Datos Identificativos 2022/23
Asignatura (*) Complementos de formación para o ensino das ciencias I Código 652601111
Titulación
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial Anual
Primeiro Obrigatoria 3
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Física e Ciencias da Terra
Química
Coordinación
Nogueira Lopez, Pedro Fernando
Correo electrónico
pedro.nogueira@udc.es
Profesorado
Nogueira Lopez, Pedro Fernando
Correo electrónico
pedro.nogueira@udc.es
Web
Descrición xeral Materia que se desenvolverá ao redor de dúas temáticas principais: a primeira profundará sobre os aspectos epistemolóxicos e non epistemolóxicos da Ciencia, os científicos e as relacións entre Ciencia, Sociedade e Tecnoloxía, utilizando estudos de casos; a segunda, en consecuencia, sóbre como ensinar Ciencias na aula, a través do coñecemento de diversas accións, proxectos e resultados baseados nas evidencias na Educación.

Competencias do título
Código Competencias / Resultados do título

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias / Resultados do título
Coñecer o valor formativo e cultural das materias correspondentes á especialización. Coñecer a historia e os desenvolvementos recentes das materias e as súas perspectivas para poder transmitir unha visión dinámica das mesmas Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma. Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común. Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida. Participar na definición do proxecto educativo e nas actividades xerais do centro atendendo a criterios de mellora da calidade, atención á diversidade, prevención de problemas de aprendizaxe e convivencia Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida. AP15
AP17
CM1
CM3
CM4
CM5
CM6
CM7
CM8
Coñecer os contidos que se cursan nos respectivos ensinos. AP17

Contidos
Temas Subtemas
Tema 1. O papel das Ciencias Experimentais na Sociedade 1.1. A Auga
1.2. A Enerxía
Tema 2. Percepción pública da Ciencia 2.1. A Ciencia nos medios de comunicación
2.2. Análise de casos
Tema 3. Importancia formativa das Ciencias na formación secundaria. 3.1. Leer Ciencia
3.2. Aplicacións da Ciencia
Tema 4. Consideraciones sobre a evolución da Ciencia 4.1.En Ciencia as cousas non suceden por casualidade:
a importancia da actitude dos grupos de poder, a actuación sobre as masas, etc, exemplos de hoxe e de sempre.
4.2 Do científico polivalente á necesidade dos grupos interdisciplinares: O desenvolvemento da ciencia, a base matemática, o gran descubrimento do cero e outros aspectos históricos da ciencia.
Tema 5. O método científico 5.1 Relación entre os descubrimentos científicos e o método de investigación.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias / Resultados Horas lectivas (presenciais e virtuais) Horas traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A15 A17 C8 9 27 36
Análise de fontes documentais A15 A17 C4 C5 C7 C8 3 12 15
Presentación oral C1 C3 C4 1 7 8
Aprendizaxe colaborativa A15 A17 C1 C3 C4 C5 C6 5.5 5.5 11
Proba obxectiva A15 A17 C1 C3 C4 C6 2 2 4
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución de algunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe.
Análise de fontes documentais Técnica metodolóxica que supón a utilización de documentos audiovisuais e/ou bibliográficos (fragmentos de reportaxes documentais ou películas, noticias de actualidade, paneis gráficos, fotografías, biografías, artigos, textos lexislativos, etc.) relevantes para a temática da materia con actividades especificamente deseñadas para a análise dos mesmos. Pódese empregar como introdución xeral a un tema, como instrumento de aplicación do estudo de casos, para a explicación de procesos que non se poden observar directamente, para a presentación de situacións complexas ou como síntese de contidos de carácter teórico ou práctico.
Presentación oral Intervención inherente aos procesos de ensino-aprendizaxe baseada na exposición verbal a través da que o alumnado e profesorado interactúan dun modo ordenado, propoñendo cuestións, facendo aclaracións e expoñendo temas, traballos, conceptos, feitos ou principios de forma dinámica.
Aprendizaxe colaborativa Conxunto de procedementos de ensino-aprendizaxe guiados de forma presencial e/ou apoiados con tecnoloxías da información e as comunicacións, que se basean na organización da clase en pequenos grupos nos que o alumnado traballa conxuntamente na resolución de tarefas asignadas polo profesorado para optimizar a súa propia aprendizaxe e a dos outros membros do grupo.
Proba obxectiva Proba escrita utilizada para a avaliación da aprendizaxe, cuxo trazo distintivo é a posibilidade de determinar se as respostas dadas son ou non correctas. Constitúe un instrumento de medida, elaborado rigorosamente, que permite avaliar coñecementos, capacidades, destrezas, rendemento, aptitudes, actitudes, intelixencia, etc. É de aplicación tanto para a avaliación diagnóstica, formativa como sumativa.

A Proba obxectiva pode combinar distintos tipos de preguntas: preguntas de resposta múltiple, de ordenación, de resposta breve, de discriminación, de completar e/ou de asociación. Tamén se pode construír con un só tipo dalgunha destas preguntas.

Atención personalizada
Metodoloxías
Aprendizaxe colaborativa
Análise de fontes documentais
Descrición
O traballo do alumno en cada unha das metodoloxías propostas será atendido polo profesor de forma individual e personalizada

Avaliación
Metodoloxías Competencias / Resultados Descrición Cualificación
Proba obxectiva A15 A17 C1 C3 C4 C6 Examen final sobre os contenidos da materia.
Valorarase:

Coñecer o valor formativo e cultural das materias correspondentes á especialización.
Coñecer a historia e os desenvolvementos recentes das materias e as súas perspectivas para poder transmitir unha visión dinámica das mesmas.
Coñecer contextos e situacións en que se usan ou aplican os diversos contidos curriculares.
50
Presentación oral C1 C3 C4 Presentación dun tema en base o material docente suministrado polo profesor.
Valorarase:
Integrar a formación en comunicación audiovisual e multimedia no proceso de ensino-aprendizaxe.
Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
40
Análise de fontes documentais A15 A17 C4 C5 C7 C8 Elaboración dun traballo sobre contidos e metodoloxías aplicadas ao ámbito científico.

Valorarase:
Integrar a formación en comunicación audiovisual e multimedia no proceso de ensino-aprendizaxe.
Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse.
Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida
10
 
Observacións avaliación

A asistencia ás sesións presenciais é obrigatoria. Na primeira oportunidade a cualificación final será a media ponderada das notas dos traballos e da proba obxectiva. Se o alumno non alcanza o 80% de asistencia non se avaliará o traballo realizado ao longo do curso e a cualificación será de non presentado. O alumnado que na primeira oportunidade obtivese unha nota inferior a 5 deberá repetir as actividades obxecto de avaliación e realizar a proba obxectiva de segunda oportunidade. A cualificación final será a media ponderada das notas obtidas.


Fontes de información
Bibliografía básica
  • Fisica 2º bachillerato.

  • Fisica Universitaria Sears, Zemansky, Young and Freedman

  • Quimica 2º bachillerato.

  • Quimica general. Enlace químico y estructura de la Materia.Petrucci, Harwood, Herring. Ed. Prentice Hall.

  • Introducción a los conceptos y teorías de las Ciencias Físicas. Gerald Holton. Editorial Reverte

  • Historia de las Ciencias, Stephen F Mason. Alianza Editorial.

  • La resolución de problemas en física. Fco Javier Perales Palacios Ed. Anaya

  • Bibliografía complementaria

    http://teachers.web.cern.ch

    www.igp.gob.pe/mag.htm

    www.contenidos.com/fisica

    www.cec.uchile.cl/ cutreras/apuntes/nuevo.html

    WWW.CTV.ES

    http://www.consejogeneralcdl.es

    www.sc.ehu.es

    www.educared.net

    www.cofis.es

    www.rsef.es

    www.omega.ilce.edu

    www.geocities.com

    www.educar.sc.usp.br/ciencias/fisica/fisicaespanhol

    http://www.sc.ehu.es/sbweb/fisica

    http://home.cvc.org/science/kepler.htm

    http://sasx01.sc.ehu.es/sbweb/fisica/electromagnet/induccion/variable/variable.htm#actividades

    www.educared.net/aprende/sofwareducativo/index.htm

    http://microcosm.web.cern.ch/microcosm/engl/prevesp.html

    http://webcast.cern.ch/proyects/weblecturearchive/index.html

    http://www.sc.ehu.es/sbweb/fisica/default.htm
    http://www.sc.ehu.es/sbweb/fisica/estadistica/gasIdeal/gasIdeal.html
    http://lectura.ilce.edu.mx:3000/sites/ciencia/volumen1/ciencia2/36/htm/ysin.html


    Recomendacións
    Materias que se recomenda ter cursado previamente

    Materias que se recomenda cursar simultaneamente

    Materias que continúan o temario

    Observacións

    Recoméndase realizar todas as entregas *telemáticamente; se non é posible reducir o uso de plásticos, impresións a dobre cara e uso de papel reciclado; débese facer un uso sustentable dos recursos e a prevención de impactos sobre o medio natural; débese ter en conta a a importancia dos principios éticos relacionados cos valores da sustentabilidade nos comportamentos persoais e profesionais.



    (*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías