Datos Identificativos 2022/23
Asignatura (*) Ciencia e Enxeñaría de Materiais Código 631G03009
Titulación
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
Primeiro Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Ciencias da Navegación e Enxeñaría Mariña
Coordinación
Costa Rial, Ángel Martín
Correo electrónico
angel.costa@udc.es
Profesorado
Costa Rial, Ángel Martín
Garcia-Bustelo Garcia, Enrique Juan
Correo electrónico
angel.costa@udc.es
enrique.garcia-bustelo@udc.es
Web http://https://www.udc.es/
Descrición xeral Esta materia pretende establecer os principios básicos da Ciencia dos Materiais. Describir a estrutura cristalina dos materiais metálicos e as propiedades que dela derívanse. Estudo das aliaxes férreas e os seus tratamentos térmicos e termoquímicos. Estudo das aliaxes non férreas. Fundamentos da conformación metálica. Características fundamentais dos materiais poliméricos, cerámicos e compostos. Introdución á teoría da corrosión. Ensaios

Competencias do título
Código Competencias do título

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Comprender o comportamento mecánico dos materiais. A6
A9
A80
A82
A86
A88
A91
A99
A100
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B12
B14
B17
C1
C2
C5
C8
Coñecer como poden modificarse as propiedades dos materiais mediante procesos mecánicos e tratamentos térmicos. A6
A9
A80
A82
A86
A88
A91
A99
A100
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B12
B14
B15
B17
C1
C2
C5
Coñecer as técnicas básicas de caracterización estrutural dos materiais. A6
A9
A80
A82
A86
A88
A91
A99
A100
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B12
B14
B15
B17
C1
C2
C5
C8
Adquirir habilidades no manexo de diagramas e gráficos. A73
A74
A82
A86
A88
A91
A93
A99
A100
B2
B3
B6
B7
B8
B9
B10
B11
B13
B14
B16
B18
C1
C2
C3
C4
C5
C6
C7
C8
Adquirir habilidade na realización de ensaios. A5
A91
A99
A100
B1
B2
B3
B5
B7
B8
B9
B10
C3
C4
C5
C6
C7
C8
Analizar os resultados obtidos e extraer conclusións dos mesmos. A5
A6
A73
A74
A80
A82
A86
A88
A91
A99
A100
B1
B2
B3
B4
B6
B14
B18
C1
C3
C5
C7
Ser capaz de aplicar normas de ensaios de materiais. A5
A9
A91
A93
A99
A100
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
B11
B12
B13
C2
C3
C5
C7

Contidos
Temas Subtemas
1. Introdución á ciencia dos materiais
1.1. Tipos de materiais
1.2. Os elementos químicos e a ligazón química
1.3. Materiais e medio ambiente
2. Propiedades dos materiais
2.1. Conceptos básicos
2.2. Propiedades mecánicas: comportamento en tracción
2.3. Dureza
2.4. Tenacidade
2.5. Tenacidade de fractura
2.6. Propiedades físicas
3. Estrutura cristalina 3.1. Sistemas cristalinos e redes de Bravais
3.2. Notación de Miller de direccións e planos cristalinos
3.3. Empaquetamiento en redes cristalinas
3.4. Redes cristalinas metálicas
3.5. Redes cristalinas en materiais cerámicos
3.6. Difracción de raios X
4. Imperfeccións da estrutura cristalina
4.1. Defectos puntuais
4.2. Defectos lineais: dislocacións
4.3. Defectos bidimensionais: defectos de superficie
4.4. Defectos volumétricos
5. Diagramas de fases
5.1. Regra da panca
5.2. Diagramas de fases de substancias puras
5.3. Fases e constituíntes nos diagramas de fases de dous compoñentes
5.4. Diagramas de fases de dous compoñentes con solubilidade total en estado sólido: sistemas isomorfos
5.5. Regra da panca: cálculos das cantidades de cada fases nas rexións bifásicas
5.6. Transformacións líquido-sólido: transformación eutéctica
5.7. Transformacións líquido-sólido: transformación peritéctica
5.8. Outras transformacións líquido-sólido
5.9. Transformacións sólido-sólido: transformación eutectoide e peritectoide
5.10. Condicións de non equilibrio
6. Transformacións da estrutura cristalina
6.1. Difusión en estado sólido
6.2. Transformacións líquido-sólido en materiais metálicos
6.3. Transformacións en estado sólido: transformacións térmicas
6.4. Transformacións en estado sólido: transformacións atérmicas
7. Mecanismos de endurecemento de materiais cristalinos
7.1. Deformación de policristales metálicos
7.2. Endurecemento por acritude
7.3. Endurecemento por solución sólida
7.4. Endurecemento por segundas fases
7.5. Endurecemento por partículas
8. Comportamento en servizo dos materiais metálicos
8.1. Oxidación e corrosión
8.2. Fatiga
8.3. Fluencia
9. Materiais metálicos
9.1. O ferro e as súas aliaxes
9.2. O aluminio e as súas aliaxes
9.3. Aliaxes non férreas
9.4. Outras aliaxes lixeiras
10. Materiais polímeros
10.1. Clasificación
10.2. Características estruturais
10.3. Masa molecular e polidispersidad
10.4. Técnicas de determinación de masas moleculares
10.5. Polimerización
10.6. Estados amorfo e cristalino en polímeros: transicións térmicas
10.7. Polímeros reticulados: termoestables
10.8. Propiedades mecánicas dos polímeros
10.9. Solubilidade dos polímeros
10.10. Propiedades eléctricas dos polímeros
10.11. Propiedades ópticas dos polímeros
10.12. Degradación de polímeros
10.13. Conformado de materiais polímeros
10.14. Aplicacións dos materiais polímeros
11. Materiais cerámicos
11.1. Clasificación dos materiais cerámicos. Estrutura
11.2. Diagramas de fases dos materiais cerámicos
11.3. Procesado dos materiais cerámicos
11.4. Propiedades dos materiais cerámicos
11.5 Mecanismos de aumento da tenacidade dos materiais cerámicos
11.6. Cerámicos técnicos ou ingenieriles
11.7. Vidros
12. Materiais compostos
12.1. Materiais compostos. Clasificación e selección
12.2. Función da fibra no material composto
12.3. Función da matriz no material composto
12.4. A anisotropía do material composto
12.5. Vantaxes e limitacións dos materiais composto. Aplicacións

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A5 A6 A9 A73 A74 A80 A82 A86 A88 A91 A99 A100 B1 B2 B3 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B17 B18 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 28 56 84
Solución de problemas A5 A6 A9 A73 A74 A80 A82 A86 A88 A91 A93 B1 B3 B4 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B14 B15 B16 B17 C1 C2 C3 16 32 48
Prácticas de laboratorio A5 A6 A9 A73 A74 A80 A82 A86 A88 A91 A93 A99 A100 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B17 B18 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 8 8 16
Proba obxectiva A5 A6 A9 A73 A74 A80 A82 A86 A88 A91 A93 A99 A100 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B17 B18 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 2 0 2
 
Atención personalizada 0 0
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral - Programáronse 28 horas nas que o profesor expón na aula os aspectos máis relevantes de cada un dos temas recolleitos no contido da materia. Permitirá facer uso de expresións e terminoloxías científicas que transmiten coñecementos e expresións críticas, evitándose a memorización de desenvolvementos e expresións.

- O/A alumno/a tamén debe ser unha parte activa, expondo as súas dúbidas máis inmediatas ou aquelas que lle poidan xurdir posteriormente e resulten de interese para todo o grupo. Outras dúbidas que requiran unha maior atención e tempo consultaranse nas titorías fixadas para o efecto ou ben poñéndose de acordo co profesor.

- En calquera caso orientarase ao alumno sobre os contidos básicos da materia, sinalando aqueles apartados para traballar especificamente pola súa relevancia na titulación.
Solución de problemas - Exponse como unha participación interactiva en grupos. Permiten un seguimento directo tanto das capacidades de análises e sínteses como da organización e planificación temporal.

- Abarcarán especificamente aplicacións sobre cada un dos temas obxecto de estudo.
Prácticas de laboratorio
- Asistencia obrigatoria.

- Realizaranse no laboratorio de Materiais nos días e horas que estableza o correspondente calendario, en grupos reducidos.

- A non asistencia ás prácticas de laboratorio pódese suplir coa realización dun exame práctico relacionado coas prácticas ás que non se asistiu.
Proba obxectiva - Consistirá na realización dun exame escrito que versará sobre aqueles contidos traballados ao longo do curso.

- A valoración dos apartados contidos na proba recollerase na mesma.

Atención personalizada
Metodoloxías
Sesión maxistral
Solución de problemas
Prácticas de laboratorio
Proba obxectiva
Descrición
- Realizarase na aula como resposta ás posibles dúbidas ou dificultades de aprendizaxe, expostas directamente polo/a alumno/a e que requiran respostas inmediatas.

- Atenderase na aula ou ben no Despacho do Profesor, sempre que o requira o/a alumno/a ou ben se trate de titorías concertadas ao obxecto de detectar posibles erros de aprendizaxe e as dificultades propias do estudo individualizado.

- A asistencia e atención titorial individual ou ben en grupo considérase de gran importancia para todos os/as alumnos/as que participen activamente no desenvolvemento da materia, non limitándose á realización dun único exame de control. Considérase como a mellor maneira de verificar as dificultades e avaliar a evolución do/a alumno/a.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Prácticas de laboratorio A5 A6 A9 A73 A74 A80 A82 A86 A88 A91 A93 A99 A100 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B17 B18 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 - Esta valoración será un 10% da nota final.

A non asistencia ás prácticas de laboratorio pódese suplir coa realización dun exame práctico relacionado coas prácticas ás que non se asistiu.
10
Proba obxectiva A5 A6 A9 A73 A74 A80 A82 A86 A88 A91 A93 A99 A100 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14 B15 B16 B17 B18 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8 - Terá carácter obrigatorio.

- Avaliación de coñecementos e comprensión dos contidos básicos da materia, considerando as habilidades e destrezas do/a alumno/a, as súas estratexias e formulacións na resolución de problemas.

- Valorarase a capacidade para analizar, axuizar e resolver adecuadamente problemas puntuais.

Os/as alumnos/as que teñan solicitada a dedicación a tempo parcial e recoñecida dispénsaa académica de exención de asistencia, así como os alumnos repetidores, se así o desexan poderán realizar como única avaliación a proba obxectiva, puntuando esta sobre 10.
90
 
Observacións avaliación

Fontes de información
Bibliografía básica A. Güemes Gordo, N. Martín Piris (2012). Ciencia de materiales para ingenieros. Pearson Educación S.A.
J.J. Zárate, S. Meza Sánchez, J.J. Jaramillo Martínez (2016). Ciencia y Tecnología de Materiales. Grupo Editorial Éxodo
J.F. Shackelford (2007). Introducción a la ciencia de materiales para ingenieros. Pearson Educación S.A.

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Química/631G03002
Matemáticas I/631G03001
Física I/631G03003

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario
Tecnoloxía Mecánica e Mecanismos/631G03029
Construción Naval e Estabilidade do Buque/631G03018
Mecánica e Resistencia de Materiais/631G03013

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías