Competencias do título |
Código
|
Competencias / Resultados do título
|
A1 |
Conocimiento de los componentes básicos de las desigualdades sociales y las diferencias culturales. |
A8 |
Análisis de las transformaciones y evolución de las sociedades contemporáneas. |
A15 |
Conocimientos y habilidades para plantear y desarrollar una investigación aplicada en las diferentes áreas de la sociedad. |
A16 |
Conocimientos y habilidades técnicas para la produción y el análisis de los datos cuantitativos y cualitativos. |
A24 |
Conocimientos y habilidades en transmitir los conceptos, problemáticas y perspectivas sociológicas. |
A26 |
Saber elegir las técnicas de investigación social (cuantitativas y cualitativas) pertinentes en cada momento. |
A35 |
Actitud crítica frente a las doctrinas y las prácticas sociales. |
B1 |
Capacidad de organización y planificación. |
B2 |
Toma de decisiones. |
B3 |
Capacidad de análisis y síntesis. |
B5 |
Capacidad de gestión de la información. |
B6 |
Comunicación oral y escrita en la lengua nativa. |
B12 |
Trabajo en equipo. |
B13 |
Razonamiento crítico. |
B18 |
Creatividad. |
B27 |
Capacidades en reconocer la complejidad de los fenómenos sociales. |
C1 |
Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, en las lenguas oficiales de la comunidad autónoma. |
C4 |
Desarrollarse para el ejercicio de una ciudadanía abierta, culta, crítica, comprometida, democrática y solidaria, capaz de analizar la realidad, diagnosticar problemas, formular e implantar soluciones basadas en el conocimiento y orientadas al bien común. |
C8 |
Valorar la importancia que tiene la investigación, la innovación y el desarrollo tecnológico en el avance socioeconómico y cultural de la sociedad. |
Resultados de aprendizaxe |
Resultados de aprendizaxe |
Competencias / Resultados do título |
Comprender o enfoque sociolóxico na investigación de mercados e desenrolar a capacidade de deseñar un proxecto de investigación de mercados |
A15 A16 A26
|
B1 B2 B3 B5 B6 B12 B18 B27
|
C1 C4 C8
|
Analizar a construción do consumo en tanto que obxecto de estudo sociolóxico e comprender, dende o punto de vista histórico, as orixes da sociedade de consumo
|
A1 A8 A24 A35
|
B6 B13 B27
|
C4
|
Estudar as principais correntes teóricas, dende o campo da socioloxía, ao estudo do consumo, desenrolando a análise crítica do consumo en tanto que fenómeno social.
|
A1 A8 A24 A35
|
B3 B6 B13 B27
|
C1 C4
|
Adquirir habilidades para o deseño e execución dun traballo de investigación en grupo, e as súas diferentes fases: familiarizarse coa procura e traballo bibliográfico, e a delimitación das técnicas cualitativas e cuantitavias |
A15 A16 A24 A26
|
B1 B2 B3 B5 B6 B12 B18 B27
|
C1 C4 C8
|
Contidos |
Temas |
Subtemas |
Tema 1 – Pensar socioloxicamente o consumo |
- O consumo como fenómeno social omnipresente
- Entre a necesidade e o desexo: o consumo instrumental ou simbólico
- Dime o que consumes e direiche quen es
- A relación entre traballo e consumo |
Tema 2 – A construción da sociedade de consumo
|
- O desenvolvemento da sociedade de consumo de masas
- Do fordismo ao posfordismo
- O poder das marcas e Naomi Klein
- A particularidade do caso español |
Tema 3 – Transformacións contemporáneas do consumo
|
- Estilos de vida, consumo distintivo e desigualdades sociais
- Dixitalización e economía de plataformas
- Axentes de consumo e Redes Sociais
- Consumo en cuestión: economías colaborativas e consumo responsable |
Tema 4 – Aproximacións sociolóxicas ao consumo
|
- Veblen e a teoría da clase de lecer
- A distinción social de Bourdieu
- O consumo e a construción de identidades sociais
- Sociedade posmoderna e consumo
- Consumismo e modernidade líquida de Bauman |
Tema 5 – Investigación de mercados: métodos e técnicas para estudar o consumo
|
- Socioloxía e investigación de mercados
- Deseño e proceso de investigación social aplicada ao consumo
- Métodos e técnicas cualitativas aplicadas á investigación de mercados |
Planificación |
Metodoloxías / probas |
Competencias / Resultados |
Horas lectivas (presenciais e virtuais) |
Horas traballo autónomo |
Horas totais |
Sesión maxistral |
A1 A8 A35 B13 B27 C1 C4 |
20 |
20 |
40 |
Traballos tutelados |
A15 A16 A24 A26 B1 B2 B3 B5 B6 B12 B18 C1 C8 |
24 |
42 |
66 |
Presentación oral |
A24 B3 B6 B12 B18 C1 |
1 |
10 |
11 |
Discusión dirixida |
A24 B3 B13 B27 |
7 |
7 |
14 |
Proba obxectiva |
A8 A24 A35 B1 B3 B5 B6 B13 B27 C1 |
2 |
15 |
17 |
|
Atención personalizada |
|
2 |
0 |
2 |
|
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado |
Metodoloxías |
Metodoloxías |
Descrición |
Sesión maxistral |
Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución dalgunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe.
Motivarase e valorarase a participación dos/as alumnos/as, mediante preguntas ou/e debates
|
Traballos tutelados |
Realización dun traballo en grupo de carácter empírico relacionado coa temática da materia, que consistirá no deseño dun proxecto de investigación de mercados.
Formaranse grupos de traballo dun máximo de 4 persoas, a proposta dos/as alumnos/as.
Nas sesións interactivas, os/as profesores/as explicarán a estrutura do traballo, fases e resolverán dúbidas. Esta información tamén estará dispoñible no Moodle da materia.
O traballo final, será entregado a través de Moodle, nas datas marcadas polos/as profesores/as.
Non se corrixirá ningún proxecto entregado fora de prazo. E corrixiranse unha vez polos/as profesores/as, e dicir non haberá segunda corrección.
|
Presentación oral |
O proxecto de investigación, deberase expor oralmente por todas as persoas que forman parte do grupo de traballo |
Discusión dirixida |
As sesións teóricas de cada tema complementaranse coa lectura dun texto (artigo ou capítulo de libro) ou coa visualización de contidos audiovisuais por parte do alumnado para favorecer a discusión e o debate dirixido sobre o tema a tratar. Deste xeito, foméntase a participación oral do alumnado, axudándolle a saber ordenar e sintetizar as súas ideas nun clima de respecto mutuo polas opinións e argumentos do resto do grupo. |
Proba obxectiva |
Exame, correspondente ás convocatorias oficiais sobre a totalidade do temario. |
Atención personalizada |
Metodoloxías
|
Traballos tutelados |
|
Descrición |
A atención personalizada será de carácter individual (ou grupal) para solucionar dúbidas e/ou problemas que xurdan durante as clases, a realización das prácticas ou a elaboración do traballo grupal.
A atención farase durante a celebración das sesións ou no horario de titorías, a través das distintas canles de comunicación: Correo electrónico, Teams. |
|
Avaliación |
Metodoloxías
|
Competencias / Resultados |
Descrición
|
Cualificación
|
Traballos tutelados |
A15 A16 A24 A26 B1 B2 B3 B5 B6 B12 B18 C1 C8 |
Traballo grupal de carácter práctico relacionado coa materia. |
50 |
Proba obxectiva |
A8 A24 A35 B1 B3 B5 B6 B13 B27 C1 |
Exame correspondente ás convocatorias oficiais coa totalidade do temario.
|
40 |
Presentación oral |
A24 B3 B6 B12 B18 C1 |
A presentación oral do traballo tutelado |
10 |
|
Observacións avaliación |
Todas as actividades, tarefas e traballos a realizar ao longo do cuadrimestre contabilizan para a nota final. As prácticas do obradoiro e o traballo tutelado realizaranse ao longo do cuadrimestre e a proba obxectiva (exame) na data oficial de primeira convocatoria. Tanto as prácticas como o traballo de investigación tutelado serán entregados nas datas marcadas polos/as profesores/as, non se corrixirá ningunha práctica fóra de prazo. O traballo tutelado só corrixirase unha vez tras a data de entrega (non haberá segunda corrección), o/a alumno/a xa conta coa guia e titorización dos/as profesores/as durante as sesións prácticas. Para aprobar a materia é necesario aprobar tanto os traballos tutelados e prácticas (60%) como o exame (40%). A nota mínima para superar cada unha das partes é un 5 (aprobado) Gardarase a nota da parte superada para a segunda oportunidade. Os materiais utilizados nas sesións: presentacións, audiovisuais, lecturas e prácticas tamén serán postos a disposición do/a alumno/a en formato dixital a través da plataforma Moodle. Os traballos e prácticas entregaranse en formato dixital a través da plataforma Moodle, sen necesidade de imprimilos. Tanto nos contidos como no sistema de avaliación atenderanse ás recomendacións de axustes razoables propostas pola Unidade de Atención á Diversidade (ADI) no caso do alumnado con diversidade funcional ou NEAE, proporcionadas pola Coordinación do PAT do centro. Aqueles/as alumnos/as con dispensa ou recoñecemento de dedicación a tempo parcial deberán contactar coa profesora responsable da materia ao comezo de curso. Poderase manter o sistema de avaliación continua, con pequenos cambios: o Traballo tutelado será de carácter individual e non precisará de exposición na aula; e as actividades ou prácticas a realizar polo alumnado na aula, serán substituídas por outras ou adaptadas para a súa realización de maneira non presencial.
|
Fontes de información |
Bibliografía básica
|
Moreno, J.A. ((1982)). "El papel del consumo en el sistema económico", El consumo en la sociedad española. Documentación Social, nº 48, julio septiembre 1982. (pp.7-27)
Alonso, L. E. y Fernández Rodríguez, C. J. ((2023)). Consumo, trabajo y digitalización: una exploración sociológica de la economía de las plataformas. Revista Española de Sociología, Vol. 32, Nº. 3
Borras Catal:l, V. ((1998)). El consumo, un análisis sociológico, (pp.18-90 y 199-227). Barcelona: Cedecs Editorial.
Bocock, R. ((1995)). El consumo, (pp.54-112). Madrid: Talasa.
Alonso, L. E. et al ((2020)). Estudios sociales sobre el consumo. Madrid: Centro de Investigaciones Sociológicas
Alonso, L.E. y Conde, F. ((1994)). Historia del consumo en España: una aproximación a sus orígenes y primer desarrollo, (pp.13-62). Madrid: Debate.
Merino, M.J. et al. ((2010) ). Introducción a la investigación de mercados. (Capítulo 2: “Investigación Exploratoria” pp.43-76 e Capítulo 3 “Investigación descriptiva”, pp.77-106) . Madrid: Esic editorial
Klein, N. ((2001)). No Logo. El poder de las marcas (pp. 30-91 y 505-512). Barcelona: Paidós
Veblen, T. ((1974)). Teoría de la clase ociosa, (pp. 1 1-159). México: FCE, 1899.
Bauman, Z. ((2007)). Vida de consumo, (pp.77-1 14). Madrid: Fondo de Cultura Económica. |
Alonso, L.E. (2005): La era del consumo, Madrid: Siglo XXI. Alonso, L.E. (2004): “Las políticas del consumo: transformaciones en el proceso de trabajo y fragmentación de los estilos de vida”, Revista Española de Sociología, 4: 7-50. Alonso, L.E. y Conde, F. (1994): Historia del consumo en España: una aproximación a sus orígenes y primer desarrollo, Madrid: Debate. Baudrillard, J. (1974): La sociedad de consumo. Sus mitos, sus estructuras, Barcelona: Plaza y Janés. Bauman, Z. (2007): Vida de consumo, Madrid: Fondo de Cultura Económica. Bauman, Z. (2005): Amor Liquido. Acerca de la fragilidad de los vínculos humanos. Fondo de Cultura Ecomómica . (Buenos Aires-México-Madrid) 2005 Bocock, R. (1995): El consumo, Madrid: Talasa Borràs Català, V. (1998): El consumo, un análisis sociológico, Barcelona: Cedecs Editorial. Brändle Señán, G. (2007): Consumo y cambio social en España: evolución en el equipamiento doméstico (1983-2005). REIS, n. 120 Bourdieu, P. (1988): La Distinción, Madrid, Taurus. Bree, J. (1995): Los niños, el consumo y el márketing, Barcelona: Paidós. Durning, A. T. (1994): ¿Cuánto es bastante. La sociedad de consumo y el futuro de la tierra?, Barcelona: Apóstrofe Divulgación. Fernández Nogales, A. (2002): Investigación y técnicas de mercado, Madrid: ESIC. Gutiérrez Brito, J. (2008): Dinámica del grupo de discusión. Cuaderno Metodologico. CIS. Madrid. Heath, J.; Potter, A. (2005): Rebelarse vende. El negocio de la contracultura. Taurus: Madrid. Klein, N. (2001): No logo. El poder de las marcas. Barcelona: Editorial Paidós. Kotler, P. y Armstrong, G. (2008): Principios de marketing (12ª ed.), Madrid: Pearson / Prentice-Hall. Kotler, P. (1995): Dirección de marketing, Madrid. Prentice-Hall. Lipovetsky, G. (2007): La felicidad paradójica: ensayo sobre la sociedad de hiperconsumo, Barcelona: Anagrama Política y Sociedad, nº16, mayo-agosto 1994. Número especial de la revista dedicado a la sociología del consumo. Política y Sociedad, nº39, enero-abril 2002. Número especial de la revista dedicado a la sociología del consumo. Ritzer, G. (2000): El encanto de un mundo desencantado: revolución en los medios de consumo. Barcelona: Ariel. Sarabia Sánchez, F.J. (coord.) (1999): Metodología para la investigación en marketing y dirección de empresas, Madrid: Ediciones Pirámide. Sastre, C. (2010): McMundo. Un viaje por la sociedad de consumo. Barcelona: Los libros del Lince. Schor, J. B. (2006): Nacidos para comprar. Los nuevos consumidores infantiles, Barcelona: Paidós. Valles, M. (1997): Técnicas cualitativas de investigación social. Reflexión metodológica y práctica profesional, Madrid: Síntesis. Valles Martínez, M. (2002): Entrevistas cualitativas. Cuadernos Metodológicos. CIS. Madrid. Veblen, T. (1974): Teoría de la clase ociosa, México: FCE, 1899. |
Bibliografía complementaria
|
Alonso, L.E. ((2004)). “Las políticas del consumo: transformaciones en el proceso de trabajo y fragmentación de los estilos de vida”,. Revista Española de Sociología, 4: 7-50.
Bauman, Z. ((2005)). Amor Liquido. Acerca de la fragilidad de los vínculos humanos. Fondo de Cultura Ecomómica: Buenos Aires-México-Madrid
Brändle Señán, G. ((2007)). Consumo y cambio social en España: evolución en el equipamiento doméstico (1983-2005).. REIS, n. 120
Gutiérrez Brito, J. ((2008)). Dinámica del grupo de discusión. Cuaderno Metodologico. CIS. Madrid
Bocock, R. ((1995)). El consumo. Madrid: Talasa
Borràs Català, V. ((1998)). El consumo, un análisis sociológico. Barcelona: Cedecs Editorial
Alonso, L.E. y Conde, F. ((1994)). Historia del consumo en España: una aproximación a sus orígenes y primer desarrollo. Madrid: Debate
Fernández Nogales, A. ((2002)). Investigación y técnicas de mercado. Madrid: ESIC
Bourdieu, P. ((1988)). La Distinción. Madrid, Taurus
Alonso, L.E ((2005) ). La era del consumo. Madrid: Siglo XXI
Lipovetsky, G. ((2007)). La felicidad paradójica: ensayo sobre la sociedad de hiperconsumo,. Barcelona: Anagrama
Baudrillard, J. ((1974)). La sociedad de consumo. Sus mitos, sus estructuras. Barcelona: Plaza y Janés
Bree, J. ((1995)). Los niños, el consumo y el márketing. Barcelona: Paidós
Sarabia Sánchez, F.J. (coord.) ((1999)). Metodología para la investigación en marketing y dirección de empresas,. Madrid: Ediciones Pirámide
Schor, J. B. ((2006)). Nacidos para comprar. Los nuevos consumidores infantiles,. Barcelona: Paidós
Klein, N. ((2001)). No Logo. El poder de las marcas. Barcelona: Paidós Contextos
VV.AA. ((1994)). Política y Sociedad, nº16, mayo-agosto 1994. Número especial de la revista dedicado a la sociología del consumo..
VV.AA. ((2002)). Política y Sociedad, nº39, enero-abril 2002. Número especial de la revista dedicado a la sociología del consumo..
Valles, M. ((1997)). Técnicas cualitativas de investigación social. Reflexión metodológica y práctica profesional. Madrid: Síntesis
Veblen, T. ((1974)). Teoría de la clase ociosa. México: FCE
Bauman, Z. ((2007)). Vida de consumo. Madrid: Fondo de Cultura Económica.
Durning, A. T. ((1994)). ¿Cuánto es bastante. La sociedad de consumo y el futuro de la tierra?,. Barcelona: Apóstrofe Divulgación |
|
Recomendacións |
Materias que se recomenda ter cursado previamente |
Métodos e técnicas de Investigación social/615G01105 | Metodoloxía da investigación por enquisas/615G01303 |
|
Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
|
Materias que continúan o temario |
|
Observacións |
Recomendacións: 1.- A entrega dos traballos documentais que se realicen nesta materia: 1.3. De se realizar en papel: - Non se empregarán plásticos. - Realizaranse impresións a dobre cara. - Empregarase papel reciclado. - Evitarase a impresión de borradores. 2.- Débese facer un uso sostible dos recursos e a prevención de impactos negativos sobre o medio natural 3.- Débese ter en conta a importancia dos principios éticos relacionados cos valores da sostenibilidade nos comportamentos persoais e profesionais 4.- Segundo se recolle nas distintas normativas de aplicación para a docencia universitaria deberase incorporar a perspectiva de xénero nesta materia (usarase linguaxe non sexista, utilizarase bibliografía de autores de ambos os sexos, propiciarase a intervención en clase de alumnos e alumnas...) 5.- Traballarase para identificar e modificar prexuízos e actitudes sexistas, e influirase na contorna para modificalos e fomentar valores de respecto e igualdade 6. Deberanse detectar situacións de discriminación por razón de xénero e proporanse accións e medidas para corrixilas 7. Facilitarase a plena integración do alumnado que por razón físicas, sensoriais, psíquicas ou socioculturais, experimenten dificultades a un acceso axeitado, igualitario e proveitoso á vida universitaria |
|