Competencias do título |
Código
|
Competencias / Resultados do título
|
Resultados de aprendizaxe |
Resultados de aprendizaxe |
Competencias / Resultados do título |
Desenvolver as habilidades na información, na transmisión, na negociación, na comunicación e no coñecemento. Igualmente desenvolvense os perfís e significados da opinión pública |
A3 A4 A5 A9 A14 A16
|
B1 B2 B3 B4 B9 B10 B21 B22 B24 B27
|
C1 C3 C7 C8
|
Desarrollar capacidad de aprendizaxe autónomo mediante a búsqueda guiada por la profesora, de textos relevantes da materia na Biblioteca o noutros canles de búsqueda |
A1 A3 A4 A5 A9 A14 A16 A25 A27
|
B1 B2 B3 B4 B9 B10 B21 B22 B24 B27
|
C1 C3 C7 C8
|
Desenvolver coñecementos e habilidades terminolóxicas e categoriais mediante a exposición na aula, en clases prácticas |
A1 A3 A4 A5 A9 A14 A16 A25 A27
|
B1 B2 B3 B4 B9 B10 B21 B22 B24 B27
|
C1 C3 C7 C8
|
Contidos |
Temas |
Subtemas |
Tema 1. Orixe e desenvolvemento da Socioloxía da Comunicación |
1.1. Conceptos fundamentais de información, comunicación e opinión pública e distincións terminolóxicas.
1.2. A comunicación como obxecto de análise sociolóxica: conceptos e definicións; os compoñentes da comunicación; modelos teóricos da comunicación e tradicións no campo da teoría da comunicación; contextos e tipos de comunicación
1.3. Perspectivas teóricas para a análise sociolóxica da comunicación: os inicios en Estados Unidos e Europa; principais tradicións científicas no estudo da comunicación de masas
|
Tema 2. O estudo dos efectos mediáticos |
2.1. A influencia (nos e dos) medios.
2.2. Evolución histórica na análise dos efectos mediáticos
2.3. Análise empírica dos efectos dos medios: modelos teóricos.
2.4. Revisión de conceptos e enfoques actuais |
Tema 3. Opinión Pública |
3.1. Orixe e desenvolvemento da Opinión Pública
3.2. Conceptualización do proceso de Opinión Pública
3.3. Características e estudos sobre o funcionamento da Opinión Pública
3.4. Perspectivas teóricas para a análise sociolóxica da Opinión Pública e enfoques actuais
3.5. Controversias arredor da Opinión Pública
3.6. Medidas de opinión pública |
Tema 4. Información, comunicación e opinión pública na era da posmodernidade dixital. Discusións actuais |
4.1. Novas formas de comunicación: comunicación móbil, redes sociais e aplicacións. A cultura da imaxe a inmediatez e as inxerencias.
4.2. Confusión e desinformación no espazo virtual. Conceptos e perspectivas.
4.3. democracia mediática. Comunicación para o cambio social
Este último tema está dedicado ao debate intelectual sobre o impacto dos fenómenos sociais actuais. |
Tema 5. A investigación empírica da información, a comunicación e a Opinión Pública, dende a socioloxía |
5.1. Deseño e fases do proceso de investigación
5.2. Análise de contido e análise de discursos
5.3. Softwares de análise cualitativo (CAQDAS)
5.4. Interpretación e presentación dos resultados
5.5. Ética e reflexividade |
Planificación |
Metodoloxías / probas |
Competencias / Resultados |
Horas lectivas (presenciais e virtuais) |
Horas traballo autónomo |
Horas totais |
Proba obxectiva |
A5 A9 A14 A16 B3 B9 B27 C8 |
2 |
16 |
18 |
Sesión maxistral |
A3 B3 B9 B27 |
25 |
25 |
50 |
Traballos tutelados |
A14 A16 A25 A27 B1 B2 B3 B4 B22 B24 B27 C1 C3 C7 C8 |
13 |
26 |
39 |
Obradoiro |
A1 A4 A27 B10 B21 B24 C1 C7 |
13 |
26 |
39 |
|
Atención personalizada |
|
4 |
0 |
4 |
|
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado |
Metodoloxías |
Metodoloxías |
Descrición |
Proba obxectiva |
Realizarase unha proba obxectiva para valorar a correcta comprensión e aplicación dos contidos teóricos da materia. |
Sesión maxistral |
A clase maxistral é tamén coñecida como “conferencia”, “método expositivo” ou “lección maxistral”. Esta última modalidade sóese reservar a un tipo especial de lección impartida por un profesor en ocasións especiais, cun contido que supón unha elaboración orixinal e baseada no uso casi exclusivo da palabra como vía de transmisión da información á audiencia.
A sesión se complementará co uso de medios audiovisuais e a introdución dalgunhas preguntas dirixidas aos estudantes, coa finalidade de transmitir coñecementos e facilitar a aprendizaxe.
Motivarase e valorarase a participación dos/as alumnos/as, mediante preguntas ou/e debates
|
Traballos tutelados |
Metodoloxía deseñada para promover a aprendizaxe autónoma dos estudantes, baixo a tutela do profesor e en escenarios variados (académicos e profesionais). Está referida prioritariamente á aprendizaxe do “como facer as cousas”. Constitúe unha opción baseada na asunción polos estudantes da responsabilidade pola súa propia aprendizaxe.
Este sistema de ensino baséase en dous elementos básicos: a aprendizaxe independente dos estudantes e o seguimento desa aprendizaxe pola profesora-titora.
Realización dun traballo en grupo de carácter empírico que consistirá na análise de contido cuantitativo e cualitativo nos medios de comunicación dixitais, sobre un tema de actualidade.
As instrucións para a súa realización estarán a disposición dos e das estudantes na aula virtual da materia.
|
Obradoiro |
Realización de actividades prácticas individuais nas que se combinan diferentes probas: lecturas, debates, análises de fontes secundarias, resolución de problemas, roll play, exposicións orais trátase de prácticas sobre un tema específico, realizadas co apoio e supervisión das profesoras da materia. |
Atención personalizada |
Metodoloxías
|
Sesión maxistral |
Traballos tutelados |
Obradoiro |
|
Descrición |
A atención personalizada será de carácter individual (ou grupal) para solucionar dúbidas e/ou problemas que xurdan durante as clases, a realización das actividades do obradoiro ou a elaboración do traballo tutelado.
A atención farase durante a celebración das sesións interactivas ou en horario de titorías, de forma presencial no despacho da profesora ou a través da canle de comunicación institucional Teams.
Recoméndase concertar cita previa para a titoría por correo electrónico, coa finalidade de organizar as citas e concertar o sistema de reunión (presencial ou online)
|
|
Avaliación |
Metodoloxías
|
Competencias / Resultados |
Descrición
|
Cualificación
|
Traballos tutelados |
A14 A16 A25 A27 B1 B2 B3 B4 B22 B24 B27 C1 C3 C7 C8 |
Realización dun traballo grupal de carácter empírico que consistirá no Seguimento e Análise (de conteido e de discurso) dun tema de actualidade nos Medios de Comunicación dixitais. As instrucións para a súa realización estarán a disposición dos e das estudantes na aula virtual da materia. |
25 |
Proba obxectiva |
A5 A9 A14 A16 B3 B9 B27 C8 |
Realizarase unha proba obxectiva para valorar a correcta comprensión e aplicación dos contidos da materia. A proba combinará preguntas tipo test con preguntas de resposta curta. |
50 |
Obradoiro |
A1 A4 A27 B10 B21 B24 C1 C7 |
Realización de actividades prácticas (de carácter grupal ou individual) nas que se combinan diferentes probas: lecturas, debates, análises de fontes secundarias, resolución de problemas, roll play, trátase de prácticas sobre un tema específico, realizadas co apoio e supervisión das profesoras da materia. |
25 |
|
Observacións avaliación |
SISTEMA DE AVALIACIÓN ALUMNADO: Todas as actividades, tarefas e traballos a realizar ao longo do cuadrimestre contabilizan para a nota final. As prácticas e o traballo de investigación realizaranse ao longo do cuadrimestre e a proba obxectiva (exame) na data oficial de primeira convocatoria. Tanto as prácticas do taller como o traballo de investigación tutelado serán entregados nas datas marcadas pola profesora a través da plataforma habilitada para iso na aula Virtual. Non se corrixirá ningunha práctica fóra de prazo. O traballo tutelado só se corrixirá unha vez tras a data de entrega (non haberá segunda corrección) pois o alumnado xa conta coas instrucións e a guía da profesora nas sesións interactivas e nas tutorías. A parte práctica da materia supón o 50% da nota final. Está composta de Traballo Tutelado (25%) + actividades dos talleres (25%). Para ser avaliado desta parte é obrigatorio entregar o traballo tutelado. A parte teórica da materia será avaliada mediante a realización dun exame, nas datas oficiais de primeira e segunda oportunidade aprobadas pola Xunta de Facultade e supón o 50% da nota. Avaliarase a parte práctica sobre 10 puntos (5 puntos o traballo e 5 as actividades do obradoiro) e a parte teórica sobre 10 puntos. A cualificación final será o resultado da media das dúas partes (teórica e práctica) A nota mínima para superar cada unha das partes é un 5 sobre 10 (aprobado) No caso de non superar unha das partes na primeira convocatoria, gardarase a nota da parte superada para a segunda oportunidade e aparecerá na acta de primeira oportunidade a nota da parte non aprobada (só se garda a nota durante o curso vixente). ALUMNADO CON DISPENSA OU RECOÑECEMENTO DE DEDICACIÓN A TEMPO PARCIAL: Aqueles/os alumnos/as con dispensa ou recoñecemento de dedicación a tempo parcial deberán contactar coa profesora responsable da materia ao comezo de curso, para comunicar a súa situación. - A parte práctica será avaliada mediante a realización dun traballo tutelado de maneira individual (25%) e actividades prácticas adaptadas á non presencialidad (25%) que a profesora porá á súa disposición na aula virtual. Tanto o traballo como as actividades prácticas deberán ser entregadas na data do exame oficial da materia. - A avaliación dos contidos teóricos , será igual que a do alumnado presencial. SEGUNDA OPORTUNIDADE: Para a parte teórica realizarase unha proba nas mesmas
condicións que a de primeira oportunidade e na data oficial aprobada en Xunta
de Facultade para a segunda oportunidade.
Para superar a parte práctica o
alumnado deberá realizar un traballo de maneira individual que inclúe aspectos
aprendidos no taller e mediante o traballo tutelado (as indicacións poranse a
disposición na aula virtual), a data de entrega será a do exame oficial de
segunda oportunidade. Do mesmo xeito que na primeira oportunidade cada unha das
partes suporá o 50% da nota, e para realizarse a media deberán ser superadas
cun 5 sobre 10. ALUMNADO ADI: Tanto nos contidos como no sistema de avaliación atenderanse ás recomendacións de axustes razoables propostas pola Unidade de Atención á Diversidade (ADI) no caso do alumnado con diversidade funcional ou NEAE, proporcionadas pola Coordinación do PAT do centro. CONVOCATORIA ADIANTADA: As condicións de avaliación para o alumnado de convocatoria adiantada, serán un exame con contidos teóricos e prácticos a disposición do alumnado na aula Virtual, que suporá o 100% da nota. ALUMNADO DE PROGRAMAS DE INTERCAMBIO: O sistema de avaliación será o mesmo que para o resto de estudantes. OUTRAS OBSERVACIÓNS: Os materiais utilizados nas sesións: presentacións, audiovisuais, lecturas e prácticas serán postos a disposición do/a alumno/a en formato dixital a través da aula Virtual. Os traballos e prácticas entregaranse a través da aula Virtual, seguindo as instrucións da profesora. Copiar ou tentar copiar nun exame así como plagiar partes dun traballo ou o traballo completo, supón suspender a materia (Artigo 14, punto 4. Normas de avaliación, revisión e reclamación dás cualificacións dúas estudos de grao e mestrado universitario, UDC) As actividades do taller, o traballo deben ser entregadas nas datas estipuladas pola docente, así como a asistencia ao exame deberá realizarse na data oficial aprobada en Xunta de Centro, só poderán modificarse de acordo aos supostos do artigo 12 das Normas de avaliación, revisión e reclamación dás cualificacións dúas estudos de grao e mestrado universitario, UDC.
|
Fontes de información |
Bibliografía básica
|
Fracassetti, L. (2010). La opinión pública. [Santander] : Acopos, Universidad de Cantabria
Bauer, W (2009). La opinión pública y sus bases históricas. Santander : Universidad de Cantabria
Roiz, M. (2005). Sociología de la comunicación y cultura de masas. Madrid : Laberinto
Varela, J. (ed.) (2002). Sociología e información. Madrid : La piqueta
González Radío, V (2006). El estudio de la sociología en la sociedad de la información. Santiago de Compostela: Tórculo
Berlo, D. K. (2000). El proceso de la comunicación : introducción a la teoría y a la práctica. Buenos Aires : Librería "El Ateneo"
Han, Byung-Chul (2022). Infocracia : la digitalización y la crisis de la democracia. Barcelona : Taurus
Espinar, E. et. al (2006). Introducción a la Sociología de la Comunicación. Universidad de Alicante
Zuboff, Shoshana (2020). La era del capitalismo de la vigilancia : la lucha por un futuro humano frente a las nuevas fronteras del poder. Barcelona : Paidós
González Radío, V (2005). La opinión pública. Santiago de Compostela : Tórculo
Luhmann, N. (2000). La realidad de los medios de masas. Rubí (Barcelona) : Anthropos
Thompson, J.B. (2003). Los media y la modernidad: una teoría de los medios de comunicación. Barcelona: Paidos
González, M.J. et. al (2004). Sociología de la comunicación . Alicante : Compas
Martín López, E. (1998). Sociología de la comunicación humana. Madrid : Fundación para la Formación de Altos Profesionales
Martín López, E. (1990). Sociología de la opinión pública. Madrid : Beramar
Hernández Sánchez, A (2008). Sociología de la opinión pública. Valladolid : Universidad de Valladolid
González Radío, V (2006). Socioloxía da comunicación e opinión pública. Santiago de Compostela: Lea
Habermas, J (1998). Teoría de la acción comunicativa. Madrid: Taurus
Martín Serrano, M. (2007). Teoría de la comunicación : la comunicación, la vida y la sociedad. Madrid : McGraw-Hill
De Fleur, Melvin L., et al. (1982). Teorías de la comunicación de masas. Barcelona: Paidós |
NOTA: Esta bibliografía é susceptible de ser modificada a medida que avanza o curso académico co fin de adecuarse ás necesidades formativas do alumnado |
Bibliografía complementaria
|
Habermas, J (2002). Acción comunicativa y razón sin transcendencia. Barcelona : Paidós
Dewey, J. (2004). La opinión pública y sus problemas. Madrid : Morata
Del Valle Rojas, C. (2016). Nuevas formas de expresión en comunicación . Madrid : McGraw Hill
Jones, O (2012). Chavs : la demonización de la clase obrera. Madrid : Capitán Swing
Mirzoeff, N (2016). Cómo ver el mundo : una nueva introducción a la cultura visual. Barcelona : Paidós
González Radío, V (2004). Comunicación e corpo. Santiago de Compostela : Lea
González Radío, V (2007). Comunicación e interpretación de la vida en el refranero : cosificación ética y didáctica de las costumbres en España. Lugo : Deputación Provincial, Área de Cultura
Gil Calvo, E (2018). Comunicación política : caja de herramientas. Madrid : Catarata
González Radío, V (1996). Comunicación y pensamiento social periodismo y postperiodismo : convergencias teóricas y el marco social. Santiago de Compostela: Tórculo
Galindo, J (Coord.) (2008). Comunicación, ciencia e historia : fuentes científicas históricas hacia una comunicología posible. Madrid: McGrawHill
Berganza Conde, M.R. (2001). Comunicación, opinión pública y prensa en la sociología de Robert E. Park. Madrid : CIS : Siglo XXI
Tierno Galván, E. (1973). Conocimiento y ciencias sociales. Madrid: Tecnos
Lash, S. (2005). Crítica de la información. Buenos Aires : Amorrortu
Simmel, G. (2002). Cuestiones fundamentales de sociología. Barcelona : Gedisa
Williams, R (1982). Cultura sociología de la comunicación y del arte. Barcelona : Paidós
Hernández Sánchez, A (2010). Diccionario de la opinión pública. Madrid : Paraninfo
Bourdieu, P. (2008). El sentido práctico / Pierre Bourdieu ; [traducción de Ariel Dilon]. Madrid : Siglo XXI
Habermas J. (1994). Historia y crítica de la opinión pública. México : Gustavo Gili
De Moragas Spà, M (2011). Interpretar la comunicación : estudios sobre medios en América y Europa. Barcelona: Gedisa
Gándara, S. (2016). INTERVENCIONES. Medios y estado. Los términos de un largo debate (2008-2016). Buenos Aires: Cazador de tormentas
Bougnoux, D. (1999). Introducción a las ciencias de la comunicación. Buenos Aires : Buena Visión
Mazzoleni, G (2010). La comunicación política. Madrid: Alianza
Berger, P. L. (1968 (2015 reimp.)). La construcción social de la realidad/ Peter L. Berger, Thomas Luckmann. Buenos Aires : Amorrortu
Fernández-Cid Enríquez, M. (2008). La imagen de las personas mayores en los medios de comunicación de masas y la opinión pública. Madrid : UDP
Castilla del Pino, C. (1990). La incomunicación. Madrid : Península
Lippmann, W. (2003). La opinión pública. Madrid : Langre
Dewey, J. (2004). La opinión pública y sus problemas. Madrid : Morata
Wolton, D. (2009). La otra mundialización : las batallas contemporáneas por la diversidad cultural. Barcelona : Gedisa
Breton, P. (2000). La utopía de la comunicación : el mito de la aldea global . Buenos Aires : Nueva Visión
Gándara, S., & Heram, Y. (2021). Los estudios latinoamericanos de comunicación (2000-2018)¿ Consolidación académica, estancamiento burocrático o dispersión temática?. Astrolabio
Xambó i Olmo, R. (2010). Los medios de comunicación social. En García Ferrando (Coord) Pensar nuestra sociedad globalizada : una invitación a la sociología (pp 431-458). Valencia : Tirant lo Blanch
Roda Fernández, R (1989). Medios de comunicación de masas : su influencia en la sociedad y en la cultura contemporáneas. Madrid : Centro de Investigaciones Sociológicas
Lull, J. (2009). Medios, comunicación, cultura : aproximación global. Madrid : Amorrortu
Izquierdo , A. (1985). Prensa y Opinión Política. Barcelona:Mitre
Miller, G. A. (1980). Psicología de la comunicación. Barcelona : Paidós
Stewart, D. K. (1973). Psicología de la comunicación teoría y análisis. Buenos Aires : Paidós
Lucas Marín, A (1999). Sociología de la comunicación. Madrid : Trotta
Holzer, H (1978). Sociología de la comunicación. Madrid : Akal
Leydesdorff, L. (2015). Una teoría sociológica de la comunicación : la autoorganización de la sociedad basada en el conocimiento. México D.F. : Universidad Iberoaméricana
Martín Serrano, M. (2006). ¿ Para qué sirve estudiar Teoría de la Comunicación?.. Contratexto: Revista digital de la Facultad de Comunicación, (4).
Silverstone, R. (2004). ¿Por qué estudiar los medios?. Buenos Aires : Amorrortu |
|
Recomendacións |
Materias que se recomenda ter cursado previamente |
Introdución á socioloxía/615G01103 | Métodos e técnicas de Investigación social/615G01105 | Teoría sociolóxica 1/615G01110 | Teoría sociolóxica 2/615G01203 | Estrutura e cambio social/615G01208 |
|
Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
Socioloxía do consumo e investigación de mercados/615G01309 |
|
Materias que continúan o temario |
Análise sociolóxica de textos e discursos/615G01407 | Fontes de datos secundarios para o estudo da sociedade/615G01408 |
|
Observacións |
O alumnado deberá revisar periodicamente a plataforma virtual e consultar os documentos e actividades propostos. A profesora comunicarase co alumnado a través da aula Virtual ou do correo electrónico da UDC. A comunicación coa profesora deberase realizar mediante as canles institucionais e utilizando o correo electrónico da universidade. Nesta materia: - Débese facer un uso sustentable dos recursos e a prevención de impactos negativos sobre o medio natural.
- Terase en conta a importancia dos principios éticos relacionados cos valores da sostenibilidade nos comportamentos persoais e profesionais.
- De acordo coas diferentes normativas de aplicación para a docencia universitaria, débese incorporar a perspectiva de xénero nesta materia (utilizarase unha linguaxe non sexista, utilizarase bibliografía de autores e autoras, fomentarase a intervención en clase de todos os estudantes, etc. Farase para identificar e modificar prexuízos e actitudes sexistas, e incidirá na contorna para modificalos e fomentar valores de respecto e igualdade. Así mesmo, respectarase o dereito á identidade de xénero.
- Facilitarase a plena integración do alumnado que, por motivos físicos, sensoriais, psíquicos ou socioculturais, experimente dificultades para un acceso adecuado, igualitario e rendible á vida universitaria.
- Sosterase o principio de debate democrático, escoitando e respectando todas as opinións diversas ao redor dos temas tratados, tanto de parte do profesorado como do alumnado.
|
|