Competencias do título |
Código
|
Competencias / Resultados do título
|
A1 |
Recoñecer distintos niveis de organización nos sistemas vivos. |
A2 |
Identificar organismos. |
A4 |
Obter, manexar, conservar e observar especímenes. |
A7 |
Reconstruír as relacións filogenéticas entre unidades operacionales e pór a proba hipóteses evolutivas. |
A11 |
Identificar e analizar material de orixe biolóxica e as súas anomalías. |
A29 |
Impartir coñecementos de Bioloxía. |
A30 |
Manexar adecuadamente instrumentación científica. |
A31 |
Desenvolverse con seguridade nun laboratorio. |
A32 |
Desenvolverse con seguridade no traballo de campo. |
B1 |
Aprender a aprender. |
B3 |
Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo. |
B4 |
Traballar de forma autónoma con iniciativa. |
B5 |
Traballar en colaboración. |
B6 |
Organizar e planificar o traballo. |
B8 |
Sintetizar a información. |
B9 |
Formarse unha opinión propia. |
B11 |
Debater en público. |
Resultados de aprendizaxe |
Resultados de aprendizaxe |
Competencias / Resultados do título |
Capacidade de recoñecemento da diversidade animal a gran escala, tanto dende o punto de vista anatómico como faunístico, e das relacións básicas de afinidade filoxenética. |
A1 A2 A4 A7 A11 A29 A30 A31 A32
|
|
|
Capacidade de estudio autónomo e en grupo con capacidade de organización persoal do traballo. |
|
B4 B5 B6 B8
|
|
Capacidade de busca de bibliografía e información a partir de distintas fontes. |
|
B8
|
|
Capacidade de razoamento e interrelación da información, superando o estudio puramente memorístico. |
|
B1 B3 B6 B8 B9
|
|
Redacción, comunicación e debate en público de traballos seguindo o modelo habitual na comunicación da información científica. |
|
B8 B11
|
|
Contidos |
Temas |
Subtemas |
BLOQUE 1: Clado Ecdisozoos
BLOQUE 2: Clado Deuterostomados non Cordados
BLOQUE 3. Clado Deuterostomados Cordados
|
BLOQUE 1: Clado Ecdisozoos
Tema 1.- Subfilo TRILOBITES. Características xerais.
Tema 2.- Subfilos QUELICERADOS e PICNOGÓNIDOS. Características xerais. Clasificación. Características xerais de Merostomados. Os Arácnidos. Características xerais de Araneidos e Escorpións. Outros grupos de Arácnidos. Características xerais de Picnogónidos. Posición sistemática e afinidades filoxenéticas.
Tema 3.- Subfilo MIRIÁPODOS. Características xerais. Os Unirrámeos. Clasificación. Características xerais de Quilópodos e Diplópodos. Outros grupos de Miriápodos. Posición sistemática e afinidades filoxenéticas.
Tema 4.- Subfilo HEXÁPODOS. Principais elementos da anatomía externa. Estructuras bucais. O voo. Principais elementos da anatomía interna. A reproducción en Insectos. Diferentes modelos de desenvolvemento postembrionario. Organización social en Insectos. Clasificación e características xerais dos grandes grupos de Insectos. Relacións filoxenéticas.
Tema 5.- Subfilo CRUSTÁCEOS. Principais elementos da anatomía externa. Principais elementos da anatomía interna. Clasificación e características xerais dos grandes grupos de Crustáceos. Relacións filoxenéticas.
BLOQUE 2: Clado Deuterostomados non Cordados
Tema 6.- Filo QUETOGNATOS. Características xerais e relacións filoxenéticas.
Tema 7.- Filo EQUINODERMOS. Características xerais. Clasificación. Principales elementos da anatomía externa e interna da Clase Asteroideos. Reproducción e desenvolvemento. Características xerais do resto das clases actuais. Relacións filoxenéticas.
Tema 8.- Filo HEMICORDADOS. Características xerais e relacións filoxenéticas.
BLOQUE 3. Clado Deuterostomados Cordados
Tema 9.- Filo CORDADOS. Características xerais. A orixe dos Cordados. Clasificación e relacións filoxenéticas.
Tema 10.- Subfilo UROCORDADOS. Características xerais. Clasificación. Principais caracteres anatómicos de Ascidiáceos. Relacións filoxenéticas.
Tema 11.- Subfilo CEFALOCORDADOS. Características xerais. Relacións filoxenéticas.
Tema 12.- Subfilo VERTEBRADOS. Características xerais de Vertebrados. A orixe dos Vertebrados. Clasificación e relacións filoxenéticas. Os primeiros Vertebrados: Ostracodermos. Os primeiros mandibulados: Placodermos e Acantodios. Orixe e radiación dos peixes (Clasificación). Superclase AGNATOS. Características xerais de Agnatos.
Tema 13.- Subfilo VERTEBRADOS. Superclase GNATOSTOMADOS. Clases CONDRICTIOS e OSTEICTIOS. Características xerais. Principais rasgos anatómicos de Actinopterigios.
Tema 14.- Clase ANFIBIOS. Características xerais. A invasión do medio terrestre; os primeiros Tetrápodos. Radiación dos Tetrápodos. Clasificación. Principais rasgos anatómicos dos Anfibios.
Tema 15.- Clase REPTILES. Orixe e radiación adaptativa. Sobre o concepto “Reptil”. Principais aportacións evolutivas. Características xerais dos distintos grupos de réptiles.
Tema 16.- Clase AVES. Orixe e relacións filoxenéticas. Clasificación. Características anatómicas. Las plumas e o voo. Comportamento migratorio.
Tema 17.- Clase MAMÍFEROS. Características xereais. Orixen e evolución. O tegumento e derivados tegumentarios. Alimentación e especializacións alimentarias. Reproducción e patróns reproductivos. Clasificación.
|
Planificación |
Metodoloxías / probas |
Competencias / Resultados |
Horas lectivas (presenciais e virtuais) |
Horas traballo autónomo |
Horas totais |
Proba de resposta breve |
A1 A7 |
2 |
0 |
2 |
Actividades iniciais |
B6 |
1 |
0 |
1 |
Discusión dirixida |
A29 B1 B3 B4 B5 B6 B8 B9 B11 |
8 |
12 |
20 |
Prácticas de laboratorio |
A1 A2 A4 A11 A30 A31 |
15 |
15 |
30 |
Proba de resposta breve |
A1 A2 |
1 |
0 |
1 |
Saídas de campo |
A2 A32 |
2 |
0 |
2 |
Sesión maxistral |
A1 A29 B1 B3 B8 B9 B11 |
28 |
64.4 |
92.4 |
|
Atención personalizada |
|
1.6 |
0 |
1.6 |
|
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado |
Metodoloxías |
Metodoloxías |
Descrición |
Proba de resposta breve |
Exames sobre os contidos teóricos da materia impartida nas leccións maxistrais e, eventualmente, da preparada polo alumnado por indicación expresa do profesorado. |
Actividades iniciais |
Presentación da materia e explicación en detalle das distintas actividades a realizar durante o curso e mais dos criterios para a súa avaliación. |
Discusión dirixida |
Clases en grupos reducidos, en que se realizarán e avaliarán actividades de distinta natureza (vídeos, presentación de traballos, discusión de temas propostos, etc.) |
Prácticas de laboratorio |
Clases prácticas de laboratorio en sesións de 2 horas de duración, en que o alumnado poderá recoñecer a diversidade dos principais grupos animais obxecto de estudo na materia e centrarse no recoñecemento da súa organización corporal e da súa anatomía externa e interna, a traveso de observacións con lupa binocular e microscopio, e coa práctica de diseccións. |
Proba de resposta breve |
Examen sobre os contidos prácticos en relación coas prácticas realizadas. |
Saídas de campo |
Clase práctica realizada no medio natural onde o alumno terá ocasión de coñecer as técnicas básicas de captura dos animais así como observalos vivos no seu ambiente recoñecendo ás súas diferentes adaptacións anatómicas e o seu particular modo de vida. Na medida do posible os animais serán trasladados vivos ó laboratorio para a continuar co seu estudio en maior detalle no laboratorio. |
Sesión maxistral |
Clases teóricas presenciais de 50 minutos de duración sobre contidos teóricos do programa. Para o seu óptimo aproveitamento, o alumnado disporá con anterioridade (plataforma Moodle, servizo de reprografía) das presentacións que empregará o profesor para a súa explicación na aula. |
Atención personalizada |
Metodoloxías
|
Proba de resposta breve |
Actividades iniciais |
Discusión dirixida |
Prácticas de laboratorio |
Proba de resposta breve |
Saídas de campo |
Sesión maxistral |
|
Descrición |
A atención personalizada, en titorías, considérase como unha forma complementaria de aprendizaxe, baseada na orientación, o seguimento e a resolución de dúbidas, por iniciativa do/a estudante ou dos profesores da materia. Un seguimento personalizado permite recoñecer capacidades e habilidades non sempre reflectidas nas probas de avaliación.
Para as/os estudantes a tempo parcial e as/os estudantes con diversidade funcional que o precisen, ademais da flexibilidade horaria para a realización das actividades do curso (prácticas, seminarios), consideraranse alternativas de aprendizaxe e avaliación equivalentes cando o soliciten e, a xuízo do profesorado, resulten viables. |
|
Avaliación |
Metodoloxías
|
Competencias / Resultados |
Descrición
|
Cualificación
|
Proba de resposta breve |
A1 A2 |
Preguntas de resposta escrita e diferente grao de amplitude sobre a materia das clases prácticas. |
20 |
Discusión dirixida |
A29 B1 B3 B4 B5 B6 B8 B9 B11 |
Preguntas personalizadas de contido concreto, elaboración e defensa de traballos, e exámes escritos de tipo test ou ben compostos por preguntas curtas. |
15 |
Proba de resposta breve |
A1 A7 |
Preguntas de resposta escrita e diferente grao de amplitude sobre a materia teórica do programa. |
65 |
|
Observacións avaliación |
Consideracións Xerais • A avaliación da materia sustentarase nun
exame de contidos teóricos (representando o 65% da cualificación total), un
exame de contidos prácticos (20% da cualificación total) e unha avaliación das
actividades realizadas en grupo reducido (15% da cualificación total) • Obterán
a cualificación de Non Presentado (NP) as/os estudantes que non se teñan
presentado ao exame de contidos teóricos. Aspectos e Criterios de Avaliación • Mediante o exame de contidos
teóricos avalíanse as compentencias A1/A7. Mediante o exame de contidos
prácticos avalíanse as competencias A1/A2. Mediante a avaliación de contidos
tratados en grupos reducidos avalíanse as competencias
A29/B1/B3/B4/B5/B6/B8/B9/B11. Para a superación da materia na primeira oportunidade de
avaliación é imprescindible cumprir os seguintes requisitos: 1) Presentarse ao exame de contidos teóricos e prácticos. 2) Obter no exame teórico unha cualificación mínima dun 4,5 sobre
10 (2,9 sobre 6,5) e acadar, como mínimo, un total de 5 puntos
sobre 10, engadindo a puntuación acadada no exame de contidos prácticos e nas
probas de avaliación en grupo reducido. Todos/as os estudantes que non acaden como
mínimo un 4,5 sobre 10 no exame de contidos teóricos, e ainda que ca suma total co
resto de contidos (seminarios e prácticas), acade 5 puntos ou mais, obterán a cualificación final de
“Suspenso”, consignándose como calificación oficial a acadada no exame de contidos teóricos. Calquera alumno/a que non supere a materia na primeira oportunidade, habéndose presentado ao exame práctico, teórico ou ambos, poderá volver a realizar ambos exames na segunda oportunidade. Neste caso os/as alumnos/as que se presenten ao exame de teoría e/o prácticas
na segunda oportunidade recibirán a cualificación obtida nesta segunda oportunidade de cara á
cualificación final, renunciando, no seu caso, as correspondentes
cualificacións da primeira oportunidade. Para a superación da materia na 2ª
oportunidade de avaliación e para a consignación da cualificación no expediente
académico considéranse os mesmos requisitos que os sinalados para a 1ª
oportunidade. Estudantes a tempo parcial e dispensa académica de exención de
asistencia, e casos excepcionais • En caso de que o/aestudante, por razóns
debidamente xustificadas, non puidese realizar determinadasactividades e/ou
probas de avaliación, poderá poñelo en coñecemento do profesorado,quen valorará
a situación e poderá adoptar as medidas que considere oportunas eviables para
tratar de paliala. A realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación, unha vez comprobada,
implicará directamente a cualificación de suspenso '0' na materia na
oportunidade correspondente.
|
Fontes de información |
Bibliografía básica
|
BRUSCA, R. C. y BRUSCA, G. J. (2005). Invertebrados. Mc Graw-Hill, Interamericana. 2ª edición
BRUSCA, R.C.; MOORE, W. e SHUSTER, S.M. (2016). Invertebrates. Sinauer Associates - 3 edición
HICKMAN, C. P.; KEEN, S.L.; EISENHOUR, D.J. ; LARSON, A. e L'ANSON, H. (2020). Principios integrales de Zoología.. Edra 18 edición
KARDONG, K. V. (1999). Vertebrados, Anatomía comparada, Función, Evolución.. Mc Graw-Hill, Interamericana |
|
Bibliografía complementaria
|
NIETO NAFRIA, J. M. e MIER DURANTE, M. P. (1994). Tratado de Entomología. Omega
NADAL; J. (2001). Vertebrados: Origen, Organización, Diversidad y Biología. . Ediciones Omega e Edicions Universitat de Barcelona
DE LA FUENTE, J. A. (1994). Zoología de Artrópodos.. Mc Graw-Hill, Interamericana
RUPPERT, E. E. e BARNES, R. D. (1996). Zoología de los Invertebrados.. Mc Graw-Hill, Interamericana |
|
Recomendacións |
Materias que se recomenda ter cursado previamente |
Citoloxía/610G02007 | Histoloxía/610G02008 | Zooloxía I/610G02031 |
|
Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
|
Materias que continúan o temario |
Biodiversidade animal e medio ambiente/610G02033 |
|
Observacións |
Recoméndase ter: • Coñecementos básicos en citoloxía e
histoloxía animal e desenvolvemento embrionario.
• Certa experiencia no prantexamento, desenrolo e presentación de
traballos tanto a nivel individual como en equipa.
• Coñecementos básicos a nivel de usuario de Internet e distintos
programas informáticos, particularmente de procesado de textos e
realización de presentacións.
• Coñecemento de inglés, especialmente a nivel de comprensión lectora. |
|