Datos Identificativos 2021/22
Asignatura (*) Fundamentos de intervención logopédica Código 652G04005
Titulación
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Primeiro Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Didácticas Específicas e Métodos de Investigación e Diagnóstico en Educación
Coordinación
Pérez Crego, María Cristina
Correo electrónico
cristina.pcrego@udc.es
Profesorado
Garcia Real, Teresa Juana
Pérez Crego, María Cristina
Correo electrónico
teresa.greal@udc.es
cristina.pcrego@udc.es
Web
Descrición xeral A materia de Fundamentos da intervención logopédica sitúase no 1º cuatrimestre do 1º Curso do Grao en Logopedia; polo tanto, trátase dunha materia que permite introducirse nos coñecementos necesarios para o estudo no campo da logopedia. A logopedia é unha disciplina de carácter multidisciplinar que comparte o seu estudo sobre a comunicación humana con outras disciplinas relacionadas coa mediciña (neuroloxía, psiquiatría, neurología, fisioloxía...), así como coa lingüística, a pedagoxía, a psicoloxía...
Plan de continxencia 1. Modificacións nos contidos
Non procede

2. Metodoloxías
*Metodoloxías docentes que se manteñen
Todas, coa única modificación de que se pasa a unha docencia online, a través das plataformas da UDC.

*Metodoloxías docentes que se modifican
Ningunha

3. Mecanismos de atención personalizada ao alumnado
Preferentemente a través de correo electrónico, Campus Virtual e plataforma de teleformación.

4. Modificacións na avaliación
Ningunha

5. Modificacións da bibliografía ou webgrafía
Ningunha

Competencias do título
Código Competencias / Resultados do título

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias / Resultados do título
Coñece e diferencia os conceptos fundamentais relativos aos trastornos da comunicación, da linguaxe, da fala, da voz e a audición e as funcións orais non verbais. A6
B7
B9
Explica os conceptos e principios xerais da intervención logopédica, identificando e diferenciando segundo as súas competencias, así como as funcións de prevención, educación, reeducación, rehabilitación e tratamento. A13
A14
A24
B16
B17
Identifica e diferencia as características da intervención logopédica nos ámbitos familiar, escolar, clínico-sanitario e asistencial... A13
A16
A32
B7
B9
B16
C8
Comprende e analiza a profesión de logopeda, o seu obxecto e método, atendendo ás súa evolución histórica, características e á deontoloxía e lexislación actual para o exercicio profesional. A14
A24
A32
B7
B9
B19
Demostra o manexo de instrumentos de recollida de información pertinentes para estudar a realidade que envolve á profesión do/da Logopeda. A32
B16
B19
C8
Pon en práctica os coñecementos adquiridos acerca da profesión de Logopeda e a súa labor nas diversas institucións educativas, sanitarias e sociais. A25
A32
B16
B17
B19
C1
C8
Pon en valor a importancia da investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. B19
C8

Contidos
Temas Subtemas
Tema 1. Introducción á logopedia 1.1. Aproximación ao campo da logopedia
1.2. Relacións da logopedia con outras disciplinas
1.3. Panorama histórico da logopedia
Tema 2. Os/as destinatarios/as da intervención logopédica 2.1. Destinatarios da intervención logopédica
2.2. Fundamentos básicos nas alteracións da comunicación verbal: conceptualización das alteracións da voz, da audición, da fala e da linguaxe.
Tema 3. Funcións da intervención Logopédica 3.1. Prevención
3.2. Educación
3.3. Reeducación
3.4. Rehabilitación
3.5. Tratamento
Tema 4. Ámbitos e contextos da intervención 4.1. Características dos ámbitos e contextos.
4.2. Organización dos ámbitos e contextos.
Tema 5. A profesión do/da logopeda 5.1. Perfil do/da logopeda
5.2. As competencias profesionales do/da logopeda para a intervención.
Tema 6. A actuación do/da logopeda e a lexislación básica 6.1. A profesión de Logopeda en España e na UE
6.2. Código Deontolóxico do Consello Xeral de Colexios de Logopedas

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias / Resultados Horas lectivas (presenciais e virtuais) Horas traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A6 A13 A14 A16 A24 A25 21 0 21
Análise de fontes documentais A6 A13 A24 B7 B9 B17 C1 C8 7 33 40
Prácticas clínicas A13 A14 A16 A32 B7 B9 B16 B19 C1 2 20 22
Lecturas A6 A16 A32 B7 B9 2 12 14
Proba de resposta múltiple A6 A13 A14 A16 A24 2 28 30
Estudo de casos A14 A32 B16 C1 C8 3 15 18
 
Atención personalizada 5 0 5
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral exposición oral do profesor na que se traballarán os contidos que compoñen o marco teórico, complementada co uso de presentacións e soportes audiovisuais, así como a introdución de preguntas dirixidas ao alumnado en forma de actividades de aula, a fin de que a aprendizaxe ten un carácter máis dinámico e permite a participación dos alumnos.

A estrutura das sesións maxistrais rexerase pola orde establecida nos contidos de aprendizaxe, teoricamente introducindo cada un dos temas e subtópicos; ofreceranse bibliografía e documentación adicional aos estudantes para afondar na materia; e o traballo teórico complementarase en cada sesión con actividades prácticas.
Análise de fontes documentais
Actividades destinadas a que os estudantes realicen a lectura crítica e a análise das distintas fontes documentais de calidade relevantes para os temas de busca (relacionados coa Logopedia)
Como actividade grupal (5-6 alumnos), cada grupo fará un informe resumo, sintetizando en orde as ideas máis relevantes atopadas.
Prácticas clínicas Nas prácticas clínicas e preferiblemente virtuais e, sempre que sexa posible, tamén en persoa en pequenos grupos de traballo, levaranse a cabo prácticas de introducción da avaliación e intervención de trastornos da voz, audición, fala e linguaxe. Así como ver vídeos específicos para comprender mellor os diferentes aspectos para a intervención logopedia (coñecementos básicos, avaliación e intervención).
Lecturas Realizarán lecturas sobre alteracións na comunicación verbal para reflexionar e responder a preguntas específicas e propostas polo profesor. Esta actividade terá lugar durante as sesións interactivas, predominando o ambiente virtual.
Proba de resposta múltiple Na data oficial do exame, realizarase unha proba de elección múltiple, para avaliar toda a materia.
Estudo de casos Presentaranse casos clínicos con algunhas das alteracións ensinadas no tema 2 (voz, audición, fala e linguaxe) para introducir aos estudantes no manexo de datos clínicos, termos específicos e metodoloxía de programación terapéutica para a intervención logopédica.

Atención personalizada
Metodoloxías
Estudo de casos
Análise de fontes documentais
Lecturas
Prácticas clínicas
Descrición
Ofrécese atención ao alumnado en titorías individuais e / ou en grupo tanto para o desenvolvemento e a corrección do traballo na aula (análise de fontes documentais, lecturas, casos prácticos) como para a resolución de dúbidas para o exame (proba de resposta múltiple) , co fin de rastrexar a evolución da aprendizaxe e un rexistro do seu traballo persoal.

Os alumnos asistirán á programación de titorías establecida polo profesor para o 1º semestre. Recoméndase solicitar previamente, por correo electrónico, unha cita para mellor organización.

Avaliación
Metodoloxías Competencias / Resultados Descrición Cualificación
Proba de resposta múltiple A6 A13 A14 A16 A24 Na data do exame oficial, o alumnado realizará unha proba de resposta múltiple para evaluar toda a materia. Computa 100%. 100
 
Observacións avaliación

Primeira oportunidade: o alumno só fará unha única proba na data do exame oficial e para superar a materia necesitará obter polo menos 5 puntos sobre 10 posibles.

Segunda oportunidade: o alumno só fará unha única proba na data do exame oficial e para superar a materia necesitará obter polo menos 5 puntos sobre 10 posibles.

Cada erro descontará 0.20


Fontes de información
Bibliografía básica Gallego Ortega, J.L. (1999). Calidad en la intervención logopédica: Estudio de caso. Málaga: Aljibe
Perelló, J. (2002). Diccionario de Logopedia, Foniatría y Audiología (2ª ed.). Barcelona: Ediciones Lebón
Gutiérrez Zuloaga, I. (1997). Introducción a la historia de la logopedia. Madrid: Narcea
Nolla Casals, A. (2015). La logopedia. Barcelona: Editorial UOC
Lou Royo, M.A. y Jiménez Correa, A. (1999). Logopedia: Ámbitos de intervención . Málaga: Aljibe
Peña-Casanova, J. (2014). Manual de logopedia (4ª ed).. Barcelona: Elsevier Masson
Gallardo, J.R. y Gallego Ortega, J.L. (2003). Manual de logopedia escolar: un enfoque práctico (4ª ed.). Málaga: Aljibe
American Psychological Association (2010). Manual of the American Psychological Association (6ª ed.). Washington: American Psychological Association
Castellanos López, M.A., Pérez Moreno, E. y Simón López, T. (2018). Métodos de investigación en logopedia. Madrid: Síntesis

Bibliografía complementaria Hernández Fernánez, A. (2011). Aspectos sobre formación en audición y lenguaje, logopedia y apoyo a la integración. Granada: Educiones ADEO


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Anatomía dos órganos da audición e a linguaxe/652G04001

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Bases didácticas da intervención logopédica/652G04008

Materias que continúan o temario
Intervención logopédica nos trastornos da fala e a voz/652G04027
Intervención logopédica nos trastornos da linguaxe/652G04034

Observacións

 Recordar que durante as actividades presenciais, é obligatorio o uso da mascarilla. 



(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías