Datos Identificativos 2022/23
Asignatura (*) Contactos Lingüísticos e Literarios na Tradición Románica Código 613G01044
Titulación
Grao en Español: Estudos Lingüísticos e Literarios
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Cuarto Optativa 4.5
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Letras
Coordinación
Vallin Blanco, Gema
Correo electrónico
g.vallin@udc.es
Profesorado
Vallin Blanco, Gema
Correo electrónico
g.vallin@udc.es
Web http://https://guiadocente.udc.es
Descrición xeral Estudo do contacto das linguas románicas entre si e con outras linguas non románicas,
así como das influencias literarias dentro da tradición románica e entre esta e outras
tradicións literarias no período medieval.

Competencias do título
Código Competencias / Resultados do título
A1 Coñecer e aplicar os métodos e as técnicas de análise lingüística e literaria.
A7 Coñecer as literaturas en lingua galega, española e inglesa.
A9 Elaborar textos orais e escritos de diferente tipo en lingua galega, española e inglesa.
A11 Ter capacidade para avaliar, analizar e sintetizar criticamente información especializada.
A14 Ser capaz para identificar problemas e temas de investigación no ámbito dos estudos lingüísticos e literarios e interrelacionar os distintos aspectos destes estudos.
A15 Ser capaz de aplicar os coñecementos lingüísticos e literarios á práctica.
A20 Coñecer a situación sociolingüística da lingua española.
A22 Coñecer a evolución histórica externa e interna da lingua española.
A23 Ter coñecementos de terminoloxía e neoloxía.
B1 Utilizar os recursos bibliográficos, as bases de datos e as ferramentas de busca de información.
B2 Manexar ferramentas, programas e aplicacións informáticas específicas.
B3 Adquirir capacidade de autoformación.
B5 Relacionar os coñecementos cos doutras áreas e disciplinas.
B6 Ter capacidade de organizar o traballo, planificar e xestionar o tempo e resolver problemas de forma efectiva.
B7 Ter capacidade de análise e síntese, de valorar criticamente o coñecemento e de exercer o pensamento crítico.
B8 Apreciar a diversidade.
B9 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.
B10 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán/á e profesional.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida.
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias / Resultados do título
Coñecer a importancia do contacto lingüístico, literario e cultural dentro do espazo románico e a súa influencia na diferenciación das distintas linguas e tradicións literarias. A1
A7
A11
A15
A20
A22
A23
Ser capaz de distinguir e analizar os elementos que proceden do contacto lingüístico nas linguas románicas. A9
A14
A15
B1
B3
B5
B6
B7
B8
B9
C4
C6
C8
Valorar a importancia da diversidade cultural e das relacións interculturais. B5
B8
C4
C7
Coñecer e valorar a importancia do espazo lingüístico e literario románico en relación con outras tradicións lingüísticas e literarias, en particular coa da lingua obxecto de estudo do grao. A14
B5
B7
B8
B10
C4
Coñecer e ser capaz de utilizar os principais recursos e aplicacións existentes para o estudo dos contactos lingüísticos e literarios en relación coas linguas románicas. A14
B1
B2
B3
B5
B6
B9
C6
C8

Contidos
Temas Subtemas
1. O contacto entre o latín e outras linguas como factor de formación e diferenciación das linguas románicas. 1.1. Marco histórico e cultural.
1.2. O latín e as linguas prerromanas.
1.3. O latín e as linguas de superestrato (linguas xermánicas, árabe, eslavo, húngaro, turco e outras).
1.4. O latín e o grego como lingua de adstrato.


2. Algunhas situacións de bilingüismo e/ou diglosia na Romania actual. 2.1. A situación lingüística en España e/ou Francia e/ou Italia.
3. Tradicións literarias e xéneros na Idade Media románica: o seu percorrido por distintas linguas. 3.1. A alegoría: do "Roman de la Rose" á "Commedia" de Dante. Fontes latinas e tradicións europeas.
3.2. O conto: do "exemplum" á "novella".
3.3. Petrarca e o petrarquismo.
3.4. Contactos líricos e tradicións (lírica culta e tradicional).
4. A lenda de Tristán e a súa difusión noutras tradicións literarias. 4.1. Tristán de Béroul e Tristán de Thomas.
4.2. Os relatos breves: Lai de Chevrefeuille e Folies Tristan.
4.3. As versións alemás: Eilhart d'Oberg e Gottfried de Strasbourg.
4.4. A Tristams Saga norueguesa.
4.5. As transformacións en prosa.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias / Resultados Horas lectivas (presenciais e virtuais) Horas traballo autónomo Horas totais
Lecturas A7 A11 A15 B1 B5 B7 B8 0 17 17
Traballos tutelados A1 A7 A9 A14 A15 B1 B2 B3 B5 B6 B7 B8 B9 B10 C6 C7 C8 0 20 20
Proba mixta A7 A14 B5 B7 2 24 26
Sesión maxistral A7 A14 A23 B3 B5 B8 C4 14 0 14
Análise de fontes documentais A14 A15 A20 A22 A23 B1 B3 B5 B7 B8 B9 C4 C6 C8 16 16 32
 
Atención personalizada 3.5 0 3.5
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Lecturas Lectura de fontes primarias e/ou secundarias necesarias para adquirir os coñecementos e destrezas relacionados coa materia.
Traballos tutelados Realización dun traballo guiado pola profesorassobre unha das seccións do programa da materia (lingüística ou literaria).
Proba mixta Proba de carácter teórico-práctico que avaliará os coñecementos e destrezas adquiridos e que terá lugar ao final do curso.
Sesión maxistral Explicación por parte da profesora dos contidos do programa, que inclúe a formulación de preguntas por parte dos alumnos.
Análise de fontes documentais Estudo de textos e outras fontes que conduzan ao mellor coñecemento e dominio da materia do programa e a adquirir de forma máis eficaz as destrezas asociadas ao mesmo.

Atención personalizada
Metodoloxías
Análise de fontes documentais
Traballos tutelados
Descrición
Estas metodoloxías comportan un seguimento particularizado da profesora, dentro e fóra da aula, segundo un calendario que se indicará ao principio do curso.

Avaliación
Metodoloxías Competencias / Resultados Descrición Cualificación
Traballos tutelados A1 A7 A9 A14 A15 B1 B2 B3 B5 B6 B7 B8 B9 B10 C6 C7 C8 Valorarase a asistencia ás titorías correspondentes, a corrección no contido e na expresión, de modo que se deducirá puntuación por faltas de ortografía e, en xeral, por unha expresión deficiente. Os alumnos/as Erasmus serán obxecto dunha consideración diferenciada en canto ás faltas de expresión, aínda que é esixible un mínimo de corrección lingüística. 50
Proba mixta A7 A14 B5 B7 Realización dunha proba escrita sobre o contido da materia. Aplicaranse os mesmos criterios de corrección lingüística ca na actividade anterior. 50
 
Observacións avaliación

Se o alumno/a realiza o 50% das actividades propostas (o traballo tutelado), aínda que non se presente ao exame, será avaliado/a (a súa cualificación non será, pois, NP). Na segunda oportunidade, o alumnado deberá completar as actividades que se solicitan. A entrega do traballo farase o día do exame oficial.

Non admitiránse os traballos via e-mail, sempre en papel.

Para ser considerado Aprobado na
primeira oportunidade, o alumno/a deberá realizar todas as actividades
propostas e obter en cada unha delas un mínimo de 5, tanto no traballo coma na proba mixta.

Na segunda
oportunidade, o alumno/a deberá recuperar as actividades suspensas (traballo e/ou exame) e obter en cada unha delas un mínimo de 5.

O sistema de avaliación será obxecto de adaptación
para o alumnado con dispensa académica. Terán que facer o traballo tutelado (50 %) e 5 recensión bibliográficas sobre o temario para completar o outro 50 % da evaluación.

Calquera falta de honradez académina se penalizará de acordo co establecido nas "Normas de avaliación, revisión e reclamación das cualificacións dos estudos de grao e mestrado universitario". Artículo 14.

A materia poderá ser adaptada ao estudantado que precise da adopción de medidas ao apoio á diversidade. De ser o caso, deberán contactar cos servizos disponíbeis na UDC/no centro nos prazos oficiais estipulados de maneira previa a cada cuatrimestre, coa Unidade de Atención á Diversidade (https://www.udc.es/cufie/ADI/apoioalumnado/); o coa titora ADI da Fac. de Filoloxía (pat.filoloxia@udc.gal).


Fontes de información
Bibliografía básica (). .
(). .
Munteanu Colán, Dan (2000). "La génesis de las lenguas románicas, resultado del contacto lingüístico", en Actes du XXIIè. Congrès Interanational de Linguistique et de Philologie Romanes (Bruxelles, juillet 1998), . Tübingen: Niemeyer
Munteanu Colán, Dan (2002). "Vectores en el contacto lingüístico: dominio hispánico", Revista de filología española.
Munteanu Colán, Dan (1996). El papiamento, lengua criolla hispánica. Madrid: Gredos
Bruyne, E. (1946). Etudes d´esthétique médiévale. Brujas: De Tempel
Russell, Peter E. (1991). Fernando de Rojas, La Celestina. Comedia o tragicomedia de Calisto y Melibea. Castalia: Madrid
Barolini, T. (1993). Il miglior fabbro. Dante e i poeti della Commedia. Tirín: Bollati Boringhieri
Corti, M. (1995). La Commedia di Dante e l´oltretoma eslamico. Belfagor, L, III.
Varvaro, Alberto (2001). Linguistica romanza. Corso d'introduzione. Napoli: Liguori (hay también versión francesa)
Curtius, Ernst Robert (1955). Literatura Europea y Edad Media Latina. México-Madrid-Buenos Aires: F.C.E.
Gargallo, José Enrique y Mª Reina Bastardas (2007). Manual de lingüística románica. Barcelona: Ariel
Tagliavini, Carlo (1973). Orígenes de las lenguas neolatinas. México: Fondo de Cultura Económica
Ariani, M. (1999). Petrarca. Roma: Salerno Editrice
Benson, R. L. (1977). Protohumanism and Narrative Technique in Early Thirteenth-Century Italian Ars Dictaminis. Ravenna: Longo

Proporcionarase bibliografía específica para cada tema dentro da aula.

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías