| Study programme competencies |
| Code | Study programme competences |
| A1 | Coñecer e aplicar os métodos e as técnicas de análise lingüística e literaria. |
| A2 | Saber analizar e comentar textos e discursos literarios e non literarios utilizando apropiadamente as técnicas de análise textual. |
| A3 | Coñecer as correntes teóricas da lingüística e da ciencia literaria. |
| A5 | Ter un dominio instrumental avanzado oral e escrito da lingua española. |
| A9 | Elaborar textos orais e escritos de diferente tipo en lingua galega, española e inglesa. |
| A10 | Ter capacidade para avaliar criticamente o estilo dun texto e para formular propostas alternativas e correccións. |
| A11 | Ter capacidade para avaliar, analizar e sintetizar criticamente información especializada. |
| A14 | Ser capaz para identificar problemas e temas de investigación no ámbito dos estudos lingüísticos e literarios e interrelacionar os distintos aspectos destes estudos. |
| A15 | Ser capaz de aplicar os coñecementos lingüísticos e literarios á práctica. |
| A18 | Coñecer a historia e a cultura das comunidades hispanofalantes. |
| A19 | Dominar a gramática da lingua española. |
| A20 | Coñecer a situación sociolingüística da lingua española. |
| A21 | Coñecer a variación lingüística da lingua española. |
| A22 | Coñecer a evolución histórica externa e interna da lingua española. |
| B1 | Utilizar os recursos bibliográficos, as bases de datos e as ferramentas de busca de información. |
| B2 | Manexar ferramentas, programas e aplicacións informáticas específicas. |
| B3 | Adquirir capacidade de autoformación. |
| B5 | Relacionar os coñecementos cos doutras áreas e disciplinas. |
| B6 | Ter capacidade de organizar o traballo, planificar e xestionar o tempo e resolver problemas de forma efectiva. |
| B7 | Ter capacidade de análise e síntese, de valorar criticamente o coñecemento e de exercer o pensamento crítico. |
| B8 | Apreciar a diversidade. |
| B10 | Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán/á e profesional. |
| C1 | Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma. |
| C4 | Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común. |
| Learning aims | |||
| Learning outcomes | Study programme competences | ||
| Coñecemento e aplicación das metodoloxías da Dialectoloxía. | A1 A2 A3 |
B7 |
|
| Coñecemento da variación lingüística do español | A10 A14 A15 A20 A21 |
B1 B3 B5 |
C4 |
| Coñecemento da formación e desenrolo das distintas variedades diatópicas do español. | A15 A18 A20 A21 A22 |
B5 B8 |
C4 |
| Coñecemento das variedades de uso do español. | A1 A2 A3 A5 A10 A20 A21 |
B5 B7 B8 B10 |
C1 |
| Análise, comentario e identificación de textos orais o escritos das diferentes variedades do español. | A1 A2 A3 A9 A10 A20 A21 |
B2 B8 |
C1 |
| Coñecemento e recoñecemento das características das principais variedades diatópicas do español. | A1 A2 A11 A19 A21 |
B1 B5 B6 B8 |
|
| Contents |
| Topic | Sub-topic |
| 1. A variación na lingua | 1.1. Lingua histórica e lingua funcional. Lingua e dialecto 1.2. Variación difásica, diastrática, diacrónica e diatópica |
| 2. Variedades diatópicas do español. A variación dialectal en España | 2.1. Introducción: a formación das linguas en España 2.2. Variedades históricas romances que perviven 2.2.1 Asturiano-leonés 2.2.2. Aragonés 2.3. Variedades meridionais do español 2.3.1. Características xerais 2.3.2. As variedades andaluzas 2.3.3. As variedades extremeñas, murcianas e canarias 2.4. O español nas áreas bilingües |
| 3. Variedades diatópicas do español. O español de América | 1. Orixe. Español de América, andaluz e canario. O español atlántico. 2. División dialectal do español de América. 3. Principais rasgos do español de América. |
| Planning | ||||
| Methodologies / tests | Competencies | Ordinary class hours | Student’s personal work hours | Total hours |
| Supervised projects | A1 A3 A5 A9 A11 A14 A15 A18 A20 A21 A22 B1 B2 B3 B6 B7 B8 B10 C1 | 1 | 25 | 26 |
| Workshop | A2 A3 A9 A10 A11 A15 B5 B8 | 15 | 20 | 35 |
| Introductory activities | B1 B6 | 1 | 0 | 1 |
| Workbook | A3 A11 A20 A21 A22 B3 B6 B7 | 0 | 14 | 14 |
| Guest lecture / keynote speech | A1 A3 A18 A19 A20 A21 C4 | 15 | 20 | 35 |
| Personalized attention | 1.5 | 0 | 1.5 | |
| (*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students. | ||||
| Methodologies |
| Methodologies | Description |
| Supervised projects | Traballo monográfico sobre un tema relacionado coa materia que se realizará obrigatoriamente co seguimento do profesorado. |
| Workshop | Combinación de diversas metodoloxías e probas (exposicións, debates, solución de problemas, prácticas guiadas etc.) a través das que o alumnado desenvolve tarefas sobre un tema específico co apoio e supervisión do profesor. Pode incluír prácticas a través de TIC. Principalmente consistirá en análise e comentario de mapas dialectais e de textos breves, orais ou escritos, de diversas variedades do español. |
| Introductory activities | Exame dos coñecementos previos relacionados coa materia. Actividades para coñecer as competencias, intereses e motivacións do alumnado. Preténdese obter información relevante que permita articular unha docencia que favoreza a aprendizaxe eficaz e significativa. |
| Workbook | Lectura reflexiva e asimilación de diversos artígos ou capítulos de libros. |
| Guest lecture / keynote speech | Exposición teórico-práctica. Valorarase a participación do alumnado. |
| Personalized attention |
|
|
| Assessment | |||
| Methodologies | Competencies | Description | Qualification |
| Supervised projects | A1 A3 A5 A9 A11 A14 A15 A18 A20 A21 A22 B1 B2 B3 B6 B7 B8 B10 C1 | Traballo monográfico sobre un tema relacionado coa materia que se realizará co seguimento do profesorado. Avaliarase a orixinalidade, o rigor, o correcto e completo manexo das fontes, a axeitada estruturación, a corrección lingüística e a profundidade da análise, ademais da relación coa bibliografía pertinente e cos contidos da materia. | 30 |
| Workshop | A2 A3 A9 A10 A11 A15 B5 B8 | Análise e comentario de textos e mapas dialectais de diversas variedades do español. | 70 |
| Assessment comments | |||
|
- O traballo tutelado entregarase antes do 28 de abril. É obrigatoria a titorización e seguimento por parte do profesorado das diferentes etapas do proceso de elaboración. Non se admitirá un traballo que non fose supervisado ao longo da súa elaboración. - Os traballos ou actividades que non se realicen na aula entregaranse a través do Campus Virtual da UDC nos prazos fixados en cada caso. - As actividades e o traballo deben cumprir coas esixencias de corrección lingüística propias dos traballos académicos (ortografía, precisión léxica, rexistro formal etc.). - Deberase gardar unha copia de cada actividade ou do traballo en previsión de problemas na recepción. - O plaxio, mesmo parcial, ou calquera outra falta de honradez académica darán lugar á descalificación automática da actividade ou da proba. As actividades e traballos poderán ser sometidas a unha revisión mediante aplicacións informáticas de detección de plaxio. Estas aplicacións poden recoñecer traballos presentados polo/a estudante noutras materias. - Cualificarase como non presentado quen non presente o traballo tutelado nin na primeira nin na segunda oportunidade, independientemente do número de actividades entregadas. - Na segunda edición de actas (segunda oportunidade) poderanse recuperar todos os instrumentos de avaliación coa mesma ponderación que na primeira edición. As actividades do obradoiro serán substituídas por tarefas que se publicarán no Campus Virtual da UDC. As tarefas e o traballo tutelado entregaranse a data establecida para o exame oficial. - Na convocatoria adiantada emplearanse os mesmos instrumentos de avaliación coa mesma ponderación. As actividades do obradoiro serán substituídas por tarefas que se publicarán no Campus Virtual. O alumnado que se acolla a esta convocatoria debe contactar co profesorado responsable da materia con antelación suficiente. - Alumnado con dispensa académica de asistencia a clases recoñecida: as tarefas do obradoiro serán substituídas por actividades. O alumnado afectado debe contactar co profesorado responsable da materia. - Estudantes que precisen medidas de apoio á diversidade ou con modalidades específicas de aprendizaxe: aplicarase o mesmo sistema de avaliación, coas adaptacións e flexibilidade que requira cada caso. Deberán contactar coa Unidade de Atención á Diversidade da UDC ou coa titora de atención á diversidade do centro (pat.filoloxia@udc.gal). - Alumnado erasmus e de intercambio: recoméndase un nivel de español equivalente a B1 ou superior para cursar esta materia. |
|||
| Sources of information |
| Basic |
Aleza Izquierdo, Milagros y Enguita Utrilla, José M.ª (coords.) (2010). La lengua española en América: normas y usos actuales. València: Universitat de València
Real Academia Española y Asociación de Academias de la Lengua Española (2011). Nueva gramática de la lengua española. Fonética y fonología. Madrid: Espasa
Sánchez Méndez, Juan (2003). Historia de la lengua española en América. Valencia: Tirant Lo Blanch
Alvar, Manuel (dir.) (1996). Manual de dialectología hispánica. El español de América. Barcelona: Ariel
Alvar, Manuel (dir.) (1996). Manual de dialectología hispánica. El español de España. Barcelona: Ariel
Lipski, John M. (1996). El español de América. Madrid: Cátedra
Frago Gracia, Juan Antonio y Franco Figueroa, M. (2001). El español de América. Cádiz: Universidad de Cádiz
Narbona, Antonio; Rafael Cano, y Ramón Morillo-Velarde (1998). El español hablado en Andalucía. Barcelona: Ariel
García Mouton, Pilar (2007). Lenguas y dialectos de España. Madrid: Arco/Libros, 5.ª ed.
Coseriu, Eugenio (1981). “Los conceptos de `dialecto', ‘nivel’ y ‘estilo de lengua’ y el sentido propio de la dialectología”. Lingüística Española Actual, III, pp. 1-32. |
|
Abad Nebot, Francisco: “Variedades dialectales y literarias de la lengua”, en VV. AA.: Introducción a la lingüística. Madrid: Alhambra, 1982, pp. 285-313. Aleza Izquierdo, Milagros y José M.ª Enguita Utrilla: El español en América: aproximación sincrónica. Valencia: Tirant Lo Blanch, 2002. Alvar, Manuel (dir.): Manual de dialectología hispánica. El español de América. Barcelona: Ariel, 1996. Alvar, Manuel (dir.): Manual de dialectología hispánica. El español de España. Barcelona: Ariel, 1996. Ariza, Manuel: Comentario de textos dialectales. Madrid: Arco Libros, 1994. Coseriu, Eugenio: “Los conceptos de `dialecto', ‘nivel’ y ‘estilo de lengua’ y el sentido propio de la dialectología”, Lingüística Española Actual, III, 1981, pp. 1-32. Fontanella de Weinberg, Beatriz: El español de América. Madrid: MAPFRE 1992. Frago Gracia, Juan Antonio: Historia de las hablas andaluzas. Madrid: Arco/Libros, 1993. Frago Gracia, Juan Antonio, Andaluz y español de América: historia de un parentesco lingüístico. Sevilla: Junta de Andalucía, 1996. Frago Gracia, Juan Antonio, “Habla, lengua e idioma”, Thesaurus, XXXVIII, 1983, pp. 325-339. Frago Gracia, Juan Antonio y M. Franco Figueroa, El español de América. Cádiz: Universidad de Cádiz, 2001. García Mouton, Pilar: Lenguas y dialectos de España, 5.ª ed. Madrid; Arco/Libros, 2007. Lipski, John M., El español de América, Madrid, Cátedra, 1996. Montes Giraldo, José Joaquín, “Lengua, dialecto y norma”, BICC, XXXV, 1980, pp. 237-257. Narbona, Antonio, Rafael Cano y Ramón Morillo-Velarde: El español hablado en Andalucía. Barcelona: Ariel, 1998. Piñeros, Carlos-Eduardo: Dialectoteca del español. Iowa: University of Iowa, 2006-2011 (http://www.uiowa.edu/~acadtech/dialects/). Sánchez Méndez, Juan: Historia de la lengua española en América. Valencia: Tirant Lo Blanch, 2003. Saralegui, Carmen: El español americano: teoría y textos. Pamplona: EUNSA, 1997. Vaquero, María: El español de América I. Pronunciación, Madrid: Arco Libros, 1998. Vaquero, María: El español de América II. Morfosintaxis y léxico. Madrid: Arco Libros, 1998. Real Academia Española: Nueva gramática de la lengua española. Espasa-Calpe. 2010. |
|
| Complementary |
Abad Nebot, Francisco (1982). "Variedades dialectales y literarias de la lengua". en VV. AA.: Introducción a la lingüística. Madrid: Alhambra, pp. 285-313
Frago Gracia, Juan Antonio (1996). Andaluz y español de América: historia de un parentesco lingüístico. Sevilla: Junta de Andalucía
Ariza, Manuel (1994). Comentario de textos dialectales. Madrid: Arco/Libros
Piñeros, Carlos-Eduardo (2006-11). Dialectoteca del español. Iowa: University of Iowa (http://www.uiowa.edu/~acadtech/dialects/).
Saralegui, Carmen (1997). El español americano: teoría y textos. Pamplona: EUNSA
Fontanella de Weinberg, Beatriz (1992). El español de América. Madrid: MAPFRE
Vaquero, María (1998). El español de América I. Pronunciación. Madrid: Arco/Libros
Vaquero, María (1998). El español de América II. Morfosintaxis y léxico. Madrid: Arco/Libros
Frago Gracia, Juan Antonio (1993). Historia de las hablas andaluzas. Madrid: Arco/Libros
Narbona Jiménez, Antonio (coord.) (2009). La identidad lingüística de Andalucía. Sevilla: Centro de Estudios andaluces, Junta de Andalucía
Sánchez Rei, Xosé Manuel (2011). Lingua galega e variación dialectal. Ames: Edicións Laiovento |
|
En cada tema poderanse indicarar máis referencias bibliográficas. |
| Recommendations | |
| Subjects that it is recommended to have taken before |
| Subjects that are recommended to be taken simultaneously |
| Subjects that continue the syllabus | |
|
| Other comments | |