Identifying Data

2023/24

Subject (*)

Socio-educational approaches to equality

Code

615525021d

Study programme

Máster Universitario en Políticas Sociais e Intervención Sociocomunitaria (a distancia)

Descriptors

Cycle

Period

Year

Type

Credits

Official Master's Degree

1st four-month period

Second

Optional

Language

Spanish

Galician

Teaching method

Non-attendance

Prerequisites

Department

Didácticas Específicas e Métodos de Investigación e Diagnóstico en Educación
Pedagoxía e Didáctica

Coordinador

Arias Rodriguez, Maria Alicia

E-mail

alicia.arias.rodriguez@udc.es

Lecturers

Arias Rodriguez, Maria Alicia

Arza Arza, Neves

Gabriel Fernandez, Narciso de

Iglesias Galdo, Ana Maria

E-mail

alicia.arias.rodriguez@udc.es

neves.arza@udc.es

narciso.de.gabriel@udc.es

ana.iglesias@udc.es

Web

http://http://www.sociologia.udc.es/gl/estudos/m%C3%A1sters/mestrado-en-pol%C3%ADticas-sociais-e-intervenci%C3%B3n-sociocomunitaria

General description

Preténdese orientar o estudantado na práctica da reflexión fundamentada e no descubrimento de novas interrogantes que lles permitan obxectivar algúns dos elementos sociais que contribúen á xenerización da cultura considerada común, e tomar así conciencia do grao de coerción e/ou consentimento das relacións sociais en función da variable xénero. Defenderase a necesidade de apropiarse deste marco teórico-crítico, de carácter sociohistórico, para o deseño e desenvolvemento de proxectos sociais realmente coeducativos, isto é, que aporten razóns sobre a urxente necesidade de incorporar os saberes feministas á práctica profesional e tamén á vida cotiá, e contribuír así a reducir as diferentes fendas de xénero e a camiñar cara a sociedades máis inclusivas e xustas

Nas clases sosterase o principio de debate democrático, escoitando e respetando todas as opinións diversas en torno aos temas tratados, tanto de parte do profesorado como do alumnado

Study programme competencies

Code	Study programme competences
A1	CE1 - Determinar as dimensións e categorías axeitadas para o diagnóstico e a análise científica das situacións de exclusión social.
A2	CE2 - Interpretar os feitos e as políticas sociais desde os distintos paradigmas teóricos vixentes na análise da exclusión.
A3	CE3 - Deseñar e desenvolver procesos de observación e documentación para o estudo das políticas e os sistemas de benestar social.
A4	CE4 - Recompilar e interpretar a información suficiente para chegar a diagnósticos fiables sobre os riscos de exclusión e os factores de vulnerabilidade social.
A5	CE5 - Interpretar as situacións e os procesos de marxinación social e económica de colectivos desde unha perspectiva histórica e macroestrutural.
A6	CE6 - Avaliar a capacidade e eficacia das medidas de intervención para corrixir ou previr situacións e procesos de exclusión social.
A7	CE7 - Identificar e valorar a posibilidade de intervención e prevención en procesos de conflitividade social.
A8	CE8 - Identificar procesos e factores de cohesión social, e deseñar medidas para a súa potenciación.
A10	CEM2 - Dominar as principais ferramentas conceptuais e técnicas que permiten definir un colectivo e unha problemática migratoria como obxecto de estudo e análise.
A11	CEM3 - Demostrar un coñecemento avanzado e crítico sobre as teorías e os debates académicos actuais de maior relevancia sobre as dinámicas migratorias e os procesos de integración dos colectivos migrantes.
A14	CEM6 - Actuar como profesional competente e cualificado/a no ámbito da análise das migracións internacionais e do traballo con colectivos migrantes.
A15	CEG1 - Demostrar coñecementos avanzados sobre a evolución histórica da discriminación das mulleres e dos marcos ideolóxicos e teóricos que xustifican e confrontan as desigualdades de xénero.
A16	CEG2 - Dominar as ferramentas conceptuais e metodolóxicas para identificar e analizar os mecanismos de exclusión e a vulnerabilidade vinculados ás áncoras patriarcais do sistema social.
A17	CEG3 - Aplicar a perspectiva de xénero como enfoque epistemolóxico e metodoloxía de investigación e de intervención sobre a realidade social.
A18	CEG4 - Examinar contextos e situacións de violencia e discriminación de xénero e sexual desde unha perspectiva teórica complexa e comprometida.
A19	CEG5 - Explicar os principios básicos que orientan os distintos tipos de políticas de igualdade desenvolvidos e as claves para avaliar a súa eficacia.
A20	CEG6 - Actuar como profesional competente e cualificado/a no ámbito do diagnóstico, o desenvolvemento e a xestión de políticas de igualdade de xénero.
A22	CEE2 - Manexar ferramentas conceptuais e metodolóxicas para a análise da vulnerabilidade asociada a formas de convivencia e a determinados grupos de idade.
A23	CEE3 - Identificar as dinámicas interxeracionais, biolóxicas e socioeconómicas que xeran situacións de exclusión.
A26	CEE6 - Actuar como profesional competente e cualificado/a no ámbito do deseño, a xestión e a avaliación de políticas de intervención dirixidas á conciliación familiar e ás necesidades dos maiores.
B1	CB1 - Demostrar coñecementos avanzados, de carácter multidisciplinar, para a investigación e o exercicio profesional no ámbito da exclusión social.
B2	CB2 - Aplicar e integrar os coñecementos a contornos e problemas emerxentes e indefinidos, na práctica investigadora e profesional.
B3	CB3 - Seleccionar o marco científico adecuado para avaliar as evidencias dispoñibles e postular hipóteses razoadas sobre a avaliación previsible dos feitos sociais estudados.
B4	CB4 - Identificar os dilemas éticos e a responsabilidade social tras os retos formulados na práctica profesional e investigadora.
B5	CB5 - Comunicar con claridade os coñecementos e problemas científicos sobre os que se traballa tanto a un público non experto como de especialistas.
B6	CB6 - Posuír e comprender coñecementos que proporcionen unha base ou oportunidade para ser orixinais no desenvolvemento e/ou a aplicación de ideas, a miúdo nun contexto de investigación.
B7	CB7 - Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en contornos novos ou pouco coñecidos dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo.
B8	CB8 - Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos.
B9	CB9 - Que os estudantes saiban comunicar as súas conclusións e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades.
B11	CB11 - Participar en proxectos de investigación e colaboracións científicas no ámbito da exclusión social, en contextos interdisciplinares e de transferencia de coñecementos.
B12	CB12 - Manter responsabilidade e compromiso co desenvolvemento profesional continuo de forma autónoma.
B13	CX1 - Comprender e integrar coñecementos complexos para traducilos en propostas de investigación e programas de intervención en contextos sociais problemáticos.
B14	CX2 - Realizar unha análise crítica da realidade social e do desenvolvemento profesional vinculada aos feitos sociais sobre os que se traballa.
B15	CX3 - Deseñar, aplicar e avaliar proxectos de investigación en ciencias sociais relacionados cos procesos e as situacións de exclusión social.
B17	CX5 - Elaborar e defender informes, proxectos e memorias no campo das ciencias sociais.
B18	CX6 - Valorar a adecuación das distintas ferramentas teóricas, metodolóxicas e técnicas ás preguntas e os obxectivos específicos formulados sobre a realidade social e as políticas sociais.
B19	CX7 - Dar respostas innovadoras e orixinais ante situacións problemáticas emerxentes relacionadas coa exclusión social.
B22	CX10 - Recoñecer e valorar os xuízos de valor e as evidencias nos argumentos que sosteñen as descricións e políticas sobre a realidade social.
C1	CT1 - Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C3	CT3 - Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida.
C5	CT5 - Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras.
C6	CT6 -Adquirir habilidades para a vida e hábitos, rutinas e estilos de vida saudables.
C7	CT7 - Desenvolver a capacidade de traballar en equipos interdisciplinares ou transdisciplinares, para ofrecer propostas que contribúan a un desenvolvemento sostible ambiental, económico, político e social.

Learning aims

Learning outcomes	Study programme competences
Reflect about the current situation of the women splitting of the knowledge of his historical memory, as well as of the difficulties and challenges to which confront loaning special attention to those that present a greater risk of social exclusion	AC2 AC5 AC15 AC19 AC23	BC7 BC8 BC9 BC11 BC12 BC14 BC22	CC1 CC3 CC5 CC6
Reflect about the suitability and validity of the constructo gender, of his transmission through the process of socialisation as well as of his incidence in the creation of the stereotypes of gender, in the construction of the identity of gender and in the attribution of roles and social status.	AC6 AC7 AC8 AC11 AC14 AC17 AC18	BC1 BC2 BC3 BC4 BC5 BC13 BC18	CC1 CC3 CC5 CC7
Car-diagnose the situation of game of the women, valuing the objective and subjective factors that inciden in the insertion and the professional and occupational development and in the improvement of the quality of life	AC1 AC3 AC4 AC10 AC16 AC17 AC20 AC22 AC26	BC1 BC6 BC15 BC17 BC19	CC1 CC3 CC5 CC7

Contents

Topic	Sub-topic
Theme 1.Women's access to the education system	1.1 Exclusion, dependence and autonomy. 1.2. Literacy and primary schooling.. 1.3. Secondary and higher education. The UDC as an example
Theme 2: Women's access to the professions	2.1. The teaching profession: opportunities and resistances 2.2. Spain's first female university professor: Emilia Pardo Bazán 2.3. The woman writer
Theme 3. Neoliberalism and Patriarchal Pedagogy	3.1. Neoliberalism 3.2. Commodification of education
Theme 4. Coercion, consent and coeducation	4.1. Effects of patriarchy in the educational system. 4.2. Feminism and coeducation. 4.3.Strategies for designing coeducation projects.
Theme 5. Career guidance with a gender perspective	5.1 Gender barriers in academic and vocational decision-making and in labour market integration 5.2 Aims, characteristics and guidelines for intervention 5.3 Programmes and experiences in the school and work environment
Theme 6.-Good practices of equality in the educational and work environment	6.1. Good coeducational practices in guidance. Indicators, tools for their detection and examples 6.2.Women's entrepreneurship in Spain 6.3. From positive actions to gender mainstreaming in labour market insertion projects.

Planning

Methodologies / tests	Competencies	Ordinary class hours	Student’s personal work hours	Total hours
Student portfolio	A1 A2 A3 A4 A5 A6 A7 A8 A10 A11 A14 A15 A16 A17 A18 A19 A20 A22 A23 A26 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B11 B12 B13 B14 B15 B17 B18 B19 B22 C1 C3 C5 C6 C7	40	100	140

Personalized attention		10	0	10

(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students.

Methodologies

Methodologies	Description
Student portfolio	Online students must submit the portfolio in which they must collect the activities proposed by the teachers of the subject. The portfolio will be delivered through the Virtual Campus and on the dates specified for the first or second opportunity. ONLINE students must get in touch with those responsible for each module.

Personalized attention

Methodologies

Student portfolio

Description

In the personalised attention, the teachers will resolve any doubts the students may have about the different topics to be worked on in the subject. During these sessions, students' work will be monitored, supervising and guiding more directly the process to be followed in each of the activities carried out.
This personalised attention will be given via Teams or email. This timetable is posted on the Virtual Campus

IN ORDER TO BE ABLE TO ORGANISE THIS ATTENTION. STUDENTS MUST FIRST COMMUNICATE WITH THE TEACHER VIA EMAIL (IN THAT EMAIL THE STUDENT WILL REQUEST INDIVIDUAL). REMEMBER THAT THE TEACHER IS THE ONE WHO WILL SET THE SCHEDULE FOR THAT TUTORIAL.

Assessment

Methodologies	Competencies	Description	Qualification
Student portfolio	A1 A2 A3 A4 A5 A6 A7 A8 A10 A11 A14 A15 A16 A17 A18 A19 A20 A22 A23 A26 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B8 B9 B11 B12 B13 B14 B15 B17 B18 B19 B22 C1 C3 C5 C6 C7	The portfolio collects the activities that will count for the evaluation and that will be proposed by the teaching staff at the beginning of each module. The online students will present a portfolio with the activities indicated by the teaching staff (a section will be enabled in the Virtual Campus). In order to pass the subject all/ the students must have passed all the activities of each module (if any module is failed, the portfolio will be failed, whether the student is on-site, online or on-site). The weight in the final qualification of each module is as follows: -15% module I (subject 1 and 2) -30% for module II (topic 3 and 4) - 10% for module III (subject 5) -45% for module IV (subject 6)	100

Assessment comments
ONLINE STUDENTS Students are considered to be students who choose to do so from the beginning of the course, as they opt for the online form at the time of enrolment. These students will present a specific portfolio that will be explained in each module of the course, and at the beginning of the course, These students will have to contact individually with the teachers responsible for each module.

Sources of information

Basic

Gabriel, N. de (2013). “A educación das mulleres no século XIX: exclusión, dependencia y autonomía”. Sarmiento, 16, 7-35 

Acedo, G (2012). Formación y Orientación laboral. Madrid: Anaya Multimedia

Acker, J., Barry, K. y Essveld, J. (1983). Objetividad y verdad: Problemas para hacer investigación feminista.. Estudios de la Mujer, 6, no. 4: 423-435. 

Acker, S. (1989). Docentes, género y carreras. Londres: Lewes Falmer, 

Álvarez, J. (2014). Acción tutorial y orientación: aceptación, compromiso, valores: una propuesta de estilo para la intervención de tutores y orientadores. Bilbao: Desclée de Brouwer. 

MANZANA, M (1996). Política cultural y educación. . Nueva York: Teachers College Press.

MANZANA, M (2006). Educar de la manera "correcta": Mercados, estándares, Dios y desigualdad. 2ª edición. Nueva York: Routledge. 

Askew, S. y Ross, C. (1991). Los chicos no lloran. el sexismo en educación.. Buenos Aires: Paidós. 

BOURDIEU, P. (2000). La dominación masculina. . Barcelona: Anagrama Botherton, F (2013). Manual de orientacion. Badalona: Paidotribo 

Cirillo, L. (2002). Mejores huérfanas. por una crítica feminista al pensamiento de la diferencia.. Barcelona: Anthropos 

Cobos, A (2012). La orientación profesional y la búsqueda de empleo: experiencias innovadoras y técnicas de intervención que facilitan la inserción laboral. Barcelona: Graó 

CONNELL, R. (1996). Masculinidades. Cambridge: Polity Press.

CONNELL, R. (2000). Roles masculinos, masculinidades y violencias: una perspectiva de cultura de paz. París: Unesco 

Fernández Riquelme, S (2010). La mediación social: itinerario histórico de la resolución de conflictos sociales. Contribuciones a las Ciencias Sociales. . Contribuciones a las Ciencias Sociales. Documento en línea: www.eumed.net/rev/cccss/07/sfr.htm 

Gabriel, N. de (2014). "La entrada de la mujer en la profesión docente en España (1855-1940)". Historia de la Educación 43(3), 334-354. 

Harding, S. (1996). Ciencia y feminismo. Madrid: Morata.

Harding, S. (1993). Repensando la epistemología del punto de vista: ¿Qué es la “objetividad fuerte”?. En Epistemologías Feministas y Valor, ed. L. Alcoff y E. Potter, 49-82. Londres: Routledge. Iglesias

Harding, S. (1993). Repensando la epistemología del punto de vista: ¿Qué es la “objetividad fuerte”?. En Epistemologías Feministas y Valor, ed. L. Alcoff y E. Potter, 49-82. Londres: Routledge. 

Iglesias, A. y Ballarín, P. (2013). “El mito del 'éxito' escolar de las chicas”. Revista Sarmiento, Anuario Galego de Historia da Educación, 17, 67-82. 

Mañeru, A (2001). La diferencia sexual en la educación. En Educar En Femenino y En Masculino. N. Blanco, 131-143. Madrid: Akal. 

McRobble, A (2010). “¿Las chicas arriba?. Las mujeres jóvenes y el contrato sexual posfeminista”. Debate Feminista, 21(41), 113-135. 

Miedzian, M. (1995). Chicos son, hombres serán. cómo romper los lazos entre masculinidad y violencia. Madrid: Horas y Horas.

Núñez, C., Carpintero, E., García, M., Serrano, S. y Ordóñez, X. (2011). Comprender la Orientación Educativa: manual de prácticas. Madrid: Catarata. 

PARASKEVA & Jurjo TORRES, (editar) (2012). Globalismo y poder. Políticas educativas y curriculares de Iberiam.

Peter Lang Piussi, A. (2001). El sentido libre de la diferencia sexual.. Cuadernos De Pedagogía, 306, , 57-61.

Piussi, A. y Mañeru, A (2006). Educación, nombre común femenino. Barcelona: Octaedro.

Fundación Mujeres (2007). Rompiendo esquemas. Programa de orientación académica y profesional.. Oviedo: Instituto Asturiano de la Mujer

Piussi, A. (1989). Educare nella difference.. Turín: Rosenberg & Sellier

Rodríguez, Mª. L (2011). Orientación profesional no sexista: teoría y práctica. Saarbrücken: Editorial Académica Española 

Rodríguez, C. (2001). Investigaciones sobre las desigualdades de género en el sistema educativo. En Un Acercamiento. a Los Estudios De Género. AAVV, 121-154.Valencia: Germania.

Santana, L.E (2013). Orientación profesional. Madrid: Síntesis T

ORRES, J. (2009). “El caballo de Troya de los contenidos curriculares”. en Michael APPLE y Luis Armando GANDIN (Edit.). El routledge manual internacional de critica 

 TORRES, J. (1998). El currículo oculto. Madrid: Morata 

TOURAINE, A. (2006). El mundo de las mujeres.. Barcelona: Paidós 

Varela, J., Parra, P. y Val Cubero, A. (2016). Memorias para hacer camino. Madrid: Morata.

VVAA. (2010). Conciliación de la vida laboral, familiar y personal. Implantaciones de planes de igualdad en organizaciones laborales. Materiales divulgativos. Madrid: Ministerio de igualdad y Fundación Mujeres. 

Gabriel, N. de (2018). Emilia Pardo Bazán, las mujeres y la educación: el Congreso Pedagógico (1892) y la Cátedra de Literatura (1916. Historia y Memoria de la Educación, nº 8, 2018, 489-525. 

Gabriel, N. de (2018). “Maestros, control social y conflicto profesional: procedimientos de gobierno contra los maestros de escuela en Galicia (1859-1910)”, Historia de la Educación, vol. 47, nº 4, 2018, pp. 466-487 

Sánchez A, e Iglesias, A. ( 2017). Coeducación: feminismo en acción. Atlánticas. Revista Internacional de Estudios Feministas

Miranda Santana, C. (2003). Género y orientación sociolaboral. Una experiencia desde la interdesciplinariedad y la integración en el currículum. Universidad de Las Palmas de Gran Canaria

Bom W. (2013). Abrirse paso. Orientación laboral y profesional para mujeres. Barcelona: Editorial El Roure 

Ballarín, Pilar e Iglesias, Ana ((2018).). Feminismo y educación. Recorrido de un camino común. Historia de la Educación. Revista interuniversitaria,37, 37-67 

Ballarín, Pilar ((2019)). ¿Por qué llamamos coeducación a la que no coeduca?. Em Rosa Cobo (ed.) La imaginación feminista. Debates y transformaciones disciplinares, pp. 165-200. 

Complementary

Escámez, J et al (2008). Educación en la igualdad de género. Cien propuestas de acción. Valencia: Fundación de la Comunidad Valenciana. Recuperado de: http://www.inclusio.gva.es/documents/610706/162187124/Educaci%C3%B3n+igualdad+g%C3%A9nero/551ddf6c-2e7a-40ff-b3cb-d7c32420e12d (consultado: 10/07/2018)

Instituto de la Mujer (2008). Guía de coeducación. Síntesis sobre la educación para la igualdad de oportunidades entre hombres y mujeres. Madrid: Ministerio de Igualdad Recuperado de http://www.inmujer.gob.es/observatorios/observIgualdad/estudiosInformes/docs/009-guia.pdf (consultado: 10/07/2018)

López, Irene (2007). El enfoque de género en la intervención social. Madrid: Cruz Roja. Recuperado de http://www.cruzroja.es/pls/portal30/docs/PAGE/2006_3_IS/BIBLIOTECA/MANUAL%20DE%20G%C9NERO.PDF (consultado: 10/07/2018)

Salas, Begoña (coord) (1997). Guía par ala elaboración del modelo coeducativo de centro. Vitoria: Instituto Vasco de la Mujer Recuperado de http://www.emakunde.euskadi.eus/contenidos/informacion/publicaciones_guias2/es_emakunde/adjuntos/guia.04.01.elaboracion.modelo.coeducativo.centro.cas.pdf (consultado: 10/07/2018)

Xunta de Galicia (2016). I Plan de actuaciones para a igualdade nos centros educativos de Galicia: 2016-2020. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia. Recuperado de:http://www.inmujer.gob.es/areasTematicas/AreaEducacion/Programas/Programas.htm (consultado: 10/07/2018)

Enlaces web:

Instituto la mujer (Educación): http://www.inmujer.gob.es/areasTematicas/AreaEducacion/Programas/Programas.htm

Educando en Igualdad: http://www.educandoenigualdad.com/materiales-fete-ugt/

Intercambia- Educar en femenino y en masculino: http://intercambia.educalab.es/

Plurales.Educando en Igualdad http://www.inmujer.gob.es/areasTematicas/educacion/programas/ProyPlurales.htm

Grup de Dones CREA-Safo: http://crea.ub.edu/index/human-excellence/antisexism/safo/?lang=es

Cinco Apps para luchar contra la violencia de género: http://intercambia.educalab.es/?p=6075

Barabal. Gender mainstreaming in Roma Education: http://barabal.eu/

Convivencia escolar: https://www.mecd.gob.es/educacion/mc/convivencia-escolar/recursos/enlaces-interes/igualdad-genero.html

Recommendations

Subjects that it is recommended to have taken before

History of feminist theories/615525017d

Research design and proposal/615525029d

Information sources and statistical techniques for the analysis of social policies/615525007d

Ethical considerations and educational processes in community programming/615525004d

Identity, alterity. and intersectionality/615525006d

Design, management and evaluation of social policies/615525009d

Participatory action research, community action and management of social organizations/615525010d

Subjects that are recommended to be taken simultaneously

Subjects that continue the syllabus

Other comments

Recommend to comply with the gender perspective to use inclusive language. 

 Environmental Committee of the Faculty (GREEN CMPUS) recommend: 

 -It is recommended to send papers telematically and, if this is not possible, to choose double-sided printing when using plastics,

- use recycled pper and avoid printing drafts.

 -Sustainable use of resources and prevention of negative impacts on the natural environment.

VERY IMPORTANT NOTE

 The principle of democratic debate will be upheld in the classes, listening to and respecting all the different opinions on the subjects dealt with, both from the teaching staff and the students.

(*)The teaching guide is the document in which the URV publishes the information about all its courses. It is a public document and cannot be modified. Only in exceptional cases can it be revised by the competent agent or duly revised so that it is in line with current legislation.