Datos Identificativos 2023/24
Asignatura (*) Análise de Supervivencia e Probas Diagnósticas Código 653862333d
Titulación
Máster Universitario en Asistencia e Investigación Sanitaria (a distancia)
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 2º cuadrimestre
Primeiro Optativa 3
Idioma
Castelán
Galego
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Ciencias da Saúde
Fisioterapia, Medicina e Ciencias Biomédicas
Matemáticas
Coordinación
Jacome Pumar, Maria Amalia
Correo electrónico
maria.amalia.jacome@udc.es
Profesorado
Jacome Pumar, Maria Amalia
Pértega Díaz, Sonia
Correo electrónico
maria.amalia.jacome@udc.es
s.pertega@udc.es
Web
Descrición xeral Esta materia consta de dous bloques diferenciados: Análise de Supervivencia (2 ETCs) e Probas diagnósticas (1 ECT). A finalidade común é establecer os elementos metodolóxicos que necesita o/a estudante para deseñar, levar a cabo e comprender os estudos clínico-epidemiolóxicos no campo das Ciencias da Saúde que impliquen análises de supervivencia ou a avaliación de probas diagnósticas.

Competencias do título
Código Competencias do título

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias do título
Ser capaz de utilizar a análise estatística correcta a un estudo de investigación clínica. AI6
AI6
AI6
BM1
BM1
BM1
BM1
BM1
BM1
BM1
CM1
CM1
CM1
Coñecer e aplicar as ferramentas de análises específicas para analizar a validez e seguridade dos resultados de probas diagnósticas na práctica clínica AI6
AI6
AI6
BM1
BM1
BM1
BM1
BM1
BM1
BM1
CM1
CM1
CM1

Contidos
Temas Subtemas
BLOQUE 1. Análise de Supervivencia 1.1. Introdución: tipos de censura, principais funcións de interese.
1.2. Estimación da función de supervivencia: Kaplan- Meier, modelos paramétricos notables.
1.3. Comparación de curvas de supervivencia
1.4. O modelo de riscos proporcionais: a regresión de Cox.
1.5. Modelo de riscos competitivos
BLOQUE 2. Probas diagnósticas
2.1. Validez e seguridade dunha proba diagnóstica: sensibilidade, especificidade, valores preditivos, cocientes de probabilidade.
2.2. Aplicación clínica do Teorema de Bayes.
2.3. Curvas ROC e área baixo a curva
CONTIDOS PRÁCTICOS 1. Elección da técnica adecuada para a análise de datos, aplicación dos métodos con software estatístico, e interpretación de resultados.
2. Aplicación de software epidemiolóxico para a análise da validez e seguridade de probas diagnósticas.
3. Interpretación de resultados na avaliación de probas diagnósticas

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias Horas presenciais Horas non presenciais / traballo autónomo Horas totais
Foro virtual A1 A4 A5 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 C1 C3 C8 0 1 1
Prácticas a través de TIC A1 A5 B1 B3 B4 B5 B6 C3 0 15 15
Solución de problemas A1 A5 B1 B2 B3 B4 B5 B6 C3 C8 0 12 12
Traballos tutelados A1 A5 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 C1 C3 C8 0 15 15
Sesión maxistral A1 A4 A5 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 C1 C3 C8 0 24 24
Proba de resposta múltiple A1 A4 A5 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 C1 C3 C8 0 1 1
Estudo de casos A1 A5 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 C1 C3 C8 0 7 7
 
Atención personalizada 0 0
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Foro virtual Espazo de discusión informal destinado aos estudantes para o tratamento dun tema ou problema, que se desenvolverá a través dun contorno virtual de aprendizaxe mediante ferramentas de comunicación asíncrona (foro).
Prácticas a través de TIC Actividades prácticas que consistirán na aplicación dos contidos teóricos da materia mediante a utilización das tecnoloxías da información e as comunicacións. Empregarase software específico para a realización de estudos bioestatísticos ou epidemiolóxicos.
Solución de problemas Plantexarase a resolución de situacións prácticas concretas, a partir dos coñecementos traballados na materia
Traballos tutelados Traballos onde se reflicta o dominio teórico-metodolóxico da materia. Os traballos solicitaranse en formato virtual e soporte informático.
Sesión maxistral Estudio dirixido a través de material multimedia, baseado na exposición dos coñecementos teóricos da materia apoiandose no uso de medios audiovisuais
Proba de resposta múltiple Cuestionarios de preguntas tipo test e/ou preguntas curtas co propósito de controlar a evolución na materia
Estudo de casos Exposición dunha situación específica que suscita un problema que ten que ser comprendido, valorado e resolto por os/as alumnos/as. Plantexaranse problemas concretos en relación cos contidos da materia que describan unha situación real e describirase o proceso de resolución.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Solución de problemas
Prácticas a través de TIC
Foro virtual
Estudo de casos
Descrición
ATENCIÓN PERSONALIZADA PARA O CONXUNTO DO ALUMNADO

A atención personalizada sirve para o seguimento da aprendizaxe de cada estudante por parte do profesorado.
A través da titoría (presencial ou a distancia), o profesorado aborda a resolución de dúbidas e orienta ao estudo. A tal fin, o alumnado dispón dun horario oficial de titorías, que poderán realizarse de modo presencial ou a través dos medios institucionais da UDC de atención a distancia.



ATENCIÓN PERSONALIZADA PARA O ALUMNADO CON DEDICACIÓN PARCIAL OU DIFICULTADES PARA CONCILIAR O ESTUDO COA VIDA FAMILIAR E/OU LABORAL

A atención personalizada para o alumnado que, de modo xustificado, ten dificultades para conciliar o estudo coa vida familiar e/ou laboral, poderá realizarse:
- Nas condicións establecidas para o conxunto do alumnado.
- A demanda, previa solicitude por correo electrónico.

Avaliación
Metodoloxías Competencias Descrición Cualificación
Traballos tutelados A1 A5 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 C1 C3 C8 Aplicación de diversas técnicas estatísticas a casos prácticos. 40
Solución de problemas A1 A5 B1 B2 B3 B4 B5 B6 C3 C8 Plantexarase a resolución de situacións prácticas concretas, que deberán resolverse a partir dos coñecementos traballados na materia 17.5
Proba de resposta múltiple A1 A4 A5 B1 B2 B3 B4 B5 B6 B7 C1 C3 C8 Cuestionarios de preguntas tipo test e/ou preguntas curtas co propósito de controlar a evolución na materia 42.5
 
Observacións avaliación

Sistema de avaliación

A materia estrutúrase en dous bloques independentes, Bloque 1 (que corresponde ao Tema 1. Análise de Supervivencia) e Bloque 2 (correspondente ao Tema 2. Probas diagnósticas). Os bloques son independentes, de maneira que a nota dun deles non afecta á nota do outro.

Para aprobar a materia é preciso superar, de maneira independente, cada un dos dous bloques. Nese caso, a cualificación final será a suma ponderada das notas de cada un dos dous bloques. No caso de non ter superado algún dos bloques, a cualificación final será o mínimo entre a suma ponderada das notas de cada un dos dous bloques e a nota 4.5

Para obter a cualificación de NP (Non Presentado), o/a alumno/a non poderá ter participado en ningunha das actividades/metodoloxías de avaliación propostas en polo menos un dos dous bloques.

No caso do alumnado de segunda convocatoria e sucesivas, non se conservarán as cualificacións dos bloques obtidas en cursos anteriores.

Bloque I (Tema 1. Análise de Supervivencia):

A puntuación máxima total deste primeiro bloque será de 6.5 puntos (sobre 10). Constará de dúas partes:

  • Unha parte de avaliación continua (2.5 puntos sobre 10). A cualificación obterase dunha serie de cuestionarios e/ou exercicios entregados (solución de problemas, proba de resposta múltiple), de forma individual.
  • Un traballo (4 puntos sobre 10) consistente na resolución dun caso práctico, que pode ser realizado de forma individual ou en grupos de dous ou tres membros.

Bloque II (Tema 2. Probas diagnósticas).

A puntuación máxima total deste segundo bloque será de 3.5 puntos. Constará de dúas partes:

  • Unha parte de avaliación continua (1.75 puntos sobre 10). A cualificación obterase da resolución dunha serie de cuestionarios (probas de resposta múltiple), relacionados cos contidos deste bloque, que deberán ser resoltos individualmente a través do Campus Virtual.
  • Unha parte que implica a entrega de un ou varios traballos propostos (1.75 sobre 10), consistentes na resolución de varios exercicios prácticos que deberán ser realizados de forma individual e entregados a través do Campus Virtual.

O sistema de avaliación descrito é aplicable tanto na 1ª como na 2ª oportunidade.

Convocatoria adiantada

Os criterios son os establecidos nas "Normas de avaliación, revisión e reclamación dás cualificacións dúas estudos de grao e mestrado universitario", artigo 19.

Matrícula de honra

Poderán optar á matrícula de honra os alumnos cuxa media supere o 9. As profesoras da materia poderán considerar criterios adicionais nos resultados obtidos polos estudantes en calquera das accións formativas programadas na guía docente.

Fraude

A realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación, unha vez comprobada, implicará directamente a perda do dereito á oportunidade na que se cometa a falta e respecto da materia na que se tivese cometido. Nas actas figurará un non presentado nesta oportunidade.

Plaxio

En caso de plaxio, aplicarase o seguinte:

  • Cualificación de suspenso na convocatoria en que se cometa a falta e respecto da materia en que se cometese: o/a estudante será cualificado/a con “suspenso” (nota numérica 0) na convocatoria correspondente do curso académico, tanto se a comisión da falta se produce na primeira oportunidade como na segunda. Para isto, procederase a modificar a súa cualificación na acta de primeira oportunidade, se fose necesario.

Todas as observacións previas son aplicables ao estudantado a tempo parcial e/ou con dispensa académica .


Fontes de información
Bibliografía básica Hosmer, D.W. y Lemeshow, S. (1999). Applied Survival Analysis: Regression Modeling of Time to Event Data.. N.Y.: John Wiley & Sons, Inc.
Cobo, E. et al (2007). Bioestadística para no estadísticos: bases para interpretar artículos científicos. Elsevier. https://kmelot.biblioteca.udc.es/record=b1711440~S1*gag
López de Ullibarri Galparsoro I, Píta Fernández, S. (1998). Curvas ROC. CAD ATEN PRIMARIA 1998; 5 (4): 229-235.
Nordness R.J. (2006). Epidemiologia y Bioestadistica. Elsevier https://kmelot.biblioteca.udc.es/record=b1711493~S1*gag
Collet D (2015). Modelling survival data in medical research. London: Chapman & Hall;
Pita Fernández, S., Pértega Díaz, S. (2003). Pruebas diagnósticas: Sensibilidad y especificidad.. Cad Aten Primaria 2003; 10: 120-124.
Lee ET, Wang JW (2003). Satistical Methods for suvirval data analysis.. 3rd. ed. Belmont, CA: Lifetime learning Publications
Clark, T., Bradburn, M., Love, S. et al. (2003). Survival Analysis Part I: Basic concepts and first analyses.. Br J Cancer 89, 232–238 (2003). https://doi.org/10.1038/sj.bjc.6601118 (https://www.nature.com/artic
Pepe, M. S. (2003). The statistical evaluation of medical tests for classification and prediction. Oxford: Oxford University Press.

Bibliografía complementaria Pita Fernández, S (2001). Análisis de supervivencia. CAD ATEN PRIMARIA 1995; 2: 130-135. https://www.fisterra.com/mbe/investiga/supervivencia/supervivenc
SEH-LELHA (2021). Artículos de Bioestadística . https://www.seh-lelha.org/bioestadistica/
Unidade de Bioestadística Clínica del Hospital Universitario Ramón y Cajal (2021). Material docente. http://www.hrc.es/bioest/M_docente.html


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Estatística Aplicada a Ciencias da Saúde/653862206
Modelos Estatísticos para a Investigación Clínica/6538623028
Estatística Aplicada a Ciencias da Saúde/6538623005

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións

Usodocente do inglés

Seráconveniente que o alumnado teña un coñecemento básico do inglés para o manexodo material bibliográfico e/ou a lectura dalgún texto escrito no devanditoidioma e, sobre todo, para a consulta na internet de diferentes páxinas relacionadascoa materia de clase. Recoméndase ao alumnado que posúa un grao de coñecementode inglés correspondente ao nivel A2 de Usuario Básico, recollido no documentodo Marco Común Europeo de Referencia sobre Coñecemento de Linguas (<a href="http://cvc.cervantes.es/ensenanza/biblioteca_ele/marco/cvc_mer.pdf"><strong>http://cvc.cervantes.es/ensenanza/biblioteca_ele/marco/cvc_mer.pdf</strong></a>).</p>

Programa Green Campus FCS

Para axudar a conseguir unha contorna inmediata substentable e cumprir cos obxectivos estratéxicos do "V Plan de Acción do Programa Green Campus FCS (2023-2025)", os traballos documentais que se realicen nesta materia:

a. Solicitaranse maioritariamente en formato virtual e soporte informático.

b. De realizarse en papel:

- Non se empregarán plásticos.

- Realizaranse impresións a dobre cara.

- Empregarase papel reciclado.

- Evitarase a realización de borradores.

Perspectiva de xénero: Segundo se recolle nas distintas normativas de aplicación para a docencia universitaria se deberá incorporar a perspectiva de xénero neste curso (uso de linguaxe non sexista, de bibliografía de autores/as de ambos sexos, ...)

Traballarase para identificar e modificar prexuicios e actitudes sexistas, e detectar situacións de discriminación por razón de xénero, propondranse accións e medidas para corrixilas, modificalas e fomentar valores de respeto e igualdade.



(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías