Datos Identificativos 2023/24
Asignatura (*) Seguridade Marítima Código 631G01211
Titulación
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
Segundo Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Ciencias da Navegación e Enxeñaría Mariña
Coordinación
Lama Carballo, Francisco Javier
Correo electrónico
javier.lama@udc.es
Profesorado
Lama Carballo, Francisco Javier
Pacheco Martínez, Eliseo Antonio
Pérez Canosa, José Manuel
Correo electrónico
javier.lama@udc.es
eliseo.pacheco@udc.es
jose.pcanosa@udc.es
Web
Descrición xeral NORMATIVA.
SEGURIDADE A bordo.
PREVENCIÓN E LOITA CONTRAINCENDIOS.
SUPERVIVENCIA NO MAR.

Competencias do título
Código Competencias do título

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
RA28H-Transmitir e recibir información mediante señais visuais B41
RA35H-Facer funcionar os dispositivos de salvamento B43
RA43H-Coordinar operacións de búsqueda e salvamento B48
R65H-Llevar a cabo operacións de loita contra incendios en buques tanque. B64
RA71H-Llevar a cabo operacións de loita contra incendios en buques tanque para o transporte de gas licuado. B70
RA74H-Sobrevivir no mar en caso de abandono do buque. B73
RA75H-Reducir ao mínimo os riscos de incendio, e manter un estado de preparación que permita responder en todo momento a situacións de emerxencia nas que se produzcan incendios. B74
RA76H-Loitar contra incendios e extinguirlos. B75
RA77H-Adoptar medidas inmediatas ao producirse un accidente ou otro tipo de emerxencia médica. B76
RA78H-Cumprir os procedementos de emerxencia. B77
RA79H-Tomar precaucións para previr a contaminación do medio marino. B78
RA80H-Observar as prácticas de seguridade no traballo. B79
RA81H-Contribuir a que as comunicacións a bordo do buque sexan eficaces. B80
RA82H-Contribuir a que las relaciones humanas a bordo del buque sean buenas. B81
RA83H-Comprender e adoptar as medidas necesarias para controlar a fatiga. B82
RA85H-Facer funcionar o motor dunha embarcación de supervivencia. B83
RA87H-Utilizar os dispositivos de localización, incluidos os aparatos de comunicación e señalización e as señais pirotécnicas. B84
RA88H-Dispensar primeiros auxilios aos supervivintes. B85
RA89H-Controlar as operacións de loita contra incendios a bordo. B86
RA90H-Organizar e capacitar a cuadrillas de loita contra incendios. B87
RA91H-Inspeccionar e mantener os sistemas e o equipo de detección e extinción de incendios. B88
RA92H-Investigar e recopilar informes sobre sucesos nos que se produzcan incendios. B89
RA104H-Prestar asistencia aos pasaxeiros que se dirixan aos postos de reunión e de embarco B101
RA26X-Responder a sinais de socorro no mar C21
RA34X-Previr, controlar e loita contra incendios a bordo C26
RA39X-Contribuir á seguridade do personal e do buque C28
RA56X-Manter a seguridade e protección do buque, da tripulación e os pasaxeiros, así como o bo estado de funcionamento dos sistemas de salvamento, de loita contra incendios e demais sistemas de seguridade C35
RA84X-Facerse cargo dunha embarcación de supervivencia ou dun bote de rescate durante e después da posta a flote. C36
RA86X-Organizar aos supervivintes e a embarcación de supervivencia tras abandonar o buque. C37

Contidos
Temas Subtemas
FORMACIÓN BÁSICA EN SEGURIDADE
Tipos de situaciones de emergencia que pueden producirse, tales como abordajes, incendios o hundimiento
Tipos de dispositivos salvavidas que se llevan normalmente en los buques.
Equipo de las embarcaciones de supervivencia
Ubicación de los dispositivos personales de salvamento
Principios relacionados con la supervivencia, que incluyen:
.1 utilidad de la formación y de los ejercicios
.2 indumentaria y equipo de protección personal
.3 necesidad de estar preparado para cualquier emergencia
.4 medidas que procede adoptar al ser llamado a las estaciones de las embarcaciones de supervivencia
.5 medidas que procede adoptar cuando se insta a abandonar el buque
.6 medidas que procede adoptar cuando se está en el agua
.7 medidas que procede adoptar a bordo de la embarcación de
supervivencia
.8 principales peligros para los supervivientes

Organización de la lucha contra incendios a bordo
Ubicación de los dispositivos de lucha contra incendios y de las
vías de evacuación en caso de emergencia
Elementos del fuego y de la explosión (el triángulo del fuego)
Tipos y fuentes de ignición
Materiales inflamables, riesgo de que se produzca y propague un
incendio
Necesidad de una vigilancia constante
Medidas que procede adoptar a bordo de los buques
Detección de fuego y humo, y sistemas automáticos de alarma
Clasificación de los incendios y de los agentes extintores que
pueden utilizarse
Equipo de lucha contra incendios y su ubicación a bordo
Instrucción en:
.1 instalaciones fijas
.2 equipo de lucha contra incendios
.3 equipo personal
.4 dispositivos y equipo de lucha contra incendios
.5 métodos de lucha contra incendios
.6 agentes de lucha contra incendios
.7 procedimientos de lucha contra incendios
.8 utilización del equipo respiratorio para la lucha contra incendios y para llevar a cabo operaciones de rescate


Cumplir los procedimientos de emergencia

Tomar precauciones para prevenir la contaminación del medio marino.

Observar las prácticas de seguridad en el trabajo

Contribuir a que las comunicaciones a bordo del buque sean
eficaces y buenas

Adoptar medidas inmediatas al producirse un accidente u otro tipo de emergencia médica

Comprender y adoptar las medidas necesarias para controlar la
fatiga


EMBARCACIÓNS DE SUPERVIVENCIA E BOTES DE RESCATE (NON RÁPIDOS) 1.- FACERSE CARGO DUNHA EMBARCACIÓN DE SUPERVIVENCIA OU BOTE DE RESCATE, DURANTE E DESPOIS DA POSTA A FLOTE
2.- MANEXAR O MOTOR DUNHA EMBARCACIÓN DE SUPERVIVENCIA
3.- ORGANIZAR A OS SOBREVIVENTES E A EMBARCACIÓN DE SUPERVIVENCIA TRAS ABANDONAR O BARCO.
4.- UTILIZAR OS DISPOSITIVOS DE LOCALIZACIÓN: EQUIPOS DE COMUNICACIÓNS, SINALIZACIÓN E SINAIS PIROTÉCNICOS
5.- DISPENSAR PRIMEIROS AUXILIOS ÓS SOBREVIVENTES.
FORMACIÓN AVANZADA EN LOITA CONTRAINCENDIOS
(Para os alumnos que opten a este Certificado)
1.-CONTROL DAS OPERACIÓNS DE LOITA C.I.
ORGANIZACIÓN DA LOITA C.I.
2.- INSPECCIÓN E MANTEMENTO DOS SISTEMAS E O EQUIPO DE DETECCIÓN E EXTINCIÓN DE INCENDIOS
3.- INVESTIGACIÓN E RECOMPILACIÓN DE INFORMES SOBRE INCIDENTES NOS QUE SE PRODUZAN
O desenvolvemento e superación destes contidos, xunto cos correspondentes a outras materias que inclúan a adquisición de competencias específicas da titulación, garanten o coñecemento, comprensión e suficiencia das competencias recollidas no cadro AII/2, do Convenio STCW, relacionadas co nivel de xestión de Primeiro Oficial de Ponte da Mariña Mercante, sen limitación de arqueo bruto e Capitán da Mariña Mercante ata un máximo de 3000 GT. .Cadro A-II/2 del Convenio STCW.
Especificacións das normas mínimas de competencia aplicables a Capitáns e primeiros oficiais de ponte de buques de arqueo bruto igual ou superior a 500 GT.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral B48 B74 B76 B77 B78 B79 B80 B81 B82 B85 B86 B87 B88 B89 B101 C21 C26 C28 C35 30 65 95
Saídas de campo B41 B43 B64 B70 B73 B75 B80 B83 B84 B85 B86 B88 B89 B101 C36 C37 30 10 40
Proba obxectiva B41 B64 B70 B73 B74 B75 B77 B79 B86 B87 C26 C28 C35 9 0 9
 
Atención personalizada 6 0 6
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Exposición oral complementada co uso de medios audiovisuais e a introdución de algunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe.
A clase maxistral é tamén coñecida como “conferencia”, “método expositivo” ou “lección maxistral”. Esta última modalidade sóese reservar a un tipo especial de lección impartida por un profesor en ocasións especiais, cun contido que supón unha elaboración orixinal e baseada no uso case exclusivo da palabra como vía de transmisión da información á audiencia.
Saídas de campo Prácticas no Aula Clube, prácticas en embarcacións e C.I. Actividades desenvolvidas nunha contorna externa á contorna académica universitario
Proba obxectiva Proba escrita utilizada para a avaliación da aprendizaxe, cuxo trazo distintivo é a posibilidade de determinar se as respostas dadas son ou non correctas. Constitúe un instrumento de medida, elaborado rigorosamente, que permite avaliar coñecementos, capacidades, destrezas, rendemento, etc.
A proba obxectiva pode combinar distintos tipos de preguntas: preguntas de resposta múltiple, de resposta breve, e/ou de desenvolvemento. Tamén se pode construír cun só tipo dalgunha destas preguntas.

Atención personalizada
Metodoloxías
Saídas de campo
Sesión maxistral
Proba obxectiva
Descrición
Titorías no horario establecido.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Saídas de campo B41 B43 B64 B70 B73 B75 B80 B83 B84 B85 B86 B88 B89 B101 C36 C37 obrigatorio superalas para facer media 0
Sesión maxistral B48 B74 B76 B77 B78 B79 B80 B81 B82 B85 B86 B87 B88 B89 B101 C21 C26 C28 C35 asistencia 0
Proba obxectiva B41 B64 B70 B73 B74 B75 B77 B79 B86 B87 C26 C28 C35 exame final (é necesario aprobalo para ter en conta as outras metodoloxías) 100
 
Observacións avaliación

Para a superación da materia por avaliación continua, a asistencia mínima ás sesións maxistrais será do 80%

Para a superación da materia por avaliación continua, a asistencia mínima ás prácticas será do 100%

As prácticas obrigatorias da materia, xunto coa superación do resto de metodoloxías, van asociadas á obtención dos seguintes certificados: Formación Básica en Seguridade e Embarcacións de Supervivencia e Botes de Rescate non Rápidos. Para a obtención dos devanditos certificados tamén será obrigatoria a realización do 100% destas prácticas.

As prácticas obrigatorias constan de 30 horas presenciais, 40 horas en total, como se pode ver no paso 4. Destas 30 horas presenciais, 8 horas corresponden ao Básico de Contra Incendios. 

O Curso Avanzado de Loita Contra Incendios preséntase como optativo para os alumnos e consta de 33 H. Os alumnos que desexen obter este Certificado deberán de completar as 25 H restantes do curso e que están fóra da planificación.

Os criterios de avaliación contemplados no cadro A-II/1 do Código STCW, e recolleito no Sistema de Garantía de Calidade, teranse en conta á hora de deseñar e realizar a avaliación.

O alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia, segundo establece a "NORMA QUE REGULA O RÉXIME DE DEDICACIÓN AO ESTUDO DOS ESTUDANTES DE GRAO NA UDC (Arts. 2.3; 3.b; 4.3 e 7.5) (04/05/2017) poderá realizar as probas parciais, se as houbere, sen necesidade de asistir o 80% das clases presenciais, sempre e cando os profesores sexan debidamente informados ao principio do curso. Sen menoscabo do anterior, os profesores poderán encargarlle a este alumnado diferentes traballos/problemas ó longo do curso para ser expostos en horario de titorias. Pola propia natureza das prácticas, que non son recuperables, non se contempla dispensa académica para a avaliación das mesmas.

A realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación implicará a cualificación de suspenso na convocatoria cando se cometa a falta e o estudante será cualificado con “suspenso” (nota numérica 0) na convocatoria correspondente do curso académico, tanto si a comisión da falta se produce na primeira como na segunda oportunidade. Para elo se procederá a modificar a súa cualificación na acta de primeira oportunidade si fora necesario.



Fontes de información
Bibliografía básica

SOLAS consolidated edition 2020. Consolidated text of the International Convention for the Safety of Life at Sea, 1974. International Maritime Organization. London. 2020

Código internacional de dispositivos de salvamento (Código IDS). Edición 2017. Organización Marítima Internacional. Londres. 2017

Código Internacional de Sistemas de Seguridad Contra Incendios (Código SSCI). Edición 2015. Organización Marítima Internacional. Londres. 2016

Manual IAMSAR. Vol III. Manual internacional de los servicios aeronáuticos y marítimos de búsqueda y salvamento. Edición 2019. OMI/OACI. Londres/ Montreal. 2019

MSC.1/Circ.1182/Rev.1. Guía sobre las Técnicas de Rescate. IMO. 2014

MSC.1/Circ.1185/Rev.1. Guía para la Supervivencia en Aguas Frías. IMO. 2012

A.918(22) IMO Standard Marine Communication Phrases.

Model course 1.19. Proficiency in personal survival techniques. 2019 Edition. International Maritime Organization. London. 2019

Model Course 1.20. Fire Prevention and Basic Fire Fighting. 2000 Edition. International Maritime Organization. London. 2001

Model Course 1.21. Personal safety and social responsibilities. 2016 Edition. International Maritime Organization. London. 2016 

Model course 1.23. Proficiency in survival craft and rescue boats other than fast rescue boats. 2000 Edition. International Maritime Organization. London. 2016

Model Course 2.03. Advanced training in fire fighting. 2000 Edition. International Maritime Organization. London. 2001

Bibliografía complementaria

Model course 3.05. Survey of fire appliances and provisions. 2004 Edition. International Maritime Organization. London. 2004

Model course 3.06. Survey of life-saving appliances and arrangements. 2004 Edition. International Maritime Organization. London. 2004

Model course 3.11. Safety investigation into marine casualties and marine incidents. 2014 Edition. International Maritime Organization. London. 2014

Model course 1.39. Leadership and teamwork. 2014 Edition. International Maritime Organization. London. 2004      

Manual de Formación SOLAS. Dispositivos de salvamento y Técnicas de supervivencia. I.C. Brindle & Co. 2003

Manual de Formación Contra Incendios. I.C. Brindle & Co. 2ª Edición. 2011

Supervivencia en la mar. Ricard Marí Sagarra, Enrique González Pino. Instituto Social de la Marina. Madrid. 1990

Técnicas, sistemas y organización de la prevención, protección y lucha contra incendios en los buques. Ricard Marí Sagarra. Enrique González Pino. Instituto Social de la Marina. Madrid. 1989

The Naval Handbook for Ship Fire Fighters. 8th Ed. The Nautical Institute. London. 2006

Marine Survival. D.J. House. 3rd Ed. Witherby. Edinburgh. 2011


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Hixiene Naval e Riscos Laborais/631G01104
Construcción Naval/631G01105
Química/631G01107
Inglés I/631G01108

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Inglés II/631G01205

Materias que continúan o temario
Collision Rules, signals, bouyage system and ISM Code (Reglamento de Abordaxes, Sinales, Sistema de balizamento e Código ISM)/631G01303
Maritime Radiocommunications (Comunicacións Radiomarítimas)/631G01307
Buques Tanque/631G01308
BRM & ISM & ISPS/631G01376

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías