Datos Identificativos 2023/24
Asignatura (*) Orientación Familiar en Contextos Socioeducativos Código 652546016
Titulación
Máster Universitario en Estudos Avanzados sobre a Linguaxe, a Comunicación e as súas Patoloxías
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 1º cuadrimestre
Primeiro Optativa 3
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Didácticas Específicas e Métodos de Investigación e Diagnóstico en Educación
Coordinación
Pérez Crego, María Cristina
Correo electrónico
cristina.pcrego@udc.es
Profesorado
Pérez Crego, María Cristina
Correo electrónico
cristina.pcrego@udc.es
Web
Descrición xeral En este curso pretendemos que o estudante do mestrado se familiarice ca orientación familiar; que coñeza a súa conceptalización, principios, funcións, así como o valor da escola e e familia como axentes clave no apoio á diversidade do alumnado. Así mesmo, os /as discentes coñecerán as características da metodoloxía científica co fin de comprender a investigación en educación e no eido familiar.

Competencias do título
Código Competencias do título
A1 Los estudiantes podrán llevar a cabo la evaluación de trastornos específicos del lenguaje oral, tales como las disartrias,alteraciones del lenguaje en el envejecimiento y trastornos degenerativos, las alteraciones del lenguaje en enfermedades mentales,trastornos del espectro autista, etc
B7 Los estudiantes conocerán las características diferenciales de la intervención en el lenguaje y la comunicación en los ámbitosfamiliar, escolar, clínico y asistencial.
C3 Dominar la expresión y la comprensión de forma oral y escrita de un idioma extranjero

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Discutir críticamente las publicaciones científicas. Diseñar un informe científico que implique definir un problema de investigación, las hipótesis y variables asociadas, así como definir el diseño, la muestra y su modo de selección, las herramientas de recogida de datos y su consecuente análisis y discusión. Integrar los conocimientos y enfrentarse a la complejidad de formular juicios a partir de una información que, siendo incompleta o limitada, incluya reflexiones sobre las responsabilidades sociales y éticas vinculadas a la aplicación de sus conocimientos y juicios AI1
BI6
CI2

Contidos
Temas Subtemas
1-Conceptualización, fundamentos e principios da orientación familiar. 1.1 O concepto de familia.
1.2 A orientación familiar.
1.3 Fundamentos da orientación familiar.
1.4 Principios da orientación familiar.
1.5 O proceso de investigación.
2-Función e perfil do/a orientadora familiar no contexto da avaliación. 2.1 Funciones do/a orientador/a familiar.
2.2 Rol e perfil do orientador/a familiar.
2.3 Investigación na orientación familiar.
3-Valoración psicoeducativa no ámbito da comunicación e a linguaxe. 3.1Tipos de modelos en orientación familiar.
3.2 A entrevista.
3.3 Técnicas aplicadas á orientación familiar.
4-A atención á diversidade do alumnado con dificultades de comunicación e as relacións familia-escola. 4.1 A atención á diversidade. Conceptualización e exemplos.
4.2 A familia como axente clave de desenvolvemento e apoio.
4.3 A escola como axente clave de desenvolvemento e apoio

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Análise de fontes documentais A1 B7 C3 15 5 20
Portafolios do alumno A1 B7 C3 15 5 20
Aprendizaxe colaborativa A1 B7 C3 11 0 11
Presentación oral A1 B7 C3 3 5 8
Sesión maxistral A1 B7 C3 16 0 16
 
Atención personalizada 0 0
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Análise de fontes documentais Técnica metodolóxica que supón a utilización de documentos audiovisuais e/ ou bibliográficos (fragmentos de reportaxes documentais ou películas, noticias de actualidade, biografías, artígos, textos lexislativos, etc.) relevantes para a temática da materia con actividades especificamente deseñadas para a análise dos mesmos.
Portafolios do alumno Elaborarase un portafolio sobre as actividades realizadas no aula. Cada una das partes do traballo a realizar será abordada teoricamente nas sesións expositivas previamente a fin de que o traballo sirva para reforzar os contidos teóricos, e sexan un apoio para a elaboración do traballo práctico por parte do/da estudante.

Este sistema de ensino baséase en dous elementos básicos: a aprendizaxe independente dos estudantes e o seguimento desa aprendizaxe polo profesor-titor.
Aprendizaxe colaborativa Conxunto de procedementos de ensino-aprendizaxe guiados de forma presencial e/ou apoiados con tecnoloxías da información e as comunicacións, que se basean na organización da clase en pequenos grupos nos que o alumnado traballa conxuntamente na resolución de tarefas asignadas polo profesorado para optimizar a súa propia aprendizaxe e a dos outros membros do grupo.
Presentación oral Exposición verbal a través da que o alumnado e o docente interatúan dun modo ordenado onde, nun primeiro momento, o grupo expón o seu traballo e, en segundo lugar, a docente poderá propoñer cuestións, solicitar aclaracións de certos aspectos de forma dinámica.
Sesión maxistral Exposición oral por parte da docente na que se traballarán os contidos que conforman o marco teórico, complementada co uso de presentacións e medios audiovisuais, así como da introdución de cuestións dirixidas ao alumnado en forma de actividades de aula, coa fin de que a aprendizaxe teña un carácter máis dinámico e permita a participación do alumnado.
A estrutura das sesións maxistrais rexerase pola orde establecida nos contidos de aprendizaxe, introducindo teoricamente cada un dos temas e subtemas; ofrecerase ao alumnado bibliografía e documentación adicional para afondar no tema; e o traballo teórico complementarase en cada sesión coas actividades que se levarán a cabo correspondentes ás fases do proceso de investigación.

Atención personalizada
Metodoloxías
Portafolios do alumno
Descrición
Para desenvolver as actividades que se encomendan na materia, os/as estudantes contarán co apoio do docente. Para isto, se realizarán titorías tanto presenciais como virtuais e poderán formularse as dúbidas.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Portafolios do alumno A1 B7 C3 A lo largo de las sesiones se irán desarrollando de forma teórica y práctica diferentes actividades sobre los contenidos de la materia. El alumnado deberá desenvolver esos contenidos de forma escrita. Será entregado en la fecha indicada por la docente el primer día de clase. 100
 
Observacións avaliación





Primeira
oportunidade:


 (a) Alumnado asistente: o
que cumpra co requisito de asistencia dun 80% das sesións. Será avaliado
seguindo os criterios propostos para a "Avaliación" da materia,
sendo necesario que realice e supere as distintas actividades do portafolio.


 (c) Alumnado non asistente:
aquel que non cumpre una asistencia mínima do 80%. Será avaliado unicamente a
través dunha proba mixta, esta proba conterá dúas partes, unha delas (50%)
referida a preguntas sobre os contidos prácticos da materia e a outra (50%)
na que se avalíen os contidos teóricos con preguntas obxectivas. Debe acadar
o 50% da calificación en cada unha das metodoloxías de avaliación para
superar a materia.


 Os traballos serán entregados fundamentalmente en formato
dixital, e nos casos que a entrega sexa en papel este deberá ser reciclado,
evitándose o uso de plásticos. Ademais recoméndase a utilización dunha
linguaxe non sexista e non discriminatoria.


Ante a detección de conductas indebidas realizadas
polo alumnado no eido académico, no Regulamento
disciplinar do estudantado da UDC se establece a:


Cualificación
de suspenso na convocatoria en que se cometa a falta e respecto da
materia en que se cometese: o/a estudante será cualificado con
“suspenso” (nota numérica 0) na convocatoria correspondente do curso
académico, tanto se a comisión da falta se produce na primeira
oportunidade como na segunda. Para isto, procederase a modificar a
súa cualificación na acta de primeira oportunidade, se fose necesario.


Segunda
oportunidade:


O alumando fará unha única proba na data do exame oficial. Para superar
a materia necesitará obter polo menos 5 puntos sobre os 10 posiblse.



Fontes de información
Bibliografía básica

Ciscar Cuñat, E. (2009). Orientación familiar de la capacidad a la funcionalidad. Tirant lo Balnch

Bofarull, Ignasi de. (2013). Fortalezas y competencias de la familia: bases para la orientación y mediación familiar. Universitat Internacional de Catalunya

Loizaga, F. (2016).Evaluación del apego-attachment y los vínculos familiares : instrumentos para el diagnóstico familiar en la infancia y la adolescencia.CCS

López, Larrosa. S. (2009). La relación familia-escuela: guía práctica para profesionales. CCS

Martínez González, M. de C. (2009). Orientación familiar: contextos, evaluación e intervención. Sanz y Torres

Phil Wood, J. S. (2017). Investigar en educación: conceptos básicos y metodología para desarrollar proyectos de investigación. Narcea

Smull, E., Wachtel., J., Wachtel, T. y Bethlehem, PA. (2013).El poder de la familia : involucrando a las familias y colaborando con ellas. International Institute for Restorative Practices

Álvarez González, M. y Bisquerra Alzina. R. (2012). Orientación educativa: modelos, áreas, estrategias y recursos. Wolters Kluwer

Boris Cyrulnik y Marie Anaut (Coords.). (2018). Resiliencia y adaptación: la familia y la escuela como tutores de resiliencia. Gedisa.

Bazán Ramírez,A., Castellanos Simons,D. y Limón Fernández, A. (Coord.) (2015). Familia-escuela-comunidad. II, Investigación en psicología y educación. Universidad Autónoma del Estado de Morelos

López Larrosa, S. y Escudero Carranza, E. (2013). Familia, evaluación e intervención. CCS

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías