Competencias do título |
Código
|
Competencias / Resultados do título
|
Resultados de aprendizaxe |
Resultados de aprendizaxe |
Competencias / Resultados do título |
Coñecer e comprender as bases do exercicio físico orientado á saúde en poboación adulta, na idade escolar e en persoas maiores. |
A7
|
B6
|
C1
|
Deseñar, planificar, avaliar técnico-cientificamente e desenvolver programas personalizados para a consecución dunha adecuada condición física relacionada coa saúde (health-related fitness) e dunha mellor calidade de vida en persoas adultas, en idade escolar e en persoas maiores. |
A7 A14 A23 A27 A28 A29 A36
|
B1 B2 B7 B9 B10 B20
|
C2 C3 C6
|
Coñecer e comprender os factores de risco e os mecanismos fisio-patolóxicos das lesións deportivas. |
A14 A23 A27 A28 A29 A36
|
B1 B2 B7 B9 B10
|
C2 C3 C6
|
Deseñar, planificar, avaliar e implementar programas de exercicio físico para previr e recuperar lesións do aparato locomotor |
A14 A23 A27 A28 A29
|
B1 B2 B7 B9
|
C3 C6
|
Contidos |
Temas |
Subtemas |
BLOQUE TEMÁTICO I. A PRESCRICIÓN DE EXERCICIO FÍSICO PARA A MELLORA DA CONDICIÓN FÍSICA RELACIONADA COA SAÚDE EN PERSOAS ADULTAS |
TEMA I.1. Valoración da condición física relacionada coa saúde
TEMA I.2. Prescrición de exercicio para o desenvolvemento do compoñente cardiorrespiratorio e metabólico
TEMA I.3. Prescrición de exercicio para o desenvolvemento do compoñente muscular
TEMA I.4. Bases da planificación de exercicio para a mellora da condición física relacionada coa saúde |
BLOQUE TEMÁTICO II. ACTIVIDAD FÍSICA SAUDABLE NA IDADE ESCOLAR |
TEMA II.1. Bases fisiolóxicas do exercicio en idade escolar
TEMA II.2. Condición física relacionada coa saúde en idades escolares.
TEMA II.3. Hábitos de práctica físico-deportiva en idades escolares.
TEMA II.4. Pautas metodolóxicas para a prescrición de exercicio en nenos e novos.
TEMA II.5. Educación Física e Saúde |
BLOQUE TEMÁTICO III. ENVELLECEMENTO ACTIVO E PRESCRICIÓN EXERCICIO EN PERSOAS MAIORES |
TEMA III.1. Envellecemento: conceptos xerais
TEMA III.2. A avaliación da condición física relacionada coa saúde en persoas maiores
TEMA III.3. Deseño e prescrición de exercicio físico para a mellora da condición física relacionada coa saúde das persoas maiores |
BLOQUE TEMÁTICO IV. PREVENCIÓN E READAPTACIÓN DAS LESIÓNS DEPORTIVAS |
TEMA IV.1. Conceptos xerais sobre lesións deportivas, prevención e readaptación.
TEMA IV.2. Incidencia, prevalencia e factores de risco lesional na actividade físico-deportiva
TEMA IV.3. Mecanismos de produción e fisiopatoloxía das lesións deportivas
TEMA IV.4. Medidas e estratexias para a prevención das lesións deportivas
TEMA IV.5. Metodoloxía xeral para a readaptación das lesións deportivas |
Planificación |
Metodoloxías / probas |
Competencias / Resultados |
Horas lectivas (presenciais e virtuais) |
Horas traballo autónomo |
Horas totais |
Sesión maxistral |
A7 A14 A23 A27 A28 A29 A36 C6 |
30 |
30 |
60 |
Prácticas de laboratorio |
A23 A27 A28 A36 B2 C6 |
5 |
0 |
5 |
Proba mixta |
A14 A23 A27 A28 A29 B2 B7 B9 B20 C2 |
2 |
30 |
32 |
Simulación |
A14 A23 A27 A28 A36 B2 B9 |
5 |
0 |
5 |
Traballos tutelados |
A7 A14 A23 A27 A28 A29 A36 B1 B7 B9 B10 B20 C2 C3 C6 |
0 |
23 |
23 |
Obradoiro |
A14 A23 A27 A28 B2 B10 |
5 |
0 |
5 |
Presentación oral |
A36 B1 B2 B7 B10 C2 |
0 |
3 |
3 |
Actividades iniciais |
B1 B7 C3 |
1 |
0 |
1 |
Solución de problemas |
A23 A27 A28 A36 B2 B7 C2 C3 C6 |
0 |
14 |
14 |
|
Atención personalizada |
|
2 |
0 |
2 |
|
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado |
Metodoloxías |
Metodoloxías |
Descrición |
Sesión maxistral |
Exposición dos contidos da materia con soporte audiovisual. Nas sesións intentarase trasladar ao alumnado o significado e a aplicabilidade das aprendizaxes e promover a súa participación activa. |
Prácticas de laboratorio |
Consistirá no desenvolvemento de actividades de tipo práctico (demostracións, exercicios, avaliacións...) desenvolvidos no contexto do laboratorio ou da sala de exercicio. |
Proba mixta |
Constitúe unha das ferramentas de avaliación. Conterá cuestións tanto conceptuais como de aplicación dos contidos e das actividades desenvolvidas ao longo da materia. |
Simulación |
Consistirá no deseño e execución de procesos de intervención, levados a cabo cos compañeiros/as de clase co fin de simular o exercicio profesional no ámbito da prescripción de exercicio físico para a mellora da saude e da calidade de vida. |
Traballos tutelados |
Forman parte da avaliación e serán realizados en grupos de entre 2 e 4 alumnos/as. Terán que facer referencia a algún aspecto específico do temario da materia e consistirá nunha tarefa de revisión e análise da bibliografía. Deberán analizarse un mínimo de 5 traballos publicados en revistas incluídas en JCR.
Na primeira metade do cuadrimestre, asignarase un titor (profesor da materia) a cada un dos grupos. |
Obradoiro |
Trataranse contidos da materia dunha forma eminentemente práctica e prestarase especial atención a que o alumnado desenvolva competencias para o manexo de tecnoloxías de aplicación no ámbito do exercicio físico orientado á saúde. |
Presentación oral |
Exposición do traballo tutelado ao titor. |
Actividades iniciais |
Consiste na presentación dos contidos, das actividades a desenvolver e na explicación de aspectos relacionados coa dinámica da materia. |
Solución de problemas |
Realización de traballos que implican a resolución dalgunha cuestión exposta ao longo das actividades presenciais (lección maxistral, obradoiros etc.) |
Atención personalizada |
Metodoloxías
|
Traballos tutelados |
|
Descrición |
Cada grupo deberá indicar por orde de preferencia os bloques temáticos da materia nos que desexaría facer o traballo. Posteriormente, a cada grupo asignaráselle un titor afín á temática elixida, tendo en conta a orde de preferencia manifestada e garantido un reparto equilibrado entre os profesores e os bloques temáticos. Para a realización do traballo estableceranse diversas tarefas secuenciais nas que cada grupo deberá facer as achegas parciais correspondentes nuns prazos indicados previamente. O titor considerará se a achega e adecuada e se o grupo pode avanzar á seguinte tarefa ou se, pola contra, debe corrixila ou mellorala, para o que lle dará as indicacións apropiadas. O proceso de titorización poderá facerse de modos diversos: presencial ou virtual (Teams, correo electrónico ou foro do Campus Virtual).
O alumnado con dedicación a tempo parcial poderá solicitar a realización do traballo de forma individual.
|
|
Avaliación |
Metodoloxías
|
Competencias / Resultados |
Descrición
|
Cualificación
|
Proba mixta |
A14 A23 A27 A28 A29 B2 B7 B9 B20 C2 |
Conterá preguntas obxectivas e de ensaio, tanto conceptuais como aplicadas.
O exame presentarase ao alumnado redactado no idioma de impartición da materia (castelán). Se algún alumno/a desexase unha copia do mesmo noutro idioma oficial da UDC, deberá solicitalo ao profesor coordinador cunha antelación mínima dunha semana antes da data de realización.
|
50 |
Traballos tutelados |
A7 A14 A23 A27 A28 A29 A36 B1 B7 B9 B10 B20 C2 C3 C6 |
Valoraranse:
- Grao de cumprimento dos requisitos formais.
- Calidade da edición.
- Calidade da redacción.
- Idoneidade e calidade do contido.
- Calidade do análise e da interpretación da información.
|
20 |
Presentación oral |
A36 B1 B2 B7 B10 C2 |
Valoraranse:
- Comprensión e dominio do tema que se ha tratou
- Competencia para a comunicación verbal.
- Competencia no emprego de TICs.
|
10 |
Solución de problemas |
A23 A27 A28 A36 B2 B7 C2 C3 C6 |
Consiste na realización de traballos de extensión breve que impliquen a resolución dalgunha cuestión ou da aplicación de procedementos técnicos abordados ao longo das actividades presenciais (lección maxistral, obradoiros etc.). Ofertarase un traballo por cada un dos bloques da materia. Cada estudante ou grupo de estudantes terá que escoller 2 dos 4 ofertados, para a súa elaboración e entrega. Polo menos un deles deberá corresponder aos bloques I ou III e, o outro, aos bloques II ou IV.
É requisito a súa entrega axustada en formato e prazo. Ademáis, é requisito imprescindible ter asistido polo menos a un 65% das sesión interactivas do bloque correspondente. O profesor responsable de cada bloque establecerá estes apartados. A calificación de cada traballo ponderará un 50% da nota final deste apartado |
20 |
|
Observacións avaliación |
Para superar a materia será imprescindible lograr o apto na proba mixta. O apto na
proba mixta establécese nunha cualificación maior ou igual ao 50% da máxima
posible. Unha vez que se cumpra este requisito, só considerarase como apto
aquel alumno/a cuxa suma dos diferentes apartados da avaliación supoña unha
cualificación maior ou igual ao 50% da máxima posible.
Salvo que tivese lugar un cambio no sistema
de avaliación, a cualificación obtida nos seguintes apartados conservaranse en
posteriores oportunidades e convocatorias: Proba mixta Traballo tutelado Presentación oral A cualificación do apartado de solución de
problemas leva a valoración conxunta dos traballos dos 2 bloques temáticos
escollidos. Cada traballo achega un 50% da cualificación final deste apartado.
Só se considerarán as cualificacións correspondentes ao último curso en que se
entregou algún deses traballos. En cada curso, a entrega dun novo traballo,
supón a renuncia do/da alumno-a á cualificación obtida neste apartado en cursos
anteriores. Na segunda oportunidade o/a alumno/a poderá
avaliarse de todos os apartados non realizados (sempre que se cumpran os
requisitos esixidos) ou superados na primeira oportunidade. En cada oportunidade, non concorrer á a proba
mixta implicará a cualificación do/da alumno/a como non presentado/a. Todo o exposto con anterioridade será de
aplicación tanto para o alumnado con dedicación a tempo completo como para
aquel con dedicación a tempo parcial. No caso da solución de problemas, o
alumno/a con matrícula a tempo parcial poderá solicitar a cada profesor algunha
adaptación ou alternativa de actividade cando a realización deste apartado
requira dunha asistencia a clase que o/a estudante non poida cumprir. Para
casos especiais xustificados, se contemplará a posibilidade de avaliacións
alternativas. A realización fraudulenta das probas ou
actividades de avaliación implicará directamente a cualificación de suspenso
'0' na materia na convocatoria correspondente, invalidando así calquera
cualificación obtida en todas as actividades de avaliación de cara a
convocatoria extraordinaria. Ademais, segundo a Lei de Convivencia
Universitaria (BOE núm. 48, do 25 de febreiro de 2022), a fraude académica,
considérase falta moi grave, podendo implicar expulsión de 2 a 3 anos da
universidade constando no expediente académico ata o seu total cumprimento; así
como, a perda de dereitos de matrícula parcial durante un curso ou semestre
académico (art. 14). Enténdese por fraude académica calquera comportamento premeditado
tendente a falsear os resultados dun exame ou traballo, propio ou alleo,
realizado como requisito para superar unha materia ou acreditar o rendemento
académico (art. 11). COLABORACIÓN OPTATIVA CON
GRUPOS DE INVESTIGACIÓN (máximo1 punto) Na Facultade de Ciencias do
Deporte e a Educación Física desenvolve o seu labor investigador e docente o
grupo de investigación Performance and Health Group cuxas áreas de traballo están
vinculadas coa prescrición de exercicio para a optimización da condición física
en diferentes perfís poboacionáis. Unha vez superada a materia,
pódese obter 1 punto extraordinario, que se sumará á cualificación final,
colaborando activamente nas tarefas de investigación deste grupo e/ou
participando nos seminarios específicos que ofertan a tal fin. Esta
colaboración será de carácter voluntario (NON É OBRIGATORIA) e non se terá en
conta para alcanzar o aprobado. Participar nas devanditas
actividades supón a posibilidade de aplicar na práctica os coñecementos e
competencias adquiridos na materia e de profundar nos conceptos e no dominio
técnico de moitos dos seus contidos. Finalizada a colaboración, o
Director do grupo outorgará a cada alumno unha cualificación
entre 0 e 1 punto que se trasladará á cualificación final.
|
Fontes de información |
Bibliografía básica
|
BUCHBAUER, J., STEININGER, K. (2005). Rehabilitación de la Lesiones. Barcelona. Paidotribo
AMERICAN COLLEGE OF SPORTS MEDICINE (2009). ACSM’s Guidelines for Exercise Testing and Prescription 8 thEdition. Philadelphia, Lippincott Williams & Williams
MELÉNDEZ ORTEGA, A. (2000). Actividad física para personas mayores: las razones para hacer ejercicio.. Madrid. Ed. Gymnos
Moreno, L. A., Mesana, M. I., González-Gross, M., Gil, C. M., Fleta, J., Wärnberg, J., Ruiz, J. R., (2005). Anthropometric body fat composition referente values in Spanish adolescents. The AVENA Study. Annals of Nutrition and Metabolism, 49, 71 – 76
Ortega, F., Ruiz, J., Castillo, M., Moreno, L., González-Gross, M., Wärnberg, J., Gutiérrez, A. y Gr (2005). Bajo nivel de forma física en los adolescentes españoles. Importancia para la salud cardiovascular futura (Estudio AVENA). . Revista Española de Cardiología, 58(8), 898 – 909
TIMIRAS, P.S (1997). Bases fisiológicas del envejecimiento y geriatría. Barcelona. Masson
Serra Majem, Lly Aranceta, J.(directores (2003). Crecimiento y desarrollo. Estudio enKid Krece Plus. Barcelona. Masson
ARBELO BURBELO, A.; HERNÁNDEZ RODRIGUEZ, G. y ARBELO LÓPEZ de LETONA, A. (1989). Demografía sanitaria de la ancianidad. Madrid.Ministerio de Sanidad y
Jiménez, A. y Montil, M. (coords.) (2006). Determinantes de la práctica de actividad física. Madrid: Dyckinson
Forteza, K; Comellas, J; López de Viñaspre. P. (2004). El entrenador personal. Fitness y salud. Barcelona, Hispanoeuropea
Delgado, M. y Tercedor, P. (2002). Estrategias de intervención en educación para la salud desde la Educación Física. Barcelona, INDE
Howley, E.T.; Franks, D. (2007). Fitness professional´s handbook-5th edition. Champaign, IL. Human Kinetics
JIMÉNEZ, A. (2003). Fuerza y Salud. La aptitud músculo-esquelética, el entrenamiento de fuerza y la salud. Barcelona. Editorial Ergo
BUENDÍA, J. (ed.) (1997). Gerontología y salud. Perspectivas actuales. Madrid. Biblioteca Nueva
Malina, R.; Bouchard, C. y Bar-Or, O. (2004). Growth, maturation and physical activity. Champaign, IL.: Human Kinetics
Ruiz, J., Ortega, F.B., Gutiérreaz, A., Meusel, D., Sjöström, M. y Castillo, M. (). Health-related fitness assesment in childhood and adolescente: a European approach based on the AVENA, EYHS and HELENA studies.. Journal of Public Health, 14, 269-277.
WOO, SL; BUCKWALTER, JA. (1991). Injury And Repair Of The Muskuloskeletal Soft Tissues. Illinois (EEUU)American Academy of Orthopaedic Surgeons.
DEVIS DEVIS, J. (2001). La educación física, el deporte y la salud en el siglo XXI. Valencia. Ed. Marfil.
Pérez, I.J. y Delgado, M. (2004). La salud en secundaria desde la educación física. Barcelona, INDE
PARIER, J. (1993). Lesiones del Tenista. Barcelona.Ciba Geigy,
Roald Bahr, Sverre Mæhlum (2007). Lesiones deportivas : diagnóstico, tratamiento y rehabilitación. Madrid : Médica Panamericana
Peterson, Lars (1988). Lesiones deportivas su prevision y tratamiento. Barcelona [etc] : Jims, D.L.1988
POUX, D. (1995). Lesiones en el Golf. Barcelona. Ciba-Geigy, S.A
KENDALL, F.P., KENDALL, E. y GEISE, P. (1996). Músculos: pruebas, funciones y dolor postural. Madrid.Marbán.
NSCA -National Strength & Conditioning Association (2004). NSCA's Essentials of Personal Training. Champaign, IL. Human Kinetics
Serra Majem, Lly Aranceta, J.(directores) (2001). Obesidad infantil y juvenil. Estudio enKid (Volumen 2). Barcelona. Masson
SPIRDUSO, W (1995). Physical dimensions of aging. Champaign,IL, EEUU. Human Kinetics.
HEATH, G.H (2000). Programación del ejercicio para el adulto de edad avanzada”. En Manual para la prescripción y control del ejercicio físico. ACSM.
Renström, Per. (1993). Sports injuries basic principles of prevention and care . Oxford : Blackwuell Scientific Publications
FU, F.H., STONE, D.A (2001). Sports Injuries: Mechanism, Prevention and Treatment. Filadelfia (EEUU)Lippincott Williams & Wilkins
NICHOLAS, JA; HERSCHMAN, EB (1995). The Lower Extremity And Spine In Sports Medicine. Missouri (EEUU)Mosby
NICHOLAS, JA; HERSCHMAN, EB (1995). The Upper Extremity In Sports Medicine. Missouri (EEUU)Mosby |
|
Bibliografía complementaria
|
(). .
SOLER VILA, A. y JIMENO CALVO, M. (1998). Actividades acuáticas para personas . Madrid.Ed. Gymnos.
SHEPARD, R. J. (1997). Aging, physical activity and health.. Champaign,IL, EEUU. Human Kinetics
DONNELLY, JOSEPH E. ; BLAIR, STEVEN N. PED; JAKICIC, JOHN M. ; MANORE, MELINDA M. ., R.D.; RANKIN, J (2009). Appropiate Intervention Strategies for Weight Loss and Prevention of Weight Regain for Adults. (Position Stand). Med. Sci. Sports Exerc. 41 (2):459-471
HAYFLICK, L. ; BARCIA, D. y MIQUEL, J. (1990). Aspectos actuales del envejecimiento normal y patológico. Madrid. Libro del Año, S.L.
FERNÁNDEZ LEICEAGA, X. (dir.)( (2000). Avellentamento demográfico e consecuencias socieconómicas. Vigo. Ed. Xerais de Galica
HAYFLICK, L (1999). Cómo y por qué envejecemos. Barcelona. Ed Herder
AINSWORTH, B.E., W.L. HASKELL, M.C. WHITT, M.L. IRWIN, A.M. SWARTZ, S.J. STRATH, W.L. O’BRIEN, D.R. (2000). Compendium of physical activities: an update of activity codes and MET intensities. Med. Sci. Sports Exerc. 32 (9): S498-S516
Fogelholm. M; Stallnecht; Van Baak, M (2007). ECSS position statement: Exercise and obesity. European Journal of Sport Science. 6(1): 15-24
Rodríguez García (2008). Ejercicio Físico en Salas de Acondicionamiento Muscular Bases científico-médicas para una práctica segura y saludable. . Barcelona. Editoria médica Panamericana
Cole, T., Bellizi, M., Flegal, K. y Dietz, W. (2000). Establishing a estándar definition for child overweight and obesity worldwide: international survey. British Medical Journal, 320, 1240
KANE, R.A. & KANE, R.L. (1993). Evaluación de las necesidades de los ancianos. Guía práctica sobre los instrumentos de medición.. Madrid.Fundación Caja de Madrid y S.G. Editores.
AMERICAN COLLEGE OF SPORTS MEDICINE (1998). Exercise and physical activity for older adults. Med. Sci. Sports Exerc. 30:992-1008
Malina, R.M., Bouchard, C. y Bar-Or, O. (2004). Growth, maturation and physical activity. Champaign, IL. Human Kinetics
Vallbona Calbó C., Roure E., Violan, M. (directores) (2007). Guia de prescipció d´exercici físic per a la salut. Barcelona. Edita Direcció General de Salut Pública (Departament de Salut) y Secretaria General de l´
INSTITUTO NACIONAL DE SERVICIOS SOCIALES (1989). La tercera edad en España: aspectos cuantitativos.. Madrid.Ministerio de Asuntos Sociales. INSERSO
INSTITUTO NACIONAL DE SERVICIOS SOCIALES (1989). La tercera edad en Europa: necesidades y demandas.. Madrid. Ministerio de Asuntos Sociales. INSERSO.
AMERICAN COLLEGE OF SPORTS MEDICINE. (2002). Position Stand on Progression Models in Resistance Training for Healthy Adults. Med. Sci. Sports Exerc. Vol. 34, No. 2, pp. 364-380
AMERICAN COLLEGE OF SPORTS MEDICINE. (2001). Position Stand: Appropiate Intervention Strategies for Weight Loss and Prevention of Weight Regain for Adults. . Med. Sci. Sports Exerc. 33 (12):2145-2156
AMERICAN COLLEGE OF SPORTS MEDICINE. (1998). Position Stand: The recommended quantity and quality of exercise for developing and maintaining cardiorespiratory and muscular fitness, and flexibility in healthy adults. Med. Sci. Sports Exerc. 33 (12):2145-2156,
BELSKY, J.K. (1996). Psicología del envejecimiento. Teoría, investigaciones e . Barcelona. Ed. Masson
RUIPÉREZ, I (1999). Salud y enfermedad en los mayores. Barcelona. Ed. Glosa.
COUTIER, D.; CAMUS, Y. y SARKAR (1990). Tercera edad, actividades físicas y recreación. Madrid. Ed. Gymnos
VELLAS, B.; LAFONT, C.; ALLARD,M. y ALBAREDE, J.L (1995). Transtornos de la postura y riesgo de caida. Del envejecimiento satisfactorio a la pérdida de autonomía. Barcelona.Ed. Glosa |
PUBLICACIONES PERIÓDICAS: - Medicine and Science in Sport and Exercise - Sports Medicine -Journal of Strength and Conditioning Research -Strength and Conditioning Journal |
Recomendacións |
Materias que se recomenda ter cursado previamente |
|
Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
Teoría e práctica do adestramento deportivo/620G01037 |
|
Materias que continúan o temario |
Anatomía e cinesioloxía do movemento humano/620G01002 | Fisioloxía do exercicio I/620G01013 | Biomecánica do movemento humano/620G01014 | Teoría e práctica do exercicio/620G01016 | Fisioloxía do exercicio II/620G01025 | Actividade física saudable e calidade de vida I/620G01023 |
|
Observacións |
Coa finalidade de
mellorar o sistema de garantía interna de calidade do noso centro, sería
convinte que o alumnado atendese á solicitude realizada pola UDC, con
periodicidade cuadrimestral, respecto a participar no proceso de avaliación das
materias cursadas” e cuxa chamada realiza baixo o nome de “AVALÍA” consistindo
en responder as enquisas que avalían a docencia do profesorado en cada materia |
|