1. Asistencia:

A asistencia é obrigatoria. Unha asistencia por baixo do 80% suporá a consideración do alumno como non presentado. O 20% de faltas de asistencia é a porcentaxe que dá cobertura aos imponderables que podemos considerar como habituais.

2. Entregas de traballos:

Salvo causa debidamente xustificada de acordo á normativa vixente, a non entrega dun traballo na data establecida para iso, implicará a cualificación de non presentado.

Todos os traballos e debuxos realizados recolleranse nas datas sinaladas no calendario da materia que se propón o día da presentación. Todas as entregas son inaprazables e calquera cambio deberá ser acordado entre os alumnos e o profesorado.

O alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial ou de modalidades específicas de aprendizaxe e apoio á diversidade, deberá entregar os traballos no seu prazo. De resultar imposible o anterior, e previa xustificación, deberá acordar co profesorado unha nova data para a entrega ou para a realización do exercicio de control ou exame no seu caso.

Para superar a materia, en calquera das dúas oportunidades oficiais do curso é requisito imprescindible realizar todo o traballo proposto co nivel mínimo de documentación e contidos mínimos establecidos e a axeitada tutela do profesor. En caso contrario o alumno será considerado non presentado

A tutela dos traballos propostos, só será considerada efectiva se o profesor tivo constancia do rendemento dos alumnos nos traballos realizados durante o tempo presencial da materia e si devandito rendemento é concordante co traballo realizado durante o tempo non presencial.

3. Segunda oportunidade de xullo:

Os alumnos que non superen a materia na primeira oportunidade están obrigados a presentar, para poder ser avaliados na segunda oportunidade, todos os traballos e/ou debuxos que non entreguen na primeira oportunidade.

Ademais, en determinadas ocasións, os profesores poderán esixir a realización de novos traballos. Estes traballos entregaranse o día do exame da segunda oportunidade.

Os alumnos que se presenten unicamente na segunda oportunidade de xullo estarán especialmente obrigados á realización de todo o traballo solicitado durante o curso e en especial ao cumprimento do referente á tutela dos traballos propostos.

4. Tutorías:

Dada a importancia que para esta materia ten a atención personalizada, esta realizarase sempre solicitando cita previa mediante correo electrónico, co obxectivo de optimizar a súa organización. Esta actividade académica desenvolverase polo profesorado, de forma individual ou en pequeno grupo, e poderá ser presencial ou virtual (por Teams) a elección de cada profesor/a. Isto tamén será de aplicación ao alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial.

5. Alumnos de programas de mobilidade

A docencia a alumnos de programas de mobilidade adaptarase axustando as condicións dos traballos propostos para o resto do alumnado. Para estes alumnos tamén se adaptarán as probas e exames de avaliación de ser preciso a xuízo do profesor/a.

6. Dispensa académica de exención de asistencia:

Non se contempla dispénsaa académica de exención de asistencia por ser esta unha materia na que o taller é a metodoloxía fundamental. No entanto, o profesorado se o estima oportuno poderá eximir de asistencia ao alumnado que teña recoñecemento de dedicación a tempo parcial, con dita dispensa aínda que, en calquera caso, deberase cumprir todo o relativo á entrega de traballos e tutorías.

7. Plaxio

A detección de plaxio, así como a realización fraudulenta de probas ou actividades de avaliación, unha vez comprobada, implicará directamente a cualificación de suspenso “0” na materia na convocatoria correspondente, invalidando así calquera cualificación obtida en todas as actividades de avaliación de face á convocatoria extraordinaria.

Resultados de aprendizaxe	Competencias do título
Capacidad para aplicar los sistemas de representación gráfica. Capacidad para manejar los aspectos cuantitativos y selectivos de la escala. Capacidad para establecer la relación entre el plano y la profundidad. Capacidad para analizar formas complejas. Capacidad para representar las formas utilizando sistemas de PERSPECTIVA. Capacidad para estudiar las PROPORCIONES. Capacidad para aplicar RECURSOS GRAFICOS utilizando diferentes técnicas.	A1	B2 B3 B4 B5 B6 B7 B12	C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8
Capacidad para concebir y representar la figura, el color, la textura, la luminosidad y dominar la proporción de los objetos. Conocimiento y comprensión de las técnicas de dibujo, incluidas las informáticas todas ellas fundamentales para el planteamiento correcto de la habilidad proyectual, antesala de la representación del proyecto. Estudio pormenorizado de los estadíos o niveles de aprendizaje gráfico, desde la etapa inicial perceptiva hasta la etapa final de la representación creativa.	A2	B2 B3 B4 B5 B6 B7 B12	C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8
Conocimiento y comprensión de los sistemas de representación espacial y su relación con los procedimientos de ideación gráfica y de expresión visual de las distintas fases del diseño arquitectónico y urbanístico.	A3	B2 B3 B4 B5 B6 B7 B12	C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8
Conocimiento y comprensión de las leyes de la percepción visual y de la proporción, las teorías de la forma y de la imagen, las teorías estéticas del color y los procedimientos de estudio fenomenológico y analítico de las formas arquitectónicas y urbanas.	A4	B2 B3 B4 B5 B6 B7 B12	C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8
Conocimiento, comprensión y manejo de las técnicas de medición y levantamiento gráfico de edificios y de ámbitos urbanos y naturales en todas sus fases, desde el dibujo de apuntes a la representación detallada.	A6	B2 B3 B4 B5 B6 B7 B12	C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8
Aptitud para aplicar los conocimientos y capacidades relativos a Sistemas de Representación, Representación Espacial, Ideación Gráfica, Análisis de Formas y Restitución Gráfica en la elaboración, presentación y defensa ante un Tribunal Universitario de un trabajo académico original realizado individualmente y relacionado con cualquiera de la asignaturas cursadas.	A63	B2 B3 B4 B5 B6 B7 B12	C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8

Temas	Subtemas
ANÁLISE DAS FORMAS ARQUITECTÓNICAS MEDIANTE DEBUXO A MAN LEVA	A figura humana como referencia debuxo xestual Debuxo xeométrico das formas debuxo figurativo Notas a man alzada. Apuntes e debuxos do natural. Uso e manexo de diferentes técnicas e formatos. Leis da percepción visual e da proporción. Teorías da forma e da imaxe. Análise e descrición de formas e espazos arquitectónicos a partir de exemplos significativos da arquitectura actual ou histórica. Procedemento de estudo, análise e representación de formas arquitectónicas e urbanas. A cor na nota gráfica. Debuxo de croquis a man alzada.
REPRESENTACIÓN CREATIVA E IDEACIÓN GRÁFICA	A representación creativa e o debuxo da ideación gráfica (debuxo de ideas) como fin da aprendizaxe gráfica. Exposición da idea sobre o soporte. Composición dos traballos.

Metodoloxías / probas	Competencias	Horas presenciais	Horas non presenciais / traballo autónomo	Horas totais
Traballos tutelados	A1 A2 A3 A4 A6 A63 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B12 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8	14	45	59
Obradoiro	A1 A2 A3 A4 A6 A63 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B12 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8	30	45	75
Sesión maxistral	A1 A2 A3 A4 A6 A63 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B12 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8	15	0	15

Atención personalizada		1	0	1

*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías	Descrición
Traballos tutelados	Nesta metodoloxía exporanse un ou máis traballos que os alumnos deberán desenvolver no tempo non presencial (45 horas) destinado ao mesmo. Esta metodoloxía está referida prioritariamente á aprendizaxe do “como facer as cousas” e está enfocada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor. O tempo presencial correspondentes a esta metodoloxía (14 horas) dedicaranse á formulación do/trabálloos/s, incidindo naqueles aspectos teóricos que se consideren relevantes, e a unha serie de sesións para o seguimento colectivo e/ou personalizado de todo o traballo proposto.
Obradoiro	Neste taller englóbanse tanto o traballo realizado nas clases prácticas presenciais (30 horas) como todo o traballo proposto polo profesorado e que o alumno debe desenvolver no tempo previsto (45 horas) para esta metodoloxía sempre co apoio e supervisión do profesorado. Como no caso dos traballos tutelados esta metodoloxía está referida prioritariamente á aprendizaxe do “como facer as cousas” e está enfocada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor. O tempo total previsto debe dar lugar a un volume de traballo gráfico determinado previamente polo profesor, que o alumno debe realizar obrigatoriamente. Dentro do taller establécense os seguintes traballos específicos que terán a súa avaliación independente cun peso específico dentro da avaliación final: 1) Debuxos presenciais 2) Debuxos non presenciais 3) Debuxos de control final (Exame final)
Sesión maxistral	Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e outros recursos, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe. Os contidos teóricos da materia iranse expondo de maneira non lineal, na secuencia que o profesor estime mais oportuna para obter os resultados previstos e en función da heteroxeneidade do grupo.

Metodoloxías	Competencias	Descrición	Cualificación
Traballos tutelados	A1 A2 A3 A4 A6 A63 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B12 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8	A asistencia ás horas presenciais desta metodoloxía é obrigatoria. Fíxase unha presencialidad mínima do 80%, porcentaxe que dá cobertura aos imponderables que podemos considerar como habituais, no entanto é obrigatoria a presentación do 100% dos traballos propostos. En virtude das medidas de adaptación estipuladas nas Instrucións do 1 de xullo de 2021 da Secretaria Xeral de Universidades, para a cualificación final dos TRABALLOS TUTELADOS utilízase un sistema de avaliación continua. A nota obtida polo alumno nos traballos tutelados que se expoñan suporá un 15% da nota final da materia.	15
Obradoiro	A1 A2 A3 A4 A6 A63 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B12 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8	A asistencia ás clases prácticas é obrigatoria. Fíxase unha presencialidad mínima do 80%, porcentaxe que dá cobertura aos imponderables que podemos considerar como habituais, no entanto é obrigatoria a presentación do 100% dos traballos propostos. 1) Debuxos presenciais 2) Debuxos non presenciais 3) Debuxos de control final (Exame final) Os debuxos de control final suporán un 50% da nota final da materia. Unha nota inferior ao 5 neste control final implicará a non superación da materia. A avaliación do control final realizarase de maneira conxunta e consensuada entre todos os profesores encargados da docencia interactiva. Os debuxos presenciais e non presenciais suporán un 35% da nota final da materia En virtude das medidas de adaptación estipuladas nas Instrucións do 1 de xullo de 2021 da Secretaria Xeral de Universidades, para a cualificación final do TALLER utilízase un sistema de avaliación continua.	85
Sesión maxistral	A1 A2 A3 A4 A6 A63 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B12 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 C8	A asistencia ás clases teóricas é obrigatoria. Fíxase unha presencialidad mínima do 80%, porcentaxe que dá cobertura aos imponderables que podemos considerar como habituais. Unha presencialidad inferior suporá a consideración do alumno como non presentado.	0

Observacións avaliación
1. Asistencia: A asistencia é obrigatoria. Unha asistencia por baixo do 80% suporá a consideración do alumno como non presentado. O 20% de faltas de asistencia é a porcentaxe que dá cobertura aos imponderables que podemos considerar como habituais. 2. Entregas de traballos: Salvo causa debidamente xustificada de acordo á normativa vixente, a non entrega dun traballo na data establecida para iso, implicará a cualificación de non presentado. Todos os traballos e debuxos realizados recolleranse nas datas sinaladas no calendario da materia que se propón o día da presentación. Todas as entregas son inaprazables e calquera cambio deberá ser acordado entre os alumnos e o profesorado. O alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial ou de modalidades específicas de aprendizaxe e apoio á diversidade, deberá entregar os traballos no seu prazo. De resultar imposible o anterior, e previa xustificación, deberá acordar co profesorado unha nova data para a entrega ou para a realización do exercicio de control ou exame no seu caso. Para superar a materia, en calquera das dúas oportunidades oficiais do curso é requisito imprescindible realizar todo o traballo proposto co nivel mínimo de documentación e contidos mínimos establecidos e a axeitada tutela do profesor. En caso contrario o alumno será considerado non presentado A tutela dos traballos propostos, só será considerada efectiva se o profesor tivo constancia do rendemento dos alumnos nos traballos realizados durante o tempo presencial da materia e si devandito rendemento é concordante co traballo realizado durante o tempo non presencial. 3. Segunda oportunidade de xullo: Os alumnos que non superen a materia na primeira oportunidade están obrigados a presentar, para poder ser avaliados na segunda oportunidade, todos os traballos e/ou debuxos que non entreguen na primeira oportunidade. Ademais, en determinadas ocasións, os profesores poderán esixir a realización de novos traballos. Estes traballos entregaranse o día do exame da segunda oportunidade. Os alumnos que se presenten unicamente na segunda oportunidade de xullo estarán especialmente obrigados á realización de todo o traballo solicitado durante o curso e en especial ao cumprimento do referente á tutela dos traballos propostos. 4. Tutorías: Dada a importancia que para esta materia ten a atención personalizada, esta realizarase sempre solicitando cita previa mediante correo electrónico, co obxectivo de optimizar a súa organización. Esta actividade académica desenvolverase polo profesorado, de forma individual ou en pequeno grupo, e poderá ser presencial ou virtual (por Teams) a elección de cada profesor/a. Isto tamén será de aplicación ao alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial. 5. Alumnos de programas de mobilidade A docencia a alumnos de programas de mobilidade adaptarase axustando as condicións dos traballos propostos para o resto do alumnado. Para estes alumnos tamén se adaptarán as probas e exames de avaliación de ser preciso a xuízo do profesor/a. 6. Dispensa académica de exención de asistencia: Non se contempla dispénsaa académica de exención de asistencia por ser esta unha materia na que o taller é a metodoloxía fundamental. No entanto, o profesorado se o estima oportuno poderá eximir de asistencia ao alumnado que teña recoñecemento de dedicación a tempo parcial, con dita dispensa aínda que, en calquera caso, deberase cumprir todo o relativo á entrega de traballos e tutorías. 7. Plaxio A detección de plaxio, así como a realización fraudulenta de probas ou actividades de avaliación, unha vez comprobada, implicará directamente a cualificación de suspenso “0” na materia na convocatoria correspondente, invalidando así calquera cualificación obtida en todas as actividades de avaliación de face á convocatoria extraordinaria.

Bibliografía básica	Moneo, R. y Cortés, J. (1982). COMENTARIO SOBRE 20 ARQUITECTOS DEL SIGLO XX. Barcelona. Ed. U. Politecnica Cataluña Uddin, M.S. (2000). DIBUJO AXONOMÉTRICO. México. Ed. McGraw Hill Knoll, W. y Hechinger, M. (1982). MAQUETAS DE ARQUITECTURA: TECNICAS Y CONSTRUCCIÓN.. México. Ed. G.G. México De Grandis, Luigina (1985). TEORIA Y USO DEL COLOR. Madrid, Ed. Cátedra Martin, Judy (1994). APRENDER A ABOCETAR. Barcelona, Ed. Blume Jacoby, Helmut (1965). ARCHITECTURAL DRAWINGS. Stuttgart: Gerd Hatje Ching, Frank (2015). ARCHITECTURAL GRAPHICS. New Yersey: John Wiley & Sons Ching, Frank (2010). DESIGN DRAWING. New Jersey: John Wiley & Sons Mills, Criss B. (2000). DESIGNING WITH MODELS . Nueva York. Ed. John Wiley &amp; Sons Redondo, E. y Delgado, M. (). DIBUJO A MANO ALZADA PARA ARQUITECTOS.. Barcelona. Ed. Parramón Uddin, M.S. (2000). DIBUJO DE COMPOSICIÓN. México. Ed. McGraw Hill Ching, Francis (1999). DIBUJO Y PROYECTO. México. Ed. G.G. México Ching, Frank (1989). DRAWING A CREATIVE PROCESS. New York: Van Nostrand Reinhold Cooper, Douglas (1992). DRAWING AND PERCEIVING. Nueva York. Ed. Van Nostrand Reinhold Jacoby, Helmut (compilado por:) (1974-1981). EL DIBUJO DE LOS ARQUITECTOS. Barcelona: Gustavo Gili Fraser, Iain (1994). ENVISIONING ARCHITECTURE: AN ANALYSIS OF DRAWING. New York: John Wiley & Sons Richards, James (2013). FREEHAND DRAWING & DISCOVERY. Hoboken: John Wiley & Sons Gosling, David (1996). GORDON CULLEN: VISIONS OF URBAN DESIGN. London: Academy editions Ching Frank (2012). INTERIOR DESIGN ILLUSTRATED. New Jersey: John Wiley & Sons Porter y Goodman (1983-84-85). MANUAL DE TÉCNICAS GRÁFICAS PARA ARQUITECTOS. VOL 1,2,3 Y 4. Barcelona. Ed. G.G. D´Amelio, Joseph (1964). PERSPECTIVE DRAWING HANDBOOK. New York: León Amiel Hanks, Kurt (2006). RAPID VIZ: A NEW METHOD FOR VISUALIZATION OF IDEAS. Boston: Thomson Course Technology PTR Campanario, G. (2012). THE ART OF URBAN SKETCHING. Massachusetts, Ed. Quarry Books Nikolaides, Kimon (). THE NATURAL WAY TO DRAW. Boston, Ed. Houghton Mifflin Cullen, Gordon (1964). TOWNSCAPE. London: The Architectural Press Edwards, Brian W. (1994). UNDERSTANDING ARCHITECTURE THROUGH DRAWING. London: E & FN Spon

Bibliografía complementaria

Observacións
Sería recomendable para el alumno que accede a esta asignatura que previamente, en la ESO, hubiese cursado asignaturas de representación gráfica y dibujo a mano alzada.