Competencias do título |
Código
|
Competencias / Resultados do título
|
A1 |
Integrar os estudos literarios nun contexto cultural mais extenso que trascenda os límites dunha soa lingua e/ou nación, atendendo á diversidade cultural |
A2 |
Ampliar o concepto de literatura, a través da súa relación coas TICS, os medios de comunicación, o cine, as artes, no marco da diversidade cultural |
A3 |
Ser capaz de realizar aportacións creativas e orixinais no estudo comparatista dos textos literarios, dos productos artísticos e das realidades culturais |
A4 |
Aplicar as técnicas de análise cultural en contextos diversos |
A6 |
Coñecer e valorar a diversidade cultural, con especial atención aos ámbitos hispánico e galego-portugués |
A8 |
Comprender os procesos históricos dos estudos literarios e culturais e os seus cambios de paradigma |
A9 |
Aplicar as técnicas de análise cultural respetando os fundamentos ideolóxicos presentes en contextos diversos |
A12 |
Ser capaz de desenvolver un enfoque orixinal e creativo na investigación avanzada no ámbito dos estudos literarios e culturais |
A13 |
Aplicar unha perspectiva comparatista de carácter transnacional e plurilingüístico aos estudos literarios, artísticos e culturais |
A14 |
Adquirir a capacidade de xestionar ferramentas e recursos de investigación aplicados no ámbito dos estudos literarios e culturais |
B4 |
Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións(TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da vida |
B5 |
Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común |
B6 |
Valorar críticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñibles para resolver problemas cos que deben enfrontarse |
B7 |
Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe |
B8 |
Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade |
B10 |
Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma |
C1 |
Adquirir capacidade de organizar o traballo, planificar e xestionar o tempo e resolver problemas de forma efectiva |
C2 |
Traballar de maneira interdisciplinar en entornos diversos |
C4 |
Promover o entendemento intercultural desde a comprensión da diversidade |
C5 |
Integrar coñecementos de campos de estudos diversos |
C6 |
Aplicar coñecementos e habilidades na resolución de problemas en entornos novos o non familiares en contextos interdisciplinares |
C7 |
Desenvolver habilidades cognitivas avanzadas (capacidade de síntesise, análise e pensamento crítico) relacionadas co desenvolvemento e a creación dun perfil investigador |
Resultados de aprendizaxe |
Resultados de aprendizaxe |
Competencias / Resultados do título |
Coñecer, comprender e saber avaliar criticamente unha parte dos discursos teóricos que reflexionan sobre a identidade. |
AM1 AM2 AM4 AM6 AM8
|
BP2 BP3 BP4 BP5
|
CM2 CM4 CM5 CI1
|
Desenvolver a capacidade de participar con precisión de pensamento e expresión (tanto oralmente como por escrito) nos debates propios destes estudos. |
AM3 AM4 AI1
|
BP2 BP5 BP7
|
CM1 CM5 CM6 CI1
|
Ser quen de desenvolver investigacións avanzadas no análise dos textos literarios, desde un enfoque orixinal e creativo |
AM1 AM2 AM3 AM4 AM6 AM8 AM9 AI1 AI2 AI3
|
BP1 BP2 BP3 BP5
|
CM2 CM4 CM5 CM6 CI1
|
Realizar análises de textos literarios a partir dos marcos teóricos definidos na materia. |
AM1 AM2 AM4 AM6 AM8 AM9 AI2 AI3
|
BP3 BP4
|
CM2 CM5 CM6 CI1
|
Contidos |
Temas |
Subtemas |
1. Narrativa e construción nacional |
1.1. Nacionalismo literario vs literatura nacional: Manuel Rivas e Suso de Toro
1.2. A cuestión lingüística na construción dunha identidade nacional: Boubacar Boris Diop
|
2. A literatura mundo e/ou a negación da identidade |
2.1. A literatura da francofonía: Alain Mabanckou e Boubacar Boris Diop
2.2. As literaturas colonizadas fronte ao espello: os casos galego e senegalés
|
3. Literatura, identidade e xénero
|
3.1. Rosalía de Castro e Mariama Bâ
3.2. Outras escritoras africanas: Ken Bugul, Tanella Boni, Fatou Diome, Aminata Sow Fall, Paulina Chiziane, Chimamanda Ngozi Adichie. |
Planificación |
Metodoloxías / probas |
Competencias / Resultados |
Horas lectivas (presenciais e virtuais) |
Horas traballo autónomo |
Horas totais |
Lecturas |
A13 A1 A3 A6 A9 B4 B6 B8 B10 C1 C4 C7 C6 |
2 |
20 |
22 |
Sesión maxistral |
A1 A2 A3 A4 A6 A14 A8 A9 A12 B5 B6 B8 B10 C1 C7 C5 |
6 |
6 |
12 |
Traballos tutelados |
A1 A2 A3 A4 A14 A8 A9 A12 B4 B5 B6 B7 B8 B10 C1 C2 C7 C5 C6 |
0 |
16 |
16 |
Obradoiro |
A13 A1 A2 A3 A4 A6 A8 A9 A12 B5 B6 B7 B10 C2 C4 C7 C5 C6 |
6 |
8 |
14 |
Eventos científicos e/ou divulgativos |
A13 A1 A2 A3 A4 A6 A14 A8 A12 B7 B8 C1 C2 |
3 |
6 |
9 |
|
Atención personalizada |
|
2 |
0 |
2 |
|
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado |
Metodoloxías |
Metodoloxías |
Descrición |
Lecturas |
Será preciso realizar para cada sesión e nos prazos determinados unha serie de lecturas básicas. Estas serán avaliadas a través dos comentarios e das intervencións do alumnado na aula e no encontro científico. |
Sesión maxistral |
Exposición da profesora co fin de introducir o contexto teórico e cultural do tema correspondente, así como os fundamentos teóricos e metodolóxicos da materia. |
Traballos tutelados |
Cada estudante terá que realizar un traballo final obrigatorio sobre algún aspecto relacionado co temario, que terá o formato dun breve ensaio e cuxo tema e orientación requirirán o visto e prace da profesora en sesións de seguimento. |
Obradoiro |
Nas sesións presenciais alternaranse as leccións maxistrais coas sesións interactivas, nas que a participación do estudantado será fundamental. Levaranse a cabo actividades de diverso tipo: discusións dirixidas, comentario de textos. Todas elas terán como punto de partida fundamental as lecturas indicadas previamente pola profesora. |
Eventos científicos e/ou divulgativos |
Ao longo do curso será recibido un/unha investigador/a externo cuxa visita será preparada colectiva e individualmente para realizarmos un encontro científico fructífero. |
Atención personalizada |
Metodoloxías
|
Obradoiro |
Sesión maxistral |
Lecturas |
Traballos tutelados |
Eventos científicos e/ou divulgativos |
|
Descrición |
A profesora encargarase de recibir e asesorar o alumnado en todas as cuestións que lle formular; ao tempo tratará en todo momento lle facer as observacións, indicacións puntuais bibliográficas, etc que puideren ser do seu interese.
Esta atención personalizada tamén está contemplada para o alumnado a tempo parcial e con dispensa académica recoñecida, así como para o estudantado matriculado para se examinar na oportunidade adiantada de decembro. |
|
Avaliación |
Metodoloxías
|
Competencias / Resultados |
Descrición
|
Cualificación
|
Obradoiro |
A13 A1 A2 A3 A4 A6 A8 A9 A12 B5 B6 B7 B10 C2 C4 C7 C5 C6 |
Valorarase a participación activa nas distintas actividades que se desenvolvan na aula: discusión dirixida, análise e comentario dos textos propostos, etc. |
20 |
Lecturas |
A13 A1 A3 A6 A9 B4 B6 B8 B10 C1 C4 C7 C6 |
As lecturas serán avaliadas a través dos comentarios e das intervencións do propio alumnado na aula e no encontro científico. |
10 |
Traballos tutelados |
A1 A2 A3 A4 A14 A8 A9 A12 B4 B5 B6 B7 B8 B10 C1 C2 C7 C5 C6 |
O traballo final obrigatorio consistirá na elaboración dun breve ensaio orixinal sobre un aspecto relacionado cun punto do programa. Valorarase fundamentalmente a profundidade e o rigor da investigación e a claridade expositiva e expresiva. |
60 |
Eventos científicos e/ou divulgativos |
A13 A1 A2 A3 A4 A6 A14 A8 A12 B7 B8 C1 C2 |
O alumnado deberá participar activamente con preguntas e/ou reflexións no encontro co/a investigador/a invitado/a. |
10 |
|
Observacións avaliación |
1. OBSERVACIÓNS XERAIS DE AVALIACIÓN
1.1. Para superar a materia, o alumnado deberá conseguir unha cualificación igual ou superior a 5 puntos no conxunto de actividades que compoñen a avaliación.
1.2. O alumnado terá que entregar os traballos e actividades no prazo fixado.
1.3. Todas as actividades deberán cumprir unhas exixencias mínimas de corrección lingüística (ortografía, puntuación, concordancia, ausencia de reiteracións, precisión léxica, rexistro formal...). As deficiencias lingüístico-expositivas serán penalizadas na cualificación.
2. AVALIACIÓN DA SEGUNDA OPORTUNIDADE (XULLO)
Na 2.ª oportunidade o alumnado será avaliado cos mesmos criterios que na oportunidade anterior, aínda que con certa variación sobre as porcentaxes xa que non se poderán ter en conta as actividades de carácter presencial (Obradoiro e participación en eventos científicos). Así, para superar a materia, terá que realizar unha "Proba mixta" para avaliar as lecturas (40%) e presentar o "Traballo tutelado" (60%).
3. AVALIACIÓN DA OPORTUNIDADE ADIANTADA DE DECEMBRO
Nesta oportunidade adiantada cada alumno/a será avaliado/a mediante unha "Proba mixta", que suporá o 40 % da cualificación final e que terá lugar na data oficial marcada pola Facultade de Filoloxía, e un "Traballo tutelado" puntuábel nun 60% que deberá ser presentado no mesmo día do exame.
4. CUALIFICACIÓN DE NON PRESENTADO/A
Considerarase como NON PRESENTADO/A o/a alumno/a que non entregue o traballo final obrigatorio ou non realice a proba escrita.
5. ALUMNADO A TEMPO PARCIAL E CON DISPENSA ACADÉMICA
O alumnado matriculado a tempo parcial e con dispensa académica de exención de asistencia concedida deberá pórse en contacto co profesorado da materia no inicio do curso académico para planificar, en cada situación concreta, os axustes necesarios na avaliación no tocante ás actividades presenciais (que serán substituídas por outras non presenciais equivalentes). Así mesmo, aquel alumnado que xustifique a imposibilidade de asistir ás aulas debe tamén contactar co profesorado responsábel.
6. OUTRAS PRECISIÓNS
A materia poderá ser adaptada ao estudantado que precise da adopción de
medidas encamiñadas ao apoio á diversidade (física, visual, auditiva,
cognitiva, de aprendizaxe ou relacionada coa saúde mental). De ser o
caso, deberán contactar cos servizos disponíbeis na UDC/no Centro: nos
prazos oficiais
estipulados de maneira previa a cada cuatrimestre académico, coa Unidade
de
Atención á Diversidade ( https://www.udc.es/cufie/ADI/apoioalumnado/); no seu
defecto, coa Titora ADI da Facultade de Filoloxía (no seguinte enderezo
electrónico: pat.filoloxia@udc.gal).
Todas as actividades ou probas deberán cumprir unhas exixencias mínimas de corrección lingüística (ortografía, puntuación, concordancia sintáctica, ausencia de reiteracións, precisión léxica, rexistro formal…); no caso de deficiencias lingüístico-expresivas, estas poderán ser penalizadas na cualificación, segundo o documento "Exixencias mínimas de corrección lingüística" (aprobado pola Sección de Galego-Portugués o 6/7/2018 e pendurado en Moodle).
Os traballos presentados polo alumnado poderán ser incorporados ao Turnitin, ferramenta para a detección do plaxio así como de traballos previamente presentados nesta ou noutras universidades, incluso polo mesmo/a alumno/a. En caso de que se produza algunha destas circunstancias, poderán ser aplicadas as medidas contempladas nas Normas de avaliación, revisión e reclamación das cualificacións dos estudos de grao e mestrado universitario da Universidade da Coruña (artigo 14.4).
Segundo as distintas normativas que regulan as ensinanzas universitarias, cómpre incorporar a perspectiva de xénero nesta materia. Isto inclúe, entre outras medidas, o uso dunha linguaxe non sexista, bibliografías inclusivas desde a perspectiva de xénero e o fomento da participación de todo o alumnado na clase, independentemente do seu xénero.
Prestaremos especial atención en identificar e abordar os prexuízos e as actitudes sexistas. Traballaremos activamente para cambiar este entorno e promover valores de respecto e igualdade.
Os nosos esforzos centraranse na detección de casos de discriminación de xénero e na posta en marcha das accións oportunas para corrixir estes casos.
|
Fontes de información |
Bibliografía básica
|
|
BIBLIOGRAFÍA BÁSICA
Boni,
Tanella (2008): Que vivent les femmes
d'Afrique?, París, Panamá.
Bourdieu,
Pierre (1992). Les règles de l'art
(Genèse et scructure du champ littéraire), Paris, Seuil.
Diome,
Fatou (2017). Marianne porte plainte!,
Flammarion, París.
Fernández Freixanes, Víctor e outros (2001). Galicia, unha luz no Atlántico, Vigo,
Xerais.
Figueroa, Antón (1996). Lecturas alleas (Sobre das relacións con outras literaturas),
Santiago de Compostela, Sotelo Blanco.
Figueroa, Antón (2001): Nación, literatura, identidade. Vigo, Xerais.
González-Millán, Xosé (1994): "Do nacionalismo
literario á literatura nacional: hipóteses de traballo para un estudio
institucional da literatura galega", Anuario
de estudios literarios galegos 1994: 67-81.
López Teresa; Malingret, Laurence e Torres Feijó, Elias
J. (eds) (2017) Estudios literarios e
campo cultural galego. En honra do profesor Antón Figueroa, Universidade de
Santiago de Compostela (CIPPCE), ( http://dx.doi.org/10.15304/9788416954483)
Luis Gamallo, María Obdulia (2012): "A recepción en
Francia da obra de Manuel Rivas e de Suso de Toro", en Novas achegas ao estudio da cultura galega
II, Universidade da Coruña, 179-192 (https://1library.co/document)
Luis Gamallo, María Obdulia (2012): "L'Europe depuis
l'Afrique d'Alain Mabanckou et Christophe Merlin: une proposition de
communication interculturelle", en Bermejo Larrea, Esperanza; Corcuera
Mansó, Fidel e Muela Ezquerra, Julián (eds.) Comunicación
y escrituras/ Communication et écritures, Prensas da Universidade de Zaragoza, 329-338.
Luis Gamallo, María Obdulia (2012): "Murambi, le
livre des ossements: la tradition orale au service d'une identité dite
nationale", en Anales de Filología Francesa, 20, 129-139 (https://revistas.um.es/analesff/article/view/167131/145191)
Luis Gamallo, María Obdulia (2012): "Conflicto lingüístico y compromiso
político en la literatura africana. Boubacar
Boris Diop" (2013), in: Catena, Angels; Estrada, Marta et Ventura, Gemma
(eds). Les mondes du français. XXI Colloque de l’Association de Profesores de
Francés de la Universidad Española, Barcelona-Bellaterra, Servicio de
Publicaciones de la UAB.
Mabanckou, Alain (2012). Le sanglot de l'homme noir, Fayard, París.
Rodríguez, Francisco e Suevos, Ramón (1978). Problemática nacional e colonialismo. O caso
galego, Santiago de Compostela, Xistral.
Salinas Portugal, Francisco (1944). Rosto negro: O Contexto das Literaturas Africanas, Santiago de
Compostela, Laiovento.
Thiesse, Anne Marie (2001): La création des identités nationales. Europe XVIIIe-XXe siècle.
Paris, Seuil.
Warnier, Jean-Pierre (1999). La mondialisation de la culture, París, La Découverte.
|
Materias que se recomenda ter cursado previamente |
|
Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
|
Materias que continúan o temario |
|
Observacións |
Para calquera dúbida, poden pórse en contacto coa profesora, persoalmente en horario de atención ao alumnado, ou concertando cita previa no enderezo electrónico: mluis@udc.es |
|
(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica
da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do
órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías |
|