Competencias do título |
Código
|
Competencias / Resultados do título
|
A4 |
Os estudiantes coñecerán as características diferenciales da intervención na linguaxe e na comunicación nos ámbitos familiar, escolar, clínico e asistencial. |
A5 |
Os alumnos/as saberán realizar unha intervención nos trastornos específicos da linguaxe oral, tales como as disartrias, alteracións da linguaxe no envellecemento e trastornos dexenerativos, as alteracións da linguaxe en enfermedades mentais, trastornos do espectro autista, etc. |
A8 |
Os estudiantes adquirirán un coñecemento práctico en intervención na área da linguaxe e comunicación. |
B1 |
Os alumnos/as saberán acceder, seleccionar e xestionar as fontes de información relevantes para a práctica profesional. |
B2 |
Serán capaces de comportarse con ética e responsabilidade social como ciudadáns e como profesionais. |
B3 |
Os estudiantes poderán comunicarse de maneira efectiva nun entorno de traballo. |
B4 |
Os estudiantes serán capaces de tomar decisións con autonomía e responsabilidade. |
C6 |
Os alumnos/as saberán utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da sua profesión e para o aprendizaxe ó longo da súa vida. |
C7 |
Os alumnos/as entenderán a importancia da cultura emprendedora e coñecerán os medios ó alcance das persoas emprendedoras. |
C8 |
Os estudiantes valorarán a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. |
Resultados de aprendizaxe |
Resultados de aprendizaxe |
Competencias / Resultados do título |
Coñecer as tecnoloxías de apoio relacionadas coa comunicación aumentativa e alternativa. |
AP4 AP5 AP8
|
|
|
Utilizar e aplicar dispositivos e programas informáticos específicos para a intervención con persoas con patoloxías da linguaxe. |
AP4 AP5 AP8
|
|
|
Coñecer os requisitos de comunicación das persoas e adaptar as tecnoloxías de apoio axeitadas para resolver as súas necesidades. |
AP4 AP5 AP8
|
|
|
Identificar as fontes de información de aplicacións gratuitas e comerciais para resolver posibles problemas de comunicación. |
AP4 AP5 AP8
|
BP1 BP2 BP3 BP4
|
CP6 CP7 CP8
|
Coñecer e aplicar os principais modelos e técnicas de intervención coas persoas con TEA, con especial referencia ao ámbito da linguaxe e a comunicación.
|
AP4 AP5 AP8
|
BP1 BP2 BP3 BP4
|
CP6 CP7 CP8
|
Deseñar, implementar e avaliar intervencións na área da linguaxe e a comunicación con persoas con TEA nos ámbitos familiar, escolar e clínico, e en colaboración co resto do equipo profesional.
|
|
BP2 BP3 BP4
|
CP6 CP7
|
Contidos |
Temas |
Subtemas |
Bloque I. Programas de intervención
(Ana Guillén y Sergio Cored).
Universidad de Zaragoza |
1. Principios xerais de intervención en TEA.
2. Principais modelos de intervención: enfoques conductuais, evolutivos e sociopragmáticos.
3. Programas globais de intervención (ABA, TEACCH, SCERTS). Fundamentos, procedementos e avaliación de resultados.
4. Procedementos específicos de intervención: intervención en habilidades pragmáticas e mentalistas e xogo simbólico.
5. Determinación do perfil lingüístico e comunicativo individualizado e selección de estratexias de intervención adecuadas. |
Bloque II. Aplicacións Informáticas.
(Javier Pereira, Betania Groba y Laura Nieto).
Universidade da Coruña |
1. Introdución aos produtos de apoio e aos SAAC.
2. Aproximación aos Trastornos do Espectro do Autismo e as TIC.
3. Solucións tecnolóxicas baseadas no uso de apoios visuais e pictogramas.
4. Aplicacións tecnolóxicas para apoiar a vida diaria de persoas con TEA.
5. Animacións, Historias e Xogos: Scratch e MakeyMakey. |
Planificación |
Metodoloxías / probas |
Competencias / Resultados |
Horas lectivas (presenciais e virtuais) |
Horas traballo autónomo |
Horas totais |
Sesión maxistral |
A4 A8 B2 B4 C6 C8 |
6 |
12 |
18 |
Lecturas |
A4 A5 A8 B1 B3 B2 C7 |
1 |
7 |
8 |
Portafolios do alumno |
A4 A8 B1 B3 B2 B4 C6 C7 C8 |
0 |
14 |
14 |
Prácticas a través de TIC |
C6 |
11 |
10 |
21 |
Discusión dirixida |
A8 B1 B3 B2 B4 C8 |
3 |
8 |
11 |
|
Atención personalizada |
|
3 |
0 |
3 |
|
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado |
Metodoloxías |
Metodoloxías |
Descrición |
Sesión maxistral |
Esquema xeral dunha sesión de tres horas tipo:
Sección teórica (hora e media):
1.- Presentación de 30 mins. por parte do profesor/a,
2.- Lectura comentada dun texto seleccionado (30 mins),
3.- Contestación individual a un cuestionario.
Sección práctica (hora e media):
1.- Presentación de 30 mins. a cargo do profesor/a,
2.- Cuestionario en grupo sobre a presentación (30 minutos),
3.- Exposición e discusión sobre as respostas de cada grupo.
No caso da sesión maxistral o profesorado presentará os contidos do tema apoiándose nunha presentación power point. A sesión maxistral utilizarase tanto para a introdución teórica do tema como para a presentación dos casos ou as prácticas que estean planificadas. Cada materia desenvólvese en sesións de tres horas, polo que a sesión maxistral pode abarcar ao redor dunha hora por sesión: media hora para a introdución teórica e media hora para a presentación das prácticas. O profesorado poderá variar esta distribución compensándoa sempre co resto das metodoloxías para non aumentar a carga ECTS da materia |
Lecturas |
Cada sesión de clase de tres horas contén un tempo dedicado á lectura comentada dun texto relacionado coa exposición do profesor. A duración prevista será duns 30 minutos por sesión de tres horas. |
Portafolios do alumno |
En cada sesión de clase o estudante deberá contestar a un cuestionario individual sobre a lectura realizada, e un en grupo relacionado cos casos analizados ou as prácticas realizadas. Estes cuestionarios, ademais das presentacións power point correspondentes a cada clase deberá ser incluído no seu portafolios. Nel recollerán igualmente cantos comentarios, reflexións ou actividades realícense durante o curso. |
Prácticas a través de TIC |
Desenvolvemento de contidos multimedia para intervencións con persoas con TEA empregando ferramentas vistas na clase.
|
Discusión dirixida |
A discusión dirixida forma parte da sección práctica de cada sesión de tres horas. Logo de que os estudantes contestasen por grupos ás preguntas do cuestionario que acompaña á presentación do profesor, cada grupo expoñerá as súas respostas ao conxunto da clase, comezando unha quenda de intervencións ao respecto. A discusión pecharase coas conclusións do profesor/a |
Atención personalizada |
Metodoloxías
|
Prácticas a través de TIC |
|
Descrición |
A través do Campus Virtual cada estudante deberá acceder ás prácticas propostas e entregalas telemáticamente a través da plataforma nos prazos especificados. |
|
Avaliación |
Metodoloxías
|
Competencias / Resultados |
Descrición
|
Cualificación
|
Portafolios do alumno |
A4 A8 B1 B3 B2 B4 C6 C7 C8 |
Bloque I. Entrega do portafolio no que se recollen traballos breves que poden consistir en: elaboración e presentación de casos prácticos, recensións e comentarios de lecturas, procura e confección de fichas sobre programas de intervención ou presentación de artigos de investigación pertinentes. |
50 |
Prácticas a través de TIC |
C6 |
Bloque II. A realización das prácticas e a súa superación supoñerá ata 5 puntos na nota final. |
50 |
|
Observacións avaliación |
O sistema de cualificacións expresarase mediante cualificación numérica acordo co establecido no art. 5 do Real Decreto 1125/2003 de 5 de setembro (BOE 18 de setembro), polo que se establece o sistema europeo de créditos e o sistema de cualificacións nas titulacións universitarias de carácter oficial e validez en todo o territorio nacional Sistema de cualificacións: 0-4.9=Suspenso 5-6.9=Aprobado 7-8.9=Notable 9-10=Sobresaliente 9-10 Matrícula de Honor (Graciable). Para superar a materia é preciso obter un aprobado en cada un dos dous bloques en que se divide a materia. A nota final será a media das dúas partes. En caso de non superar a materia na primeira oportunidade, deberanse entregar os mesmos traballos na segunda oportunidade contactando previamente co profesorado para valorar a situación particular. O docente responsable da materia aplicará a correspondente normativa da UDC ante a detección de calquera tentativa de plaxio motivada por un/unha estudante da materia no desenvolvemento dos seus traballos. A realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación implicará directamente a cualificación de suspenso '0' na materia na convocatoria correspondente, invalidando así calquera cualificación obtida en todas as actividades de avaliación de cara á convocatoria extraordinaria.
|
Fontes de información |
Bibliografía básica
|
|
Alcantud Martín, F. (Coord.) Trastornos del Espectro Autista: detección diagnóstico e intervención temprana. Madrid: Pirámide Baron Cohen, S. (2010). Autismo y Síndrome de Asperger. Madrid: Alianza Gortázar Díaz, P. (2007). Intervención comunicativa en casos con autismo: estado de la cuestión. Presentación de un caso clínico. En: F. Alcantud (coord.). Intervención psicoeducativa en niños con Trastornos Generalizados del Desarrollo. Madrid: Pirámide. 181-195. Frith, U. (1999). Autismo: hacia una explicación del enigma. Madrid: Alianza Marti?nez, M.A. y Cuesta, J.L: (comps.) Todo sobre el autismo. Tarragona: Altaria. Frontera Saracho, M. (2012). Intervención: principios y programas psicoeducativos. En: M.A. Martínez Martín & J. L. Cuesta Gómez (eds.) Todo sobre el autismo. Tarragona: Altaria. 223-260. González Carbajal, A. (2002). Intervención comunicativa en autismo de alto funcionamiento y Síndrome de Asperger. En: J. Martos & M. Pérez Juliá (coords.). Autismo: un enfoque orientado a la formación en logopedia. Valencia: Nau Llibres. 85-106. Martos, J. & Perez Julia, M. (2002). Autismo: un enfoque orientado a la intervención en logopedia. Valencia: Nau Llibres. Monfort, M.; Juarez, A. & Monfort, I (2004). Niños con trastornos pragmáticos del lenguaje y de la comunicación. Descripción e intervención. Madrid: Entha. 95-133. Monsalve, C. (2002). Comunicación y lenguaje en autismo: claves para el buen trabajo de un logopeda. En: J. Martos & M. Pérez Juliá (coords.). Autismo: un enfoque orientado a la formación en logopedia. Valencia: Nau Llibres. 65-83. Montiel, C. (2016). El modelo SCERTS. Enfoque transaccional centrado en la familia para mejorar las habilidades comunicativas y socioemocionales de niños con trastornos del espectro autista. En: D. Valdez (Comp.) Autismos. Estrategias de intervención entre lo clínico y lo educativo. PP. 43-57. Rivière, A. y Martos, J. (1997). El Tratamiento del Autismo. Nuevas Perspectivas. Madrid: APNA y Ministerio de Trabajo y Asuntos Sociales. Rivière, A. (2001). Autismo: orientaciones para la intervención educativa. Madrid: Trotta. Salvadó-Salvadó, B; Palau-Baduell, M.; Clofent Torrentó, M.; Montero Camacho, M Hernández Latorre, M. (2012). Modelos de intervención global en personas con trastornos del espectro autista. Rev. Neurol, 54(1), 63- 71. Tamarit J. (2010). Buenas prácticas profesionales en la intervención en personas con TEA. XV Congreso Nacional Profesionales del Autismo. Zaragoza, España. Valdez, D. (comp., 2005). Evaluar e intervenir en autismo. Madrid: Machado. Valdez, D. (2016). El modelo Denver de intervención temprana. Abordaje desde el desarrollo y los contextos interpersonales. En: D. Valdez (Comp.) Autismos. Estrategias de intervención entre lo clínico y lo educativo. Pp. 33-42. |
Bibliografía complementaria
|
|
Bishop, D. & Leonard L. B., Ed. (2001). Speech and language impairments in children. Causes characteristics, intervention and outcome. Hove, UK, Psychology Press. Gerber, S. (2003). A developmental perspective on language assessment and intervention for children on the autism spectrum. Topics in language disorders, 23, 72-95. Happe, F. (2006). Introducción al autismo. Madrid: Alianza. Howlin, P., Barón Cohen, S. & Hadwin, J. (2006). Enseñar a los niños autistas a comprender a los demás. Guía práctica para educadores. Barcelona: CEAC. Lovaas, O.I. (2002). Teaching individuals with developmental delays. Basic intervention techniques. Austin: TX: PRO-ED. Monfort, M. Monfort, I. (2001). En la mente. Un soporte para el entrenamiento de habilidades pragmáticas en niños. Madrid: Entha. Prizant, B., Wetherby, A; Rydell, P. (2000). Communication intervention issues for children with ASD. En: A. Wetherby; B. Prizant (eds.) Autism spectrum disorders: a transactional developmental perspective. Baltimore: Paul Brookes. Rice M & Warren, SF (eds. 2004). Developmental language disorders: from phenotypes to etiologies. Mahwah, NJ: Erlbaum; 2004. Rivière, A. & Martos, J. (2000). El niño pequeño con autismo. Madrid: APNA Rondal, J.A., Seron, X. (1991). Trastornos del lenguaje 1, 2 y 3. Barcelona: Paidos Russel, J. (1999). El autismo como trastorno de la función ejecutiva. Madrid: panamericana Schwartz, R.G. (2009). Handbook of child language disorders. New York: Psychology press. Sussman, F. (2001). More than words. Helping parents and professionals promote communication and social skills in children with ASD. The Hanen Centre. National Library of Canada. Sussman, F. (2006). Talk ability: People skills for verbal children on the autism spectrum. The Hanen Centre. National Library of Canada |
Recomendacións |
Materias que se recomenda ter cursado previamente |
|
Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
|
Materias que continúan o temario |
|
Observacións |
Todos os traballos do Bloque II serán entregados a través do Campus Virtual, en formato dixital, sen necesidade de imprimilos, contribuindo deste modo a unha educación baseada nun modelo sostible. Para o desenvolvemento do Bloque II é preciso asistir a clase cun ordenador portátil. |
|