Datos Identificativos 2023/24
Asignatura (*) Xestión dos servizos da Enfermaría Código 661G01021
Titulación
Grao en Enfermaría
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
Terceiro Obrigatoria 6
Idioma
Galego
Modalidade docente Híbrida
Prerrequisitos
Departamento Ciencias da Saúde
Coordinación
Uriel Latorre, Pablo
Correo electrónico
p.uriel@col.udc.es
Profesorado
Uriel Latorre, Pablo
Correo electrónico
p.uriel@col.udc.es
Web http://campusvirtual.udc.gal/
Descrición xeral O proposito xeral da materia é capacitar ao alumno para traballar dentro dunha organización ou sistema tendo en conta o medio socioeconómico en que ésta se desenvolve, así como por ao seu alcance os métodos e as técnicas utilizados polas ciencias administrativas para integrar os coñocementos adquiridos noutras disciplinas coa finalidade de prestar un servizo de calidade a un custo adecuado e incrementar o desenvolvemento persoal, profesional e o da institución ou sistema

Competencias do título
Código Competencias / Resultados do título
A53 Coñecer o Sistema Sanitario Español.
A54 Identificar as características da función directiva dos servizos de enfermaría e a xestión de coidados.
A55 Coñecer e ser capaz de aplicar as técnicas de dirección de grupos.
B1 Aprender a aprender.
B2 Resolver problemas de forma efectiva.
B3 Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo.
B5 Traballar de forma colaborativa nun equipo interdisciplinar.
B7 Comunicarse de maneira efectiva en un entorno de traballo.
B8 Capacidade de análise e sínteses.
B11 Capacidade e habilidade de xestión da información.
B12 Capacidade para organizar e planificar.
B13 Toma de decisións.
B18 Desenvolver a capacidade de liderado.
B21 Implicación na calidade e busca/procura da excelencia.
B22 Capacidade para motivarse e motivar a outros.
C1 Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma.
C4 Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común.
C10 CB2.- Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos a seu traballo ou vocación de unha forma profesional y posúan as competencias que solen demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo.
C11 CB3.- Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética.
C12 CB4.- Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias / Resultados do título
Identificar o proceso evolutivo do pensamento administrativo e a súa aplicación ós servizos actuales de saúde e de enfermaría, describindo as diferentes correntes do proceso e a súa aportación á xestión dos servizos de saúde e de enfermaría. A53
B1
B8
C1
C4
Describir as características dos sistemas sanitarios existentes, explicando e analizando o sistema sanitario español e galego e o papel da enfermeira dentro dos mesmos A53
B1
B3
B8
B11
C1
C4
C10
Interpretar as etapas do proceso de xestión e a súa aplicación ós servizos de saúde e de enfermaría, analizando o enfoque de planificación por necesidades. A53
A54
B1
B3
B8
B11
B12
C1
C4
C10
Valorar as características dos diferentes tipos de organizacións e estructuras organizativas dos servizos de saúde y de enfermaría. A53
A54
B1
B8
B11
B12
C1
C4
C11
Describir e analizar as diferentes teorías sobre liderazgo e a súa aplicación ós servizos e ós coidados enfermeiros. A53
A54
B1
B3
B5
B7
B8
B11
B13
C1
C4
C12
Describir e analizar os principios, elementos e métodos de garantía de calidade asistencial. Explicará a importancia de: indicadores, criterios e estándares na avaliación da calidade. A53
A54
A55
B1
B2
B3
B5
B7
B8
B12
B13
B18
B21
B22
C1
C4
C11

Contidos
Temas Subtemas
Marco de referencia e conceptual da administración como ciencia. Administración e xestión dos servizos de saúde Introducción á perspectiva da Administración como ciencia.
Teorias clasicas y madernas e a súa aplicación nos servizos de saúde
Funcións e modelos de xestión dos servizos de saúde e de enfermaría Conceptos básicos sobre sistemas de saúde.
Análise comparativo dos distintos modelos sanitarios.
Sistema de saúde español e galego. Papel de la enfermera.
Planificación dos servizos de saúde e de enfermaría.
O proceso administrativo. Aplicación.
Modelos de xestión institucionais.
Planificación baseada nas necesidades. Risco, necesidade e demanda.
Técnicas de planificación
Estudio das organizacions. A organización dos servizos de saúde e de enfermaría. Conceptos básicos de organización.
Organización dos servizos de saúde e de enfermaría.
A estructura nas organizacións de saúde e de enfermaría.
Elementos de organización específicos dos servicios de enfermaría.
Sistemas de organización do traballo das enfermeiras nos distintos niveis asistenciais.
A dirección e liderado nos departamentos de enfermaría e na xestión de coidados O liderado. Definición e tipos.
Toma de decisións.
Definición da toma de decisión. Tipos e métodos de toma de decisións e dirección de grupos.
A motivación.
A comunicación.
Sistemas de comunicación e información máis utilazados.

Evaluación, control e calidade da atención sanitaria e dos coidados de enfermaría. O control nas organizacións.
Tipos de control. Control interno e control externo.
Instrumentos e ámbito de control.
Compoñentes da calidade dos servicios sanitarios.
Enfoques da valoración da calidade.
Garantía de calidade nos servicios de enfermaría.
Indicadores, criterios estándares de calidade.

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias / Resultados Horas lectivas (presenciais e virtuais) Horas traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A53 A54 A55 B18 C4 C12 21 31 52
Análise de fontes documentais A53 A54 B1 B3 B5 B8 B12 C11 2 15 17
Traballos tutelados A53 A54 A55 B1 B2 B3 B5 B7 B8 B11 B12 B13 B21 B22 C1 C10 C11 18 60 78
Proba de resposta múltiple A53 A54 A55 1 0 1
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe gravarase cada clase en vídeo coas diapositivas correspondentes, semanalmente enviarase aos estudantes. As sesións en Teams utilizaranse para a resolución de dúbidas.
Análise de fontes documentais Técnica metodolóxica que supón a utilización de documentos audiovisuais e/ou bibliográficos (fragmentos de reportaxes documentais ou películas, noticias de actualidade, paneis gráficos, fotografías, biografías, artigos, textos lexislativos, etc.) relevantes para a temática da materia con actividades especificamente deseñadas para a análise dos mesmos. Pódese empregar como introdución xeral a un tema, como instrumento de aplicación do estudo de casos, para a explicación de procesos que non se poden observar directamente, para a presentación de situacións complexas ou como síntese de contidos de carácter teórico ou práctico.
Traballos tutelados Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente ao aprendizaxe do “cómo facer as cousas”. Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudantes da responsabilidade pola súa propia aprendizaxe.
Este sistema de ensino baséase en dous elementos básicos: a aprendizaxe independente dos estudantes e o seguimento desa aprendizaxe polo profesor-titor.
Proba de resposta múltiple A realización da proba de respuesta múltiple será obrigatoria. Suporá o 60% da cualificación final.

Atención personalizada
Metodoloxías
Proba de resposta múltiple
Sesión maxistral
Traballos tutelados
Descrición
A atención personalizada relacionada cos traballos ten como finalidade orientar os estudantes na realización dos traballos. .O seguimento farase de forma individual ou en pequenos grupos, ben de maneira non presencial, a través de Teams ou Skype, ou a través do correo electrónico





Avaliación
Metodoloxías Competencias / Resultados Descrición Cualificación
Proba de resposta múltiple A53 A54 A55 A realización da proba será obrigatoria. A proba constarán de preguntas tipo test relacionadas con contidos teóricos e traballos tutelados Puntuará sobre un mínimo de 0 e un máximo de 10. Esta proba suporá o 60 % da cualificación final. 60
Traballos tutelados A53 A54 A55 B1 B2 B3 B5 B7 B8 B11 B12 B13 B21 B22 C1 C10 C11 A realización dos traballos tutelados será obrigatoria. A avaliación dos traballos inclúe a valoración de competencias específicas e transversais. Puntuará sobre un mínimo de 0 e un máximo de 10. Suporá o 40% da cualificación final. para a avaliación dos traballos seguiranse criterios de calidade sobre:presentación, estrutura, contidos, bibliografía e exposición oral, de se realizar 40
 
Observacións avaliación
  • Os criterios de avaliación son os mesmos para a segunda oportunidade, estudantes con matricula parcial e adianto de oportunidade.
  • A realización
    fraudulenta das probas ou actividades de avaliación, unha vez comprobada,
    implicará directamente a cualificación de suspenso na convocatoria en que se
    cometa: o/a estudante será cualificado con “suspenso” (nota numérica 0) na
    convocatoria correspondente do curso académico, tanto se a comisión da falta se
    produce na primeira oportunidade como na segunda. Para isto, procederase a
    modificar a súa cualificación na acta de primeira oportunidade, se fose
    necesario.


Fontes de información
Bibliografía básica Metas de enfermería (). .
Rol de Enfermería (). .
Enfermería Clínica (). .
Todo Hospital (). .
Calidad asistencial (). .
MONPART M.P ( 2003). Administración de los Servicios de Enfermería. Barcelona: Masson
BALDERAS M (2004). Administración de los Servicios de Enfermería. 3ª ed. México: Interamericana
GONZALEZ DAGNINO A. (1994). Administración por Objetivos. . Madrid: Fondo de Investigaciones Sanitarias de la Seguridad Social
MONPART GARCÍA M.P, DURÁN ESCRIBANO M (2009). Administración y gestión. Madrid: DAE
ALFARO LEFEVRE R (2003). Aplicación del Proceso Enfermero: fomentar el cuidado en colaboración. 5ª ed. . Barcelona: Masson
LOPEZ CASASNOVAS G (2001). El control de Gasto Sanitario. Springer. Barcelona
TEMES MONTES JL (2007). Gestión hospitalaria. 2ª ed. Madrid: McGraw-Hill Interamericana
MARRINER TOMEY A (2001). Guía de Gestión y Dirección de Enfermería. 6ª ed. Barcelona: Harcourt
CHIAVENATO I (2006). Introducción a la teoría general de la administración. 5ª ed. . México: McGraw-Hill Interamericana
DONABEDIAN A (1991). La calidad de la atención médica: definición y métodos de evaluación. México: La Prensa Médica Mexicana
PINEAULT R., DAVELUY C (1994). La Planificación Sanitaria. Conceptos, Métodos, Estrategias. 2ª ed. Barcelona: SG editores
(1986). LEY 14/1986 de 25 de Abril, GENERAL DE SANIDAD . B.O.E. 29 de Abril de 1986
LAMATA F, CONDE J, HORNO J (1994). Marketing sanitario. . Madrid: Díaz de Santos
MASON E.J (1988). Normas de calidad en enfermería. Barcelona: Doyma
MINISTERIO DE SANIDAD Y CONSUMO (1990). Organización del equipo de Atención Primaria. Madrid: Ministerio de Sanidad y Consumo. Instituto Nacional de la Salud
ELOLA SOMOZA J (2001). Política Sanitaria Española. Madrid. Díaz de Santos

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente
Psicoloxía/661G01003
Bases para a interpretación do coñecemento científico/661G01008
Enfermaría Comunitaria I/661G01014
Ética profesional, marco legal e filosofía do coidado/661G01016
Enfermaría Clínica I/750G01034
Enfermaría Clínica II/750G01035

Materias que se recomenda cursar simultaneamente
Enfermaría clínica III/750G01017

Materias que continúan o temario

Observacións
Esta materia ten en conta as recomendacións de SOSTENIBILIDADE MEDIO AMBIENTE, PERSOA E IGUALDADE DE XENERO:

- A entrega dos traballos documentais que se realicen nesta materia, realizarase a través de Moodle, en formato dixital sen necesidade de imprimilos.

- Teranse en conta os principios éticos relacionados cos valores da sustentabilidade nos comportamentos persoais e profesionais.

- Atendendo ás distintas normativas de aplicación para a docencia universitaria, nesta materia terase en conta a perspectiva de xénero velando pola non utilización dunha linguaxe sexista na aula, nos documentos desenvolvidos na materia e nas actividades clínicas realizadas co alumnado.

- Traballarase para identificar e modificar prexuízos e actitudes sexistas dentro da aula ou no contexto clínico, influíndo na contorna para modificalos e fomentar valores de respecto e igualdade.

- Prestará especial atención en detectar situacións de discriminación por razón de xénero e proporanse accións e medidas para corrixilas.

- Facilitarase a plena integración do alumnado que por razón físicas, sensoriais, psíquicas ou socioculturais, experimenten dificultades a un acceso idóneo, igualitario e proveitoso á vida universitaria.




(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías