Datos Identificativos 2023/24
Asignatura (*) Instalacións 2 Código 630G02039
Titulación
Grao en Estudos de Arquitectura
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
Cuarto Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Galego
Inglés
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Construcións e Estruturas Arquitectónicas, Civís e Aeronáuticas
Coordinación
Dios Vieitez, Maria Jesus
Correo electrónico
maria.jesus.dios@udc.es
Profesorado
Dios Vieitez, Maria Jesus
Santos VÁzquez, Angeles
Correo electrónico
maria.jesus.dios@udc.es
angeles.santos@udc.es
Web http://www.udc.es/etsa
Descrición xeral Os obxectivos da materia son coñecer e describir, formal e funcionalmente, as instalacións como compoñentes do sistema global que é o edificio e a súa relación coas redes urbanas. Ademais, preténdese que o alumnado comprenda os principios técnicos e os esquemas funcionais nos que se basean as instalacións, de xeito que se acade a capacidade do alumno para analizar de forma crítica as necesidades e requisitos das instalacións; descrición dos compoñentes das instalacións así como da normativa técnica asociada.

Competencias do título
Código Competencias do título
A16 Capacidade para concibir, calcular, deseñar, integrar en edificios e conxuntos urbanos e executar instalacións de subministración, tratamento e evacuación de augas, de calefacción e de climatización. (T)
A17 Aptitude para aplicar as normas técnicas e construtivas.
A20 Aptitude para valorar as obras.
A22 Capacidade para proxectar instalacións edificatorias e urbanas de transformación e subministración eléctricas, de comunicación audiovisual, de acondicionamento acústico e de iluminación artificial.
A23 Capacidade para conservar instalacións.
A26 Coñecemento axeitado das características físicas e químicas, os procedementos de produción, a patoloxía e o uso dos materiais de construción.
A29 Coñecemento dos procedementos administrativos e de xestión e tramitación profesional.
A31 Coñecemento dos métodos de medición, valoración e peritaxe.
A63 Elaboración, presentación e defensa ante un Tribunal Universitario dun traballo académico orixinal realizado individualmente relacionado con calquera das disciplinas cursadas.
B1 Que os estudantes demostrasen posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e adoita atoparse a un nivel que, se ben se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo
B2 Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dun xeito profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo
B3 Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética
B4 Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado coma non especializado
B5 Que os estudantes desenvolvesen aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía
B10 Coñecer os problemas físicos, as distintas tecnoloxías e a función dos edificios de xeito que se dote a estes de condicións internas de comodidade e protección dos factores climáticos, no marco do desenvolvemento sostible
B12 Comprender as relacións entre as persoas e os edificios e entre estes e o seu entorno, así como a necesidade de relacionar os edificios e os espazos situados entre eles en función das necesidades e da escala humana
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para o aprendizaxe ao longo da súa vida
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia do aprendizaxe ao longo da vida
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
A16 Capacidade para concibir, calcular, deseñar, integrar en edificios e conxuntos urbanos e executar instalacións de subministración, tratamento e evacuación de augas, de calefacción e de climatización. (T) A16 A16
A17 Aptitude para aplicar as normas técnicas e construtivas. A17
A20 Aptitude para valorar as obras. A20
A22 Capacidade para proxectar instalacións edificatorias e urbanas de transformación e subministración eléctricas, de comunicación audiovisual, de acondicionamento acústico e de iluminación artificial. A22
A23 Capacidade para conservar instalacións. A23
A26 Coñecemento axeitado das características físicas e químicas, os procedementos de produción, a patoloxía e o uso dos materiais de construción. A26
A29 Coñecemento dos procedementos administrativos e de xestión e tramitación profesional. A29
A31 Coñecemento dos métodos de medición, valoración e peritaxe. A31
A63 Elaboración, presentación e defensa ante un Tribunal Universitario dun traballo académico orixinal realizado individualmente relacionado con calquera das disciplinas cursadas. A63
B1 Que os estudantes demostrasen posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e adoita atoparse a un nivel que, se ben se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo B1
B2 Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dun xeito profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo B2
B3 Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética B3
B4 Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado coma non especializado B4
B5 Que os estudantes desenvolvesen aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía B5
B10 Coñecer os problemas físicos, as distintas tecnoloxías e a función dos edificios de xeito que se dote a estes de condicións internas de comodidade e protección dos factores climáticos, no marco do desenvolvemento sostible B10
B12 Comprender as relacións entre as persoas e os edificios e entre estes e o seu entorno, así como a necesidade de relacionar os edificios e os espazos situados entre eles en función das necesidades e da escala humana B12
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma C1
3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para o aprendizaxe ao longo da súa vida C3
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común C4
C5 Entender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras C5
C6 Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse C6
C7 Asumir como profesional e cidadán a importancia do aprendizaxe ao longo da vida C7
C8 Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultura da sociedade C8

Contidos
Temas Subtemas
.- Instalacións en Arquitectura.
.- Integración de instalacións hidráulicas, de climatización, de climatización eléctrica, de iluminación, de comunicación e de seguridade.
.-Instalacións de aire acondicionado Ventilación, calefacción, refrixeración
.-Transporte e instalacións especiais
.-Instalacións de protección
.-Acondicionamento acústico
.- Las instalaciones en la Arquitectura.
.- Integración de las instalaciones hidráulicas, de climatización, de acondicionamiento electrico , luminoso, de comunicación y seguridad.
.-Instalaciones de acondicionamiento de aire.Ventilación, calefacción, refrigeración
.-Instalaciones de transporte y especiales
.-Instalaciones de protección
.-Acondicionamiento acústico

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Traballos tutelados A16 A17 A20 A22 A23 A26 A29 A31 A63 B1 B2 B3 B4 B5 B10 B12 C1 C3 C4 C5 C6 C7 C8 14 30 44
Proba obxectiva A16 A17 A20 A22 A23 A26 A29 A31 A63 B1 B2 B3 B4 B5 B10 B12 C1 C3 2 43 45
Obradoiro A16 A17 A20 A22 A23 A26 A29 A31 A63 B1 B2 B3 B4 B5 B10 B12 C1 C3 C4 C5 C6 C7 C8 15 15 30
Sesión maxistral A16 A17 A20 A22 A23 A29 A31 A63 B1 B3 B4 B5 B10 B12 C1 C3 C4 C5 C6 C7 C8 30 0 30
 
Atención personalizada 1 0 1
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Traballos tutelados Realizarase un traballo relacionado coas temáticas do programa.O obxectivo é que o alumno defina as instalacións que se estudan nun proxecto de arquitectura.Estes traballos ou prácticas concíbense como unha extensión natural das clases teóricas.Os traballos contémplanse dende unha dobre perspectiva: como unha oportunidade para ampliar e profundizar os conceptos teóricos adquiridos e como un exercicio de aplicación deses conceptos que se cursan nun proxecto de arquitectura. as prácticas deberán realizarse ao final do curso.cuadrimestre.As prácticas realizaranse individualmente ou en pequenos grupos.
A asistencia ás clases prácticas é obrigatoria. Os traballos tutelados desenvolverán o mesmo proxecto que se desenvolve nas Instalacións 2 dentro do Workshop 8 (1,5 ECTS de prácticas fóra do Workshop e 1,5 ECTS dentro do Workshop 8).
Proba obxectiva Utilizarase o método de avaliación continua tendo en conta:

-Asistencia ás clases presenciais tendo en conta a actitude participativa e activa do alumno/a nelas.
- Elaboración e presentación de prácticas
- exame da materia
Ao final do cuadrimestre, na data sinalada polo Departamento de Estudos, realizarase o exame da materia (proba obxectiva).

Obradoiro Os traballos tutelados desenvolverán o mesmo proxecto que se desenvolve nas Instalacións 2 dentro do Workshop 8 (1,5 ECTS de prácticas fóra do Workshop e 1,5 ECTS dentro do Workshop 8).
Sesión maxistral
As sesións maxistrais consisten na exposición por parte do profesor de diferentes temas da materia. Nelas, o alumnado poderá interactuar co profesor plantexando dúbidas ou dúbidas.O profesor, no seu caso, poderá elaborar material didáctico que constituirá unha guía de axuda ao estudo da materia, non exclusiva da bibliografía e que non supoña o contido mínimo da materia.
A asistencia ás clases teóricas é obrigatoria

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Obradoiro
Descrición
Atenderanse as consultas realizadas polo alumno sobre a teoría ou a práctica

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Sesión maxistral A16 A17 A20 A22 A23 A29 A31 A63 B1 B3 B4 B5 B10 B12 C1 C3 C4 C5 C6 C7 C8 A asistencia ás clases expositivas teóricas e prácticas é imprescindible e un requisito previo para a cualificación do exame e das prácticas (mínimo 80%) 0
Traballos tutelados A16 A17 A20 A22 A23 A26 A29 A31 A63 B1 B2 B3 B4 B5 B10 B12 C1 C3 C4 C5 C6 C7 C8 a nota final positiva esixe a asistencia continuada (mínimo 80%) e ter aprobadas tanto a parte teórica (mínimo 5 puntos) como a práctica (mínimo 5 puntos) da materia.A nota final da materia estará composta polo exame final (60%) e a nota final das prácticas (40%).En relación coas prácticas, terase en conta a precisión, a sensibilidade, a claridade, a adecuación, a claridade, a adecuación, a avaliación, a rigorosidade, a claridade, a claridade e a calidade ambiental. da resolución de problemas e da integración das instalacións no edificio.A avaliación dos traballos tutelados é fundamental para a avaliación do obradoiro, xa que a práctica realízase no mesmo proxecto (avaliación total 40%).Debido a que a aplicación informática require unha avaría, fixouse un 20%+20%, pero a avaliación é fundamental (40%) e o traballo realizado na práctica fóra do obradoiro non se pode desglosar exclusivamente na aplicación informática dentro do obradoiro. ks por iso. 20
Proba obxectiva A16 A17 A20 A22 A23 A26 A29 A31 A63 B1 B2 B3 B4 B5 B10 B12 C1 C3 Consistirá nun exame ao final do cuadrimestre relativo aos contidos teóricos e prácticos da materia. 60
Obradoiro A16 A17 A20 A22 A23 A26 A29 A31 A63 B1 B2 B3 B4 B5 B10 B12 C1 C3 C4 C5 C6 C7 C8 Os traballos tutelados desenvolverán o mesmo proxecto que se desenvolve en Instalacións 2 dentro do Taller 8 (1,5 ECTS de prácticas fóra do Taller e 1,5 ECTS dentro do Taller 8) A valoración total da práctica será do 40%, sendo necesario ter aprobada a teoría e a práctica para proceder a compoñer a nota final (60% teoría + 40% práctica)
A avaliación do traballo tutelado é fundamental para a avaliación do obradoiro, xa que a práctica realízase no mesmo proxecto (avaliación total 40%).Debido a que a aplicación informática pide un desglose, estableceuse un 20%+20%, pero a avaliación é fundamental (40%) e os traballos realizados nas prácticas fóra do obradoiro e os realizados dentro do obradoiro non poden ser avaliados por separado porque aquí non se pode desagregar exclusivamente para a aplicación informática.
20
 
Observacións avaliación
A avaliación nas sucesivas matrículas realizarase polo mesmo procedemento As condicións de avaliación son as mesmas para as oportunidades de xuño e xullo.As docencias ao alumnado dos programas de mobilidade poderán adaptarse, se o profesor o considera oportuno, ás condicións pedagóxicas e traballos especiais tutelados, así como ás probas e exames de avaliación.Aprobación parcial de teoría ou práctica, agás as cualificacións parciales do ano académico que non se aproben no mesmo curso de xullo, salvo as titulacións parciales do mesmo ano académico. cualificación ao final de cada trimestre, convocarase unha Xunta de Avaliación de Obradoiros, que analizará os resultados globais do mesmo e resolverá, no seu caso, casos concretos da súa materia "Os alumnos que non superen a materia de Proxectos en ambas as ocasións de cada convocatoria" deberán asistir ao obradoiro ao curso seguinte. Neste caso, o alumnado, ademais dos proxectos, desenvolverá os traballos das materias que non teñan superados no obradoiro do curso Aqueles alumnos que, superada a materia de Proxectos, non teñan superada ningunha das demais materias integradas no obradoiro, terán que presentar, en convocatorias consecutivas, de novo e coas correccións oportunas, os traballos propostos no obradoiro no que participaron.

De acordo co Plan de Estudios, para ser avaliados, todas as materias que integran o Obradoiro deberán cursarse simultaneamente, polo menos na 1a matrícula, o incumprimento deste requisito suporá a non presentación da materia.

Para os estudantes a tempo parcial ou exención académica, tamén se avaliará mediante a proba obxectiva e o traballo tutelado e o obradoiro.

Fontes de información
Bibliografía básica

Material docente elaborado, en su caso, por el profesor, que se dispondrá en la plataforma Moodle; este material constituye una guía de ayuda al estudio de la materia, no excluyente de la bibliografía y no supone contenido mínimo de la misma.

ARANDA USON, A., 2010. Eficiencia energética en instalaciones y equipamiento de edificios. Zaragoza: Prensas Universitarias de Zaragoza.

ARIZMENDI BARNES L.J.2004. Cálculo y normativa básica en los edificios. Pamplona:EUNSA

ASOCIACION TECNICA ESPANOLA DE CLIMATIZACION Y REFRIGERACION (MADRID), 2010. Fundamentos de climatización: para instaladores e ingenieros recién titulados. Madrid: ATECYR.

ATECYR (2006) , DTIE 2.02 Calidad del aire interior. Madrid: ATECYR

CARRIER AIR CONDITIONING COMPANY, 2008. Manual de aire acondicionado: handbook of air conditioning system design. Barcelona: Marcombo.

CEJUDO LOPEZ, J.M., 2009. Sistemas de climatización. Madrid: ATECYR.

CODIGO TECNICO DE LA EDIFICACION, HE2,HE3,HE4,HE5,HS3, HS4,HS5,HR

COLEGIO OFICIAL DE INGENIEROS DE TELECOMUNICACIÓN, 2011. Normativa de las infraestructuras comunes de telecomunicaciones (I.C.T.). Madrid: COIT.

DOCAMPO REY P. y GARCIA CASAL W., 2006. Guía Práctica de energía solar. Santiago: Ediciones CAT-COAG

Documentación Técnica de ventilación de ALDER VENTICONTROL

Documentación Técnica de ventilación de SOLER & PALAU

DURÁN MONTEJANO, S., 2008. Cálculos de instalaciones de fontanería, gas y calefacción. Madrid: Tornapunta.

DOCAMPO REY P. y GARCIA CASAL W.,2006. Guía Práctica de energía solar. Santiago: Ediciones CAT-COAG

ENTWISTLE, J., 2012. El detalle en el diseño contemporáneo de iluminación. Barcelona: Blume.

FEIJO MUÑOZ J., 1991. Instalaciones eléctricas en Arquitectura. Valladolid: COA Valladolid

FEIJO MUÑOZ J., 2001 .Instalaciones de climatización en Arquitectura, Valladolid, Universidad de Valladolid

FEIJO MUÑOZ J.,1994. Instalaciones de Iluminación en Arquitectura. Valladolid: Universidad de ValladolidFERNANDEZ SALGADO, J. M ., 2011. Eficiencia energética en los edificios. Madrid: A. Madrid Vicente.

ENTWISTLE, J., 2012. El detalle en el diseño contemporáneo de iluminación. Barcelona: Blume.

FUMADO J. L .,2004. Las instalaciones de servicios en los edificios. Santiago: Ediciones CAT-COAG

















FUMADO J. L. y PARICIO I., (1999).El tendido de las instalaciones. Barcelona: Bisagra

















GAGO, A. y FRAILE, J., 2012. Iluminación con tecnología LED. Madrid: Paraninfo.

















GARCIA PÉREZ, J., 2007. Esquemas hidráulicos de calefacción, A.C.S. y colectores solares térmicos: 215 esquemas de principio para calefacción, A.C.S. y colectores solares térmicos, con sus criterios de diseño. Madrid: El Instalador.

















GARCIA VALCARCE A. y DIOS VIEITEZ M. J., 1997. Evacuación de aguas de los edificios. Pamplona: T6

















GAS NATURAL, s. d. Manual de instalaciones receptoras de gas natural, Barcelona: Gas Natural IDAE ,2005. Guía Técnica del aprovechamiento de la luz natural en edificios .Madrid: IDAE

















INNES, M., 2012. Iluminación en interiorismo. Barcelona: Blume.

















Instrucción MI IP 003 Instalaciones de depósitos de gasóleo

















JUTGLAR, L. y MIRANDA, A.L., 2009. 1001 preguntas sobre el RITE. Barcelona: Marcombo.

















MARTIN SANCHEZ, F., 2008. Manual de instalaciones de calefacción por agua caliente: adaptado al Código Técnico de la Edificación y al nuevo RITE. Madrid: AMV.

















MARTÍN SÁNCHEZ, F., 2007. Nuevo manual de instalaciones de fontanería, saneamiento y calefacción: adaptado al Código Técnico de la Edificación. Madrid: A. Madrid Vicente.

















MIRANDA, A.L., 2007. Técnicas de climatización. México D.F: Marcombo.

















MATIAS MASESTRO I.R., y FERNANDEZ VALDIVIELSO,2005.Telecomunicaciones en la construcción. Pamplona: Universidad Pública de Navarra

















OSRAM, 2010. Sistemas de gestión de la iluminación (SGI). Torrejón de Ardoz: Osram.

















MARTÍN SÁNCHEZ, F., 2007. Nuevo manual de instalaciones de fontanería, saneamiento y calefacción: adaptado al Código Técnico de la Edificación. Madrid: A. Madrid Vicente.

















Real decreto sobre eficiencia energética en edificios (2013)

















Reglamento de instalaciones térmicas en edificios RITE 2007-2013

















Reglamento Electrotécnico de baja Tensión e Instrucciones  Complementarias

Reglamento de instalaciones de proteccion contra el incedio (RIPCI) ,2010








 









Materias que se recomenda ter cursado previamente
Instalacións 1/630G01030

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Proxectos 8/630G01036
Construción 6/630G01037
Estruturas 5/630G01038

Materias que continúan o temario
Instalacións 3/630G02050

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías