Datos Identificativos 2023/24
Asignatura (*) Mecanismos de xeración da variación xenética Código 610441005
Titulación
Máster Universitario en Bioloxía Molecular, Celular e Xenética
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 1º cuadrimestre
Primeiro Obrigatoria 3
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Bioloxía
Coordinación
Gonzalez Tizon, Ana Maria
Correo electrónico
ana.gonzalez.tizon@udc.es
Profesorado
Gonzalez Tizon, Ana Maria
Vila Sanjurjo, Antón
Correo electrónico
ana.gonzalez.tizon@udc.es
anton.vila@udc.es
Web http://cie48.udc.es
Descrición xeral Pretende profundizar en el conocimiento de los diversos mecanismos que generan la variación genética, tanto en el aspecto de sus bases moleculares como en el de su impacto sobre los genomas.

Competencias do título
Código Competencias do título
A3 Capacidade de utilizar ferramentas Bioinformáticas a nivel de usuario
A6 Capacidade de comprender o funcionamento celular a través da súa organización estrutural, sinalización bioquímica, expresión génica e variabilidade xenética
A11 Capacidade de comprender a estrutura, función e evolución dos xenomas e aplicar as ferramentas necesarias para o seu estudio
A12 Capacidade para comprender, detectar e analizar a variación xenética, coñecer os procesos de genotoxicidad e as metodoloxías para a súa avaliación, así como realizar estudos de diagnóstico e risco xenético
A13 Capacidade para integrarse profesionalmente en servizos do sector sanitario, farmacéutico, veterinario, produción animal, biotecnoloxía ou industrias do sector da alimentación
B1 Capacidade de análise e síntese de problemas biolóxicos en relación coa Bioloxía Molecular, Celular e Xenética
B2 Capacidade de toma de decisións para a resolución de problemas: que sexan capaces de aplicar os coñecementos teóricos e prácticos adquiridos na formulación de problemas biolóxicos e a busca de solucións
C2 Capacidade para coñecer e empregar axeitadamente a terminoloxía técnica do campo de coñecemento do máster, na lingua nativa e en inglés, como lingua de difusión internacional neste campo
C3 Capacidade de utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Lectura comprensiva de textos científicos relacionados coas materias do módulo Capacidade para expoñer o estado actual do coñecemento neste campo Capacidade crítica para avaliar hipóteses e interpretar resultados Comprensión da estrutura e funcionamento celular desde unha perspectiva interdisciplinar na que conflúen Bioloxía Celular, Citoloxía Clásica, Xenética e Bioloxía Molecular. Comprensión dos procesos bioquímicos e fisiolóxicos que permiten a sinalización entre células e con elementos estruturais, así como os aspectos que provocan patoloxías relacionadas coas alteracións da sinalización celular e as ferramentas utilizadas para o seu estudo Coñecer as técnicas experimentais para acceder ao estudo dos mecanismos moleculares de regulación da expresión xénica así como a maquinaria molecular implicada e os seus sistemas de regulación Coñecer as características das proteínas e complexos implicados na regulación da expresión xénica, a súa interacción co material xenético e as reaccións enzimáticas que modulan a súa actividade. Coñecer os mecanismos que provocan a variabilidade xenética AI3
AI6
AI11
AI12
AI13
BI1
BI2
CM2
CM3

Contidos
Temas Subtemas
Tema 1. Natureza das mutacións.
Estimacións da taxa de mutación e frecuencia.
Tipos de lesións causadas por mutacións. Mutáxenos físicos e químicos.
Reversión e eliminación.
A paramutación.
Tema 2. Mecanismos de reparación do ADN. Métodos preventivos.
Reparación directa.
Reparación por escisión.
Reparación post-replicación.
Tema 3. Enfermidades xenéticas relacionadas con axentes mutaxénicos. Cancro.
Enfermidades por avarías nos sistemas de reparación.
Tema 4. ADN móbil: Abundancia nos xenomas.
Clasificacións de elementos transpoñibles. Proliferación.
Evolución modular. Impacto nos xenomas. Domesticación.
Tema 5. Procesos de recombinación. Taxas de recombinación.
Conversión xenética.
Dimorfismo sexual da taxa de recombinación, cruzamento e conversión de xenes.
Conversión xenética sesgada.
Tema 6. Evolución do pensamento científico sobre a orixe da variabilidade xenética. A contribución de Woese. Introdución: Evolución celular: o camiño “desigual” cara “quen sabe
onde"
Historia do pensamento evolutivo: Lamarck
Historia do pensamento evolutivo: unha síntese moderna da bioloxía evolutiva
Estado da microbioloxía (e da viroloxía) durante a maior parte dun século
XX
luca
Tema 7. A evolución microbiana na era da xenómica Introdución
A dinámica turbulenta da evolución microbiana
hgt
Conceptos malditos da xenética clásica: elementos xenéticos con sabor
Lamarckiano?
Conceptos malditos da xenética clásica: evolución da evolución?
Tema 8. O misterioso mundo dos virus Introdución
figuras e definicións
¿Están vivos os virus?
As primeiras ideas sobre a evolución dos virus
A bioloxía estrutural permite unha mirada profunda ao pasado
A orixe dos replicóns virais
Cando se orixinaron os virus?
Fluxo xenético entre virus e hóspedes
Novos descubrimentos sobre a evolución dos virus
Modelos de dinámica de poboacións virales
conclusións

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A3 A6 A11 A12 A13 B1 B2 C2 C3 12 24 36
Lecturas A6 A11 A12 A13 B1 B2 C2 C3 0 14 14
Proba de ensaio C2 C3 2 8 10
Proba de resposta múltiple C2 C3 8 0 8
Prácticas a través de TIC A3 B1 B2 C2 C3 6 0 6
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral En cada clase se expondrán contenidos sobre diferentes aspectos del temario
Lecturas Los estudiantes leerán documentos científicos para profundizar en los contenidos trabajados en la materia.
Proba de ensaio
Proba de resposta múltiple
Prácticas a través de TIC Trabajos con herramientas informáticas de análisis de la variación genética

Atención personalizada
Metodoloxías
Lecturas
Descrición
Los estudiantes podrán acudir a las tutorías de los profesores en aquellos horarios previamente establecidos.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Sesión maxistral A3 A6 A11 A12 A13 B1 B2 C2 C3 Se valorará, mediante una prueba objetiva, los conocimientos adquiridos 60
Prácticas a través de TIC A3 B1 B2 C2 C3 Se valorará asistencia y ejecución de los ejercicios mediante la elaboración de un cuaderno de prácticas (en inglés) 25
Lecturas A6 A11 A12 A13 B1 B2 C2 C3 Se realizará un journal club con presentación en power point mediante la lectura de varios artículos de investigación. 15
 
Observacións avaliación

Fontes de información
Bibliografía básica

La materia se prepara exclusivamente con artículos científicos

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións
A a sistencias as clases maxistrais posibilita o tratamento de dúbidas ou cuestións que poidan xurdir no transcurso das explicacións, facilitando a comprensión dos temas. O estudo debe contemplar a consulta habitual de, ao menos, a bibliografía recomendada. O estudo e traballo en grupo favorece a comprensión e desenvolve o espíritu crítico. As dudas e dificultades que plantexe calqueira asoecto da materia resolveránse o antes posible, plantexándoas nas clases presenciáis ou acudindo as tutorías individuais. Dado que parte da bibliografía recomendada para esta materia está en inglés, se recomenda ter manexo dista lingua, a lo menos a nivel de comprensión de textos escritos. 

Perspectiva de xénero

En esta materia terase presente a perspectiva de xénero, non se tolerarán actitudes sexistas e fomentaranse os valores de respecto e igualdade.

Programa Green Campus Facultade de Ciencias

Para axudar a conseguir una contorna inmediata sustentable e cumprir co punto 6 da “Declaración Ambiental da facultade de Ciencias (2020)”, os traballos documentais que se realicen nesta materia:

a. Solicitaranse maioritariamente en formato virtual e soporte informático

b. De realizarse en papel:

Non se empregarán plásticos

Realizaranse impresións a dobre cara

Empregarase papel reciclado

Evitarase a realización de borradores

A Declaración Ambiental está disponible en:

https://ciencias.udc.es/images/Facultade/Green_Campus/Regulamento_Comit%C3%A9_Green_Campus_FCiencias.pdf



(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías