Competencias do título |
Código
|
Competencias / Resultados do título
|
A3 |
CE3 - Reconocer y analizar problemas físicos, químicos, matemáticos, biológicos en el ámbito de la Nanociencia y Nanotecnología, así como plantear respuestas o trabajos adecuados para su resolución, incluyendo el uso de fuentes bibliográficas. |
A6 |
CE6 - Manipular instrumentación y material propios de laboratorios para ensayos físicos, químicos y biológicos en el estudio y análisis de fenómenos en la nanoescala. |
A7 |
CE7 - Interpretar los datos obtenidos mediante medidas experimentales y simulaciones, incluyendo el uso de herramientas informáticas, identificar su significado y relacionarlos con las teorías químicas, físicas o biológicas apropiadas. |
A8 |
CE8 - Aplicar las normas generales de seguridad y funcionamiento de un laboratorio y las normativas específicas para la manipulación de la instrumentación y de los productos y nanomateriales. |
B3 |
CB3 - Que los estudiantes tengan la capacidad de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro de su área de estudio) para emitir juicios que incluyan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica o ética |
B4 |
CB4 - Que los estudiantes puedan transmitir información, ideas, problemas y soluciones a un público tanto especializado como no especializado |
B6 |
CG1 - Aprender a aprender |
B7 |
CG2 - Resolver problemas de forma efectiva. |
B8 |
CG3 - Aplicar un pensamiento crítico, lógico y creativo. |
C3 |
CT3 - Utilizar las herramientas básicas de las tecnologías de la información y las comunicaciones (TIC) necesarias para el ejercicio de su profesión y para el aprendizaje a lo largo de su vida |
C6 |
CT6 - Adquirir habilidades para la vida y hábitos, rutinas y estilos de vida saludables |
C7 |
CT7 - Desarrollar la capacidad de trabajar en equipos interdisciplinares o transdisciplinares, para ofrecer propuestas que contribuyan a un desarrollo sostenible ambiental, económico, político y social. |
C8 |
CT8 - Valorar la importancia que tiene la investigación, la innovación y el desarrollo tecnológico en el avance socioeconómico y cultural de la sociedad |
Resultados de aprendizaxe |
Resultados de aprendizaxe |
Competencias / Resultados do título |
Identificar as principais biomoléculas, a súa estructura e función. |
A3
|
B3 B4 B7
|
|
Recoñecer os principios de encimoloxía. |
A3 A7
|
B3 B4 B7
|
C3
|
Resolver problemas básicos de bioquímica estrutural. |
A3 A6 A7
|
B3 B4 B6 B7 B8
|
C3 C7 C8
|
Aplicar as principais técnicas bioquímicas para o illamento, purificación e caracterización de biomoléculas. |
A6 A8
|
B3 B4 B8
|
C6 C7 C8
|
Contidos |
Temas |
Subtemas |
Módulo 1. Introducción á bioquímica. |
Concepto, oríxenes e evolución de Biomoléculas. Grupos funcionais, enlaces químicos e estereoquímica. Ás biomoléculas en solventes polares: ionización do auga, equilibrio iónico e sistemas amortiguadores. Procesos termodinámicos en bioquímica. |
Módulo 2. Estructura e función de biomoléculas: glícidos, lípidos, ácidos nucleicos, aminoácidos e proteínas. |
2.1. Estrutura e función dos aminoácidos e das proteínas: Tipo de proteínas e funcións. Estrutura e propiedades de dous aminoácidos. Clasificación. Niveis de estruturación das proteínas. enlace peptídico. Estrutura primaria e secuencia de aminoácidos das proteínas. Estrutura secundaria da proteína: descrición e predición. Concepto de dominio proteico e pregamento. Estrutura terciaria e cuaternaria das proteínas: características e clasificación. Dinámica e pregamento das proteínas. Relación entre estrutura e función nas proteínas.
2.2. Estrutura e función dos hidratos de carbono: Clasificación. Monosacáridos: descrición, estrutura e propiedades físicas e químicas. Enlace O-glicosídico. Oligosacáridos: nomenclatura, descrición, estrutura e propiedades. polisacáridos. Glicoconxugados: proteoglicanos, glicoproteínas e glicolípidos. Formación e funcionalización de nanoestruturas a base de hidratos de carbono.
23. Estrutura e función dos lípidos: Tipo de lípidos e funcións. Clasificación, propiedades físico-químicas, estrutura e importancia biolóxica dos ácidos graxos, céridos, glicéridos, fosfoglicéridos. esfingolípidos, terpenos e esteroides. lípidos pirrólicos. Colesterol e derivados. Lipoproteínas. Vitaminas liposolubles. Formación e funcionalización de nanoestruturas baseadas en lípidos.
2.4. Estrutura e función dos ácidos nucleicos: natureza e función. Nucleótidos, estrutura e propiedades. Enlace fosfodiéster e estrutura primaria dos ácidos nucleicos. Modelo de Watson e Crick e estruturas alternativas dos ácidos desoxirribonucleicos. Tipos e estrutura dos ácidos ribonucleicos. Formación e funcionalización de nanocomplexos baseados en ácidos nucleicos. |
Módulo 3. Encimoloxía: Encimas, cinética enzimática e regulación enzimática.
|
Propiedades xerais. Clasificación e nomenclatura das encimas. Efectos dos catalizadores nas reaccións químicas. Enerxía de activación e estado de transición. Cofactores encimáticos, coencimas e papel das vitaminas. O sitio activo: estrutura tridimensional e acoplamento encima-sustrato. Mecanismos encimáticos. Catálisis ácido-base, covalente, electrostática e por ións metálicos. Efectos de proximidad y orientación. Velocidade das reaccións e enerxía de activación: conceptos, cálculos e unidades. Unidades de actividad enzimática. Efecto de la concentración de encima. Encimas utilizados en análise clínica, no diagnóstico de enfermidades, ou como axentes terapéuticos. |
Módulo 4. Técnicas bioquímicas de illamento e caracterización de biomoléculas. |
Aspectos xerais da metodoloxía bioquímica. O material biolóxico usado en bioquímica. Precipitación fraccionada e centrifugación. Técnicas cromatográficas, electroforéticas e espectroscópicas. Diálise e ultrafiltración. Radiactividade e técnicas isotópicas en bioquímica. |
Prácticas de Laboratorio |
1- Cromatografía de afinidade
2- Electroforese SDS-PAGE + cuantificación de proteínas
3- Medidas da actividade enzimática
4- Cristalografía de proteínas + Traballo con modelos moleculares: monosacáridos e péptidos. |
Uso de ferramentas bioinformáticas |
1- Bases de datos
2- Aliñación de secuencias múltiples
3- Modelización de estruturas
4- Acoplamento |
Planificación |
Metodoloxías / probas |
Competencias / Resultados |
Horas lectivas (presenciais e virtuais) |
Horas traballo autónomo |
Horas totais |
Sesión maxistral |
A3 A8 B3 B6 C8 |
28 |
70 |
98 |
Prácticas de laboratorio |
A6 B3 B4 C3 |
15 |
5 |
20 |
Prácticas a través de TIC |
A3 A7 B3 B4 B7 B8 C3 C6 C7 |
8 |
8 |
16 |
Proba mixta |
B3 B4 C6 |
0 |
10 |
10 |
|
Atención personalizada |
|
6 |
0 |
6 |
|
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado |
Metodoloxías |
Metodoloxías |
Descrición |
Sesión maxistral |
As materias da materia serán impartidas polo profesorado e todas as exposicións ou demais documentación poranse a disposición dos estudantes no Campus Virtual. |
Prácticas de laboratorio |
No laboratorio de prácticas realizaránse unha serie de actividades para que o alumnado aprenda a manexar instrumentos científicos e procedementos básicos de Bioquímica e Bioloxía Molecular. Ao remate das mesmas entregarase un breve recordo. |
Prácticas a través de TIC |
Na aula de informática realizaranse unha serie de actividades, para que o alumnado aprenda a manexar diferentes bases de datos e ferramentas informáticas no ámbito da bioloxía estrutural de proteínas. Propoñerase un traballo práctico en grupo unha vez adquiridos os coñecementos necesarios. |
Proba mixta |
Proba escrita utilizada para avaliar a aprendizaxe, e que pode combinar diferentes tipos de preguntas: de opción múltiple, de asociación, explicativas ou de cálculo e resolución de problemas. |
Atención personalizada |
Metodoloxías
|
Prácticas de laboratorio |
Prácticas a través de TIC |
|
Descrición |
O horario das titorías concretarase ao comezo do curso. Os estudantes tamén poderán solicitar titorías e responder preguntas específicas por correo electrónico. |
|
Avaliación |
Metodoloxías
|
Competencias / Resultados |
Descrición
|
Cualificación
|
Prácticas de laboratorio |
A6 B3 B4 C3 |
As prácticas de laboratorio considéranse como unha actividade presencial OBLIGATORIA para superar a materia.
A avaliación consistirá na elaboración dunha memoria de prácticas onde se teña en conta a calidade do traballo, a adecuación na representación gráfica dos datos, a interpretación dos resultados, así como a capacidade de debate destes, para o que se considerará o seguinte. condición necesaria: uso da linguaxe científica e información bibliográfica correcta e contrastada. |
10 |
Proba mixta |
B3 B4 C6 |
Avaliación dos coñecementos teóricos (test, problemas, cuestións). |
70 |
Prácticas a través de TIC |
A3 A7 B3 B4 B7 B8 C3 C6 C7 |
A asistencia ás sesións formativas considérase unha actividade presencial OBRIGATORIA para superar o curso.
A avaliación consistirá na elaboración en grupo dun texto analizando unha secuencia de aminoácidos seleccionada polo profesor. Avaliarase a calidade do traballo, a adecuación na representación gráfica dos datos, a interpretación dos resultados, así como a capacidade para debatelos, para o que se considerará condición necesaria o uso da linguaxe científica e a información bibliográfica correcta e contrastada. |
20 |
|
Observacións avaliación |
-AS PRÁCTICAS DE LABORATORIO son obrigatorias. O alumnado que non realice TODAS as prácticas sen motivo debidamente xustificado impiden a superación da materia. PROBA OFICIAL PARA XUÑO A.-Para superar a materia será necesario acadar o 45% dos puntos, en cada unha das Partes Avaliables: Proba Obxectiva, Prácticas de Laboratorio e Prácticas TIC. B.-MATRÍCULA DE HONORA: terán prioridade para optar á MH aqueles alumnos que aproveiten a primeira oportunidade (examen oficial de xuño). OPORTUNIDADE OFICIAL DE XULLO A.-Para superar a materia será necesario acadar o 45% dos puntos, en cada unha das Partes Avaliables: Proba Obxectiva, Resolución de Problemas e Prácticas de Laboratorio. Cualificación Final, en Acta: En calquera das 2 Opcións: Xuño ou Xullo, SÓ se sumarán as cualificacións de todas as Partes (Proba Obxectiva, Prácticas de Laboratorio e Prácticas TIC) se todas alcanzan o 45% do seu valor. De non acadarse esta porcentaxe en ningún deles, só figurará na Acta a nota do 4. CONSIDERACIÓN DE NON PRESENTADO (NP): 1a Oportunidade en xuño: O alumno que non se presente á proba obxectiva na data oficial. 2a Oportunidade de xullo: aplicarase Un NON PRESENTADO cando o alumno non se presente a ningunha das partes avaliables. Casos excepcionais: Excepcionalmente, no caso de que o alumno/a, por causas debidamente xustificadas, non puidese presentarse a todas as probas de avaliación continua, o/s profesor/s adoptará as medidas que consideren oportunas para o efecto. .-Para o alumnado con dedicación parcial ou exención de asistencia, realizarase un exame global específico de avaliación nas sesións de xuño e xullo.
|
Fontes de información |
Bibliografía básica
|
Mathews CK, Van Holde KE, Appling DR y Anthony-Cahill SJ (2013). Bioquímica, 4ª ed.. Ed. Pearson
Stryer, L., Berg, J.M. y Tymoczko, J.L. (2015). Bioquímica, 7ª ed.. Ed. Reverté
Feduchi, E., Romero, C.S., Yáñez, E., García-Hoz Jiménez, C (2021). Bioquímica. Conceptos esenciales. 3a ed... Editorial Médica Panamericana
David L. Nelson, Michael M. Cox. (2018). Lehninger Principios de Bioquímica. 7a ed.. Ed. Omega |
|
Bibliografía complementaria
|
Bernhard Rupp (2009). Biomolecular Crystallography: Principles, Practice, and Application to Structural Biology 1a ed.. Garland Science
Stephenson F.H. (2012). Cáculo en Biología molecular y Biotecnología. 2a ed. Ed. . Elsevier España.
- Voet, D., Voet, J.G, Pratt, C.W. (2016). Fundamentos de Bioquímica. 4a Ed.. Médica Panamericana
Smith, C. A. y Wood, E. J. (1997). Moléculas biológicas. . Ed. Addison-Wesley Iberoamericana.
TERESE M. BERGFORS (2009). PROTEIN CRYSTALLIZATION 2a ed.. International University Line |
Cibertexto de Biomoléculas: http://www.ehu.es/biomoleculas/
Base de datos Lípidos: http://lipidbank.jp
Base de datos Ácidos Nucleicos: http://ndbserver.rutgers.edu
Base de datos Proteínas: https://www.rcsb.org Curso cristalografía Proteínas:
https://www.xtal.iqfr.csic.es/Cristalografia/index-en.html |
Recomendacións |
Materias que se recomenda ter cursado previamente |
Química: Equilibrio e Cambio/610G04008 | Fundamentos de Matemáticas/610G04001 | Bioloxía Celular/610G04003 | Química: Enlace e Estrutura/610G04005 | Laboratorio Básico Integrado/610G04004 |
|
Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
Termodinámica: Equilibrio e Fases/610G04018 | Análise Instrumental/610G04014 | Espectroscopía/610G04017 |
|
Materias que continúan o temario |
Cinética e Catálise/610G04026 | Fundamentos de Biotecnoloxía/610G04029 | Bioquímica Molecular e Metabólica/610G04023 |
|
Observacións |
Programa do Campus Verde da Facultade de Ciencias: Para contribuír á consecución dunha contorna sustentable inmediata e ao cumprimento do punto 6 da “Declaración Ambiental da Facultade de Ciencias (2020)”, os traballos documentais realizados nesta materia serán solicitados de xeito virtual. formato e soporte informático. |
|