Datos Identificativos 2023/24
Asignatura (*) Validación de Metodoloxía Analítica Código 610509301
Titulación
Mestrado Universitario en Investigación Química e Química Industrial (Plan 2020)
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 1º cuadrimestre
Primeiro Obrigatoria 3
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Química
Coordinación
Muniategui Lorenzo, Soledad
Correo electrónico
soledad.muniategui@udc.es
Profesorado
Carlosena Zubieta, Alatzne
Muniategui Lorenzo, Soledad
Correo electrónico
alatzne.carlosena@udc.es
soledad.muniategui@udc.es
Web
Descrición xeral Esta materia, de carácter obrigatorio, pertence ao Módulo M1 (Formación Obrigatoria Química Avanzada) e se relaciona coas materias do seu mesmo módulo e coas optativas da especialidade Módulo M6 (Técnicas Analíticas Avanzadas).
O seu obxetivo é capacitar ao alumno para a axeitada selección da metodoloxía analítica en función da súa aplicabilidade e a selección, cálculo e avaliación dos criterios adecuados para o fin proposto nos laboratorios de control e da industria.

Competencias do título
Código Competencias / Resultados do título
A3 CE4 - Innovar en métodos de síntese e análise química relacionados coas diferentes áreas da Química.
A5 CE5 - Avaliar axeitadamente os riscos e o impacto ambiental e socioeconómico asociado con produtos químicos especiais
A6 CE6 - Deseñar procesos que impliquen o tratamento ou eliminación de produtos químicos perigosos
A7 CE7 - Operar con instrumentación avanzada para análise química e a determinación estrutural
A8 CE8 - Analizar e utilizar os datos obtidos de forma independente en experimentos de laboratorio complexos relacionándoos coas técnicas químicas, físicas ou biolóxicas axeitadas, incluíndo o uso de fontes bibliográficas primarias
B2 CB7 - Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en contornos novos ou pouco coñecidos dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo.
B3 CB8 - Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e suizos
B5 CB10 - Que os estudantes posúan as habilidades de aprendizaxe que lles permitan continuar estudando dun modo que haberá de ser en gran medida autodirixido ou autónomo.
B10 CG5 - Usar a terminoloxía científica en inglés para discutir os resultados experimentais no contexto da profesión química
B11 CG6 - Aplicar correctamente as novas tecnoloxías de capturar e organizar a información para resolver problemas na actividade profesional
B12 CG8 - Avaliar a dimensión humana, económica, xurídica e ética na práctica profesional, así como as implicacións ambientais do seu traballo.
C1 CT1 - Elaborar, escribir e defender publicamente informes de carácter científico e técnico
C2 CT2 - Traballar en equipo e adaptarse a equipos multidisciplinares.
C3 CT3 - Traballar con autonomía e eficiencia na práctica diaria da investigación ou da actividade profesional.
C4 CT4 - Apreciar o valor da calidade e mellora continua, actuando con rigor, responsabilidade e ética profesional.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias / Resultados do título
O alumno debe adquirir coñecementos sobre a adecuada selección da metodoloxía analítica en base ao fin proposto, asi de cómo implantar e validar eses métodos de acordo con directrices establecidas oficialmente. AM8
BM2
BM5
BM11
CM1
CM2
CM3
O alumno deberá saber seleccionar para cada situación en particular técnicas innovadoras tanto no tratamento da mostra analítica, como nas técnicas de determinación e os procedementos de tratamiento de datos. AM3
BM10
BM11
BM12
CM1
CM3
CM4
O alumno deberá ser capaz de aplicar os coñecementos adquiridos á resolución de casos prácticos de interese clínico, industrial, ambiental, entre outros. AM3
AM5
AM6
AM7
AM8
BM2
BM3
BM5
BM11
CM1
CM2
CM3

Contidos
Temas Subtemas
Tema 1. Introducción: Selección de metodologías analíticas Criterios de selección de un método de análisis. Clasificación de métodos de análisis. Características del análisis cualitativo y cuantitativo
Tema 2. Validación de metodologías analíticas Selección de criterios de funcionamiento de un método. Desarrollo, evaluación y uso de una metodología analítica. Directrices oficiales para la validación de un método analítico. Herramientas de validación. Tipos de validación intra o interlaboratorio. Evaluación de los estudios de validación.
Tema 3. Tecnoloxías Innovadoras en Química Analítica. Tecnologías Innovadoras en Química Analítica. Automatización y miniaturización en Química Analítica
Estudo de casos prácticos Abordarasen exemplos prácticos para aprender a determinar as condicións operacionais óptimas dun proceso, a adecuación dun método para o fin previsto, asegurar que os resultados obtidos mediante unha metodoloxía son confiables e de calidade, etc.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias / Resultados Horas lectivas (presenciais e virtuais) Horas traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A3 A5 B2 B3 B5 B11 C3 C4 10 10 20
Seminario A8 B2 B3 B5 B10 C1 C2 C4 7 21 28
Prácticas de laboratorio A6 A7 A8 B2 B3 B12 C2 5 5 10
Traballos tutelados A5 A8 B2 B3 B5 B10 B11 B12 C1 C2 C4 3 12 15
Proba mixta A5 B2 B3 B10 C1 C4 2 0 2
 
Atención personalizada 0 0
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral O profesor imparte os conceptos fundamentais e os contidos máis importantes de cada tema do programa. Ademáis, propone diferentes cuestións que deberán discutir e resolver os estudantes, fomentando a participación.
Seminario Nos seminarios acláranse e amplían algúns aspectos tratados nas clases maxistrales e prácticas de laboratorio, especialmente relacionados coa aplicación práctica das metodoloxías estudadas. Os estudantes participan e discuten as posibles estratexias para resolver os problemas ambientais e/ou industriais que se plantexen baixo a orientación do profesor.
Prácticas de laboratorio Nas sesións de laboratorio o estudante terá a oportunidade de tomar contacto con técnicas e instrumentación científica avanzada. Sempre que sexa posible, visitaranse laboratorios de centros de investigación ou empresas.
Traballos tutelados Comprenderá a búsqueda de información en distintas fontes, a elaboración, exposición e defensa dun tema proposto polo profesor relacionado con algún problema ambiental, industrial, clínico, etc. As horas presenciais dedicaranse á orientación para a súa elaboración e exposición/defensa dos mesmos.
Proba mixta Exame final para avaliar o grao de aprendizaxe tanto dos contidos teóricos como prácticos de toda a materia.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Sesión maxistral
Seminario
Prácticas de laboratorio
Descrición
Ao longo do curso, no horario que especifique o profesor, orientarase ou discutirán todos os aspectos relacionados coa docencia que o estudante considere necesarios en cada momento.
Nos seminarios o profesor supervisa para cada estudante a metodoloxía aplicada e o proceso de resolución dos problemas que se propoñen, resolvendo de forma individual as dúbidas formuladas polo estudante e guiando o proceso de aprendizaxe.
Nos traballos tutelados é importante realizar un seguimento personalizando para comentar os avances que se van realizando e proporcionar ao estudante a orientación necesaria para desenvolver con aproveitamento o devandito traballo

O alumno con recoñecemento de adicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia será atendido en réxime de horas de titorías (previa cita).

Avaliación
Metodoloxías Competencias / Resultados Descrición Cualificación
Traballos tutelados A5 A8 B2 B3 B5 B10 B11 B12 C1 C2 C4 As actividades académicas dirixidas serán avaliados pola realización e /ou exposición das mesmas por parte do estudante. 20
Sesión maxistral A3 A5 B2 B3 B5 B11 C3 C4 Avaliarase a asistencia ás sesións maxistrais e a participación activa nas mismas. 5
Seminario A8 B2 B3 B5 B10 C1 C2 C4 Ao longo dos seminarios avaliarase a adquisición de coñecementos e competencias por parte do alumnado a través da resolución de problemas e casos prácticos, etc. 10
Proba mixta A5 B2 B3 B10 C1 C4 O exame final abordará o conxunto de contidos da materia. Constará de preguntas teóricas, cuestións aplicadas e resolución de problemas. 60
Prácticas de laboratorio A6 A7 A8 B2 B3 B12 C2 Avaliarase de modo continuado o traballo e a participación activa do estudante nas sesións prácticas mediante preguntas y cuestións orais, realización de tests, etc.
5
 
Observacións avaliación

A avaliación desta materia farase mediante avaliación continua e a realización dun exame final presencial, que só poderá realizarse se o alumno participa nun mínimo do 80% das actividades docentes presenciais de asistencia obrigatoria (sesións maxistrais, seminarios, prácticas).

O alumno acadará a cualificación de Non Presentado cando non realice o traballo tutelado e non se presente ao examen final. A cualificación das actividades avaliables poderán conservarse na convocatoria de xullo, excepto a da proba mixta no caso de estar suspensa.
Os seguintes cursos académicos, o proceso de enseñanza-aprendizaje, incluídas todas as actividades avaliables, volverán a comenzar cun novo curso.

Para  os  estudantes  con dedicación  a  tempo  parcial  e dispensa académica de exención de asistencia, se non puidera realizar todas as probas de avaliación continua, o profesor adoptará as medidas oportunas para non prexudicar a súa cualificación.

Na avaliación da materia aplicarase todo o establecido
no artigo 14, relativo á Comisión de Fraude e responsabilidades
disciplinarias, das Normas de avaliación de graos e másteres da UDC:
"A realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación, unha
vez comprobada, implicará directamente a cualificación de suspenso "0"
na materia na convocatoria correspondente, invalidando así calquera
cualificación obtida en todas as actividades de avaliación de cara a
convocatoria extraordinaria"


Fontes de información
Bibliografía básica Eurolab España. P.P. Morillas y colaboradores. (2016). Guía Eurachem: La adecuación al uso de los métodos analíticos – Una Guía de laboratorio para la validación de métodos y temas relacionados . Disponible en www.eurachem.org
AOAC, IUPAC (2016). AOAC and IUPAC Official Guidelines for Validation of Analytical methods .
M. VALCARCEL (1999). Principios de Química Analítica. Springer, Barcelona
R. Kellner, J. M. Mermet, M. Otto, M. Valcarcel y H. M. Widmer, Eds (2004). “Analytical Chemistry: A Modern Approach to Analytical Science. Ed. Wiley-VCH.

Bibliografía complementaria Compañó Beltrán R., Rios Castro A (2002). Garantía de calidad en los laboratorios analíticos. Ed. Springer.
Ramis Ramos G., García Álvarez-Coque M.C (2001). Quimiometría . Síntesis. Madrid.
Kruve A. et al. (2015). Tutorial review on validation of liquid chromatography–mass spectrometry methods: Part I. Analytica Chimica Acta 870 (2015) 29–44
I. Rodríguez, E. Trullos, X. Rius (2003). Validación de Métodos Analíticos Cualitativos.. Técnicas de Laboratorio, 281 (2003) 328-335. http:/www.quimica.urv.es/quimio


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario
Cromatografía e Técnicas Analíticas de Separación/610509125
Técnicas Atómicas Avanzadas e Sensores/610509127
Técnicas Avanzadas de Preparación da Mostra/610509324

Observacións

RECOMENDACIÓN DO PROGRAMA GREEN CAMPUS: para axudar a conseguir unha contorna inmediata sostible e cumprir co punto 6 da “Declaración Ambiental de Facultade de Ciencias (2020)”, os traballos documentais que se soliciten nesta materia: 

(a) Solicitaranse mayoriatariamente en format virtual e soporte informático.

(b) De realizarse en papel: -Non se empregarán plásticos -Realizaranse impresións a dobre cara -Empregarase papel reciclado -Evitarase a realización de borradores.



(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías