Competencias do título |
Código
|
Competencias / Resultados do título
|
A1 |
Coñecer e aplicar os métodos e as técnicas de análise lingüística e literaria. |
A2 |
Saber analizar e comentar textos e discursos literarios e non literarios utilizando apropiadamente as técnicas de análise textual. |
A3 |
Coñecer as correntes teóricas da lingüística e da ciencia literaria. |
A10 |
Ter capacidade para avaliar criticamente o estilo dun texto e para formular propostas alternativas e correccións. |
A23 |
Coñecer a situación sociolingüística da lingua galega. |
B1 |
Utilizar os recursos bibliográficos, as bases de datos e as ferramentas de busca de información. |
B2 |
Manexar ferramentas, programas e aplicacións informáticas específicas. |
B3 |
Adquirir capacidade de autoformación. |
B4 |
Ser capaz de comunicarse de maneira efectiva en calquera contorno. |
B5 |
Relacionar os coñecementos cos doutras áreas e disciplinas. |
B6 |
Ter capacidade de organizar o traballo, planificar e xestionar o tempo e resolver problemas de forma efectiva. |
B7 |
Ter capacidade de análise e síntese, de valorar criticamente o coñecemento e de exercer o pensamento crítico. |
B8 |
Apreciar a diversidade. |
B9 |
Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. |
B10 |
Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán/á e profesional. |
C1 |
Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma. |
C4 |
Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común. |
C5 |
Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras. |
C6 |
Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. |
C7 |
Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida. |
C8 |
Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. |
Resultados de aprendizaxe |
Resultados de aprendizaxe |
Competencias / Resultados do título |
Saber analizar e comentar textos e discursos históricos utilizando apropiadamente as técnicas de análise textual. |
A2
|
|
|
Ter capacidade para avaliar criticamente o estilo dun texto e para formular propostas alternativas e correccións. |
A10
|
|
|
Utilizar os recursos bibliográficos, as bases de datos e as ferramentas de busca de información. |
|
B1
|
|
Manexar ferramentas, programas e aplicacións informáticas específicas. |
|
B2
|
|
Relacionar os coñecementos cos doutras áreas e disciplinas. |
|
B5
|
|
Ter capacidade de organizar o traballo, planificar e xestionar o tempo e resolver problemas de forma efectiva. |
|
B6
|
|
Ter capacidade de análise e síntese, de valorar criticamente o coñecemento e de exercer o pensamento crítico. |
|
B7
|
|
Apreciar a diversidade. |
|
B8
|
|
Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. |
|
B9
|
|
Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán/á e profesional. |
|
B10
|
|
Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma. |
|
|
C1
|
Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común. |
|
|
C4
|
Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras. |
|
|
C5
|
Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. |
|
|
C6
|
Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida. |
|
|
C7
|
Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. |
|
|
C8
|
Ter e saber aplicar os coñecementos básicos que permitan reflexionar sobre a disciplina histórica |
A2
|
B3
|
C4
|
Coñecer o uso que dos conceptos fundamentais tratados se ten feito polos propios historiadores |
A23
|
B3
|
C4
|
Coñecer a aportación da historia, a literatura e a memoria para a representación do pasado |
A2
|
B1
|
C1
|
Saber que os conceptos, as escrituras e a investigación histórica estan en permanente construcción |
A2 A23
|
B1 B3
|
C1 C6
|
Utilizar os coñecementos e técnicas propias da historia no ámbito doutras disciplinas, nomeadamente as relacionadas coa linguaxe como a lingüística e a literatura. |
A1 A2 A3 A23
|
B1 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B10
|
C1 C4 C7 C8
|
Contidos |
Temas |
Subtemas |
1. Consideracións xerais acerca da Historia |
1.1. Conceito de Historia
1.2. Obxecto e suxeito da Historia
1.3. Método e Teoría
1.4. O espazo e o tempo na Historia |
2. O discurso histórico na Antiguidade |
2.1. Os precedentes do Exipto, Mesopotamia e outras altas culturas urbanas
2.2. Da historiografía grega ás interpretacións proféticas do cristianismo
|
3. Da teocracia medieval ao racionalismo da Ilustración |
3.1. A teoría das "tres ordes" do feudalismo
3.2. As crónicas medievais
3.3 A singularidade das historiografias non cristiás. Ibn Jaldun; a historiografía chinesa.
3.4. A crítica renacentista
3.4. A racionalidade ilustrada
|
4. Revolución francesa e liberalismo: o salto cara a construción da Historia como ciencia |
4.1. O nacemento da historiografía moderna.
4.2. Discurso histórico e nacionalización do pasado
4.3. As variantes do discurso histórico: liberalismo, romantismo, positivismo e historicismo alemán
4.4 A literatura histórica: literaturas nacionais e sistemas literarios
4.5 Alguns estudos de caso |
5. As multitudes na Historia |
5.1. A renovación dos "Annales" e a Historia Económica
5.2. O materialismo histórico
|
6. A crise do discurso histórico nos finais do século XX. |
6.1. A destrución da Historia como ciencia
6.2 A volta á narración e outras alternativas. |
Planificación |
Metodoloxías / probas |
Competencias / Resultados |
Horas lectivas (presenciais e virtuais) |
Horas traballo autónomo |
Horas totais |
Proba obxectiva |
B1 B3 B5 B7 C1 |
2 |
50 |
52 |
Obradoiro |
A1 A2 A10 B1 B3 B4 B5 B7 B8 B10 C1 C4 C6 |
16 |
0 |
16 |
Lecturas |
A23 B1 B2 B3 B5 B6 B8 B9 |
0 |
15 |
15 |
Sesión maxistral |
A3 B5 B6 B7 B8 C7 C8 |
30 |
0 |
30 |
Discusión dirixida |
B1 B3 B4 B5 B7 B8 B10 C1 C4 C5 C6 |
12 |
23 |
35 |
|
Atención personalizada |
|
2 |
0 |
2 |
|
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado |
Metodoloxías |
Metodoloxías |
Descrición |
Proba obxectiva |
Exame escrito tipo test sobre contenidos de asignatura. Faranse ao longo do curso varias probas parciais de contidos previamente explicados na clase que. Na proba final, o alumnado non volta a examinarse dos contidos dos tests aprobados.A data destes parciais será comunicada verbalmente na clase e tamén a través de Teams. |
Obradoiro |
Debate na aula na base do libro Os Pazos de Ulloa, dos capítulos previamente indicados ao alumnado e lidos por este con anterioridade, en horas non presenciais. A profesora encargada do obradoiro dirixirá o debate. Deberán participar todos os alumnos matriculados (agás aqueles con dispensa académica e, se así o desexan, os repetidores). Valorizaranse as intervencións de cada alumno ao longo do obradoiro.
No apartado de Avaliación (Observacións 3.) indícase o traballo que sustitúe a asistencia a estas clases no caso do alumnado repetidor ou con dispensa académica. |
Lecturas |
Lecturas complementarias, por conta do alumnado, do material bibliográfico recomendado polo profesor e relacionado coas leccións do temario. |
Sesión maxistral |
Exposición oral a cargo do profesor, centrada nos contidos do programa da materia. O seguimento das sesións maxistrais constitúe unha conditio sine qua non pra debater de maneira axeitada nas clases interactivas. |
Discusión dirixida |
Debate na aula na base de materiais previamente indicados polo profesor e lidos polo alumnado en horas non presenciais. O profesor dirixirá o debate. Deberán participar todos os alumnos (agás aqueles con dispensa académica e os repetidores con incompatibilidade horaria), o que implica a asistencia obrigatoria ás sesións interactivas.
No apartado de Avaliación (Observacións 8 e 9) indícase o traballo que sustitúe a asistencia ás clases interactivas no caso do alumnado repetidor ou con dispensa académica. |
Atención personalizada |
Metodoloxías
|
Proba obxectiva |
|
Descrición |
No que atinxe á proba obxectiva o profesor clarexará a modalidade de exame a realizar e a correspondente valorización de cada pergunta.
Na discusión dirixida o profesor intervirá pra resolver as dúbidas que cada alumno poda presentar ao longo dos debates.
A materia poderá ser adaptada ao estudantado que precise da adopción de medidas encamiñadas ao apoio á diversidade (física, visual, auditiva, cognitiva, de aprendizaxe ou relacionada coa saúde mental). De ser o caso, deberán contactar cos servizos disponíbeis na UDC/no Centro: nos prazos oficiais estipulados de maneira previa a cada cuatrimestre académico, coa Unidade de Atención á Diversidade (https://www.udc.es/cufie/ADI/apoioalumnado/); no seu defecto, coa Titora ADI da Facultade de Filoloxía (pat.filoloxia@udc.gal).
|
|
Avaliación |
Metodoloxías
|
Competencias / Resultados |
Descrición
|
Cualificación
|
Discusión dirixida |
B1 B3 B4 B5 B7 B8 B10 C1 C4 C5 C6 |
Debate na aula na base do exposto nas sesións maxistrais e dos materiais previamente distribuídos (con preferencia, textos) polo profesor e traballados polo alumno en horas non presenciais. Deberán participar todos os alumnos (agás aqueles con dispensa académica e os repetidores con incompatibilidade horaria), o que implica a asistencia obrigatoria ás sesións interactivas.
No apartado de Observacións indícase o traballo que substitúe a asistencia á clase interactiva no caso do alumnado repetidor ou con dispensa académica.
Valorizaranse as intervencións do alumnado na clase interactiva. Poderanse facer controis de asistencia a estas clases.
|
20 |
Proba obxectiva |
B1 B3 B5 B7 C1 |
Proba escrita (tipo tes) para a avaliación da aprendizaxe. Versará sobre os contidos teóricos e prácticos estudados no curso e recollidos no temario da materia. |
50 |
Obradoiro |
A1 A2 A10 B1 B3 B4 B5 B7 B8 B10 C1 C4 C6 |
Comentario e debate na aula da novela Los Pazos de Ulloa, de Pardo Bazán. A participación do alumnado presupón a lectura previa dos capítulos que se comentarán no correspondente obradoiro, cada venres. Deberán asistir ao obradoiro todos os alumnos matriculados, agás nos casos de dispensa académica e, se así o desexan, os repetidores, que terán que entregar o traballo escrito substitutivo que se indica no apartado Observacións á avaliación |
30 |
|
Observacións avaliación |
1. É obrigatorio ter entregado en tempo e forma as actividades que computan na avaliación. 2. As actividades e probas que computan para a nota final e que fosen aprobadas na primeira oportunidade son liberatorias, é dicir, non se repiten. Por ex., se o estudante suspende na nota final, pero acada un 5 ou superior puntuación na proba tipo test, non terá que voltar examinarse dela. Deberá recuperar soamente a interactividade e/ou taller, suspensos. 3. Serán cualificados cun Non Presentado (PN) os/as alumnos/as que non asistan ao exame final escrito (proba obxectiva). 4. As faltas de ortografía (grallas) e/ou incorreccións léxico-gramaticais poderán supor unha diminución da nota. 5. A asistencia á aula aportará como máximo o 10% da cualificación final 6. A realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación, unha vez comprobada, implicará directamente a cualificación de suspenso na convocatoria en que se cometa: o/a estudante será cualificado con “suspenso” (nota numérica 0) na convocatoria correspondente do curso académico, tanto se a comisión da falta se produce na primeira oportunidade como na segunda. Insistindo neste punto, calquera falta de honradez académica (plaxio, é dicir, utilización
de textos ou ideas de outros autores sen indicar a procedencia, copiar
traballos, copiar en exames, ou outras formas) penalizarase de acordo co establecido
na normativa académica. 7. A materia poderá ser adaptada ao estudantado que precise da adopción de medidas encamiñadas ao apoio á diversidade (física, visual, auditiva, cognitiva, de aprendizaxe ou relacionada coa saúde mental). De ser o caso, deberán contactar cos servizos disponíbeis na UDC/no Centro: nos prazos oficiais estipulados de maneira previa a cada cuatrimestre académico, coa Unidade de Atención á Diversidade (https://www.udc.es/cufie/ADI/apoioalumnado/); no seu defecto, coa Titora ADI da Facultade de Filoloxía (no seguinte enderezo electrónico: pat.filoloxia@udc.gal) 8. Os alumnos en situación de matrícula a tempo parcial (dispensa académica) e os alumnos repetidores que non asistan ao obradoiro (venres) presentarán un resumo, capítulo a capítulo, cun comentario persoal ao final, da novela Los Pazos de Ulloa, de Emilia Pardo Bazán. O traballo, presentado en papel (NON dixitalizado) ao profesor coordinador da asignatura (J.M. Vázquez Lijó), terá as seguintes características: 7 folios (tamaño estándar A4) de extensión, dos que 5 serán de resumo e 2 de comentario persoal (non conta a páxina de cuberta do traballo, co nome do alumno e o título do libro); letra Times New Roman 12; interlineado 1,5. A data límite para entregar o traballo será o 15 de abril de 2024. Este traballo substitutivo computará o 20% da nota final. 9. Os alumnos en situación de matrícula a tempo parcial (dispensa académica) e os alumnos repetidores que non poidan asistir ás clases interactivas (discusión dirixida) deberán facer a recensión bibliográfica do seguinte libro: ÁLVAREZ JUNCO, José e FUENTE MONGE, Gregorio de la (2017), El relato nacional: historia de la historia de España, Madrid, Taurus. O traballo, presentado en papel (NON dixitalizado) ao profesor coordinador da asignatura (J.M. Vázquez Lijó), terá estas características: 8 folios (tamaño estándar A4) de extensión, dos que 6 serán de resumo e 2 de comentario persoal (non conta a páxina de cuberta do traballo, co nome do alumno e o título do libro); letra Times New Roman 12; interlineado 1,5. A data límite para entregar o traballo será o 15 de abril de 2024. Este traballo substitutivo computará o 30% da nota final. 10. Posibilidades ofrecidas ao alumnado para RECUPERAR partes suspensas 10.1. Proba obxectiva: todos os estudantes (incluidos os de dispensa académica e os repetidores) deberán superar un novo exame tipo test a realizar na data fixada no calendario académico (2ª oportunidade: xullo) 10.2. Interactividade (clases dos mércores) 10.2.1. presentar na data fixada no calendario académico (2ª oportunidade: xullo) a recensión do libro de ÁLVAREZ JUNCO coas mesmas características formais sinaladas no punto 9 destas Observacións 10.2.2. No caso de alumnos con dispensa académica ou repetidores entregar (se non se fixera na 1ª convocatoria ata o 15 de abril) ou mellorar a devandita recensión do libro de ÁLVAREZ JUNCO coas mesmas características formais sinaladas no punto 9 destas Observacións 10.3. Obradoiro (clases dos venres) 10.3.1. presentar na data fixada no calendario académico (2ª oportunidade: xullo) o resumo-comentario persoal da obra Los Pazos de Ulloa, coas mesmas características formais sinaladas no punto 8 destas Observacións 10.3.2. No caso de alumnos con dispensa académica ou repetidores entregar (se non se fixera na 1ª convocatoria ata o 15 de abril) ou mellorar o resumo-comentario persoal da obra Los Pazos de Ulloa, coas mesmas características formais sinaladas no punto 8 destas Observacións 11. Os alumnos presentados á convocatoria extraordinaria de decembro concorren nas mesmas condicións sinaladas para a segunda oportunidade.
|
Fontes de información |
Bibliografía básica
|
Kelley, Donald (1998). Faces of History. Historical Inquiry from Herodotus to Herder. Yale University
Burrows, John (2007). Historia de las Historias. Barcelona, Crítica |
O historiador que ten a achega máis sobranceira á historia da historiografía occidental ata o século XX é, con diferenza, Arnaldo Momigliano (1908-1987). A súa traxectoria investigadora non se pode exemplificar nun libro en particular, aínda que os seus sparsa collecta nos Contributi alla storia degli studi classici (10 vols., Milano 1955-2012) constitúen o título más recoñecido, tanto pola súa amplitude cronolóxica como pola variedade de contidos. |
Bibliografía complementaria
|
Fernández Pérez-Sanjulián, C. (2003). A construción nacional no discurso literario de Ramón Otero Pedrayo. Concello de Pontevedra e Fundación Caixa Galicia
Ferreira da Cunha, C. M. (2002). A construçäo do discurso da história literária na literatura portuguesa do século XIX.. Universidade do Minho. Centro de Estudos Humanísticos
Hobsbawm, E. e Ranger, T. (1984). A invençäo de tradiçöes. Rio de Janeiro, Paz e Terra
Thompson, J. (2009). As novelas da memoria: trauma e representación da historia na Galicia contemporánea.. Vigo, Galaxia
Velasco Souto, C. F. (2011). Discurso histórico e construçom da identidade nacional. O caso da Galiza. http://illa.udc.es/novelahistoricagalega/estudos/estudos.html
Salinas Portugal, F. (2003). Emerxencia literaria e construción nacional: o romance fundacional. A Tavares (0rg.):Estudos Galego Brasileiros. Rio de Janeiro
González -Stephan, B. (2002). Fundaciones: canon, historia y cultura nacional. La historiografía literaria del liberalismo hispanoamericano del siglo XIX.. París/Frankfort, Iberoamericana-Vervuert.
Vega, Mª J. (2003). Imperios de papel. Introducción a la crítica postcolonial. Barcelona, Crítica
Ainsa, F. (1997). Intervención literaria y reconstrucción"histórica en la nueva narrativa latinoamericana.. K. Kohut (ed.): La invención del pasado. La novela histórica en el marco de la posmodernidad. Frankf
Thiesse, A. M. (2010). La creación de las identidades nacionales. Madrid, Ezaro
Casanova, P. (2001). La República mundial de las letras.. Barcelona, Anagrama
Moradiellos, E. (2002). Las caras de Clío. Introducción a la historia. Madrid, Siglo XXI editores
Velasco Souto, C. F. (2011). Memoria histórica, identidade nacional e discurso literário na Galiza. Helena Rebelo (org.): Lusofonia. Tempo de reciprocidades. Porto, Ed. Afrontamento
LLorens, I. (1998). Nacionalismo y literatura. Constitución e institucionalización de la república de las letras cubanas". Universitat de LLeida
Bermejo Barrera, J. C. (2000). Pensa-la Historia. Ensaios de Historia teórica. Vigo, Ir Indo
Hernández Sandioca, E. (2004). Tendencias historiográficas actuales. Madrid, Akal
Carr, E. H. (2003). ¿Qué es la historia?. Barcelona, Ariel |
|
Recomendacións |
Materias que se recomenda ter cursado previamente |
|
Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
|
Materias que continúan o temario |
|
Observacións |
O profesor recomenda para un desenvolvemento satisfactorio da materia: - Seguemento puntual das aulas - Realización das lecturas obrigatorias - Mantemento dunha actitude autocrítica co traballo realizado, sempre na procura dunha mellora constante - Recorrer ao profesor no momento en que ao alunmo se lle apresentaren dúbidas e problemas. |
|