nas sesións interactivas. |
70 |
|
Observacións avaliación |
O alumnado que asista a un mínimo do 85% das sesións interactivas acollerase ao réxime de avaliación de presencialidade. Este tipo de avaliación basearase na realización dunha serie de actividades e traballos prácticos que se irán desenvolvendo ao longo do curso e que o alumnado presentará (na data indicada polo docente) nun dosier de prácticas. Este dosier computará o 70% da cualificación final da materia. O outro 30% da cualificación corresponde a unha proba de tipo mixto (preguntas tipo test e de resposta curta) sobre os contidos abordados nas sesións expositivas. Para aquel estudantado que consiga a cualificación de "Apto" no dosier, a proba mixta terá un carácter voluntario (é dicir, esta proba non sería un requisito indispensable para aprobar a materia, pero, quen opte por presentarse a ela, deberá aprobala para poder superar a materia). Os/as estudantes que asistan a menos do 85% das sesións interactivas (réxime de avaliación non presencial) serán avaliados mediante unha proba mixta sobre os contidos abordados nas clases expositivas, que computará o 50% da cualificación, e mediante un exame práctico sobre os contidos desenvolvidos nas clases interactivas, que computará o outro 50% da cualificación. É imprescindible obter unha puntuación do 50% do peso de cada unha das partes para superar a materia. Os/as estudantes matriculados/as a tempo parcial terán o dereito a solicitar a dispensa académica, segundo contempla o apartado 5 do artigo 4 da Norma que regula o réxime de dedicación ao estudo dos estudantes de Grao na Universidade da Coruña (aprobada en Consello de Goberno do 28 de xuño do 2016): Os estudantes a tempo parcial poderán solicitar aos Decanos e Directores dos centros responsables da súa titulación a dispensa académica que lles exima da asistencia a clase daquelas materias, ou partes de materias, nas que se admita a citada dispensa na súa guía docente; porén en todo caso serán avaliados polo sistema de avaliación continua . A solicitude de dispensa poderá realizarse no momento de remitir a documentación xustificativa mencionada no apartado 1 deste artigo. Estos/as estudantes con recoñecemento de dispensa académica serán avaliados mediante un exame escrito sobre os contidos teórico-prácticos da materia, que computará o 100% da cualificación (o 50% corresponde ao exame de contidos teóricos desenvolvidos nas sesións expositivas, que será una proba mixta; e o outro 50%, ao exame de contidos prácticos, desenvolvidos nas sesións interactivas. É imprescindible obter unha puntuación do 50% do peso de cada unha das partes para superar a materia). OBSERVACIÓNS ADICIONAIS: Para o alumnado presencial: 1. Para superar a materia é necesario obter unha puntuación do 50% do peso de cada unha das partes obxecto de avaliación (dosier de prácticas e proba mixta, no caso de que decidan presentarse). 2. O dosier presentarase antes da data do exame oficial. Para todo o alumnado: 1. A convocatoria de 2ª oportunidade de avaliación estará sometida aos mesmos criterios que a convocatoria de 1ª oportunidade. 2. Segundo establecen as "Normas de avaliación, revisión e reclamación das cualificacións dos estudos de grao e mestrado universitario (aprobada o 19/12/2013 e modificada o 29/06/2017) no Art. 21.2: Considerarase como “Non presentado” (NP) a aquel/a estudante que, estando matriculado na materia, non concurra ás distintas actividades de avaliación que se establecen para o curso académico. Así, será cualificado como “Non presentado” cando: a) Non complete o proceso de avaliación continua, nas condicións que figuren na guía docente, ou b) Non se presente á proba do período oficial de avaliación. 3. Segundo establecen as "Normas de avaliación, revisión e reclamación das cualificacións dos estudos de grao e mestrado universitario (aprobada o 19/12/2013 e modificada o 29/06/2017) no Art. 14.4., a realización fraudulenta das probas e/ou actividades de avaliación implicará directamente a cualificación de "Suspenso" (0) na convocatoria correspondente, invalidando así calquiera cualificación obtida nas actividades de avaliación na convocatoria vixente.
|
Fontes de información |
Bibliografía básica
|
González R.M. y otros (2013). Javitor, el castor lector y los amigos de las letras. CEPE |
Aguilar, C. (2014). TDAH y dificultades de aprendizaje: guía para padres y educadores. Diálogo. Cuetos,F. (2008). Psicología de la lectura. Wolters Kluwer.
Cuetos,F. (2009). Psicología de la escritura. Wolters Kluwer. Cuetos, F. (2019). Dislexia. Ni despiste ni pereza: todas las claves para entender el trastorno. La esfera de los libros
Cullinan, B. (2005). La lectura en el aula. Trillas.
Das, J.P., Garrido, M., González, M., Timoneda, C. y Pérez-Álvarez, F. (2001). Dislexia y dificultades de lectura: una guía para maestros. Paidós.
Deaño, M. (2000). Cómo prevenir las dificultades de cálculo. Aljibe.
Fernández, J. (2002). La numeración y las cuatro operaciones matemáticas. CCS.
González Seijas, R.M. (2002). PODER escribir. Programa de entrenamiento en procesos cognitivos de la escritura. EOS.
González Seijas, R.M. y Cuetos, F. (2008). Actividades para el aprendizaje de la lectura y de la escritura. Cepe.
Jáuregui, C. A., et al. (2016). Manual práctico para niños con dificultades de aprendizaje: enfoque conceptual e instrumentos para su manejo. Panamericana. Jiménez, J. (2012). La dislexia en español.Pirámide.
López-Larrosa, S. (2017). Programa MUPO: Programa para la mejora socioemocional de las dificultades de aprendizaje. Pirámide. Miranda, A., Vidal-Abarca,E. y Soriano,M. (2000). Evaluación e intervención psicoeducativa en dificultades de aprendizaje. Pirámide.
Ortiz, M.R. (2004). Manual de dificultades de aprendizaje. Pirámide.
Roldán, L. (2019). Conciencia fonológica y lectura de palabras. Programa de apoyo a la lectura y planificación de la escritura para alumnos de Primaria. EOS. Roldán, L. (2019). Escribiendo narraciones y descripciones. Programa de apoyo a la lectura y planificación de la escritura para alumnos de Primaria. EOS. Salvador, F. y Gutiérrez, R. (2006). Atención educativa al alumnado con dificultades en lectura y escritura. Aljibe.
Soutullo, C. y Diez, A. (2007). Manual de Diagnóstico y tratamiento del TDAH. Panamericana. Teruel, J. (2014). Dificultades de aprendizaje: intervención en dislexia y discalculia. Pirámide
Uceira, E. González-Seijas, R.M. y Cuetos, F. (2012). Los TORRES, una familia de escritores. CEPE. |
Bibliografía complementaria
|
|
|
Recomendacións |
Materias que se recomenda ter cursado previamente |
Psicoloxía do desenvolvemento de 6 a 12 anos/652G02002 | Psicoloxía da aprendizaxe en contextos educativos/652G02007 | Educación matemática I/652G02008 | Resolución de problemas en matemática/652G02030 |
|
Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
|
Materias que continúan o temario |
|
Observacións |
Para axudar a conseguir un contorno inmediato sustentable, recoméndase enérxicamente ao alumnado que os traballos documentais que se realicen nesta materia sexan desenvolvidos en formato dixital. De realizárense en papel, seguiranse na medida do posible as seguintes recomendacións xerais: - Non se empregarán plásticos. - Realizaranse impresións a dobre cara. - Empregarase papel reciclado. - Evitarase a realización de borradores.
Así mesmo, esta materia abogará pola utilización dunha linguaxe inclusiva, tanto nas intervencións nas aulas como nos contidos traballados e actividades desenvolvidas. En coherencia con esta perspectiva, propiciarase a intervención de alumnas e alumnos nas aulas. |
|