Os exercicios a realizar na asignatura teñen un enfoque eminentemente práctico, analítico e profesional, tratando, dende diferentes ópticas, necesidades reais da sociedade que un proxecto de arquitectura debe resolver. Os temas de proxecto son elixidos para cada Curso Académico e os traballos realizados na asignatura serven de base necesaria para o desenrolo do PFC no seguinte cuatrimestre na materia TFM con maior profundidade técnica e proxectual.

Consiste na elaboración dun documento de proxecto, a nivel de Proxecto Básico, no que o alumno analiza o contexto, representa o seu estado actual e desenrola ideas que conflúen nun proxecto de arquitectura que define e resolve as relacións territoriais e paisaxísticas, a distribución e aspectos funcionais, o volume e a implantación urbanística, así como os aspectos máis relevantes do soporte e relación co terreo ou a materialidade e acabados principais dos seus elementos.

No traballo valórase asimesmo a utilización de ferramentas relacionadas co manexo de escalas, condicións de uso, materiais e novas tecnoloxías. A avaliación terá en conta os resultados alcanzados na elaboración e posible tramitación das propostas.

Exísese a asistencia ao 80% das sesións interactivas e expositivas.

Medidas de dedicación para o alumnado a tempo parcial: non se contemplan, trátase dunha materia na que o obradoiro é a metodoloxía fundamental.

Dispensa académica: non se contempla, trátase dunha materia na que o obradoiro é a metodoloxía fundamental.

A valoración da práctica obrigatoria non se restrinxe aos contidos, tamén, constátase a autoría da mesma.

A detección de plaxio, así como a realización fraudulenta de probas ou actividades de evaluación, unha vez comprobada, implicará directamente a calificación de suspenso "0" na materia na convocatoria correspondente, invalidando así calquera calificación obtida en todas as actividades de evaluación de cara á convocatoria extraordinaria.

A aptitude final do traballo presentado na asignatura, que terá seguimento no Obradoiro de confluencia das Asignaturas, deberá estar consensuado por todas elas nunha xunta que o Obradoiro celebrará tra-la entrega.

Resultados de aprendizaxe	Competencias do título
Aplicar a contornas novas ou pouco coñecidos, dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares), os conceptos, principios, teorías ou modelos relacionados coa área do proxecto arquitectónico.	AM5 AM6 AM7 AM8 AM9	BM1 BM2 BM3 BM4 BM5 BM6 BM7 BM8	CM1 CM3 CM4 CM5 CM6 CM7 CM8
Ao finalizar a asignatura o alumnado haberá de ter acadada as seguintes aptitudes: - Aptitude para a concepción, a práctica e desenvolvemento de proxectos básicos e de execución, esbozos e anteproxectos. - Aptitude para a concepción, a práctica e desenvolvemento de proxectos urbanos. - Aptitude para a concepción, a práctica e desenvolvemento de dirección de obras. - Aptitude para elaborar programas funcionais de edificios e espazos urbanos. - Aptitude para intervir en conservar, restaurar e rehabilitar o patrimonio construído. - Aptitude para exercer a crítica arquitectónica. Así como todas as competencias básicas e transversais do título.	AM5 AM6 AM7 AM8 AM9 AM10 AM12	BM1 BM2 BM3 BM4 BM5 BM6 BM7 BM8	CM1 CM3 CM4 CM5 CM6 CM7 CM8

Temas	Subtemas
1 -PRESENTACIÓN, PANTEAMENTO DO TRABALLO E COORDINACIÓN	1.1 Enfoques: investigación e estratexias xerais de proxecto.
2 -ÁMBITOS DE PROXECTO. DOCUMENTACIÓN E FONTES	2.1 Coñecer 1: Cartografías / Sitios 2.2 Coñecer 2: Transformacións / Procesos 2.2 Coñecer 3: Límites / Condicións
3 -APROXIMACIÓN AO LUGAR. ACERCAMENTO, COMPRENSIÓN E REPRESENTACIÓN	3.1 Decubrir 1: Representar 3.2 Descubrir 2: De-ambular 3.3 Descubrir 3: Engadir-Quitar
4 -EMPRAZAMENTO. POSICIÓN. SOPORTE	4.1 Selección 1: Soportes naturales 4.2 Selección 2: Cualidades de las cosas
5 -ARGUMENTO 1. O UNIVERSAL	5.1 Arquitecturas de interés xeral. Hábitos
6 -ARGUMENTO 2. INTERCAMBIO LOCAL	6.1 Arquitecturas de intercambio local. Identidades
7 - PROPOSTA 1. RELACIÓNS EXTERNAS	7.1 Mobilidade-circulación (exterior-interior). Paisaxe
8 - PROPOSTA 2. RELACIÓNS INTERNAS	8.1 Resistencia (luz / estrutura) 8.2 Formas de estar
9 - PROPOSTA 3. AMBIENTE. CAPAS	9.1 Arquitectura por partes / Materialidade
SEMINARIO I - EXPERIENCIA E RELATO. USUARIOS	Escoitar / Conversar
SEMINARIO II - CASOS DE ESTUDIO. EXEMPLOS COMENTADOS POLO PROFESORADO	Referenciar / Comparar
SEMINARIO III -PROCESOS DE TRABALLO. AUTORES INVITADOS	Resolver / Dar coherencia

Metodoloxías / probas	Competencias	Horas presenciais	Horas non presenciais / traballo autónomo	Horas totais
Actividades iniciais	A5 B6 C1 C3 C6	4	10	14
Análise de fontes documentais	B6 C6	0	15	15
Discusión dirixida	A6 A10 B4	8	0	8
Aprendizaxe colaborativa	B1 B2 B5	8	0	8
Obradoiro	A7 A8 A9 A12 B3 B7 B8 C4 C5 C7 C8	10	40	50
Sesión maxistral	B2 B6 C4	15	0	15
Traballos tutelados	A5 A6 A7 A8 A9 A10	12	24	36
Eventos científicos e/ou divulgativos	B2 B4 B6 C1 C5 C8	4	0	4
Portafolios do alumno	B5 B7 C1 C3 C8	5	30	35

Atención personalizada		20	0	20

*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías	Descrición
Actividades iniciais	Actividades que se levan a cabo antes de iniciar calquera proceso de ensino-aprendizaxe a fin de coñecer as competencias, intereses e/ou motivacións que posúe o alumnado para o logro dos obxectivos que se queren alcanzar, vinculados a un programa formativo. Con ela preténdese obter información relevante que permita articular a docencia para favorecer aprendizaxes eficaces e significativos, que partan dos coñecementos previos.
Análise de fontes documentais	Técnica metodolóxica que supón a utilización de documentos audiovisuais e/ou bibliográficos (fragmentos de reportaxes, documentais ou películas, noticias de actualidade, paneis gráficos, fotografías, biografías, artigos, revistas, planos históricos e actuais, textos, etc.) relevantes para a temática da materia con actividades específicamente deseñadas para a análise dos mesmos. Pódese empregar como introdución xeral a un tema, como instrumento de aplicación de estudo de casos, para a explicación de procesos que non se poden observar directamente, para a presentación de situacións complexas ou como sínteses.
Discusión dirixida	Técnica de dinámica de grupos na que os membros dun grupo discuten de forma libre, informal e espontánea sobre un tema, aínda que poden estar coordinados por un *moderador.
Aprendizaxe colaborativa	A aprendizaxe colaborativa xérase a partir da combinación dunha serie de principios como: a articulación, o conflito e o traballo en común. Baséase en chegar ao consenso a través da cooperación entre os membros do grupo. Outra premisa esencial desta aprendizaxe é a vontade de facer ou actividade directa de cada membro do grupo, o cal é fundamental porque a aprendizaxe colaborativa baséase na actividade de cada un dos membros. É, en primeira instancia, aprendizaxe activa que se desenvolve nunha colectividade non competitiva, na cal todos os membros do grupo colaboran na construción do coñecemento e contribúen á aprendizaxe de todos.
Obradoiro	Obradoiro de arquitectura: Modalidade formativa orientada á aplicación de aprendizaxes nos que se introducen coñecementos de diversas materias, siempre ó redor dun proxecto arquitectónico, no cal pódense combinar diversas metodoloxías/probas (exposicións, simulacións, debates, solución de problemas, prácticas guiadas, etc.) a través das que o alumnado desenrola tarefas prácticas sobre un tema específico, co apoio e supervisión do profesorado das materias implicadas.
Sesión maxistral	Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución dalgunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe. A sesión maxistral é tamén coñecida como conferencia, método expositivo ou lección maxistral. Esta última modalidade adóitase reservar a un tipo especial de lección impartida por un profesor en ocasións especiais, cun contido que supón unha elaboración orixinal e baseada no uso case exclusivo da palabra como vía de transmisión da información á audiencia.
Traballos tutelados	Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutéla do profesor e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente á aprendizaxe de "como facer as cousas". Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudantes da responsabilidade da súa propia aprendizaxe.
Eventos científicos e/ou divulgativos	Como parte dos contidos promovidos dentro da asignatura, realizaranse actividades por parte do alumnado que implican a súa asistencia ou participación en eventos científicos ou divulgativos (congresos, xornadas, simposios, cursos, seminarios, conferencias, exposicións, etc.) co obxectivo de profundizar no coñecemento dos temas de estudio relacionados coa materia. Ademais, o alumnado deberá preparar o material síntese do seu traballo realizado na materia para a súa publicación ou exposición pública, nos termos indicados polo profesorado da materia.
Portafolios do alumno	O resultado final dos traballos realizados na materia plasmarase no portafolios persoal do alumno, físico e dixital, dispoñible físicamente en papel e accesible a través da ferramenta informática para a docencia Moodle. Avalíanse os resultados, pero a través dun proceso docente tutelado e guiado, onde o esforzo persoal e a evolución intelectual do alumno deberán aparecer reflectidos na documentación final.

Metodoloxías	Competencias	Descrición	Cualificación
Traballos tutelados	A5 A6 A7 A8 A9 A10	Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe - tanto autónomo coma colaborativo - dos estudantes, baixo a tutela do profesor e en escenarios variados (académicos, profesionais e competitivos). Está referida prioritariamente á aprendizaxe de "como facer as cousas". Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudantes da responsabilidade da súa propia aprendizaxe. É necesaria a asistencia para o 80% das sesións interactivas e expositivas. A avaliación da práctica obrigatoria do obradoiro non se restrinxe aos contidos, ademais, verifícase a autoría do mesmo	50
Portafolios do alumno	B5 B7 C1 C3 C8	O resultado final dos traballos realizados na materia plasmarase no portafolios persoal do alumno, físico e dixital, dispoñible físicamente en papel e accesible a través da ferramenta informática para a docencia Moodle. Avalíanse os resultados, pero a través dun proceso docente tutelado e guiado, onde o esforzo persoal e a evolución intelectual do alumno deberán aparecer reflectidos na documentación final. É necesaria a asistencia para o 80% das sesións interactivas e expositivas. A avaliación da práctica obrigatoria do obradoiro non se restrinxe aos contidos, ademais, verifícase a autoría do mesmo. A súa aptitude final será consensuada polo taller de asignaturas.	50

Observacións avaliación
Os exercicios a realizar na asignatura teñen un enfoque eminentemente práctico, analítico e profesional, tratando, dende diferentes ópticas, necesidades reais da sociedade que un proxecto de arquitectura debe resolver. Os temas de proxecto son elixidos para cada Curso Académico e os traballos realizados na asignatura serven de base necesaria para o desenrolo do PFC no seguinte cuatrimestre na materia TFM con maior profundidade técnica e proxectual. Consiste na elaboración dun documento de proxecto, a nivel de Proxecto Básico, no que o alumno analiza o contexto, representa o seu estado actual e desenrola ideas que conflúen nun proxecto de arquitectura que define e resolve as relacións territoriais e paisaxísticas, a distribución e aspectos funcionais, o volume e a implantación urbanística, así como os aspectos máis relevantes do soporte e relación co terreo ou a materialidade e acabados principais dos seus elementos. No traballo valórase asimesmo a utilización de ferramentas relacionadas co manexo de escalas, condicións de uso, materiais e novas tecnoloxías. A avaliación terá en conta os resultados alcanzados na elaboración e posible tramitación das propostas. Exísese a asistencia ao 80% das sesións interactivas e expositivas. Medidas de dedicación para o alumnado a tempo parcial: non se contemplan, trátase dunha materia na que o obradoiro é a metodoloxía fundamental. Dispensa académica: non se contempla, trátase dunha materia na que o obradoiro é a metodoloxía fundamental. A valoración da práctica obrigatoria non se restrinxe aos contidos, tamén, constátase a autoría da mesma. A detección de plaxio, así como a realización fraudulenta de probas ou actividades de evaluación, unha vez comprobada, implicará directamente a calificación de suspenso "0" na materia na convocatoria correspondente, invalidando así calquera calificación obtida en todas as actividades de evaluación de cara á convocatoria extraordinaria. A aptitude final do traballo presentado na asignatura, que terá seguimento no Obradoiro de confluencia das Asignaturas, deberá estar consensuado por todas elas nunha xunta que o Obradoiro celebrará tra-la entrega.

Bibliografía básica	HEIDEGGER, Martin (1996). Caminos de bosque. Alianza Editorial VVAA (2017). CTE - Código Técnico de la Edificación. Madrid: Ministerio de Fomento GALLEGO, Manuel (2019). De lo local en un mundo global. Santiago: Edición Elisa Gallego DEVESA, Ricardo (2021). Domesticidad a la intemperie. Barcelona: ACTAR Sennet, Richard (2009). El artesano. Barcelona: Anagrama PARICIO, Ignacio (1995). La construcción de la arquitectura 2. Los elementos. Barcelona: ITeC Sibila, Paula (2008). La intimidad como espectáculo. México: Fondo de cultura económica CERTEAU, Michel de (1999). La invención de lo cotidiano. México: Universidad Iberoamericana Herztberger, Herman (2016). Lessons for students in architecture. Rotterdam: Nai010 LINA BO BARDI; Marcelo Carvalho Ferraz (1996). Lina Bo Bardi. Venecia: Charta Enrique Walker (2010). Lo Ordinario. Barcelona: Gustavo Gili Pallasmaa, Juhani (2010). Los ojos de la piel. La arquitectura de los sentidos. Barcelona: Gustavi Gili CAMINADA, Gion A (2018). On the path to building. Birkhauser Peter Zumthor (2014). Pensar la arquitectura. Barcelona: Gustavo Gili UTZON, Jörn (1962). Plataformas y mesetas. Milan: Zodiac 10 Eduardo Torroja Miret (2008). Razón y ser de los tipos estructurales. Madrid: CSIC Risselada, Max; Van den Heuvel, Kirk (2005). Team 10. Rotterdam: NAI Publishers I. Abalos, J. Herreros (2000). Técnica y Arquitectura en la Ciudad Contemporánea. San Sebastián: Nerea Smithson, Alison & Peter (2016). The Space Between. Buchhandlung Walther König

Bibliografía complementaria	Philip Jodidio (2004). Architecture Now. Colonia: Taschen Victor Olgyay (1998). Arquitectura y clima. Manual de diseño bioclimático para arquitectos y urbanistas. Barcelona: Gustavo Gili Chermayeff y Christopher Alexander (1969). Comunidad y privacidad. Buenos Aires: Nueva Visión Henri Lefebvre (1973). De lo Rural a lo Urbano. Barcelona: Península Rem Koolhaas (1978). Delirious New York. A retroactive Manifiesto for Manhattan. Nueva York: Oxford University Press Ian McHarg (1969). Design with Nature. Nueva York: Natural History Press Marc Augé (1996). El Viaje Imposible. El Turismo y sus Imágenes. Barcelona: Gedisa Norberg-Schulz, Christian (1975). Existencia, Espacio y Arquitectura. Barcelona: Blume Peter Cook (1970). Experimental Architecture. Londres: Studio Vista Rudolf Arnheim (2001). La forma visual de la arquitectura. Barcelona: Gustavo Gili Ordine, Nuccio (2013). La utilidad de lo inútil. Barcelona: Acantilado Reyner Banham (1976). Megaestructure. Urban Futures of the Recent Past. Londres: Harper & Row Luigi Prestinenza (2008). New Directions in Contemporary Architecture: Evolutions and Revolutions in Building Design Since 1988. Chichester: John Wiley & Sons Patrice Goulet (1989). Temps sauvage et incertain. Paris: Les Editions du Demi-Cercle B. Tschumi, I. Cheng (2003). The state of architecture at the beginning of the 21st century. New York: The Monacelli Press / Columbia Books of Architecture Alison & Peter Smithson (1967). Urban structuring. Londres: Studio Vista M. Mostafavi, G. Doherty (2014). Urbanismo ecológico. Barcelona: Gustavo Gili

Observacións