Identifying Data 2022/23
Subject (*) Pathology of Materials and Traditional Building Technologies Code 630548013
Study programme
Máster Universitario en Rehabilitación Arquitectónica
Descriptors Cycle Period Year Type Credits
Official Master's Degree 1st four-month period
 First Optional 3
Language
Spanish
Galician
Teaching method Face-to-face
Prerequisites
Department Construcións e Estruturas Arquitectónicas, Civís e Aeronáuticas
Coordinador
Hermo Sanchez, Victor Manuel
 E-mail
victor.hermo@udc.es
Lecturers
Amor Cagiao, Jose Antonio
Bermudez Graiño, Jose Manuel
Hermo Sanchez, Victor Manuel
 E-mail
j.amor@udc.es
jose.bermudez@udc.es
victor.hermo@udc.es
Web
General description Esta asignatura estudará os procesos patolóxicos dos produtos construtivos (materiais e conxunto de materiais fabricados para a súa incorporación permanente ás obras) a partires dos seus principios básicos de funcionamento e do seu comportamento fronte a accións exteriores.
Así, unha vez presentada a terminoloxía especifica destes procesos, definiranse as lesións e a súa clasificación individualizada e estudaranse as súas causas e evolución.
A partires destos coñecementos, os alumnos serán capaces de afrontar con rigor a análise destes procesos, como punto clave inicial á hora de afrontar o seu diagnóstico e reparación, como parte dun proxecto de rehabilitación.
Expoñeranse casos prácticos de intervención en patrimonio, e construción con fábrica, madeira e terra.
Realizarase un traballo tutelado que poderá formar parte do Traballo Fin de Máster que desenvolverá o alumno.

Study programme competencies
Code Study programme competences
A1 E01. Aptitud o capacidad para acometer actividades de crítica arquitectónica, mediante el análisis del patrimonio edificado bajo diferentes ópticas, y la identificación de los precedentes formales, tipológicos y estilísticos
A2 E02. Aptitud o capacidad para realizar tareas vinculadas a la protección del patrimonio edificado, incluyendo la catalogación monumental, la definición de medidas de protección de edificios y conjuntos arquitectónicos, y la redacción de planes de delimitación y conservación
A8 E08. Aptitud o capacidad para redactar informes técnicos y proyectos de rehabilitación del patrimonio edificado, incluyendo actividades de asesoramiento y consultoría
A10 E10. Aptitud o capacidad para utilizar criterios de sostenibilidad medioambiental en la elección de materiales y en la definición de soluciones técnicas, abarcando el uso y la integración de sistemas activos y pasivos
B2 CB7. Que los estudiantes sepan aplicar los conocimientos adquiridos y su capacidad de resolución de problemas en entornos nuevos o poco conocidos dentro de contextos más amplios (o multidisciplinares) relacionados con su área de estudio
B3 CB08. Que los estudiantes sean capaces de integrar conocimientos y enfrentarse a la complejidad de formular juicios a partir de una información que, siendo incompleta o limitada, incluya reflexiones sobre las responsabilidades sociales y éticas vinculadas a la aplicación de sus conocimientos y juicios
B5 CB10. Que los estudiantes posean las habilidades de aprendizaje que les permitan continuar estudiando de un modo que habrá de ser en gran medida autodirigido o autónomo.
C6 T06. Resolución de problemas
C8 T08. Aprendizaje autónomo
C9 T09. Creatividad
C15 T15. Cultura histórica

Learning aims
Learning outcomes Study programme competences
Coñecemento dos sistemas construtivos tradicionais desde a perspectiva do seu funcionamento e prestacións e do seu comportamento ante accións exteriores. AJ1
AJ2
 CJ15
Capacidade para detectar e identificar procesos patolóxicos, coñecer as súas causas e a súa evolución. AJ1
 BJ5
 CJ6
CJ15
Adquirir práctica mediante a realización dunha análise tutelada dos procesos patolóxicos do edificio real elixido como lugar de intervención no Traballo de Fin de Máster. AJ8
AJ10
 BJ2
 CJ8
Introdución na metodoloxía de análise de lesións en edificación como parte fundamental dun proxecto de rehabilitación. AJ10
 BJ3
 CJ8
CJ9

Contents
Topic Sub-topic
1. PRESENTACIÓN DA ASIGNATURA. INTRODUCIÓN Á PATOLOXÍA DAS FÁBRICAS TRADICIONAIS. • Presentación da asignatura.
• Planteamento da práctica.
• Introdución á patoloxía de fábricas tradicionais en pedra, ladrillo, terra.
• Casos prácticos: cubertas de San Martiño Pinario, Casa Forte de Lusío (Samos), Rehabilitación vivenda casco histórico Santiago de Compostela.
2. PROCESOS PATOLÓXICOS CONSTRUTIVOS: MADEIRA. • A madeira. morfoloxía e propiedades. Obtención, tipos e usos.
• Especies de madeiras, propiedades tecnolóxicas, produtos derivados.
• Patoloxías, recoñecemento, reparación, protección e conservación da madeira.
• O proxecto a través das estruturas, cubertas, carpinterías, cerramentos, acabados.
• O detalle construtivo, a protección e a rehabilitación da madeira a través da intervención en casos prácticos.
3. PROCESOS PATOLÓXICOS CONSTRUTIVOS EN SISTEMAS CONSTRUTIVOS TRADICIONALES I. AS LESIÓNS E AS SÚAS CAUSAS I. • Terminoloxía de patoloxía construtiva.
• Introdución á metodoloxía para detectar e identificar procesos patolóxicos e o seu diagnóstico.
• As Lesións: definición e clasificación.
• As causas: definición e tipos.
• Fisuras e gretas: definición e causas.
• Erosións: definición e causas.
4. PROCESOS PATOLÓXICOS CONSTRUTIVOS EN SISTEMAS CONSTRUTIVOS TRADICIONAIS II. AS LESIÓNS E AS SÚAS CAUSAS II. • Humidades: definición.
- Características higrométricas dos materiais:
- A lesión: causas que poden producila.
• Desprendementos: definición e causas.
- Desprendementos en revestimentos continuos.
- Desprendementos en revestimentos discontinuos adheridos con morteiros tradicionais ou morteiros-cola.
- Desprendementos en revestimentos discontinuos anclados por puntos ou liñas.
- Desprendementos de pinturas.
5. PROCESOS PATOLÓXICOS CONSTRUTIVOS EN SISTEMAS CONSTRUTIVOS TRADICIONAIS III. AS LESIÓNS E AS SÚAS CAUSAS III. • Oxidación: definición e causas.
• Corrosión: definición e causas
• Suciedades: definición e tipos.
6. ESTUDO DE CASOS: PATOLOXÍA E CONSTRUCIÓN CON TERRA. PISCINA DE TORO. (Profesor invitado: Antonio Raya).
7. ESTUDIO DE CASOS: PATOLOXÍA DE MATERIAIS PÉTREOS, CONSOLIDACIÓN E BIODETERIORO. (Profesor invitado: Joaquín Fernández Madrid).

Planning
Methodologies / tests Competencies Ordinary class hours Student’s personal work hours Total hours
Guest lecture / keynote speech A1 B3 B5 C6 C15 18 18 36
Events academic / information A2 A10 3 6 9
Supervised projects A8 B2 C8 C9 0 26 26
 
Personalized attention 4 0 4
 
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies
Methodologies Description
Guest lecture / keynote speech Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución dalgunhas preguntas dirixidas aos estudantes. Esta exposición farase de modo esquemático abarcando os temas principais teóricos co obxecto de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe.
Events academic / information Consistirá na asistencia a sesións de conferencias onde técnicos relevantes nas materias expoñerán traballos profesionais e investigacións de interese. Estas actividades proporcionan ao alumnado coñecementos e experiencias actuais que incorporan as últimas novidades referentes a un determinado ámbito de estudo.
Supervised projects Elaboración por parte do alumno dun traballo a nivel profesional e/ou de investigación.
Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor, en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente á aprendizaxe do "cómo facer as cousas". Constitúe unha opción baseada na asunción por parte dos estudantes da responsabilidade da súa propia aprendizaxe e no seguemento desa aprendizaxe por parte do profesor-tutor.
O traballo tutelado versará sobre contidos directos da materia ou que resulten afíns ao xuizo do mestre. O traballo poderá prantexarse como traballo único e independente o preferiblemente, poderá formar parte do Traballo fin de Master, como ocurre no resto das materias da Área de Construción.

Personalized attention
Methodologies
Supervised projects
Description
Todas estas metodoloxías potencian o traballo autónomo do alumno aínda que será necesario supervisalo e/ou resolver dúbidas. A atención personalizada desenvolverase durante as clases programadas e no horario de titorías. Realizarase un seguimento personalizado do traballo tutelado por parte do profesor na clase e nas horas de titorías con correccións periódicas.

Assessment
Methodologies Competencies Description Qualification
Guest lecture / keynote speech A1 B3 B5 C6 C15 Valorarase a participación activa con aproveitamento no traballo tutelado e presentación oral. Asimesmo, valorarase a participación activa en los debates xerados na clase e no desenvolvemento final do traballo exposto.
 5
Events academic / information A2 A10 Valorarase a participación activa con aproveitamento no traballo tutelado. 5
Supervised projects A8 B2 C8 C9 Valorarase a aplicación de técnicas e coñecementos expostos durante o curso no desenvolvemento do traballo. A selección de fontes de documentación. A concreción e síntese. A profundidade técnica e coherencia. A orixinalidade e innovación. A presentación e explicación. 90
 
Assessment comments
A esixencia xeral de asistencia non terá efecto có estudantado que teña
recoñecida unha adicación a tempo parcial segundo a Norma que regula o réxime de adicación ao estudo e a permanencia e a progresión dos estudantes de
grao e mestrado universitario na UDC. O seguemento do curso e autoría de
traballos verificarase có cumprimento de titorías obrigatorias.

Sources of information
Basic Fructuós Mañá Reixach (2007). A obra grosa. Santiago. COAG
Carles Broto (2005). Enciclopedia Broto de Patologías de la Construcción. Carles Broto i Comerma Jonqueres
Ignacio Paricio (1983 revisad post). La construcción de la arquitectura. Barcelona ITC
Ignacio Aparicio (2000). La fachada de ladrillo. Barcelona. Bisagra
J. Fernández Madrid (1996). Manual del granito para arquitectos. Santiago. AGG
Richard Weston (2003). Materiales, forma y arquitectura. Barcelona. Blume
Juan Monjo Carrió, Luis Maldonado (2001). Patología y Técnicas de intervención en estructuras arquitectónicas. Editorial Munilla-Lería

Complementary José Laffarga y Manuel Olivares (1995). Materiales de construcción. Sevilla. Editan


Recommendations
Subjects that it is recommended to have taken before

Subjects that are recommended to be taken simultaneously

Subjects that continue the syllabus

Other comments


(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.