Study programme competencies |
Code
|
Study programme competences / results
|
A56 |
Coñecer a lexislación aplicable e o código ético e deontolóxico da enfermaría española, inspirado no código europeo de ética e deontoloxía de enfermaría. |
A57 |
Prestar coidados, garantindo o dereito á dignidade, privacidade, intimidade, confidencialidade e capacidade de decisión do paciente e familia. |
A58 |
Individualizar o coidado considerando a idade, o xénero, as diferenzas culturais, o grupo étnico, as crenzas e valores. |
B1 |
Aprender a aprender. |
B2 |
Resolver problemas de forma efectiva. |
B3 |
Aplicar un pensamento crítico, lóxico e creativo. |
B4 |
Traballar de forma autónoma con iniciativa. |
B5 |
Traballar de forma colaborativa nun equipo interdisciplinar. |
B6 |
Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional. |
B8 |
Capacidade de análise e sínteses. |
B11 |
Capacidade e habilidade de xestión da información. |
B12 |
Capacidade para organizar e planificar. |
B16 |
Coñecer e apreciar a diversidade e a multiculturalidade. |
C1 |
Expresarse correctamente, tanto de forma oral coma escrita, nas linguas oficiais da comunidade autónoma. |
C3 |
Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida. |
C4 |
Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común. |
C6 |
Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñible para resolver os problemas cos que deben enfrontarse. |
C7 |
Asumir como profesional e cidadán a importancia da aprendizaxe ao longo da vida. |
C10 |
CB2 Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos a seu traballo ou vocación de unha forma profesional y posúan as competencias que solen demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo. |
C11 |
CB3 Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética. |
C12 |
CB4 Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado |
Learning aims |
Learning outcomes |
Study programme competences / results |
Comprender e aceptar as condicións éticas, legáis e profesionáis que conforman a práctica da enfermaría. |
A56
|
B1 B2 B6 B8 B16
|
C3 C6 C7 C11
|
Recoñecer os códigos deontolóxicos da profesión e as normas legais do ámbito profesional, así como a lexislación en materia de saúde. |
A56
|
B1 B2 B3
|
C4 C10 C12
|
Identificar e xustificar o dereito á dignidade, privacidade, intimidade e confidencialidade das persoas con problemas de saúde. |
A57
|
B1 B3 B6 B8 B11 B12 B16
|
C7 C10 C11 C12
|
Identificar e defender o dereito á información e á autonomía na toma de decisións do usuario e da súa familia. |
A56 A57 A58
|
B1 B4 B5 B6
|
C4 C7 C10 C11 C12
|
Interpretar e sintetizar críticamente as fontes de datos e a información que faciliten a libre elección do usuario. |
A56 A57
|
B1 B2 B3 B8 B11 B12
|
C1 C3 C6 C10 C11 C12
|
Descubrir e utilizar as intervencións enfermeiras no marco ético e deontolóxico da enfermaría. |
A57 A58
|
B1 B2 B3 B4 B5 B6 B8 B12 B16
|
C4 C7 C10 C11 C12
|
Contents |
Topic |
Sub-topic |
1.- CONSIDERACIÓNS XERAIS DE ETICA E MORAL
|
1.1 Introdución.
1.2 Definición de ética e moral. Conceptos: Lexislación, Deontología.
1.3 Diferentes perspectivas e tendencias da ética.
1.4 Toma de decisions éticas e proceso deliberativo. |
2. A EXPERIENCIA MORAL |
2.1 Feitos, Valores e Deberes.
2.2 A deliberación.
|
3. ENFERMARÍA Y ÉTICA PROFESIONAL
|
4.1 Introdución.
4.2 Etica das profesións.
4.3 Etica do coidado.
4.4 Coidar con calidade.
4.5 Principios e valores enfermeiros.
4.6 A etica en enfermaría.
4.7 Codigo deontolóxico en enfermaría. |
4. A BIOÉTICA Y OS SEUS PRINCIPIOS ESPECÍFICOS
|
5.1 Concepto de bioética.
5.2 Principios eticos.
5.3 Principios bioéticos.
5.4 Comites de bioética.
|
5. DEREITOS FUNDAMENTAIS
|
6.1 Dereitos da persoa na Constitución española.
6.2 Dereitos e deberes dos usuarios.
6.3 Información. Consentimento informado.
6.4 Lexislación sobre Dereitos e deberes dentro da Lei Xeral de Sanidade. |
6. RESPONSABILIDADE ETICA E LEGAL
|
7.1 Responsabilidade: Responsabilidade civil e penal da enfermeira.
7.2 Segredo profesional. Confidencialidade.
|
7. ASPECTOS ESPECIFICOS DO EXERCICIO PROFESIONAL
|
8.1 Interrupción voluntaria do embarazo.
8.2 Deliberación anticipada da atención.
8.3 Eutanasia. Dereito a unha morte digna.
8.4 Manipulación do patrimonio xenético e diagnostico xenético.
|
Planning |
Methodologies / tests |
Competencies / Results |
Teaching hours (in-person & virtual) |
Student’s personal work hours |
Total hours |
Guest lecture / keynote speech |
A56 B3 B16 C7 C10 C12 |
21 |
21 |
42 |
Collaborative learning |
A56 A57 A58 B1 B2 B5 B6 B8 B11 B12 C3 C4 C6 C7 C10 C11 |
17 |
33 |
50 |
Events academic / information |
A56 B1 B3 B4 B8 B11 B12 C1 C3 C6 C12 |
4 |
9 |
13 |
Online forum |
B3 B4 B8 C1 C4 |
0 |
8 |
8 |
Critical bibliographical |
A56 B1 B3 B8 B11 C1 C3 C4 C6 C7 C11 |
0 |
20 |
20 |
Objective test |
A56 A57 A58 B2 B3 B16 C11 |
2 |
11 |
13 |
|
Personalized attention |
|
4 |
0 |
4 |
|
(*)The information in the planning table is for guidance only and does not take into account the heterogeneity of the students. |
Methodologies |
Methodologies |
Description |
Guest lecture / keynote speech |
Os contidos teóricos básicos da materia serán impartidos mediante lección maxistral, pero cun enfoque participativo por parte do alumnado. Baseada na exposición oral complementada co uso de audiovisuais e introdución dalgunhas preguntas dirixidas ao alumnado, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe. |
Collaborative learning |
Conxunto de procedementos de ensino-aprendizaxe guiados de forma presencial e/ou apoiados con tecnoloxías da información e as comunicacións, que se basean na organización da clase en pequenos grupos nos que o alumnado traballa conxuntamente na resolución de tarefas, solucións de problemas, análisis de casos, prácticas guiadas, debates, etc., asignadas polo profesorado para optimizar a súa propia aprendizaxe e a dos outros membros do grupo.
Os grupos comporanse o primeiro día de clase da materia. Os resultados dos escenarios/tareas ou actividades entregaranse a través da plataforma Moodle.
|
Events academic / information |
Actividades realizadas polo alumnado que implican a asistencia e/ou participación en eventos científicos e/ou divulgativos (congresos, xornadas, simposios, cursos, seminarios, ciclo de conferencias, exposicións, etc., e da realización dos traballos derivados a través dunha contorna virtual de aprendizaxe mediante ferramentas de comunicación asíncrona (foro) co obxectivo de profundar no coñecemento de temas de estudo relacionados coa materia.
Estas actividades proporcionan ao alumnado coñecementos e experiencias actuais que incorporan as últimas novidades referentes a un determinado ámbito de estudo.
|
Online forum |
Espazo de discusión informal destinado aos estudantes para o tratamento dun tema ou problema, que se desenvolve a través dunha contorna virtual de aprendizaxe mediante ferramentas de comunicación asíncrona (foro).
- Esta metodoloxía realizarse de maneira virtual utilizando as ferramentas informáticas institucionais, sendo o Campus Virtual a canle principal de comunicación entre o docente e o alumnado. |
Critical bibliographical |
A recensión bibliográfica supón un proceso de lectura crítica dun libro, dun artigo, dunha tese ou dunha comunicación a un congreso. Como tal proceso comprende a lectura da obra, a análise do seu contido e unha crítica e valoración da mesma en relación á literatura existente sobre o tema.
- Esta metodoloxía realizarase de maneira virtual utilizando as ferramentas informáticas institucionais, sendo o Campus Virtual a canle principal de comunicación entre o docente e o alumnado.
Complementarase cun Flipped Learning, lectura crítica da bibliografía (artículo científico o narrativo) e exposición en clase e participación e xestión de debates e deliberación. |
Objective test |
Exame tipo test. A proba será elaborada co fin de valorar o nivel de coñecementos teóricos do alumnado.
A proba deberá realizarse de maneira presencial utilizando as ferramentas informáticas institucionais. |
Personalized attention |
Methodologies
|
Critical bibliographical |
Collaborative learning |
Events academic / information |
Objective test |
|
Description |
A atención personalizada ten como finalidade orientar o alumnado na realización das diferentes actividades integradas na materia. O seguimento farase de forma individual ou en pequenos grupos, ben de maneira presencial ou a través das ferramentas informáticas institucionais, sendo o Campus Virtual da UDC a canle principal de comunicación.
|
|
Assessment |
Methodologies
|
Competencies / Results |
Description
|
Qualification
|
Critical bibliographical |
A56 B1 B3 B8 B11 C1 C3 C4 C6 C7 C11 |
A comprensión da documentación achegada valórase a través das respostas, por parte do alumnado, a unha serie de preguntas realizadas sobre o tema ou a entrega de breves comentarios sobre o contido dos textos.
O Flipped Learning consistirá en expoñer as súas reflexións a través da exposición na aula e posterior debate sobre o tema suscitado.
É obligatoria, a súa realización supón o 10% (1 punto) da nota final.
Terá unha puntuación de 0 a 10 |
10 |
Collaborative learning |
A56 A57 A58 B1 B2 B5 B6 B8 B11 B12 C3 C4 C6 C7 C10 C11 |
A realización do traballo colaborativo é obrigatoria.
Valorarase nas tarefas, estudio de casos e debates a integración de coñecementos teóricos básicos na aplicación práctica, a aplicación nos casos da toma de decisións a través de modelo deliberativo. Desenvolvemento dos cursos de acción extremos, intermedios e os casos de accións prudentes.
Supón o 20% (2 puntos) da nota final.
Será necesario acadar unha puntuación de 5 puntos (sobre 10) para sumar as calificacións do resto de actividades.
|
20 |
Events academic / information |
A56 B1 B3 B4 B8 B11 B12 C1 C3 C6 C12 |
Avalíanse os seguintes aspectos. asistencia, participación e entrega dos comentarios o reflexions solicitadas.
A participación nos eventos supón o 5% (0,5 puntos) da nota final.
Terá unha puntuación de 0 a 10. |
5 |
Objective test |
A56 A57 A58 B2 B3 B16 C11 |
Exame tipo test cunha única resposta correcta.
É obrigatoria e supón un 60% (6 puntos) da nota total.
As respostas incorrectas descontarán aplicando a seguinte fórmula: Puntuación= nº de acertos – (nº erros/2) ou nº de acertos-(nº de errosx0.5).
Será necesario acadar unha puntuación de 5 puntos (sobre 10) para sumar as calificacións do resto de actividades.
|
60 |
Online forum |
B3 B4 B8 C1 C4 |
Valorarase a participación e a capacidade reflexiva sobre os temas achegados e/ou expostos nos foros, a expresión escrita dos comentarios, suxestións e/ou reflexións expostas polo alumnado. A súa capacidade de análise e pensamento crítico, así como a súa creatividade.
A participación no foros supón o 5% (0,5 puntos) da nota final.
Terá unha puntuación de 0 a 10. |
5 |
|
Assessment comments |
Para superar a materia no SISTEMA ORDINARIO (obrigatorio para todo o alumnado con matricula ordinaria) o estudiantado debe superar cada unha das partes: recensión bibliográfica (10%), aprendizaxe colaborativa (20%), eventos científicos e/ou divulgativos (5%) foro virtual (5%) e proba obxetiva (60%). A cualificación de non presentado: otorgarase ao alumnado que non se presente ao exame nin participe nas actividades programadas. O alumnado da convocatoria adiantada de Decembro e Segunda Oportunidade, debe cumprir os mesmos requisitos que nas convocatorias ordinarias. O alumnado con matrícula a tempo parcial (con o sin dispensa académica) poderá optar a non acudir as actividades grupais presenciais, pero deberá participar nas tareas, foros, eventos e traballos programados e presentalas de forma individual na plataforma virtual. Convocatorias de segunda e posteriores matrículas: Para aqueles alumnos/as que cursen a materia por segunda o posteriores matriculas poden volver cursar toda a materia novamente ou presentarse só a unha proba obxectiva que tendrá una valoración do 100%. Para optar á matrícula de honra, o alumnado deberá acadar unha calificación final entre 9,5 - 10. SEGUNDA OPORTUNIDADE E OUTRAS: O/a estudante de "2ª oportunidade e outras" seguirá o sistema de avaliación da 1ª oportunidade. Poderá presentar as actividades académicas programadas pendentes e/ou a proba objetiva non superada. SICUE, ERASMUS E BILATERAL. Os estudiantes vinculados cos programas de movilidade deben cumprir os mesmos requisitos que na convocatoria ordinaria para a superación da materia. FRAUDE: A realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación, unha vez comprobada, implicará directamente a cualificación de suspenso na convocatoria en que se cometa: o/a estudante será cualificado con “suspenso” (nota numérica 0) na convocatoria correspondente do curso académico, tanto se a comisión da falta se produce na primeira oportunidade como na segunda. Para isto, procederase a modificar a súa cualificación na acta de primeira oportunidade, se fose necesario.
|
Sources of information |
Basic
|
Gracia D. (2019). Bioética mínima. Madrid: Triacastela
Feito L, Gracia D, Sanchez M. (2011). Bioética: el estado de la cuestión. Madrid: Triacastela
Gracia D. (2004). Como arqueros al blanco. Estudios de bioética. Madrid: Triacastela
Camps V. (2021). Tiempo de cuidados. Otra forma de estar en el mundo. Barcelona: Arpa & Alfil
Gracia D. (2013). Valor y Precio. Madrid:Triacastela
Camps V. (2019). Virtudes públicas. Barcelona: Arpa & Alfil
Cortina A. (2013). ¿Para qué sirve realmente la ética?. Barcelona: Paidós |
·
Mosqueda-Diaz, A., Mendoza-Parra, S., Jofré-Aravena, V. (2014).
Aporte de enfermería a la toma de decisiones en salud. Rev Bras Enferm.
mai-jun; 67(3):462-7 ·
Orbegozo Aramburi, A. Etica y Enfermería.
http://www.paliativossinfronteras.com/upload/publica/libros/dilemas-eticos-final-vida/02%20Orbegozo.pdf ·
Garzón Alarcón, N. (2001). Toma de decisiones
éticas. Catadra Manuel Ancina. Etica y Bioética. ·
Cortina, A., Conill, J. (2000). El sentido de las
profesiones. verbo Divino. Navarra ·
Pegueroles, A. F. (2005). Cuidar siguiendo los
valores y principios éticos propios de la enfermería. Enfermería
Clínica, 15(5), 287-290. ·
de Lima, A. E. A. (2003). ¿ Cómo comunicar
malas noticias a nuestros pacientes y no morir en el intento?. Rev
Argent Cardiol, 71, 217-220. ·
Santiago, C. D. V. M. Derecho a la Información
en el ámbito sanitario. ·
Lorda, S., & Eta Concheiro, P. (1993). L.
El consentimiento informado: teoría y práctica. Med
Clin (Barc), 100(17), 659-663. ·
Simón, P. (2001). Júdez J. Consentimiento
informado. Med Clin (Barc), 117(3), 99-106. ·
García Ortega, C., Cózar Murillo, V., & Almenara
Barrios, J. (2004). La autonomía del paciente y los derechos en materia de
información y documentación clínica en el contexto de la Ley 41/2002. Revista
española de salud pública, 78(4), 469-479. ·
Calvo, D. (2010). Secreto profesional en el ámbito
de la enfermería. Ed. Jurúa. Lisboa. ·
Lago, E. A., Rico, C. C., & Sanjuán, J. A.
G. (2011). Los documentos de Instrucciones Previas y la planificación
anticipada de las decisiones sanitarias.Galicia
Clínica, 72(3), 121-124. ·
de Cuidados Paliativos, S. E. (2014). Guía de
cuidados paliativos. línea] http://www. secpal. com/guiacp/guiacp. pdf.[Consultada:
16/05/2006]. ·
Simón-Lorda, P., Tamayo-Velázquez, M. I.,
Vázquez-Vicente, A., Durán-Hoyos, A., Pena-González, J., & Jiménez-Zurita,
P. (2008). Conocimientos y actitudes de los médicos en dos áreas sanitarias
sobre las voluntades vitales anticipadas. Atención primaria, 40(2), 61-66. ·
Arauzo, V., Trenado, J., Busqueta, G., &
Quintana, S. (2010). Grado de conocimiento sobre la ley de voluntades
anticipadas entre los familiares de los pacientes ingresados en un servicio de
medicina intensiva. Medicina clínica,134(10),
448-451. |
Complementary
|
|
Aportarase bibliografía actualizada a través de artigos científicos relacionados cos temas a traballar. O estudiantado disporá de todos os materiais de traballo da maneira dixitalizada en Moodle. |
Recommendations |
Subjects that it is recommended to have taken before |
Psychology/750G01003 | Fundamentos da Enfermaría/750G01007 |
|
Subjects that are recommended to be taken simultaneously |
Mental Health Nursing/750G01015 | Clinical Placement II/750G01026 |
|
Subjects that continue the syllabus |
Clinical Nursing III/750G01017 | Nursery Nursing/750G01018 | Community Nursing II/750G01019 | Gerontological Nursing/750G01020 | Clinical Placement III/750G01027 | Clinical Placement IV/750G01028 | Clinical Placement V/750G01029 | Clinical Placement VI/750G01030 | Clinical Placement VII/750G01031 | Practicum/750G01032 |
|
Other comments |
Para axudar a conseguir unha contorna inmediata sustentable e cumprir co obxectivo da acción número 5: Docencia e investigación saudable e sustentable ambiental e social do "Plan de Acción Green Campus Ferrol", esta materia ten en conta as recomendacións de SUSTENTABILIDADE MEDIO AMBIENTE, PERSOA E IGUALDADE DE XERO:
- A entrega dos traballos documentais que se realicen nesta materia, realizarase a través de Moodle, en formato dixital sen necesidade de imprimilos.
- Teranse en conta os principios éticos relacionados cos valores da sustentabilidade nos comportamentos persoais e profesionais.
Atendendo ás distintas normativas de aplicación para a docencia universitaria, nesta materia terase en conta a PERSPECTIVA DE XÉNERO velando pola non utilización dunha linguaxe sexista na aula, nos documentos desenvolvidos na materia e nas actividades clínicas realizadas co alumnado. - Traballarase para identificar e modificar prexuízos e actitudes sexistas dentro da aula ou no contexto clínico, influíndo na contorna para modificalos e fomentar valores de respecto e igualdade. - Prestarase especial atención en detectar situacións de discriminación por razón de xénero e proporanse accións e medidas para corrixilas.
Facilitarase a plena integración do alumnado que por razón físicas, sensoriais, psíquicas ou socioculturais, experimenten dificultades a un acceso idóneo, igualitario e proveitoso á vida universitaria. Nesta materia, o profesorado, ten contraído o compromiso de aplicación da normativa da UDC ante situacións de plaxio. |
|