Competencias do título |
Código
|
Competencias / Resultados do título
|
A7 |
E7 - Capacidade de aplicar coñecementos teóricos relativos ás Didácticas Específicas, tanto á investigación como á innovación e a avaliación. |
A10 |
E10 - Coñecer os fundamentos teóricos que sustentan a investigación e innovación no ámbito das Didácticas Específicas. |
A12 |
E12 - Identificar as principais liñas de investigación e innovación e a súa evolución nas Didácticas Específicas. |
A13 |
E13 - Analizar e valorar criticamente investigacións e proxectos de innovación en ámbitos disciplinares específicos. |
A14 |
E14 - Coñecer diferentes tipos de metodoloxía que se empregan na investigación educativa considerando a súa pertinencia para a resolución de problemas concretos. |
A18 |
E18 - Recoñecer a investigación e a innovación aplicada ás ciencias da educación como ferramenta continua de innovación e mellora educativa e social. |
B1 |
CB6 - Posuír e comprender coñecementos que acheguen unha base ou oportunidade de ser orixinais no desenvolvemento e/ou aplicación de ideas, a miúdo nun contexto de investigación. |
B2 |
CB7 - Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en contornas novas ou pouco coñecidos dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo. |
B3 |
CB8 - Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos. |
B4 |
CB9 - Que os estudantes saiban comunicar as súas conclusións e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades. |
B5 |
CB10 - Que os estudantes posúan as habilidades de aprendizaxe que lles permitan continuar estudando dun modo que haberá de ser en gran medida autodirixido ou autónomo. |
B6 |
G1 - Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma. |
B8 |
G3 - Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida. |
B9 |
G4 - Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común. |
B11 |
G6 - Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. |
B12 |
G7 - Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida. |
B13 |
G8 - Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. |
C1 |
T1 - Capacidade de análise e síntese. |
C3 |
T3 - Traballar de forma autónoma e con iniciativa. |
C4 |
T4 - Traballar de forma colaborativa. |
C5 |
T5 - Capacidade de organización e planificación en ámbitos educativos disciplinares e interdisciplinares. |
C7 |
T7 - Comportarse con ética e responsabilidade social e ambiental como docente e/ou investigador. |
C10 |
T10 - Ter capacidade para actualizar os coñecementos, metodoloxías e estratexias na práctica docente. |
C11 |
T11 - Capacidade para comprender o significado e aplicación da perspectiva de xénero nos distintos ámbitos de coñecemento e na práctica profesional co obxectivo de alcanzar unha sociedade máis xusta e igualitaria. |
C13 |
T13 - Sustentabilidade e compromiso ambiental. Uso equitativo, responsable e eficiente dos recursos. |
Resultados de aprendizaxe |
Resultados de aprendizaxe |
Competencias / Resultados do título |
Identificar, analizar e valorar os problemas que suscitaron a investigación e innovación na ensinanza científica |
AM7 AM10 AM12 AM18
|
BM3 BM4 BM5 BM9 BM11 BM12 BM13
|
CM1 CM4 CM7 CM11 CM13
|
Apreciar as características de investigacións e innovacións en contextos científicos diversos e deseñar propostas específicas para a educación Infantil e Primaria |
AM7 AM10 AM12 AM13 AM14 AM18
|
BM1 BM2 BM4 BM6 BM8 BM9 BM12
|
CM1 CM3 CM4 CM5 CM11 CM13
|
Recoñecer as características das principais liñas de investigación da Didáctica das Ciencias Experimentais e a súa evolución. |
AM7 AM10 AM12 AM14 AM18
|
BM2 BM3 BM8 BM11 BM13
|
CM1 CM4 CM10
|
Contidos |
Temas |
Subtemas |
A problemática da ensinanza das ciencias da natureza nos niveis educativos básicos. |
1.1 A aprendizaxe científica
1.2. As finalidades da educación científica e a metodoloxía de aula
|
Corrientes de investigación en Didáctica de las Ciencias. As súas características |
2.1 O pensamento do alumnado: concepcións alternativas, modelos mentáis, compoñentes afectivos.
2.2 O pensamento do profesorado: concepcións e crenzas sobre a Ciencia a a súa ensinanza, decisións sobre que/como ensinar/avaliar.
|
A investigación e innovación en contextos concretos do ámbito científico en Educación Infantil e Primaria. |
3.1 A Investigación na aula de Infantil e Primaria. A investigación-acción. Características e exemplificacións
3.2 Deseño de propostas específicas. Elaboración de proxectos
|
Planificación |
Metodoloxías / probas |
Competencias / Resultados |
Horas lectivas (presenciais e virtuais) |
Horas traballo autónomo |
Horas totais |
Actividades iniciais |
A18 B3 C1 |
1 |
0 |
1 |
Análise de fontes documentais |
A7 A12 A13 A14 B2 B4 B9 B11 C1 C3 C4 |
2 |
6 |
8 |
Aprendizaxe colaborativa |
A7 A12 A13 A18 B1 B2 B4 B5 B6 B12 B13 C1 C4 C7 C10 C11 C13 |
7 |
18 |
25 |
Sesión maxistral |
A10 A12 A14 A18 B1 B12 B13 C11 C13 |
8 |
8 |
16 |
Traballos tutelados |
A7 A10 A12 A13 A14 A18 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B8 B9 B11 B12 B13 C1 C3 C4 C5 C7 C10 C11 C13 |
2 |
20 |
22 |
Proba mixta |
A7 A10 A12 A13 A14 A18 B1 B2 B3 B4 B5 B6 |
1 |
0 |
1 |
|
Atención personalizada |
|
2 |
0 |
2 |
|
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado |
Metodoloxías |
Metodoloxías |
Descrición |
Actividades iniciais |
Actividades que se levan a cabo como presentación da materia, a fin de coñecer as competencias, saberes, intereses e/ou motivacións que posúe o alumnado para o logro dos obxectivos que se queren alcanzar. |
Análise de fontes documentais |
Actividade que supón a utilización de documentos bibliográficos relevantes para a temática da materia con actividades especificamente deseñadas para a análise dos mesmos. Pódese empregar como introdución xeral a un tema, como instrumento de aplicación ou como síntese de contidos de carácter teórico ou práctico. |
Aprendizaxe colaborativa |
Actividades de ensino-aprendizaxe guiados de forma presencial e/ou apoiados con tecnoloxías da información e as comunicacións, que se basean na organización da clase en pequenos grupos nos que o alumnado traballa conxuntamente na resolución de tarefas asignadas polo profesorado para optimizar a súa propia aprendizaxe e a dos outros membros do grupo. |
Sesión maxistral |
Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e co plantexamento de exemplificacións e preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe. |
Traballos tutelados |
Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor e en escenarios variados de investigación e innovación no ámbito da educación científica. |
Proba mixta |
Proba que integra preguntas abertas de desenvolvemento e preguntas de resposta breve, de discriminación, de completar e/ou de asociación. |
Atención personalizada |
Metodoloxías
|
Traballos tutelados |
|
Descrición |
Programaranse sesións de seguemento coa finalidade de dirixir e orientar o traballo autónomo do alumnado |
|
Avaliación |
Metodoloxías
|
Competencias / Resultados |
Descrición
|
Cualificación
|
Proba mixta |
A7 A10 A12 A13 A14 A18 B1 B2 B3 B4 B5 B6 |
Realizarase só se o/a alumno/a non acada o 80% de asistencia.
Ten por obxecto avaliar os aspectos traballados nas clases presenciais. |
40 |
Traballos tutelados |
A7 A10 A12 A13 A14 A18 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B8 B9 B11 B12 B13 C1 C3 C4 C5 C7 C10 C11 C13 |
O Traballo tutelado servirá para obxectivar os coñecementos e as habilidades adquiridas polo alumnado nas actividades que se fixeron ao longo do desenvolvemento da materia. Valorarase a inclusión de aspectos relevantes e a capacidad analítica e interpretativa do estudiante respecto ás situacións planteaxadas. Se o estudiante asistíu alomenos ao 80% das clases presenciais, a cualificación do traballo será o 100% da cualificación final. |
60 |
|
Observacións avaliación |
A asistencia ás clases presenciais é obrigatoria. Alumnado que acude ao
80% das sesións: Cada alumno-a/grupo entregará,
unha vez rematadas as clases presenciais, o traballo realizado (100% da
cualificación). Tanto el alumnado que no
acude al 80% de las sesiones interactivas como el que tiene reconocimiento
de dedicación a tiempo parcial/dispensa académica que les exime de
la asistencia a clase segundo lo establecido en la "Norma que regula
o réxime de dedicación ao estudo dos estudantes de Grao" na UDC
(29/05/2012): Deberán
poñelo en coñecemento do profesorado na primiera semana de clase. Se
o/a estudante non acada unha asistencia do 80% das clases presenciais, deberá
ser avaliado ademáis de polo/s traballo/s, por unha proba individual. Nos dous
ítems da avaliación esíxese unha nota igual ou superior a 5 sobre 10. Segunda oportunidade (xullo). A avalicación farase do mesmo
xeito que na primeira oportunidade, téndose que recuperar únicamente os
apartados que se teñan suspensos NOTAS XERAIS A AMBAS OPORTUNIDADES: · É primordial e
obrigatorio a corrección ortográfica (ortografía, acentuación e puntuación),
gramatical e léxica nos traballos e exames realizados como condición
imprescindible para superar a materia. · No relativo á
realización fraudulenta (plaxio) das probas de avaliación será motivo de
suspenso da materia, según o establecido no artigo 14. 4. Normas de
avaliación, revisión e reclamación das cualificacións dos estudos de grao e
mestrado universitario: "Na realización de traballos, o plaxio e a
utilización de material non orixinal, incluído aquel obtido a través da
internet, sen indicación expresa da súa procedencia e, se é ou caso, ou permiso
do seu autor/a, poderá ser considerada causa de cualificación de suspenso na
actividade. Todo iso sen prexuízo das responsabilidades disciplinarias ás que
puidese haber lugar tras o correspondente procedemento".
|
Fontes de información |
Bibliografía básica
|
Pedrinaci, E. y otros (2012). 11 ideas clave. El desarrollo de la competencia científica. Barcelona: Graó
Martí, J. (2012). Aprender ciencias en la educación primaria. . Barcelona: Graó
Domènech-Casal, J. (2019). Aprendizaje basado en proyectos, trabajos prácticos y controversias. 28 propuestas y reflexiones para enseñar Ciencias. Barcelona: Ediciones Octaedro
Sanmartí, N. y Márquez, C. (2017). Aprendizaje de las ciencias basado en proyectos: del contexto a la acción. Ápice. Revista de Educación Científica, 1(1), 3-16.
Cañas, A., Martín-Díaz, M.J., Nieda, J. (2007). Competencias en el conocimiento y la interacción con el mundo físico. La competencia científica. Madrid: Alianza Editorial
García Barros, S. (2016). Conocimiento científico conocimiento didáctico. Una tensión permanente en la formación docente. . Campo Abierto Revista de Educación, 35(1), 31-44.
Rivero, A.; Martín del Pozo, R.; Solis, E. y Porlán, R. (2017). Didáctica de las Ciencias Experimentales en educación Primaria. Madrid: Sintesis
Porlán, R. et al. (2010). El cambio del profesorado de Ciencias I: Marco teórico y formativo.. Enseñanza de las Ciencias, 28 (1), 31-46
Porlán, R. et al. (2011). El cambio del profesorado de ciencias II: itinerarios de progresión y obstáculos en estudiantes de magisterio.. Enseñanza de las Ciencias 29(3):353-370
Blanco López, A.; España Ramos, E. y Franco-Mariscal, A.J. (2017). Estrategias didácticas para el desarrollo del pensamiento crítico en el aula de ciencias.. Ápice. Revista de Educación Científica 1(1), 107-115.
Vecchi, G. y Giordan, A. (2006). Guía práctica para la enseñanza científica. Sevilla: Díada
Medina, J.L. y Pérez, M.J. (2017). La construcción del conocimiento en el proceso de aprender a ser profesor: la visión de los protagonistas. . Profesorado, Revista de curriculum y formación del profesorado, 21 (1), 17-38.
Mellado, V. et al. (2014). Las emociones en la enseñanza de las ciencias. Enseñanza de las Ciencias 32(3):11-36
Furió, C. et al. (2006). Las ideas alternativas sobre conceptos científicos: tres décadas de investigación. Resultados y perspectivas. Alambique, 48, 66-77
Martín del Pozo (coord.) (2013). Las ideas científicas de los aluumnos y alumnas de primaria: tareas, dibujos y textos. . Madrid: Universidad Complutense
Abell, S. (2007). Research on Science Teacher knowledge. In Abell, S.K. y Lederman, N.G. Handbook of Research on Science Education. . N.J.:Lawrence Erlbaum Associates Inc
García-Carmona, A. y Cruz-Guzmán, M. (2016). ¿Con qué vivencias, potencialidades y predisposiciones inician los futuros docentes de Educación Primaria su formación en la enseñanza de la ciencia? . Revista Eureka sobre Enseñanza y Divulgación de las Ciencias, 13 (2), 440-458.
Pro Chereguini, C.; Pro Bueno, A. y Serrano Pastor, F. (2017). ¿Saben los maestros en formación inicial qué subcompetencias están trabajando cuando diseñan una activi- dad de enseñanza?. Enseñanza de las Ciencias, 35(3), 7-28. |
|
Bibliografía complementaria
|
|
Revistas especializadas: - Alambique - Aula de Innovación educativa
- Enseñanza de las Ciencias
- Eureka
- Investigación en la Escuela.
Students' and Teachers' Conceptions and Science Education. http://www.ipn.uni-kiel.de/aktuell/stcse/stcse.html |
Recomendacións |
Materias que se recomenda ter cursado previamente |
|
Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
|
Materias que continúan o temario |
|
Observacións |
1.- Na entrega dos traballos documentais que se realicen nesta materia: - Realizaranse impresións a dobre cara. - Empregarase papel reciclado. - Evitarase a impresión de borradores. 2.- Débese facer un uso sostible dos recursos e a prevención de impactos negativos sobre o medio natural 3.- Débese ter en conta a importancia dos principios éticos relacionados cos valores da sostenibilidade nos comportamentos persoais e profesionais 4.- Segundo se recolle nas distintas normativas de aplicación para a docencia universitaria deberase incorporar a perspectiva de xénero nesta materia (usarase linguaxe non sexista, utilizarase bibliografía de autores de ambos os sexos, propiciarase a intervención en clase de alumnos e alumnas…) 5.- Traballaráse para identificar e modificar prexuízos e actitudes sexistas, e influirase na contorna para modificalos e fomentar valores de respecto e igualdade 6. Deberanse detectar situacións de discriminación por razón de xénero e proporanse accións e medidas para corrixilas 7. Facilitarase a plena integración do alumnado que por razón físicas, sensoriais, psíquicas ou socioculturais, experimenten dificultades a un acceso axeitado, igualitario e proveitoso á vida universitaria |
|