Datos Identificativos 2023/24
Asignatura (*) Literatura e outras Linguaxes Artísticas Código 613584114
Titulación
Mestrado Universitario en Literatura, Cultura e Diversidade (plan 2016)
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 2º cuadrimestre
Primeiro Optativa 3
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Filoloxía Española e Latina
Letras
Coordinación
Rico Alonso, Sonia
Correo electrónico
sonia.rico.alonso@udc.es
Profesorado
Rico Alonso, Sonia
Correo electrónico
sonia.rico.alonso@udc.es
Web
Descrición xeral Estudo avanzado das relacións entre a literatura e as outras artes. A partir de obras significativas profundarase nalgún dos seguintes temas: literatura e imaxe, literatura e artes escénicas, literatura e outras artes.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Integrar os estudos literarios nun contexto cultural mais extenso que trascenda os límites dunha soa lingua e/ou nación, atendendo á diversidade cultural
A2 Ampliar o concepto de literatura, a través da súa relación coas TICS, os medios de comunicación, o cine, as artes, no marco da diversidade cultural
A3 Ser capaz de realizar aportacións creativas e orixinais no estudo comparatista dos textos literarios, dos productos artísticos e das realidades culturais
A4 Aplicar as técnicas de análise cultural en contextos diversos
A5 Adquirir as habilidades necesarias para analizar e investigar os mecanismos dos procesos de comunicación
A7 Coñecer as principais correntes teóricas que integraron e integran a reflexión sobre a literatura e a cultura, así como os seus antecedentes
A9 Aplicar as técnicas de análise cultural respetando os fundamentos ideolóxicos presentes en contextos diversos
A12 Ser capaz de desenvolver un enfoque orixinal e creativo na investigación avanzada no ámbito dos estudos literarios e culturais
A14 Adquirir a capacidade de xestionar ferramentas e recursos de investigación aplicados no ámbito dos estudos literarios e culturais
B4 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións(TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da vida
B5 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común
B6 Valorar críticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñibles para resolver problemas cos que deben enfrontarse
B7 Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe
B8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade
B10 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma
C2 Traballar de maneira interdisciplinar en entornos diversos
C3 Demostrar un compromiso ético coas desigualdades
C4 Promover o entendemento intercultural desde a comprensión da diversidade
C5 Integrar coñecementos de campos de estudos diversos
C8 Adquirir a capacidade de concebir e deseñar proxectos de investigación con rigor académico
C9 Desenvolver habilidades de xestión da información para propósitos académicos e de investigación

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Aplicación ao ámbito hispánico das principais correntes teóricas que integraron e integran a reflexión sobre a literatura e a cultura. AM1
AM2
AM3
AM4
AM5
AM7
AM9
AI1
AI3
BP1
BP2
BP3
BP4
BP5
BP7
CM2
CM3
CM4
CM5
CI2
CI3
Traballar de maneira interdisciplinar en entornos diversos. AM1
AM2
AM3
AM4
AM5
AM7
AM9
AI1
AI3
BP1
BP3
BP4
BP5
BP7
CM2
CM3
CM4
CM5
CI2
CI3

Contidos
Temas Subtemas
Literatura e outras linguaxes artísticas 1.- Introdución
2.- Historia do tópico "ut pictura poesis"
3.- Literatos e pintores no XVII (Lope e Calderón)
Representacións do ideario pastoril no século XVI 1.- A poesía e a narrativa de pastores
2.- As representacións pictóricas do ideario pastoril
Écfrasis, pintura e poesía nos séculos XVI y XVII
1.- El lienzo de Flandes (Góngora)
2.- El pincel (Quevedo)
O retrato práctica e dramaturxia no século XVII 1.- Calderón Darlo todo y no dar nada
2.- Claramonte, Andrés de, De lo vivo a lo pintado

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Obradoiro A1 A2 A3 A4 A5 A14 A9 A12 B4 B5 B6 B7 B8 B10 C2 C3 C4 C5 C8 C9 12 15 27
Estudo de casos A1 A2 A3 A4 A5 A14 A7 A9 A12 B4 B5 B6 B7 B8 B10 C2 C3 C4 C5 C8 C9 2 9 11
Traballos tutelados A1 A2 A3 A4 A5 A14 A7 A9 A12 B4 B5 B6 B7 B8 B10 C2 C3 C4 C5 C8 C9 3 32 35
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Obradoiro Valoraranse a comprensión e capacidade crítica do alumno mediante exercicios prácticos:Presentacións breves individuais consensuadas co profesor, sobre temas pertinentes ás lecturas de: a) as obras literarias obrigatorias; e b) as lecturas bibliográficas indicadas polo profesor.
Estudo de casos Valorarase a orixinalidade na correlación textual (consideración hermenéutica do texto e das obras de arte expostas) e contextual (histórico-social:recepción crítica, bibliografía específica, canon, etc.).
Traballos tutelados Valorarase a capacidade de investigación do alumno no dominio da literatura e outras artes, a súa capacidade para a análise crítica, para aproveitar os materiais relacionados co seu tema de traballo discutidos nas sesións, as referencias pertinentes á bibliografía e o uso correcto do idioma castelán. Data de entrega: último día de clase.

Atención personalizada
Metodoloxías
Estudo de casos
Obradoiro
Descrición
Con carácter xeral, aplicable ao resto das metodoloxías, a asistencia e a participación activa nas sesións será avaliable de maneira continuada.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Traballos tutelados A1 A2 A3 A4 A5 A14 A7 A9 A12 B4 B5 B6 B7 B8 B10 C2 C3 C4 C5 C8 C9 Se valorará a capacidade de investigación literaria do alumno en función do anáilis crítico do tema obxecto de estudo, o razoamento ordenado da exposición, as referencias pertinentes á bibliografía e o uso correcto do idioma castelá. Data de entrega: último día de clase. 60
Estudo de casos A1 A2 A3 A4 A5 A14 A7 A9 A12 B4 B5 B6 B7 B8 B10 C2 C3 C4 C5 C8 C9 Asistencia a actividades locais de carácter artístico e cultural. Dará lugar a un informe oral por parte do estudante que será debatido na aula, sempre en relación cos contidos da asignatura. 20
Obradoiro A1 A2 A3 A4 A5 A14 A9 A12 B4 B5 B6 B7 B8 B10 C2 C3 C4 C5 C8 C9 Se valorará a comprensión e capacidade crítica do alumno mediante Presentacións breves individuais, consensuadas có profesor, sobor temas pertinentes ás lecturas de: a) as obras literarias obligatorias; e b) as lecturas bibliográficas indicadas polo profesor. 20
 
Observacións avaliación

1. Observacións xerais

1.1. Tanto as actividades como as probas deberán cumprir unhas exixencias mínimas de corrección lingüística —ortografía, puntuación, concordancia sintáctica, ausencia de reiteracións, precisión léxica, rexistro formal…—; no caso de deficiencias lingüístico-expresivas, estas poderán ser penalizadas.

1.2. As presentacións orais realizaranse ao longo do curso, en grupo sempre que sexa posible e a partir da terceira/ cuarta sesión.

1.3. Aplicarase unha penalización do 25% sobre a cualificación final de actividades se estas fosen realizadas fóra de prazo sen causa xustificada.

1.4. Os alumnos que non superen a materia na primeira oportunidade poderán recuperala total ou parcialmente na segunda oportunidade (xullo) segundo as normas detalladas no epígrafe seguinte (2.1, 2.2 e 2.3).

1.5. Os traballos presentados polo alumnado poderán ser incorporados a Turnitin, ferramenta para a detección do plaxio (mesmo de traballos previamente presentados nesta ou noutras universidades polo/a estudante). No caso de detectarse plaxio ou deshonestidade académica por parte dun estudante, este será cualificado cun suspenso (nota numérica de 0,0) na convocatoria correspondente do curso académico, tanto si a comisión da falta prodúcese na primeira oportunidade como na segunda. Para cumprir coa normativa vixente da UDC, poderase modificar a acta da súa cualificación na primeira oportunidade cando isto fose necesario.

2. Cualificación final na segunda oportunidade (xullo)

2.1. Os estudantes que suspendan a presentación oral deberán facer outra proba do mesmo tipo. Esta proba suporá igualmente o 20% da cualificación final e será preciso obter 5 puntos sobre 10 para aprobar. Entregarase antes da data do exame un ensaio de 2.000 palabras (equivalente a unha presentación de 15 minutos) sobre un dos temas obxecto de presentación durante o curso.

2.2. Os estudantes que suspendan as actividades programadas (que se corresponden co apartado «Taller») deberán realizar outras actividades substitutivas que se lles encomenden e que constituirán o 20% da cualificación final. Entregarase antes da data do exame un ensaio de 1.500 palabras onde se discuta a relación (sexa temática, xenérica ou de calquera outro tipo) entre unha obra literaria e unha artística.

2.3. Os estudantes que suspendan o traballo tutelado, deberán entregar antes da data de exame un ensaio de 3.500 palabras (máximo) sobre os vínculos entre unha obra literaria e unha artística.

3. Cualificación de non presentado

3.1. Se o alumno non presentase o seu ensaio final, nin fixese a súa presentación, recibirá unha cualificación de Non presentado.

4. Alumnado a tempo parcial con dispensa académica

4.1. O alumnado matriculado a tempo parcial e con dispensa académica recoñecida deberá porse en contacto co profesor ao comezo do curso para planificar, en cada situación concreta, axústelos necesarios na avaliación no tocante ás actividades presenciais, que serán substituídas por outras non presenciais equivalentes.

4.2. No caso de que algún estudante teña calquera dificultade para cumprir no calendario previsto coas actividades avaliables esixidas —e non se lle concedeu dispénsa académica—, deberá dirixirse ó docente, coa maior prontitude posible, para fixar en conxunto datas alternativas.

* Nota Bene: Na convocatoria adiantada de decembro será aplicado o mesmo sistema de avaliación indicado para o alumnado a tempo parcial ou con dispensa académica. O alumnado deberá contactar co profesor antes do mes de novembro.

Atención á diversidade

A materia poderá ser adaptada ao estudantado que precise da adopción de medidas encamiñadas ao apoio á diversidade conforme ás indicacións da Unidade de Atención á Diversidade (https://www.udc.es/cufie/ADI/), coa que se deberá contactar nos prazos establecidos por esta unidade. Pódese contar tamén co asesoramento da titora ADI da facultade (pat.filoloxia@udc.gal).


Fontes de información
Bibliografía básica

Armas, Frederick de (2004). Writing for the eyes in the Spanish Golden Age . Lewisburg, Bucknell University Press

Brown, Jonathan (1988). Imágenes e ideas en la pintura del siglo XVII. Madrid, Alianza Editorial

Carducho, Vicente (1979). Diálogos de la pintura. Madrid, Turner

Dumanoir, Virginie (2003). Música y literatura en la España de la Edad Media y del Renacimiento. Madrid, Casa de Velázquez

Egido, Aurora (2004). De la mano de Artemia. Estudios sobre literatura, emblemática, mnemotécnica y arte en el Siglo de Oro . Barcelona, Olaneta

Hauser, Arnold (1974). Origen de la literatura y del arte modernos . Madrid, Guadarrama

López Torrijos, Rosa (1985). la mitología en la pintura española del Siglo de Oro. Madrid, Cátedra

Palomino, Antonio (1947). El museo pictórico y escala óptica. Madrid, Aguilar

Pacheco, Francisco (1990). Arte de la pintura . Madrid, Cátedra

Sánchez Jiménez, Antonio (2011). El pincel y el Fénix: pintura y literatura en la obra d eLope de Vega Carpio. Madrid, Iberoamericana

Durante o curso aportarase máis referencias bibliografícas de textos e recursos online

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías