Competencias do título |
Código
|
Competencias / Resultados do título
|
A3 |
Dominar os coñecementos necesarios para comprender o desenvolvemento da personalidade destes estudantes e identificar disfuncións. |
A4 |
Identificar dificultades de aprendizaxe, informalas e colaborar no seu tratamento. |
A6 |
Identificar e planificar a resolución de situacións educativas que afectan a estudantes con diferentes capacidades e distintos ritmos de aprendizaxe. |
A11 |
Coñecer os procesos de interacción e comunicación na aula. |
A13 |
Promover o traballo cooperativo e o traballo e esforzo individuais. |
A17 |
Coñecer e aplicar experiencias innovadoras en educación primaria. |
A30 |
Desenvolver e avaliar contidos do currículo mediante recursos didácticos apropiados e promover a adquisición de competencias básicas nos estudantes. |
B1 |
Aprender a aprender. |
B2 |
Resolver problemas de forma efectiva. |
B6 |
Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional. |
B11 |
Capacidade de comprensión dos distintos códigos audiovisuais e multimedia e manexo das ferramentas informáticas. |
B12 |
Capacidade de selección, de análise, de avaliación e de utilización de distintos recursos na rede e multimedia. |
B14 |
Capacidade para traballar en equipo de forma cooperativa, para organizar e planificar o traballo, tomando decisións e resolvendo problemas, tanto de forma conxunta como individual. |
B16 |
Capacidade crítica e creativa na análise, planificación e realización de tarefas, como froito dun pensamento flexible e diverxente. |
B18 |
Compromiso ético para o exercicio das tarefas docentes. |
B21 |
CB1 - Que os estudantes demostrasen posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeneral, e se adoita encontrar a un nivel que, se ben se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo |
B22 |
CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo |
B23 |
CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética |
B24 |
CB4 - Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado |
B25 |
CB5 - Que os estudantes desenvolvesen aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía |
C3 |
Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida. |
C4 |
Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común. |
C7 |
Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida. |
Resultados de aprendizaxe |
Resultados de aprendizaxe |
Competencias / Resultados do título |
Coñecer, respetar e valorar os diferentes grupos de alumnos que se poden beneficiar dos sistemas alternativos e aumentativos de comunicación. |
A3 A4 A6
|
B1 B18
|
C4
|
Coñecer as opcións simbólicas e non simbólicas así como coñecer e desenvolver tecnoloxía de apoio a comunicación aumentativa e alternativa e o seu papel como sistemas de acceso ó currículum. |
A3 A4 A6 A11 A13 A17 A30
|
B11 B12 B14 B18
|
C3 C4 C7
|
Recoñecer as diferentes barreiras á comunicación e á participación na aula e dentro da contorna escolar e saber intervir para a sú eliminación. |
A6 A11 A13 A17
|
B14 B18
|
C4
|
Dominar o proceso de ensinanza e aplicación de sistemas alternativos e aumentativos de comunicación na contorna escolar. |
A17 A30
|
B14 B16 B21 B22 B23 B24 B25
|
C3 C4 C7
|
Valorar e respetar as formas alternativas de comunicación, en tanto que estas poden constituir a forma principal de linguaxe para as persoas con discapacidade da fala. |
|
B2 B6 B18
|
C4
|
Contidos |
Temas |
Subtemas |
Sistemas alternativos de comunicación e acceso ó currículum. |
Conceptualización da comunicación aumentativa e alternativa
O modelo de comunicación aumentativa e alternativa.
Competencia comunicativa dos estudantes con necesidades especiais de comunciación.
Os sistemas alternativos de comunicación como acceso á comunicacion, ó currículum e coma ferramenta de inclusión educativa. |
Sistemas asistidos e sistemas non asistidos de comunicación aumentativa e alternativa. |
Sistemas alternativos e aumentativos asistidos.
Os símbolos asistidos.
Sistemas alternativos e aumentativos non asistidos.
Dos xestos de uso común ás linguaxes codificadas xestuais
A lingua de signos.
|
Tecnoloxía de apoio á comunicación e acceso á comunicación escrita. |
Medios de indicación dos símbolos asistidos.
Accesos ós dispositivos de comunicación.
Opcións de baixa tecnoloxía.
Opcións de alta tecnoloxía: comunicadores e ordenador.
Sotware específico para a comunicación.
|
O proceso de valoración-intervención. |
O modelo de participación. Valoración para a participación na aula. Oportunidades e barreiras para a comunicación.
Técnicas específicas de intervención.
Programas de comunicación. |
Planificación |
Metodoloxías / probas |
Competencias / Resultados |
Horas lectivas (presenciais e virtuais) |
Horas traballo autónomo |
Horas totais |
Sesión maxistral |
A3 A4 A6 A11 B6 B18 B25 C4 C7 |
8 |
16 |
24 |
Traballos tutelados |
A13 A30 B14 B16 B22 B23 B24 |
6 |
60 |
66 |
Eventos científicos e/ou divulgativos |
A17 B11 B12 |
2 |
2 |
4 |
Obradoiro |
A6 A11 |
3 |
3 |
6 |
Aprendizaxe colaborativa |
A6 A13 B1 C3 |
6 |
0 |
6 |
Simulación |
A6 A11 A17 B1 |
2.5 |
0 |
2.5 |
Proba obxectiva |
A6 A17 B2 B11 B21 |
2 |
0 |
2 |
|
Atención personalizada |
|
2 |
0 |
2 |
|
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado |
Metodoloxías |
Metodoloxías |
Descrición |
Sesión maxistral |
Exposición presencial dos contidos programáticos para cada un dos temas da materia |
Traballos tutelados |
O alumnado entregará os materiais produto das actividades de aprendizaxe: taboleiros e plantillas de comunicación, caderno de PECS, catálogo de tecnoloxía de apoio, materiais para a alfabetización, unidade didáctica adaptada e os materiais necesarios de avaliación e para a participación dos alumnos con necesidades comunicativas especiales na escola. Computa na avaliación |
Eventos científicos e/ou divulgativos |
O alumnado asistirá obrigatoriamente ós eventos divulgativos programados para a materia. Nestes eventos contarase coa participación dun profesional da área da comunicación aumentativa e alternativa que amosará virtualmente o funcionamento de dous programas específicos de comunicación alternativa. |
Obradoiro |
Os alumnos realizarán prácticas para a aprendizaxe de sistemas alternativos non asistidos (alfabeto dactilolóxico, sistema bimodal e palabra complementada) coa axuda e superivisión da profesora. |
Aprendizaxe colaborativa |
Os alumnos, organizados en pequenos grupos, traballarán colaborativamente para resolver as tarefas asinadas pola docente. Serán guiados persoalmente ou mediante o uso de tecnoloxías da información e da comunicación. |
Simulación |
Presentaránse ós alumnos situación semellantes as que atoparán no eido educativo relacionada coa aplicación dos sistemas de alternativos de comunicación |
Proba obxectiva |
A aprendizaxe do alumnado será avaliada de forma continua de xeito que o longo do curso terán que facer probas obxectivas por bloques de contidos (temas completos ou por partes), que consistirán en preguntas de verdadeiro-falso, de resposta múltiple e de resposta breve que serán desenvolvidas a través de plataforma Moodle. |
Atención personalizada |
Metodoloxías
|
Sesión maxistral |
Traballos tutelados |
|
Descrición |
A docente adicará atención persoal de xeito combinado, virtual ou presencial, a tódolos alumnos e alumnas para a resolución de dúbidas, aclaración de conceptos e cuestións de carácter teórico
Asimesmo, a docente asesorará virtualmente de xeito persoal ó alumnado en cualquier cuestión relacionada coa elaboración dos traballos tutelados, durante as prácticas e obradoiros, etc. |
|
Avaliación |
Metodoloxías
|
Competencias / Resultados |
Descrición
|
Cualificación
|
Traballos tutelados |
A13 A30 B14 B16 B22 B23 B24 |
Coa realización dos traballos valorarase a adquisición de procedimentos "saber facer".
Cada grupo de traballo colaborativo entregará nos axeitados prazos os materiais que son produto das actividades de aprendizaxe realizadas durante as clases interactivas.
Os traballos tutelados computan o 50% da nota final.
|
50 |
Proba obxectiva |
A6 A17 B2 B11 B21 |
A aprendizaxe do alumnado será avaliada de forma continua de xeito que o longo do curso os e as alumnas terán que facer probas obxectivas por bloques de contidos (temas completos ou por partes), que consistirán en preguntas de verdadeiro-falso, de resposta múltiple ou de resposta breve e que serán desenvolvidas a través de plataforma Moodle.
|
50 |
|
Observacións avaliación |
Para aprobar a materia é imprescindible superar todas as probas obxectivas programadas da avaliación continua. Tamén é imprescindible a presentación de todos os traballos tutelados. Admítese dispensa académica. O alumnado con dispensa terá que informar necesariamente á profesora desta situación ó principio do curso para recibir as pautas correspondentes nunha titoría virtual. Os requisitos para superar a materia nesta modalidade son os mesmos que para o resto de alumnado; os alumnos con dispensa terán que facer o exame na data da convocatoria
oficial e presentar os mesmos traballos tutelados.
|
Fontes de información |
Bibliografía básica
|
(). .
LLOYD, L., FULLER, D., & ARVIDSON, Helen. (1997). Augmentative and Alternative Communication. A handbook of principles and practices.. Boston: Allyn & Bacon
BEUKELMAN, D. R., & MIRENDA, P. (2005). Augmentative and Alternative Communication. Supporting children and adults with complex communication needs.. Baltimore: Paul H. Brookes
Gómez Taibo, María Luisa (2020). Comunicación simbólica: Comunicación Aumentativa y Alternativa. Madrid: Pirámide
Gómez Taibo, María Luisa (2000). Curso de comunicación aumentativa y alternativa. Sevilla: Fundación Verbum
Frost, Laurie., y Bondy, A. (2002). El manual de PECS. Pyramid Educational Products
GOOSSENS’, C., CRAIN, S., & ELDER, P (1992). Engineering the preschool environment for interactive, symbolic communication. . Birmingham, AL: Southeast Augmentative Communication Conference Publications.
Zeina, R. M. (2014). High-tech augmentative and alternative communication and autism. Saarbrücken: Lambert Academic Publishing
Asorey, Estibaliz., Foz, S., y Vargas, E. (2016). Implementación de SAAC en las aulas para alumnos con discapacidad física.. Gobierno de Aragón: Departamento de Educación, Cultura y Deporte
Von Tetzchner, S. y Martinsen, H. (1991). Introducción a la enseñanza de signos y al uso de ayudas técnicas para la comunicación. Madrid: Visor
Schaeffer, B (2005). Programa de Comunicación Total – Habla Signada. Madrid: Alianza
Monfort, M., Juárez, Adoración. y Rojo. (1982). Programa elemental de comunicación bimodal. Madrid: Cepe
Sotillo, María (1993). Sistemas alternativos de comunicación. Madrid: Trotta
Baumgart, D.; Johnson, J. y Helmstetter, E. (1996). Sistemas alternativos de comunicación para personas con discapacidad. Madrid: Alianza
Torres, S. (2001). Sistemas alternativos de comunicación. Manual de comunicación aumentativa y alternativa: sistemas y estrategias. Málaga: Aljibe
Martín-Caro, L. y Junoy, Magda (2001). Sistemas de comunicación y parálisis cerebral. Madrid: Cepe
Basil, Carme., Soro-Camats, E., y Rosel, C. (1998). Sistemas de signos y ayudas técnicas para la comunicación aumentativa y la escritura. Principios teóricos y aplicaciones.. Barcelona: Masson.
DOWNEY, J. E. (1999). Teaching Communication Skills to Students with Severe Disabilities. . Baltimore: Paul H. Brookes
GLENNEN, S. & DeCOSTE, Denise. (1997). The Handbook of Augmentative and Alternative Communication. . San Diego: Singular Publishing Group Inc.
BONDY, A. (2011). The Pyramid Approach to Education: A Guide to Functional ABA. . Pyramid Educational Consultants. |
|
Bibliografía complementaria
|
(). Augmentative and Alternative Communication. |
|
Recomendacións |
Materias que se recomenda ter cursado previamente |
|
Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
|
Materias que continúan o temario |
|
Observacións |
Se recomenda a práctica dos sistemas de comunicación non asistidos dende o principio do curso e maila realización das tarefas programadas e a súa entrega nos prazos establecidos. |
|