A) NORMATIVA DE AVALIACIÓN:

1. Condicións de avaliación: Está prohibido acceder á aula do exame con calquera dispositivo que permita a comunicación co exterior e/ou o almacenamento de información. Canto á comisión de fraude e responsabilidades disciplinarias, aplicarase o disposto no artigo 14 das "Normas de avaliación, revisión e reclamación das cualificacións dos estudos de grao e máster universitario" da UDC.

2. Identificación do alumnado: O alumnado ha de acreditar a súa personalidade de acordo con a normativa vixente.

B) TIPOS DE CUALIFICACIÓN:

1. Cualificación de non presentado: Corresponde ao alumnado, cando só participe en actividades de avaliación que teñan unha ponderación inferior ao 20% sobre a cualificación final, con independencia da cualificación alcanzada.

2. Alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia: Excepto para o exame final, para as restantes actividades acordarase ao comezo do cuadrimestre un calendario específico de datas compatible coa súa dedicación. Por este motivo, este alumnado deberá poñerse en contacto co profesorado da materia no primeiros dez días do cuadrimestre en que esta se imparte. As actividades terán o mesmo formato que para o alumnado con dedicación a tempo completo.

C) OPORTUNIDADES DE AVALIACIÓN:

1. Primeira oportunidade: Aplicaranse os criterios de avaliación anteriormente indicados nesta sección.

2. Segunda oportunidade: Os criterios de avaliación son os mesmos que na primeira oportunidade.

3. Oportunidade adiantada: Será avaliada por medio dunha proba mixta que suporá o 100 % da cualificación final.

D) OUTRAS OBSERVACIÓNS DE AVALIACIÓN:

1. Con carácter xeral, sen prexuízo do indicado para o alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia, requírese a asistencia a clase para optar á parte da cualificación correspondente á avaliación continua, tanto en primeira oportunidade como en segunda oportunidade. Finalizado o período de avaliación correspondente á primeira oportunidade, ao alumnado que teña pendente a superación da materia poderánselle propor actividades que permitan recuperar a parte da cualificación correspondente á avaliación continua de cara a a segunda oportunidade, o que deberá solicitar ao profesorado da materia cunha antelación mínima de dez días respecto da data do exame de segunda oportunidade.

2. Os criterios de puntuación de cada unha das probas daranse a coñecer no momento da proba e forneceranse co enunciado da mesma.

Resultados de aprendizaxe	Competencias do título
Coñecer o papel que desempeñan os sistemas de información nas organizacións empresariais e cáles son o seus compoñentes. Coñecer o ciclo de vida dun sistema de información empresarial e, específicamente, qué papel desempeñan os usuarios do mesmo nas distintas fases que abarca dito ciclo de vida.	A1 A3 A4 A5 A7 A9 A10 A14 A16 A18 A20 A23 A24	B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14	C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8
Aspectos prácticos específicos relacionados cas TIC no ámbito da xestión empresarial.	A5 A7 A9 A10 A14 A16 A18 A20 A24	B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14	C3 C4 C7 C8
Coñecer e manexar ferramentas TIC usuais nos SIE, con especial incidencia nas denominadas de "automatización de ofiñas".	A5 A7 A9 A10 A14 A16 A20	B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14	C3 C4 C6 C7
Coñecer, dende do ponto de vista do usuario, as ferramentas básicas no deseño do modelo de dados e do subsistema de procedementos dun Sistema de Información Empresarial.	A5 A10 A23	B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14	C3 C6 C7
Alcanzar unha visión xeral do marco xurídico no que se desenvolven os sistemas de información empresarial.	A7	B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14	C4

Temas	Subtemas
1. Introducción ao Sistema de Información empresarial.	1.1 A información como recurso da actividade empresarial. 1.2. O Sistema de Información na empresa. Conceito, actividades e compoñentes. 1.3. O Sistema de Información e os niveis de decisión empresarial. 1.4. O Sistema de Información empresarial e o entorno da empresa.
2. O ciclo de vida dun Sistema de Información.	2.1. Introducción. 2.2. Ciclo de vida dun Sistema de Información. Fases. 2.3. Análise e deseño dun Sistema de Información. Conceito. Especial consideración do modelo de dados e procedimentos.
3. Sistemas de Información Empresarial e TIC.	3.1. Ferramentas básicas. 3.2. Ferramentas OAS. 3.3. Oturas ferramentas: de axuda ao deseño.
4. Visión xeral doutros aspectos relevantes nun Sistema de Información.	4.1. Especial consideración da seguridade. 4.2. Outros aspectos relevantes. 4.3. Novas tendencias.
5. Visión xeral do marco xurídico do Sistema de Información.	5.1. A protección de dados de carácter persoal. 5.2. A firma electrónica. 5.3. Os servicios da sociedade da información. 5.4. A protección xurídica do software e das bases de dados.

Metodoloxías / probas	Competencias	Horas presenciais	Horas non presenciais / traballo autónomo	Horas totais
Sesión maxistral	A1 A3 A5 A7 A10 A16 A18 A20 A23 B5 B6 C3 C4 C5 C7 C8	17	34	51
Solución de problemas	A4 A9 A14 A24 B2 B3 B4 C3	25	50	75
Proba mixta	A1 A4 B1 C1 C2 C6	1	8	9
Proba mixta	A1 A4 B1 C1 C2 C6	1	8	9
Seminario	B7 B8 B9 B10 B11 B12 B13 B14	4	0	4

Atención personalizada		2	0	2

*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías	Descrición
Sesión maxistral	1. Exposición nas clases presenciais dos contidos teóricos e prácticos da materia co obxecto de orientar o alumno na súa preparación. 2. O tempo dedicado a cada un dos capítulos nos que está dividida a materia será proporcional ao grao de dificultade na preparación destes e a súa extensión, de modo que non se dedicará o mesmo tempo a cada un dos capítulos, senón que se afondará máis nuns que noutros. Todo iso, a xuízo do profesor que imparte a materia. 3. Para a preparación dos capítulos de menor dificultade de comprensión remítese ao alumno á bibliografía, si ben nas clases presenciais orientarase ao alumno acerca de: a) que fontes concretas se recomenda utilizar b) que aspectos son os máis relevantes e de maior interese en orde a alcanzar os resultados da aprendizaxe establecidos para a materia. 4. Discusión, conxunta para todos os grupos de traballo, do desenvolvemento encomendado a cada un dos grupos. O alumno pode intervir: a) a iniciativa propia, tras pedir quenda de palabra; b) por iniciativa do profesor, que solicitará expresamente a intervención do alumno.
Solución de problemas	1. Elaboración, exposición e solución de exemplos prácticos co alumno, formando parte dun grupo de traballo, que ten que realizar ao longo do curso. 2. Formularanse exercicios e/ou lecturas a realizar polo alumno en horas presenciais ou de traballo autónomo. Nas horas presenciais posteriores farase: a) unha revisión dos exercicios nos que o alumno pode intervir nos termos descritos no punto 3 e b) das lecturas abrirase a correspondente quenda de preguntas co fin de aclarar aqueles aspectos que o alumno formule sobre o contido destas. 3. O alumno pode intervir: a) a iniciativa propia, tras pedir a quenda de palabra; b) por iniciativa do profesor, que solicitará expresamente a intervención do alumno.
Proba mixta	Durante o período lectivo realizaranse unha ou varias probas mixtas de avaliación continua, que non terán carácter liberatorio.
Proba mixta	Exame teórico-práctico de todos os contidos da materia, que se realizará en primeira e segunda oportunidade
Seminario	Titorías en grupos reducidos para a discusión dos contidos da materia. A data ou datas para a súa celebración, así como o seu formato, determinaranse ao longo do cuadrimestre, en función do avance do traballo a que se refire o apartado "Solución do problema". O alumno pode intervir: a) por iniciativa propia, logo de pedir quenda de palabra; b) por iniciativa do profesor, que solicitará expresamente a intervención do alumno.

Metodoloxías	Competencias	Descrición	Cualificación
Solución de problemas	A4 A9 A14 A24 B2 B3 B4 C3	1. Elaboración dun ou varios supostos prácticos plantexados polo profesorado da materia, como parte da avaliación continua, nos que se desenvolverán aspectos relacionados co contido da materia, sendo parte esencial da avaliación a discusión de o seu desenvolvemento co profesorado Para resolver estes casos, pode ser necesario empregar as tecnoloxías da información e da comunicación (TIC), e se se precisan entregas, serán en formato electrónico. 2. Os casos desenvolveranse en grupos de 4 a 6 alumnos. Excepcionalmente, e previa aprobación do profesorado da materia, permitirase outro número de alumnos por grupo. 3. Calquera dúbida sobre este apartado avaliativo deberá ser resolta, baseándose a solución na idea de "avaliación continua".	40
Proba mixta	A1 A4 B1 C1 C2 C6	Durante o período lectivo realizaranse unha ou varias probas mixtas de avaliación continua, que non terán carácter liberatorio. A proba non realizada puntuará como cero.	20
Proba mixta	A1 A4 B1 C1 C2 C6	Exame teórico-práctico de todos os contidos da materia, que se realizará na primeira e segunda oportunidade.	40

Observacións avaliación
A) NORMATIVA DE AVALIACIÓN: 1. Condicións de avaliación: Está prohibido acceder á aula do exame con calquera dispositivo que permita a comunicación co exterior e/ou o almacenamento de información. Canto á comisión de fraude e responsabilidades disciplinarias, aplicarase o disposto no artigo 14 das "Normas de avaliación, revisión e reclamación das cualificacións dos estudos de grao e máster universitario" da UDC. 2. Identificación do alumnado: O alumnado ha de acreditar a súa personalidade de acordo con a normativa vixente. B) TIPOS DE CUALIFICACIÓN: 1. Cualificación de non presentado: Corresponde ao alumnado, cando só participe en actividades de avaliación que teñan unha ponderación inferior ao 20% sobre a cualificación final, con independencia da cualificación alcanzada. 2. Alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia: Excepto para o exame final, para as restantes actividades acordarase ao comezo do cuadrimestre un calendario específico de datas compatible coa súa dedicación. Por este motivo, este alumnado deberá poñerse en contacto co profesorado da materia no primeiros dez días do cuadrimestre en que esta se imparte. As actividades terán o mesmo formato que para o alumnado con dedicación a tempo completo. C) OPORTUNIDADES DE AVALIACIÓN: 1. Primeira oportunidade: Aplicaranse os criterios de avaliación anteriormente indicados nesta sección. 2. Segunda oportunidade: Os criterios de avaliación son os mesmos que na primeira oportunidade. 3. Oportunidade adiantada: Será avaliada por medio dunha proba mixta que suporá o 100 % da cualificación final. D) OUTRAS OBSERVACIÓNS DE AVALIACIÓN: 1. Con carácter xeral, sen prexuízo do indicado para o alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia, requírese a asistencia a clase para optar á parte da cualificación correspondente á avaliación continua, tanto en primeira oportunidade como en segunda oportunidade. Finalizado o período de avaliación correspondente á primeira oportunidade, ao alumnado que teña pendente a superación da materia poderánselle propor actividades que permitan recuperar a parte da cualificación correspondente á avaliación continua de cara a a segunda oportunidade, o que deberá solicitar ao profesorado da materia cunha antelación mínima de dez días respecto da data do exame de segunda oportunidade. 2. Os criterios de puntuación de cada unha das probas daranse a coñecer no momento da proba e forneceranse co enunciado da mesma.

Bibliografía básica	Piattini, M. G.; Calvo-Manzano, J. A.; Cervera, J. y Fernández, L. (). Análisis y diseño detallado de Aplicaciones Informáticas de Gestión. Ra_ma. Madrid Schmuller, J. (2000). Aprendiendo UML en 24 horas. Prentice Hall. México Pablos Heredero, C. de et al (2006). Dirección y gestión de los sistemas de información en la empresa (una visión integradora). Madrid: ESIC Casas Roma, Jordi & Conesa i Caralt, Jordi (2013). Diseño conceptual de bases de datos en UML. Editorial UOC, S.L. Teaching Soft Group (2011). Excel 2010 : curso práctico. Madrid: RA-MA Moreno Bonilla, Fernando (2010). Excel 2010 : modelos económicos y financieros. Madrid : Anaya Multimedia Travería, Santiago (2011). Excel 2010 a fondo. Barcelona : Inforbook's Silberschatz, A.; Korth, H. F. y Sudarshan (). Fundamentos de Bases de Datos. McGraw Hill. Madrid Edwars, C. et al (1998). Fundamentos de sistemas de información. Madrid: Prentice Hall Arjonilla Domínguez, S. J. y Medina Garrido. J. A (). La gestión de los sistemas de información en la empresa. Pirámide. Madrid Giner de la Fuente, F. (2004). Los sistemas de información en la sociedad del conocimiento. Madrid: ESIC Kimmel, P. (2007). Manual de UML. Guía de aprendizaje. McGraw Hill. México Grau Fernández, L. y López Rodríguez, I. (2001). Problemas de Bases de Datos. Sanz y Torres. Mdrid Almasri, R. y Navate, S. B. (). Sistemas de Bases de Datos. Conceptos fundamentales. Addison-Wesley. México Gómez Vieites, Á.y Suárez Rey, C. (2005). Sistemas de información. RA-MA. Madrid Cardona, J. R.; Bueno Ávila, S. y Bañuls Silvera, V. A. (). Sistemas de Información Empresarial. Casos y supuestos prácticos. GEU O'Brien, J.A.; J.M. Marakas (2006). Sistemas de Información gerencial. Mexico: McGraw-Hill Menchén Peñuela, Antonio (2011). Tablas dinámicas en Excel 2010. Madrid: RA-MA Podeswa, H. (2010). UML. Anaya. Madrid Arlow, J. y Neustadt, I. (2006). UML 2. Anaya. Madrid

Bibliografía complementaria	Piattini Velthuis, M.; Peso Navarro, E. del; y Peso Ruís, M del (2008). Auditoría de Tecnologías y Sistemas de Información. RA-MA. Madrid Piattini Velthuis, M. G.; García Rubio, F. O.; García Rodríguez de Guzmán, I. y Pino, F. (2011). Calidad de los Sistemas de Información. RA-MA. Madrid Fernández Alarcón, V. (2010). Desarrollo de Sistemas de Información. Una metodología basada en el modelado. UPC. Barcelona Rumbaugh, J.; Jacobson, I. y Booch, G. (). El Lenguaje Unificado de Modelado. Manual de referencia. Addison Wesley de Pablos Heredero, Carmen; López Hermoso Agius, José Joaquín; Martín-Romo Romero, Santiago & Me (2021). Organización y transformación de los sistemas de información en la empresa. Madrid: ESIC Areito, J. (2008). Seguridad de la Información. Redes, informática y sistemas de información. Paraninfo. Madrid Debrauwer, L. y Van der Heyde, F. (2009). UML 2. Iniciación, ejemplos y ejercicios corregidos. ENI. Barcelona Debrauwer, L. y Karam, N. (2010). UML 2. Practique la modelización. ENI. Barcelona Fowler, M. y Scott, K. (1997). UML gota a gota. Pearson. México Alarcón, R. (2000). UML. Diseño orientado a objetos con UML. Eidos. Madrid