Datos Identificativos 2022/23
Asignatura (*) Etica da Globalización e Dereitos Humanos Código 710G05007
Titulación
Grao en Relacións Internacionais
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
 Primeiro Formación básica 6
Idioma
Inglés
Modalidade docente Híbrida
Prerrequisitos
Departamento Humanidades
Coordinación
Seoane Rodriguez, Jose Antonio
 Correo electrónico
jose.antonio.seoane@udc.es
Profesorado
Crego Blanco, Jorge
Seoane Rodriguez, Jose Antonio
 Correo electrónico
jorge.crego@udc.es
jose.antonio.seoane@udc.es
Web
Descrición xeral A experiencia moral e a pregunta polo bo, o xusto, o debido ou a felicidade son consubstanciais á realidade humana desde os seus inicios. O intento de responder a estas preguntas para comprender a dimensión moral da persoa e dar razón ou xustificar o fenómeno moral corresponde a unha rama da Filosofía que se denomina Ética. A Ética é un tipo de saber práctico e normativo que orienta as decisións e accións dos seres humanos para conducir a súa vida de forma boa e xusta. Con todo, o significado do ben, a xustiza e o deber non é unívoco e recibiu distintas respostas ao longo da historia por parte de distintos sistemas morais.
Así sucede nas nosas sociedades plurais, onde a globalización intensificou as relacións e interaccións máis aló das fronteiras nacionais e ten orixinado debates éticos sobre os beneficios e custos deste proceso; a súa influencia na liberdade, a igualdade ou a xustiza; as súas consecuencias no medio ambiente, as condicións laborais, as formas tradicionais de vida ou as xeracións futuras; ou o equilibrio entre universalismo e particularismo.
Neste contexto, a Ética debe facilitar a cooperación e o diálogo entre as diferentes tradicións e concepcións éticas para definir unha medida ou criterio universalmente válido compatible con estas tradicións; é dicir, un marco ético común do xusto e o debido. Quizá a proposta de criterio ético universal que máis apoio recibiu é precisamente a dos dereitos humanos.
A idea dos dereitos humanos foise desenvolvendo ao longo dos séculos, desde as primeiras manifestacións teóricas no estoicismo clásico e o pensamento moderno ata o seu plasmación na Declaración Universal dos Dereitos Humanos, coa que se consolida a institucionalización dos dereitos humanos no ámbito internacional.
Para un achegamento introdutorio aos dereitos humanos resulta fundamental afrontar as seguintes cuestións: cal é a orixe e desenvolvemento da idea dos dereitos humanos?; a que se refire o termo “dereitos humanos” e como se distingue doutros conceptos análogos?; como se clasifican os dereitos humanos?; que características esenciais definen aos dereitos humanos?; que institucións internacionais relaciónanse cos dereitos humanos? As respostas a estas preguntas ofrecerán unha descrición xeral da idea dos dereitos humanos que servirán para situar as conexións entre dereitos humanos e globalización.
Un dos caracteres xeralmente asociados aos dereitos humanos é o seu carácter universal. Este carácter é tamén distintivo da globalización, entendida como proceso de afianzamento dunha condición social na que avanza a interconexión global e se desdibujan as fronteiras e límites. As influencias recíprocas entre globalización e dereitos humanos aséntanse por tanto nesta pretensión de extensión global de ambas ideas. Algúns dos principais debates contemporáneos relativos aos dereitos humanos están intimamente relacionados coa globalización. Entre eles cabe sinalar o problema da responsabilidade dos estados por violacións de dereitos máis aló dos seus territorios, a responsabilidade de entidades multinacionais, o rol das ONG internacionais na promoción de certos dereitos humanos, a consideración da axenda de dereitos humanos como unha proposta etnocéntrica, a necesidade de protexer o medioambiente desde unha perspectiva global e as dificultades para asegurar a devandita protección, etc.

Competencias do título
Código Competencias do título
A3 CE3 - Coñecer os conceptos, teorías e técnicas aplicadas á análise dos actores e relacións internacionais, tanto no ámbito universal como no rexional, cunha perspectiva tanto histórica como contemporánea.
A7 CE7 - Analizar a realidade global nas súas diferentes dimensións, en particular a xeográfica, a política, a social, a económica e a xurídica.
A10 CE10 - Adquirir coñecemento das técnicas, métodos de traballo e análise das ciencias humanas, sociais e xurídicas.
A11 CE11 - Analizar a realidade política, social e económica no marco da cooperación internacional ao desenvolvemento.
B2 CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo.
B7 CG2 - Adquirir habilidade para traballar nun contexto internacional.
C4 CT4 - Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía respectuosa coa cultura democrática, os dereitos humanos e a perspectiva de xénero, nos distintos ámbitos de coñecemento e na práctica profesional, co obxectivo de alcanzar unha sociedade máis xusta e igualitaria.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Coñecer as principais respostas éticas, xurídicas e políticas á globalización A3
A7
A11
Comprender a importancia da ética na vida e as relacións humanas A7
A11
 C4
Comprender o significado e as características dos dereitos humanos A3
A7
A11
 C4
Identificar y analizar os problemas de xustiza global A7
A10
A11
 B2
B7
 C4
Desenvolver habilidades argumentativas para analizar criticamente as respostas éticas, xurídicas e políticas A7
A10
 B2
B7
 C4
Comprender o marco teórico xeral da filosofía moral e política a través dos seus conceptos fundamentais A3
A7
A11
 C4
Analizar ética, política e xuridicamente os valores subxacentes a algúns problemas sociais, principalmente os relativos á igualdade e a xustiza, desde a perspectiva dun mundo globalizado A7
A10
A11
 B2
B7
 C4
Comprometerse coa construción e desenvolvemento dunha cidadanía democrática C4

Contidos
Temas Subtemas
I. Ética da globalización 1. Globalización. Conceptos y dimensiones.
2. Ética. Conceptos básicos y elementos.
3. La Ética como sistema normativo. Normas morales, xurídicas, relixiosas y sociais.
4. Tres perspectivas normativas. Ética deontolóxica, consecuencialista e da virtude.
5. A globalización da ética. Un modelo de dous niveis.
II. Globalización e dereitos humanos 1. Aproximación histórica á orixe e o desenvolvemento dos dereitos humanos.
2. O concepto de dereitos humanos.
3. A tipoloxía dos dereitos humanos: as xeracións de dereitos.
4. Os elementos dos dereitos humanos.
5. A institucionalización dos dereitos humanos.
III. Seminarios 1. Ética e xustiza globais.
2. Cuestións globais de dereitos humanos.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Obradoiro A7 A10 A11 B2 B7 C4 12 24 36
Presentación oral A7 A10 A11 B2 C4 8 8 16
Proba de ensaio A3 A7 A11 C4 8 24 32
Proba obxectiva A3 A7 A11 2 8 10
Sesión maxistral A3 A7 A11 B7 16 16 32
Análise de fontes documentais A3 A7 A10 A11 7 13 20
 
Atención personalizada 4 0 4
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Obradoiro Traballo colaborativo orientado á selección, comprensión e aplicación crítica dos coñecementos a cuestións e casos concretos, así como ao desenvolvmeneto de habilidades argumentativas
Presentación oral Actividade orientada á adquisición e fortalecemento das habilidades argumentativas orais
Proba de ensaio Actividade orientada á obtención de competencia metodolóxica para traballar con fontes bibliográficas e normativas e ao desenvolvemento de habilidades argumentativas escritas
Proba obxectiva Actividade que pretende evaluar o coñecemento e a comprensión dos conceptos e cuestións principais tratados no curso
Sesión maxistral Explicación e avaliación dos princiapis conceptos, elementos e cuestións relacionados co curso, identificando as relacións entre os diferentes contidos
Análise de fontes documentais Lectura detallada e avaliación dos principais documentos bibliográficos e normativos tratados nas sesións maxistrais ou empergados nos obradoiros

Atención personalizada
Metodoloxías
Análise de fontes documentais
Obradoiro
Presentación oral
Proba de ensaio
Descrición
Asesoramento na selección e avaliación das fontes bibliográficas e normativas.
Asesoramento na selección dos temas do obradoiro.
Asesoramento sobre a estrutura e o ritmo das presentacións orais.
Asesoramento sobre a estrutura e o estilo das actividades escritas.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Proba obxectiva A3 A7 A11 Avaliación do coñecemento e comprensión dos contidos impartidos nas sesións maxistrais e na análise documental 40
Presentación oral A7 A10 A11 B2 C4 Avaliación da habilidade para seleccionar, comprender, analizar e comunicar información relevante baseada en fontes bibliográficas e normativas.
Avaliación das habilidades argumentativas orais 		40
Proba de ensaio A3 A7 A11 C4 Ensaio final sobre un dos temas da materia que pretende avaliar o coñecemento, o sentido crítico e as habilidades argumentativas escritas 20
 
Observacións avaliación

1. Avaliación da 2ª oportunidade

O/A estudante pode conservar a nota obtida nas actividades de avaliación se é igual ou superior a un aprobado en cada actividade (2 puntos ou máis nas exposicións orais, 1 punto ou máis nos ensaios e 2 puntos ou máis na proba obxectiva). No caso de que a nota sexa inferior (menos de 2, 1 ou 2, respectivamente), o/a estudante poderá seguir a modalidade para estudantes con recoñecemento de dedicación parcial e exención de asistencia a clase (cf. apartado 3).

 

2. Plaxio ou fraude académica

As condutas fraudulentas do/da estudante nas actividades de avaliación, e en particular o plaxio, supoñerán unha cualificación de 0 (suspenso) na oportunidade correspondente.

 

3. Criterios de avaliación para estudantes con recoñecemento de dedicación parcial e exención de asistencia a clase

A proba obxectiva (40%) ten as mesmas condicións que para o resto dos/as estudantes.

As preguntas de resposta longa/ensaio (20%) ten as mesmas condicións que para o resto dos/as estudantes.

A exposición oral (40%) consiste na entrega dun traballo e un breve comentario oral perante o profesor antes da data da proba obxectiva.

Fontes de información
Bibliografía básica Brysk, A (ed) (2002). Globalization and human rights. Berkeley, London: University of California Press
Steger, MB (2020). Globalization. A very short introduction. Oxford: Oxford University Press
Griffin, J (2008). On human rights. Oxford: Oxford University Press
Singer, P (2016). One world now: the ethics of globalization. New Haven: Yale University Press
Joseph, S; McBeth, A (ed.) (2010). Research handbook on international human rights law. Cheltenham, Northampton: Edward Elgar
LaFollette H; Persson, I (ed.) (2013). The Blackwell guide to ethical theory. Malden, MA-Oxford: Wiley Blackwell
Sullivan, WM; Kymlicka, W (ed.) (2007). The ethics of globalization. New York: Cambridge University Press
Ishay, MR (2008). The history of human rights. Berkeley: University of California Press

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías