1. OBSERVACIÓNS XERAIS DE AVALIACIÓN<div>1.1. Para superar a materia, o alumnado deberá conseguir unha cualificación igual ou superior a 5 puntos no conxunto de actividades que compoñen a avaliación.1.2. O alumnado terá que entregar os traballos e actividades no prazo fixado.1.3. Todas as actividades deberán cumprir unhas exixencias mínimas de corrección lingüística (ortografía, puntuación, concordancia, ausencia de reiteracións, precisión léxica, rexistro formal...). As deficiencias lingüístico-expositivas serán penalizadas na cualificación.2. AVALIACIÓN DA SEGUNDA OPORTUNIDADE (XULLO)Na 2.ª oportunidade o alumnado será avaliado cos mesmos criterios que na oportunidade anterior, aínda que con certa variación sobre as porcentaxes xa que non se poderán ter en conta as actividades de carácter presencial (Obradoiro e participación en eventos científicos). Así, para superar a materia, terá que realizar unha "Proba mixta" para avaliar as lecturas (40%) e presentar o "Traballo tutelado" (60%).<div>3. AVALIACIÓN DA OPORTUNIDADE ADIANTADA DE DECEMBRO Nesta oportunidade adiantada cada alumno/a será avaliado/a mediante unha "Proba mixta", que suporá o 40 % da cualificación final e que terá lugar na data oficial marcada pola Facultade de Filoloxía, e un "Traballo tutelado" puntuábel nun 60% que deberá ser presentado no mesmo día do exame.4. CUALIFICACIÓN DE NON PRESENTADO/A Considerarase como NON PRESENTADO/A o/a alumno/a que non entregue o traballo final obrigatorio ou non realice a proba escrita. 5. ALUMNADO A TEMPO PARCIAL E CON DISPENSA ACADÉMICAO alumnado matriculado a tempo parcial e con dispensa académica de exención de asistencia concedida deberá pórse en contacto co profesorado da materia no inicio do curso académico para planificar, en cada situación concreta, os axustes necesarios na avaliación no tocante ás actividades presenciais (que serán substituídas por outras non presenciais equivalentes). Así mesmo, aquel alumnado que xustifique a imposibilidade de asistir ás aulas debe tamén contactar co profesorado responsábel.</div><div>7. OUTRAS PRECISIÓNSTodas as actividades ou probas deberán cumprir unhas exixencias mínimas de corrección lingüística (ortografía, puntuación, concordancia sintáctica, ausencia de reiteracións, precisión léxica, rexistro formal…); no caso de deficiencias lingüístico-expresivas, estas poderán ser penalizadas na cualificación, segundo o documento "Exixencias mínimas de corrección lingüística" (aprobado pola Sección de Galego-Portugués o 6/7/2018 e pendurado en Moodle).Os traballos presentados polo alumnado poderán ser incorporados ao Turnitin, ferramenta para a detección do plaxio así como de traballos previamente presentados nesta ou noutras universidades, incluso polo mesmo/a alumno/a. En caso de que se produza algunha destas circunstancias, poderán ser aplicadas as medidas contempladas nas Normas de avaliación, revisión e reclamación das cualificacións dos estudos de grao e mestrado universitario da Universidade da Coruña (artigo 14.4).</div> </div>

Resultados de aprendizaxe	Competencias / Resultados do título
Coñecer, comprender e saber avaliar criticamente unha parte dos discursos teóricos que reflexionan sobre obras relevantes da literatura galega desde unha perspectiva de xénero.	AM1 AM2 AM4 AM5 AM6 AM8 AI1 AI2 AI3	BM1 BM3 BP1 BP2 BP3 BP4 BP5 BP7	CM1 CM2 CM3 CM4 CM5 CM6 CI1
Incorporar a perspectiva de xénero e feminista aos estudos literarios	AM1 AM2 AM4 AM5 AM6 AM8 AM9 AP1 AI1 AI3	BP2 BP3 BP4 BP6 BI2	CM3 CM4 CM5 CM6 CI1
Ser quen de desenvolver investigacións avanzadas na análise dos textos literarios, desde un enfoque orixinal e creativo	AM1 AM2 AM4 AM5 AM9 AP1 AI1 AI3	BM1 BP1 BP2 BP3 BP4 BP5 BP6 BP7 BI1 BI2 BI3	CM1 CM2 CM3 CM4 CM5 CM6 CI1 CI2
Desenvolver a capacidade de participar con precisión de pensamento e expresión (tanto oralmente como por escrito) nos debates propios destes estudos.	AM2 AM4 AM5 AM9 AP1 AI1 AI2 AI3	BM1 BM2 BP2 BP3 BP4 BP5 BP6 BP7 BI1 BI2 BI3	CM2 CM3 CM4 CM5 CM6 CI1 CI2
Identificar e interpretar os novos marcos teóricos e conceptuais que intentan explicar a evolución da cultura contemporánea	AM1 AM2 AM6 AM7 AM8 AP1 AI2	BP1 BP2 BP3 BP4 BP5 BP6 BI1 BI2 BI3	CM2 CM3 CM4 CM5 CM6 CI1
Saber realizar unha análise crítica da literatura e os discursos como un medio de construción da feminidade e da masculinidade, así como dos roles e estereotipos de xénero asociados a estas identidades nas diferentes épocas.	AM1 AM2 AM3 AM4 AM5 AM6 AM8 AM9 AP1 AI1	BM1 BM2 BP1 BP2 BP3 BP4 BP5 BP6 BP7 BI1 BI2 BI3	CM2 CM3 CM4 CM5 CM6 CI1

Temas	Subtemas
1. A institución literaria e as mulleres escritoras, unha relación problemática	1.1. Construción autorial, visibilidade e recoñecemento institucional: unha ollada diacrónica
2. Narrativa galega de autoría feminina e reflexión sobre a(s) identidade(s) de xénero	2.1. Escrita do eu e representación da subalternidade feminina: Xohana Torres 2.2. Reescrita feminista e problematización das identidades de xénero: de María Xosé Queizán a María Reimóndez.

Metodoloxías / probas	Competencias / Resultados	Horas lectivas (presenciais e virtuais)	Horas traballo autónomo	Horas totais
Lecturas	A1 A2 A5 A6 A14 A7 A10 A8 B4 B5 B6 B7 B8 B12 B9 C1 C4 C7 C5	2	20	22
Sesión maxistral	A13 A1 A2 A6 A7 A10 A8 A9 B5 B6 B7 B8 B10 C3 C4 C7 C5	6	6	12
Traballos tutelados	A1 A2 A3 A4 A5 A8 A9 A10 A12 A13 B13 B4 B5 B6 B7 B14 B1 B8 B12 B9 B10 C1 C2 C3 C4 C7 C5 C6 C8	0	16	16
Obradoiro	A13 A2 A3 A4 A5 A10 A9 A12 B13 B5 B6 B7 B14 B1 B8 B9 B2 B10 B3 C2 C3 C4 C7 C5 C6	6	8	14
Eventos científicos e/ou divulgativos	A13 A2 A6 B5 B6 B7 B14 B8 C7 C5	3	6	9

Atención personalizada		2	0	2

*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías	Descrición
Lecturas	Será preciso realizar para cada sesión e nos prazos determinados unha serie de lecturas básicas. Estas serán avaliadas a través dos comentarios e das intervencións do alumnado na aula e no encontro científico.
Sesión maxistral	Exposición da profesora co fin de introducir o contexto teórico e cultural do tema correspondente, así como os fundamentos teóricos e metodolóxicos da materia.
Traballos tutelados	Cada estudante terá que realizar un traballo final obrigatorio sobre algún aspecto relacionado co temario, que terá o formato dun breve ensaio e cuxo tema e orientación requirirán o visto e prace da profesora en sesións de seguimento.
Obradoiro	Nas sesións presenciais alternaranse as leccións maxistrais coas sesións interactivas, nas que a participación do estudantado será fundamental. Levaranse a cabo actividades de diverso tipo: discusións dirixidas, comentario de textos. Todas elas terán como punto de partida fundamental as lecturas indicadas previamente pola profesora.
Eventos científicos e/ou divulgativos	Ao longo do curso será recibido un/unha investigador/a externo cuxa visita será preparada colectiva e individualmente para realizarmos un encontro científico fructífero.

Metodoloxías	Competencias / Resultados	Descrición	Cualificación
Traballos tutelados	A1 A2 A3 A4 A5 A8 A9 A10 A12 A13 B13 B4 B5 B6 B7 B14 B1 B8 B12 B9 B10 C1 C2 C3 C4 C7 C5 C6 C8	O traballo final obrigatorio consistirá na elaboración dun breve ensaio orixinal (ou, alternativamente, na exposición oral dese traballo) que versará sobre un aspecto relacionado cun punto do programa. Valorarase fundamentalmente a profundidade e o rigor da investigación e a claridade expositiva e expresiva.	60
Lecturas	A1 A2 A5 A6 A14 A7 A10 A8 B4 B5 B6 B7 B8 B12 B9 C1 C4 C7 C5	As lecturas serán avaliadas a través dos comentarios e das intervencións do propio alumnado na aula e no encontro científico.	10
Obradoiro	A13 A2 A3 A4 A5 A10 A9 A12 B13 B5 B6 B7 B14 B1 B8 B9 B2 B10 B3 C2 C3 C4 C7 C5 C6	Valorarase a participación activa nas distintas actividades que se desenvolvan na aula: discusión dirixida, análise e comentario dos textos propostos, etc.	20
Eventos científicos e/ou divulgativos	A13 A2 A6 B5 B6 B7 B14 B8 C7 C5	O alumnado deberá participar activamente con preguntas e/ou reflexións no encontro co/a investigador/a invitado/a.	10

Observacións avaliación
<p>1. OBSERVACIÓNS XERAIS DE AVALIACIÓN</p><div><p>1.1. Para superar a materia, o alumnado deberá conseguir unha cualificación igual ou superior a 5 puntos no conxunto de actividades que compoñen a avaliación.</p><p>1.2. O alumnado terá que entregar os traballos e actividades no prazo fixado.</p><p>1.3. Todas as actividades deberán cumprir unhas exixencias mínimas de corrección lingüística (ortografía, puntuación, concordancia, ausencia de reiteracións, precisión léxica, rexistro formal...). As deficiencias lingüístico-expositivas serán penalizadas na cualificación.</p><p>2. AVALIACIÓN DA SEGUNDA OPORTUNIDADE (XULLO)</p><p>Na 2.ª oportunidade o alumnado será avaliado cos mesmos criterios que na oportunidade anterior, aínda que con certa variación sobre as porcentaxes xa que non se poderán ter en conta as actividades de carácter presencial (Obradoiro e participación en eventos científicos). Así, para superar a materia, terá que realizar unha "Proba mixta" para avaliar as lecturas (40%) e presentar o "Traballo tutelado" (60%).</p><div><p class="MsoNormal">3. AVALIACIÓN DA OPORTUNIDADE ADIANTADA DE DECEMBRO </p><p class="MsoNormal">Nesta oportunidade adiantada cada alumno/a será avaliado/a mediante unha "Proba mixta", que suporá o 40 % da cualificación final e que terá lugar na data oficial marcada pola Facultade de Filoloxía, e un "Traballo tutelado" puntuábel nun 60% que deberá ser presentado no mesmo día do exame.</p><p class="MsoNormal">4. CUALIFICACIÓN DE NON PRESENTADO/A </p><p class="MsoNormal">Considerarase como NON PRESENTADO/A o/a alumno/a que non entregue o traballo final obrigatorio ou non realice a proba escrita. </p><p class="MsoNormal">5. ALUMNADO A TEMPO PARCIAL E CON DISPENSA ACADÉMICA</p><p class="MsoNormal">O alumnado matriculado a tempo parcial e con dispensa académica de exención de asistencia concedida deberá pórse en contacto co profesorado da materia no inicio do curso académico para planificar, en cada situación concreta, os axustes necesarios na avaliación no tocante ás actividades presenciais (que serán substituídas por outras non presenciais equivalentes). Así mesmo, aquel alumnado que xustifique a imposibilidade de asistir ás aulas debe tamén contactar co profesorado responsábel.</p></div><div><p>7. OUTRAS PRECISIÓNS</p><p>Todas as actividades ou probas deberán cumprir unhas exixencias mínimas de corrección lingüística (ortografía, puntuación, concordancia sintáctica, ausencia de reiteracións, precisión léxica, rexistro formal…); no caso de deficiencias lingüístico-expresivas, estas poderán ser penalizadas na cualificación, segundo o documento "Exixencias mínimas de corrección lingüística" (aprobado pola Sección de Galego-Portugués o 6/7/2018 e pendurado en Moodle).</p><p>Os traballos presentados polo alumnado poderán ser incorporados ao Turnitin, ferramenta para a detección do plaxio así como de traballos previamente presentados nesta ou noutras universidades, incluso polo mesmo/a alumno/a. En caso de que se produza algunha destas circunstancias, poderán ser aplicadas as medidas contempladas nas Normas de avaliación, revisión e reclamación das cualificacións dos estudos de grao e mestrado universitario da Universidade da Coruña (artigo 14.4).</p></div><p class="MsoNormal"> </p></div>

Bibliografía básica	Garrido, Ana (2015). "Las chicas raras no tienen voz". Itinerarios 21 Nogueira, Mª Xesús (2020). "Outros desejos, outras palavras. A representação de identidades sexuais não-normativas na literatura galega contemporánea". Daniel, Amarelo (coord.), Nós, xs inadaptadxs. Representações, desejos e historias LGBTIQ na Galiza Reimóndez, María (2018). "Silencios que non son: o continuum lesbiano nas narradoras galegas". Boguszcewicz, María et alii, Identidade(s) e xénero(s) na cultura galega: unha ahega interdisciplina Vilavedra, Dolores (2018). "Singularidades da articulación socio-discursiva da narrativa galega de autoría feminina". Boguszcewicz, M. et alii, Identidade(s) e xénero(s) na cultura galega: unha ahega interdisciplinaria García Fonte, Mª Anxos (2011). A construción da identidade de xénero na narrativa galega da segunda metade do século XX . Tese de doutoramento. UDC Forcadela, Manuel / Noia, Camiño (coords.) (2011). Cara a unha poética feminista : homenaje a María Xosé Queizán. Vigo: Xerais González Fernández, Helena (2005). Elas e o paraugas totalizador . Vigo: Xerais VV. AA. (1987). Festa da palabra silenciada, 4 (monográfico Xohana Torres) . García Negro, Mª Pilar (2010). O clamor da rebeldía: Rosalía de Castro, ensaio e feminismo. Santiago: Sotelo Blanco Moure, Teresa (2012). Queer-emos un mundo novo. Sobre cápsulas, xéneros e falsas clasificacións. Vigo: Galaxia
	Armas García, C. Mª (2002): As mulleres escritoras (1860-1870). O xenio de Rosalía (Santiago: Laiovento). Blanco, C. (1991): Literatura galega da muller (Vigo: Xerais).  Blanco, C. (1995): O contradiscurso das mulleres (Vigo: Nigra).  Forcadela, M. / Noia, C. (coords.) (2011): Cara a unha poética feminista : homenaje a María Xosé Queizán (Vigo: Xerais).  García Fonte, Mª Anxos (2011): A construción da identidade de xénero na narrativa galega da segunda metade do século XX (Tese de doutoramento, Universidade da Coruña). García Negro, Mª P. (2010): O clamor da rebeldía: Rosalía de Castro, ensaio e feminismo (Santiago: Sotelo Blanco).  García Negro, Mª P. / Rodríguez Sánchez, F. (1996): “Literatura feminina e feminista da segunda metade do século XIX”, en VV. AA.: Historia da Literatura Galega: 351-384 (Vigo: AS-PG/ A Nosa Terra).  Garrido, A. (2015): "Las chicas raras no tienen voz", Itinerarios 21, 183-198. González Fernández, H. (2005): Elas e o paraugas totalizador (Vigo: Xerais).  González Fernández, H. (2009): Género y nación: la construcción de un espacio literario (Barcelona: Icaria). March, K. N. (1994): De musa a literata: el feminismo en la narrativa de Rosalía de Castro (Sada: O Castro).  Pena Presas, Montse (2018): Feminismos e literatura infantil e xuvenil en Galicia (Santiago: Laiovento). Rodríguez Rodríguez, M.(2013): Feminismo e innovación en la narrativa gallega de autoría femenina: Xohana Torres, María Xosé Queizán, Carmen Blanco yTeresa Moure (Lewiston : Edwin Mellen Press).  Reimóndez, M. (2018): "Silencios que non son: o continuum lesbiano nas narradoras galegas", en Boguszcewicz, M. et alii, Identidade(s) e xénero(s) na cultura galega: unha ahega interdisciplinaria: 167-194 (Varsovia: Universidade de Varsovia). Rodríguez Sánchez, F. (2011): Rosalía de Castro, unha estranxeira na súa patria (Santiago: AS-PG).   Suárez Briones, B. / Martín Lucas, Mª B. / Fariña Busto, Mª J. (eds) 82000): Escribir en femenino. Poéticas y políticas (Barcelona: Icaria).   Vilavedra, D. (2018): "Singularidades da articulación socio-discursiva da narrativa galega de autoría feminina", en Boguszcewicz, M. et alii, Identidade(s) e xénero(s) na cultura galega: unha ahega interdisciplinaria: 87-114 (Varsovia: Universidade de Varsovia). VV. AA. (1987): Festa da palabra silenciada, 4 (monográfico Xohana Torres)   Obras de lectura obrigada:  Xohana Torres: Adiós, María Mª Xosé Queizán: A semellanza Teresa Moure: Benquerida catástrofe María Reimóndez: Piratas A profesora entregará, na aula e/ou a través da plataforma Moodle, unha selección de textos literarios e críticos que o alumnado deberá ler nos prazos estipulados.
Bibliografía complementaria	March, Katheleen N. (1994). De musa a literata: el feminismo en la narrativa de Rosalía de Castro. Sada: O Castro Fariña Busto, Mª Jesús / Suárez Briones, Beatriz / Martín Lucas, Mª Belén (eds.) (2005). Escribir en femenino. Poéticas y políticas . Barcelona: Icaria Armas García, Celia Mª (2002). As mulleres escritoras (1860-1870). O xenio de Rosalía . Santiago: Laiovento López-López, Lorena (2019). Dialogando coas marxes na narrativa de autoría feminina: margarita Ledo Andión, Patricia A. Janeiro, Cris Pavón e Teresa Moure. Bangor: Bangor University Rodríguez Rodríguez, Marisol (2013). Feminismo e innovación en la narrativa gallega de autoría femenina: Xohana Torres, María Xosé Queizán, Carmen Blanco yTeresa Moure. Lewiston : Edwin Mellen Press Pena Presas, Montse (2018). Feminismos e literatura infantil e xuvenil en Galicia. Santiago: Laiovento González Fernández, Helena (2009). Género y nación: la construcción de un espacio literario. Barcelona: Icaria Blanco, Carmen (1991). Literatura galega da muller. Vigo: Xerais Amarelo, Daniel (coord.) (2020). Nós, xs inadaptadxs. Representações, desejos e historias LGBTIQ na Galiza. Santiago: Através Blanco, Carmen (1995). O contradiscurso das mulleres. Vigo: Xerais Moure, Teresa (2014). Politicamente incorreta. Ensaios para um tempo de pressas. Santiago: Através Segarra, Marta (2012). Repensar la comunidad desde la literatura y el género. Barcelona: Icaria Rodríguez Sánchez, Francisco (2011). Rosalía de Castro, unha estranxeira na súa patria. Santiago: AS-PG Lema París, Ánxela / Nunes Brións, Andrea (coods.) (2020). Tecermos redes, crearmos comunidade. Estudos sobre a obra de maría Reimóndez. Vigo: Xerais García Negro, Mª Pilar / Rodríguez Sánchez, Francisco (1996). “Literatura feminina e feminista da segunda metade do século XIX”. Asociación Socio-Pedagóxica Galega (ed.).: Historia da Literatura Galega:
	A profesora fornecerá ao longo do curso, a través da plataforma Moodle, material bibliográfico complementar e outros recursos específicos para cada un dos temas obxecto de estudo nesta materia.

Observacións
Para calquera dúbida, poden pórse en contacto coa profesora, persoalmente en horario de atención ao alumnado, ou concertando cita previa no enderezo electrónico: carme@udc.gal