Competencias do título |
Código
|
Competencias / Resultados do título
|
A3 |
CE3 - Reconocer y analizar problemas físicos, químicos, matemáticos, biológicos en el ámbito de la Nanociencia y Nanotecnología, así como plantear respuestas o trabajos adecuados para su resolución, incluyendo el uso de fuentes bibliográficas. |
A6 |
CE6 - Manipular instrumentación y material propios de laboratorios para ensayos físicos, químicos y biológicos en el estudio y análisis de fenómenos en la nanoescala. |
A7 |
CE7 - Interpretar los datos obtenidos mediante medidas experimentales y simulaciones, incluyendo el uso de herramientas informáticas, identificar su significado y relacionarlos con las teorías químicas, físicas o biológicas apropiadas. |
A8 |
CE8 - Aplicar las normas generales de seguridad y funcionamiento de un laboratorio y las normativas específicas para la manipulación de la instrumentación y de los productos y nanomateriales. |
B3 |
CB3 - Que los estudiantes tengan la capacidad de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro de su área de estudio) para emitir juicios que incluyan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica o ética |
B4 |
CB4 - Que los estudiantes puedan transmitir información, ideas, problemas y soluciones a un público tanto especializado como no especializado |
B6 |
CG1 - Aprender a aprender |
B7 |
CG2 - Resolver problemas de forma efectiva. |
B8 |
CG3 - Aplicar un pensamiento crítico, lógico y creativo. |
C3 |
CT3 - Utilizar las herramientas básicas de las tecnologías de la información y las comunicaciones (TIC) necesarias para el ejercicio de su profesión y para el aprendizaje a lo largo de su vida |
C6 |
CT6 - Adquirir habilidades para la vida y hábitos, rutinas y estilos de vida saludables |
C7 |
CT7 - Desarrollar la capacidad de trabajar en equipos interdisciplinares o transdisciplinares, para ofrecer propuestas que contribuyan a un desarrollo sostenible ambiental, económico, político y social. |
C8 |
CT8 - Valorar la importancia que tiene la investigación, la innovación y el desarrollo tecnológico en el avance socioeconómico y cultural de la sociedad |
Resultados de aprendizaxe |
Resultados de aprendizaxe |
Competencias / Resultados do título |
Identificar as principais biomoléculas, a súa estructura e función. |
A3
|
B3 B4 B7
|
|
Recoñecer os principios de encimoloxía. |
A3 A7
|
B3 B4 B7
|
C3
|
Resolver problemas básicos de bioquímica estrutural. |
A3 A6 A7
|
B3 B4 B6 B7 B8
|
C3 C7 C8
|
Aplicar as principais técnicas bioquímicas para o illamento, purificación e caracterización de biomoléculas. |
A6 A8
|
B3 B4 B8
|
C6 C7 C8
|
Contidos |
Temas |
Subtemas |
MÓDULO 1. Introducción á bioquímica. |
Concepto, oríxenes e evolución de Biomoléculas. Grupos funcionais, enlaces químicos e estereoquímica. Ás biomoléculas en solventes polares: ionización do auga, equilibrio iónico e sistemas amortiguadores. Procesos termodinámicos en bioquímica. |
MÓDULO 2. Técnicas bioquímicas de illamento e caracterización de biomoléculas. |
Aspectos xerais da metodoloxía bioquímica. O material biolóxico usado en bioquímica. Precipitación fraccionada e centrifugación. Técnicas cromatográficas, electroforéticas e espectroscópicas. Diálise e ultrafiltración. Radiactividade e técnicas isotópicas en bioquímica. |
Módulo 3. Estructura e función de biomoléculas: glícidos, lípidos, ácidos nucleicos, aminoácidos e proteínas. |
3.1. Estructura e función de glícidos: Clasificación. Monosacáridos: descripción, estructura e propiedades físicas e químicas. Enlace O-glicosídico. Oligosacáridos: nomenclatura, descripción, estructura e propiedades. Polisacáridos. Glicoconxugados: proteoglicanos, glicoproteínas y glicolípidos.
3.2. Estructura e función de lípidos: Tipo de lípidos e funcións. Clasificación, propiedades físico-químicas, estructura e importancia biológica de ácidos graxos, céridos, glicéridos, fosfoglicéridos. esfingolípidos, terpenos e esteroides. Lípidos pirrólicos. Colesterol e derivados. Lipoproteínas. Vitaminas liposolubles.
3.3. Estructura e función de ácidos nucléicos: Natureza e función. Nucleótidos, estructura e propiedades. Enlace fosfodiéster e estructura primaria dos ácidos nucleicos. Modelo de Watson y Crick e estructuras alternativas de ácidos desoxirribonucleicos. Tipos e estructura de ácidos ribonucleicos. Formación de complexos e funcionalización. Bases de datos.
3.4. Estructura e función de aminoácidos e proteínas: Tipo de proteínas e funcións. Estructura y propiedades dos aminoácidos. Clasificación. Niveis de estruturación das proteínas. Enlace peptídico. Estrutura primaria e secuencia aminoacídica das proteínas. Estrutura secundaria das proteínas: descripción e predicción. Concepto de dominio e plegamiento de proteínas. Estructura terciaria e cuaternaria das proteínas: características e clasificación. Relación entre estructura e función nas proteínas. Bases de datos e análise in silico. Técnicas de extracción, purificación e caracterización de proteínas. Análise estrutural das proteínas.
|
Módulo 4. Encimoloxía: Encimas, cinética enzimática e regulación enzimática.
|
Propiedades xerais. Clasificación e nomenclatura das encimas. Efectos dos catalizadores nas reaccións químicas. Enerxía de activación e estado de transición. Cofactores encimáticos, coencimas e papel das vitaminas. O sitio activo: estrutura tridimensional e acoplamento encima-sustrato. Mecanismos encimáticos. Catálisis ácido-base, covalente, electrostática e por ións metálicos. Efectos de proximidad y orientación. Velocidade das reaccións e enerxía de activación: conceptos, cálculos e unidades. Unidades de actividad enzimática. Efecto de la concentración de encima. Encimas utilizados en análise clínica, no diagnóstico de enfermidades, ou como axentes terapéuticos. |
Planificación |
Metodoloxías / probas |
Competencias / Resultados |
Horas lectivas (presenciais e virtuais) |
Horas traballo autónomo |
Horas totais |
Sesión maxistral |
B3 B6 B8 C8 |
28 |
70 |
98 |
Prácticas de laboratorio |
A3 A6 A7 A8 B3 B4 B6 B7 C3 C6 |
15 |
5 |
20 |
Solución de problemas |
A3 A7 B3 B4 B6 B7 C7 C3 |
6 |
8 |
14 |
Proba mixta |
A3 A7 B3 B4 |
2 |
10 |
12 |
|
Atención personalizada |
|
6 |
0 |
6 |
|
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado |
Metodoloxías |
Metodoloxías |
Descrición |
Sesión maxistral |
Os temas da materia serán impartidos polos profesores e todas as presentacións ou outra documentación poñerase a disposición dos alumnos na plataforma Moodle. |
Prácticas de laboratorio |
Realizaranse unha serie de actividades no laboratorio de prácticas, co fin de que os alumnos aprendan a manexar instrumental científico básico en Bioquímica e Bioloxía Molecular. |
Solución de problemas |
Na plataforma Moodle, os alumnos terán á súa disposición unha serie de cuestionarios, tests e problemas que terán que solucionar de forma individualizada e que será parte da avaliación continua do alumno. Previamente resolveranse algúns deles nas clases de problemas que servirán como guía o alumno. |
Proba mixta |
Proba escrita utilizada para a avaliación da aprendizaxe, e que pode combinar distintos tipos de preguntas: preguntas de resposta múltiple, de asociación, explicativa, ou de cálculo e resolución de problemas. |
Atención personalizada |
Metodoloxías
|
Solución de problemas |
Prácticas de laboratorio |
|
Descrición |
Para todos os alumnos (Presenciais ou telemáticas), realizaránse Tutorías personalizadas centradas na orientación para a realización de problemas e o estudio dos casos prácticos, resolución de dudas e aclaracións.
O horario das tutorías especificarase ao inicio do curso. Os alumnos tamén podrán solicitar tutorías e resolver dudas concretas por correo electrónico.
|
|
Avaliación |
Metodoloxías
|
Competencias / Resultados |
Descrición
|
Cualificación
|
Proba mixta |
A3 A7 B3 B4 |
Avaliación dos coñecementos teóricos (test, definicións, cuestións de relacionar). |
50 |
Solución de problemas |
A3 A7 B3 B4 B6 B7 C7 C3 |
Avaliación da resolución de casos prácticos.
|
25 |
Prácticas de laboratorio |
A3 A6 A7 A8 B3 B4 B6 B7 C3 C6 |
As prácticas de laboratorio considéranse como unha actividade de asistencia OBRIGATORIA para superar a materia.
A avaliación consistirá na elaboración dunha memoria de prácticas onde teráse en conta a calidade do traballo, a adecuidade na representación gráfica de datos, interpretación de resultados, así como a de capacidade de discusión destes, para o cal será condición necesaria o emprego dunha linguaxe científica correcta e información bibliográfica contrastada.
|
25 |
|
Observacións avaliación |
-As PRÁCTICAS DE LABORATORIO son obrigatorias. Os alumnos que non realicen a TOTALIDADE das prácticas sin una razón xustificada adecuadamente impide a superación da materia.
OPORTUNIDADE OFICIAL DE XUÑO
A.-Para superar a materia será necesario alcanzar o 45% dos puntos, en cada unha das Partes avaliables: Proba Obxectiva, Solución de Problemas e Prácticas de laboratorio.
B.-MATRÍCULA DE HONRA: Tendrán prioridade para optar a MH aqueles alumnos que se presenten na primeira oportunidade (exame oficial de Xuño).
OPORTUNIDADE OFICIAL DE XULLO
A.-Para superar a materia será necesario alcanzar o 45% dos puntos, en cada unha das Partes avaliables: Proba Obxectiva, Solución de Problemas e Prácticas de laboratorio.
Cualificación Final, nas Actas:
En calquera das 2 Opcións: Xuño ou Xullo, SÓ se sumarán as notas de todas as Partes (PROBA OBXECTIVA/PROBLEMAS/PRÁCTICAS) si todas alcanzan ó 45% do seu valor. Se non se alcanza dito porcentaxe en alguna de ellas, nas Actas só aparecerá a nota de 4.
CONSIDERACIÓN DE NON PRESENTADO (NP):
1ª Oportunidade de Xuño: O alumno que non se presente á proba obxectiva na data oficial.
2ª Oportunidade de Xullo: un NON PRESENTADO será aplicable cando o alumno non se presente a ningún dos exames das Partes avaliables.
Casos excecionais:
Excepcionalmente, no caso de que o estudante, por razóns debidamente xustificadas, non puidera realizar todas as probas de avaliación continua, o Profesor/es adoptará/n as medidas que considere/n oportunas a tal efecto.
.-Para os alumnos con dedicación a tempo parcial ou exención de asistencia, na convocatoria de Xuño e Xullo haberá un exame específico de avaliación global.
|
Fontes de información |
Bibliografía básica
|
Mathews CK, Van Holde KE, Appling DR y Anthony-Cahill SJ (2013). Bioquímica, 4ª ed.. Ed. Pearson
Stryer, L., Berg, J.M. y Tymoczko, J.L. (2015). Bioquímica, 7ª ed.. Ed. Reverté
Feduchi, E., Romero, C.S., Yáñez, E., García-Hoz Jiménez, C (2021). Bioquímica. Conceptos esenciales. 3a ed... Editorial Médica Panamericana
David L. Nelson, Michael M. Cox. (2018). Lehninger Principios de Bioquímica. 7a ed.. Ed. Omega |
|
Bibliografía complementaria
|
Bernhard Rupp (2009). Biomolecular Crystallography: Principles, Practice, and Application to Structural Biology 1a ed.. Garland Science
Stephenson F.H. (2012). Cáculo en Biología molecular y Biotecnología. 2a ed. Ed. . Elsevier España.
- Voet, D., Voet, J.G, Pratt, C.W. (2016). Fundamentos de Bioquímica. 4a Ed.. Médica Panamericana
Smith, C. A. y Wood, E. J. (1997). Moléculas biológicas. . Ed. Addison-Wesley Iberoamericana.
TERESE M. BERGFORS (2009). PROTEIN CRYSTALLIZATION 2a ed.. International University Line |
Recursos web: |
Biomodel: Modelos moleculares en movimiento e interactivos que, junto con texto explicativo, ilustran la estructura tridimensional de las biomoléculas.
Autor: Ángel Herráez Sánchez Estructura de macromoléculas: Modelo interactivo para profundizar en las estructuras macromoleculares: desde un enlace peptídico hasta una membrana biológica.
Autor: Jesús M. Sanz Aula Virtual de Biomoléculas: Herramientas para conocer mejor las biomoléculas.
Autor: José Luis Urdiales Ruiz
Cibertexto de Biomoléculas: Un curso completo de la estructura de las biomoléculas (glúcidos, lípidos, proteínas y ácidos nucleicos) con la posibilidad de autoevaluarse.
Autor: Juan Manuel González Mañas MATERIALES MULTIMEDIA Y
BIOMOLÉCULAS: Material docente para el primer, segundo y tercer ciclo
Autores: Pilar Roca, Jordi Oliver y Sergio Rodríguez
Enlaces: Colección de enlaces sobre Bioquímica y Biología Molecular en español y otros idiomas en el mundo.
Recopilador: Ángel Herráez Sánchez |
Outros materiais de apoio: |
Materiales disponibles en la página web de la asignatura.
CD-Rom: BioROM 2011 Ayudas al aprendizaje de la Bioquímica, Biotecnología y Biología Molecular | |
Recomendacións |
Materias que se recomenda ter cursado previamente |
Química: Equilibrio e Cambio/610G04008 | Fundamentos de Matemáticas/610G04001 | Bioloxía Celular/610G04003 | Química: Enlace e Estrutura/610G04005 | Laboratorio Básico Integrado/610G04004 |
|
Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
Termodinámica: Equilibrio e Fases/610G04018 | Análise Instrumental/610G04014 | Espectroscopía/610G04017 |
|
Materias que continúan o temario |
Cinética e Catálise/610G04026 | Fundamentos de Biotecnoloxía/610G04029 | Bioquímica Molecular e Metabólica/610G04023 |
|
Observacións |
Programa Green Campus Facultade de Ciencias Para axudar a conseguir unha contorna inmediata sustentable e cumprir co punto 6 da "Declaración Ambiental da Facultade de Ciencias (2020)", os traballos documentais que se realicen nesta materia solicitaranse en formato virtual e soporte informático.
|
|