Datos Identificativos 2023/24
Asignatura (*) Intervención nas Alteracións da Linguaxe, Fala, Audición e Voz: desde a Teoría á Práctica Clínica Código 652546017
Titulación
Máster Universitario en Estudos Avanzados sobre a Linguaxe, a Comunicación e as súas Patoloxías
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 2º cuadrimestre
Primeiro Obrigatoria 5
Idioma
Castelán
Modalidade docente Híbrida
Prerrequisitos
Departamento Didácticas Específicas e Métodos de Investigación e Diagnóstico en Educación
Coordinación
Ríos de Deus, María Paula
Correo electrónico
paula.rios.dedeus@udc.es
Profesorado
Ríos de Deus, María Paula
Correo electrónico
paula.rios.dedeus@udc.es
Web
Descrición xeral Asignatura para adquirir os coñecementos da intervención dos trastornos do linguaxe, fala, voz e audición.

Competencias do título
Código Competencias do título
A3 Los estudiantes conocerán las características diferenciales de la intervención en el lenguaje y la comunicación en los ámbitosfamiliar, escolar, clínico y asistencial
A6 Los estudiantes adquirirán un conocimiento práctico de la evaluación en el área del lenguaje y la comunicación.
A8 Los alumnos/as serán capaces de elaborar un informe científico que implique definir un problema de investigación, lashipótesis y variables asociadas, así como definir el diseño, la muestra y su modo de selección, las herramientas de recogida de datosy su consecuente análisis y discusión
A9 - Los estudiantes sabrán aplicar los modelos, técnicas e instrumentos de evaluación empleados en la evaluación del lenguaje oral
A11 Los estudiantes serán capaces de analizar críticamente las publicaciones científicas, noticias de medios de comunicación,literatura gris, etc.
B3 Que los estudiantes sepan aplicar los conocimientos adquiridos y su capacidad de resolución de problemas en entornosnuevos o poco conocidos dentro de contextos más amplios (o multidisciplinares) relacionados con su área de estudio
B4 Que los estudiantes sean capaces de integrar conocimientos y enfrentarse a la complejidad de formular juicios a partir deuna información que, siendo incompleta o limitada, incluya reflexiones sobre las responsabilidades sociales y éticas vinculadas a laaplicación de sus conocimientos y juicios
B5 Que los estudiantes sepan comunicar sus conclusiones y los conocimientos y razones últimas que las sustentan a públicosespecializados y no especializados de un modo claro y sin ambigüedades
C2 Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, en las lenguas oficiales de la comunidad autónoma.
C3 Dominar la expresión y la comprensión de forma oral y escrita de un idioma extranjero
C4 Utilizar las herramientas básicas de las tecnologías de la información y las comunicaciones (TIC) necesarias para el ejerciciode su profesión y para el aprendizaje a lo largo de su vida
C6 Valorar la importancia que tiene la investigación, la innovación y el desarrollo tecnológico en el avance socioeconómico ycultural de la sociedad.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Poden informar sobre os principios xerais da intervención nas dificultades da linguaxe e a comunicación. AI3
AI6
AI8
AI9
AI11
BI2
BI3
BI4
CI1
CI2
CI3
CI5
Poden describir as funcións da Intervención na área da linguaxe e a comunicación: prevención, educación, reeducación, rehabilitación e tratamento. AI3
AI6
AI8
AI9
AI11
BI2
BI3
BI4
CI1
CI2
CI3
CI5
Son capaces de aplicar os modelos e as técnicas de intervención. AI3
AI6
AI8
AI9
AI11
BI2
BI3
BI4
Poden describir as características diferenciais da intervención na linguaxe e a comunicación nos ámbitos familiar, escolar, clínico e asistencial. AI3
AI6
AI8
AI9
AI11
BI2
BI3
BI4
Son capaces de comprender unha intervención en trastornos o da linguaxe, falta, voz y audición. AI3
AI6
AI8
AI9
AI11
BI2
BI3
BI4
Son capaces de facer unha planificación estratéxica da intervención na área da linguaxe e a comunicación. AI3
AI6
AI8
AI9
AI11
BI2
BI3
BI4
Posúen os recursos persoais para a intervención: habilidades sociais e comunicativas, habilidades profesionais, avaliación da propia actuación profesional, técnicas de observación, técnicas de dinamización ou toma de decisións. AI3
AI6
AI8
AI9
AI11
BI2
BI3
BI4

Contidos
Temas Subtemas
1. Fundamentos básicos da terapia da voz Principios, indicacións, limitacións, enfoques terapéuticos e perfil do terapeuta.
2. Intervención logopédica na disfonía funcional y orgánica Postura e xestos corporales, respiración, fonación, configuración e articulación, parálise vocal, laringectomías.
3. Principios de intervención da voz profesional.
Técnicas vocais para o canto e nocións de dicción para profesionais da voz. Bases metodolóxicas para a investigación en terapia da voz.
4. Intervención en Trastornos Específicos da Linguaxe. Rehabilitación da linguaxe e da comunicación nas afasias do adulto. Intervención en Trastornos Específicos da Linguaxe na infancia.
Rehabilitación nos trastornos da fala.
5. O implante coclear no neno e no adulto Estratexias de orientación e intervención en nenos con discapacidade auditiva. Rehabilitación audiolóxica en adultos con discapacidade auditiva; formación auditiva e comunicativa.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A9 A6 A11 A8 21 0 21
Presentación oral A3 A9 A6 A11 A8 B3 B4 B5 C2 C3 C4 C6 15 0 15
Aprendizaxe colaborativa A3 A9 A6 A11 A8 B3 B4 B5 C2 C3 C4 C6 25 25 50
Traballos tutelados A3 A9 A6 A11 A8 B3 B4 B5 C2 C3 C4 C6 22 15 37
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Exposición oral do profesor para traballar os contidos teóricos, complementada coa visualización de vídeos relacionados cos contidos ensinados. Ademais, preguntaranse ao final do tema para reflexionar sobre os contidos e resolver calquera dúbida que poida xurdir.
Presentación oral Intervención inherente aos procesos de ensino-aprendizaxe baseada na exposición verbal a través da que o alumnado e profesorado interactúan dun modo ordenado, propoñendo cuestións, facendo aclaracións e expoñendo temas, traballos, conceptos, feitos ou principios de forma dinámica.
Aprendizaxe colaborativa Conxunto de procedementos de ensino-aprendizaxe guiados de forma presencial e/ou apoiados con tecnoloxías da información e as comunicacións, que se basean na organización da clase en pequenos grupos nos que o alumnado traballa conxuntamente na resolución de tarefas asignadas polo profesorado para optimizar a súa propia aprendizaxe e a dos outros membros do grupo.
Traballos tutelados Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente ao aprendizaxe do “cómo facer as cousas”. Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudantes da responsabilidade pola súa propia aprendizaxe.
Este sistema de ensino baséase en dous elementos básicos: a aprendizaxe independente dos estudantes e o seguimento desa aprendizaxe polo profesor-titor.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Aprendizaxe colaborativa
Descrición
O alumnado recibirá a atención personalizada para orientar e resolver dúbidas nestas actividades. Para ello, o estudante ten horas prácticas e as horas de tutorías semanais usando a plataforma online Campus Virtual o pedir cita a través do correo electrónico.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Traballos tutelados A3 A9 A6 A11 A8 B3 B4 B5 C2 C3 C4 C6 O alumnado realizará traballos co fin de fomentar a aprendizaxe independente e o seguimento desa aprendizaxe polo profesorado-titor. 100
 
Observacións avaliación

De acordo coas Normas de Avaliación, Revisión e Reclamación de Titulacións dos estudos de Grao e Mestrado, a materia aposta pola avaliación continua e as metodoloxías de aprendizaxe activa. Para aprobar a materia, o alumnado deberá obter un 5 na cualificación global da materia e ter superado cada unha das metodoloxías avaliables.

Para o alumnado que non poida asistir por causa xustificada, manterase o mesmo sistema de avaliación, polo que deberá coñecer as actividades propostas e as súas datas de entrega.

Polo tanto, o día sinalado no calendario oficial non se realizará ningún exame, xa que a avaliación continua terá rematado ao remate da impartición da materia.

Enténdese que os universitarios asumiron as capacidades lingüísticas en relación coa expresión oral e a escrita. Polo tanto, a corrección ortográfica (ortografía, acentuación e puntuación), a corrección gramatical e léxica resulta imprescindible e obrigatoria nos traballos e exames realizados como condición imprescindible para superar a materia.

En canto á realización fraudulenta das probas de avaliación, a cualificación axustarase ao establecido no REGULAMENTO DISCIPLINAR DO ESTUDANTADO DA UNIVERSIDADE DA CORUÑA Aprobado polo Consello de Goberno do 27/02/2023.


Fontes de información
Bibliografía básica Perelló, J. y Slavá, J.A. (1980). Alteraciones de la voz. Barcelona: Científico Médica
Rubin, J., Sataloff, R. y Korovín, G. (2006). Diagnosis and treatment of voice disorders (3ª ed). San Diego: Singular Publishing Group
Berckhan, B, Krause, C y Róder, U. (2008). El arte de hablar en público: cómo ganar respeto con serenidad. Madrid: Santillana
Bustos Sánchez, I. (2013). Intervención logopédica en trastornos de la voz. Barcelona: Paidotribo
Jackson, M. (2005). La voz normal. Buenos Aires: Médica Panamerica
Jackson, M. (2002). La voz patológica. Buenos Aires: Médica Panamerica
Bustos Sánchez, I. (2003). La voz. La técnica y la expresión. Barcelona: Paidotribo
Le Huche, F y Allali, A. (2004). La voz: Terapéurica de los trastornos vocales. Barcelona: Masson
Irwin, D., Pannbacker, M. y Lass, N. (2007). linical research methods in speech-language pathology and audiology. San Diego: Singular Publishing Group
Andrews, M. (1999). Manual of voice treatment. Pediatrics trhrough geriatrics (2ª ed.). San Diego: Singular Publishing Group
Sataloff, R.T. (1991). Professional voice: The science and art of clinical care. . Nueva York: Paven Press
Casado Morente, J.C. (2009). Trastornos de la voz: del diagnóstico al tratamiento. Málaga: Aljibe
Heuillet-Martin, G y Garson-Bavard H. y Legré A. (2003). Una voz para todos. La voz normal y cómo optimizarla. Barcelona: Sola

Yoshinaga-Itano C. Principles and Guidelines for Early Intervention After Confirmation That a Child Is Deaf or Hard of Hearing. Journal of Deaf Studies and Deaf Education. 2014;19(2):143-175.

Sorkin DL, Caleffe-Schenck N. Cochlear Implant Rehabilitation. It’s Not Just for Kids! Published February 16, 2013. Accessed February 16, 2013.

NICE. Cochlear implants for children and adults with severe to profound deafness. Published online 2011. Accessed April 20, 2013.

Swanwick R. Deaf children’s bimodal bilingualism and education. Language Teaching. 2016;49(01):1-34.


Ademáis das referencias propostas, recomendase a lectura de artículos nas seguientes revistas: - Journal of Voice. EEUU. - Larygoscope. EEUU. - Journal of Speech and Hearing Research (ASHA). EEUU. - Revista Española de Logopedia, Foniataría y Audiología (AELFA). España. - Journal of Acoustical Society of América. 

 BIBLIOGRAFÍA Datta, G. y col. 2006. Implante coclear en los primeros años de vida: los primeros pasos. Pamplona: Cínica Universitaria de Navarra. - Datta, G. y Harrigan, S. 2007. Implantes cocleares para niños pequeños sordos: las primeras palabras. Pamplona. EUNSA. - Furmanski, M. H. (2003). Implantes cocleares en niños: Rehabilitación auditiva y terapia auditivo verbal. Barcelona: Neux Ediciones. - Juarez, A. y Monfort, M. (2001). Algo que decir. Hacia la adquisición del lenguaje: Manual de Orientación para los padres de niños con sordera, de 0 a 5 años. Madrid: Ed. Entha Ediciones. - Manrique, M. y Huarte, A. (2002). Implantes Cocleares. Barcelona: Ed. Massón. 
.- Arango Lasprilla, J.C.: Rehabilitación neurpsicológica. Manual Moderno, 2006 - Bruna Irabassa, O. : Rehabilitación Neurospsicológica: Intervención y práctica clínica. Masson, 2012 - Catalá, ., Gallego, M. y Talavera, M.: Logos, Material para la rehabilitación de las afasias y otras alteraciones del lenguaje. Lébon. - Christensen, A-L. El diagnóstico neuropsicológico de Luria. Visor Libros. 1987 - Ducarne de Ribaucourt, B.: Reeducación semiológica de las afasias, traducción al español. Masson S.A 1989. Barcelona - González Lázaro, P., González Ortuño, B.: De la teoría a la práctica. Panamericana. 2005 - Helm Estabrooks, A.: Manual de la afasia y de la terapia de la afasia. Panamericana, S.A, 2005 - Lobos, E., del Río, M., Zabala, K. Y J.L Nespoulous. : Protocolo Montreal- Toulouse. Buenos Aires - Peña Casanova,. J. y; Pérez Pamies, Masón.: Rehabilitación de las afasias y trastornos asociados. Masson, 1984. - Perelló Gilbergá, j.: Diccionario de Logopedia, Foniatría y Audiología. Lébon, S.L. 2007 - Schuell, HM.:Afasias en el adulto según Schuell. Diagnóstico, Pronóstico y Tratamiento.Panamericana
Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Avaliación dos trastornos da linguaxe e audición desde a práctica clínica/652498021

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
A Intervención en Trastornos Específicos e Derivados doutros Procesos e Alteracións /652498051

Materias que continúan o temario
O Proceso de Investigación nas Dificultades da Linguaxe: Orientacións para o TFM /652498046

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías