Datos Identificativos 2023/24
Asignatura (*) Avaliación das alteracións de base evolutiva Código 652G04017
Titulación
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 2º cuadrimestre
 Segundo Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Psicoloxía
Coordinación
Díaz Freire, Fátima María
 Correo electrónico
fatima.diaz@udc.es
Profesorado
Botana Lois, Iria
Díaz Freire, Fátima María
 Correo electrónico
iria.botana@udc.es
fatima.diaz@udc.es
Web
Descrición xeral A materia pretende introducir os procedementos de avaliación e disgnóstico logopédico nas alteracións do desenvolvemento de base evolutiva, incidindo na caractización do perfil lingüístico e comunicativo asociado as mesmas e as claves para a anclaxe dos programas de intervención.

Competencias do título
Código Competencias / Resultados do título

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias / Resultados do título
Coñecer os fundamentos do proceso de avaliación e diagnóstico A8 Coñecer e aplicar os modelos, técnicas e instrumentos de avaliación A9 Realizar a avaliación das alteracións nos trastornos da comunicación, do fala e da linguaxe asociados a deficiencia mental, aos trastornos do espectro autista, á parálisis cerebral e ás plurideficiencias A10 Redactar un informe de avaliación logopédica A11 Acceso, seleccion e gestion das fontes de informacion relevantes para practícaa profesional B1 Aplicar un pensamento crítico. lóxico e creativo B2 Apreciar as distintas manifestacións da diversidad B3 Aprender a aprender B4 Capacidade de adaptarse aos cambios B6 Capacidade de análise e síntese B7 Comportarse con ética e responsabilidade social como cidadán e como profesional B11 Coñecer e manexar as novas tecnologias da informacion e da comunicacion B13 Resolver problemas de forma efectiva B16 Saber expresarse en público B17 Ter iniciativa e espiritu emprendedor B20 Tomar decisións con autonomia e responsabilidade B21 Traballar de forma colaborativa B23 Expresarse correctamente tanto de forma oral como escrita nas linguas oficiais da comunidade autonoma C1 Utilizar as ferramentas básicas das tecnologias da informacion e da comunicacion ( TIC) necesarias para o exercicio do seu profesion e para a aprendizaxe ao longo da súa vida C3 Desenvolverse para o exercicio dunha ciudadania aberta, culta, crítica, comprometida, democrática e solidaria, capaz de analizar a realidade, diagnosticar problemas, formular e implantar solucións baseadas no coñecemento e orientadas ao ben común C4 A8
A9
A10
A11
 B1
B2
B3
B4
B6
B7
B11
B13
B16
B17
B20
B21
B23
 C1
C3
C4

Contidos
Temas Subtemas
1.Metololoxía de avaliación e diagnóstico logopédico 1.1.Concepto de avaliacion
1.2 Modelos de avaliación
1.3.Procedemento de avaliación
1.4.Concepto de diagnóstico
2.Obxetivos da avaliacion logopedica 2.2 Avaliación da linguaxe
2.2.1Fonética-fonoloxía
2.2.2Morfosintaxe
2.2.3Léxico-semántica
2.2.4Pragmática
2.3 Avaliación das variables extralingüísticas
2.4 Avaliación do contexto
2.5 Avaliación dos recursos
3.Técnicas e instrumentos de avaliación 3.1.Anamnese
3.2.Proba estandarizadas
3.3. Proba no estandarizada
3.4. Rexistros de observación
3.5. Contexto de avaliación
4. Elaboración de informes 4.1. Tipo informes
4.2. Proceso de elaboración: interpretación e conclusións
5. Avaliación nos trastornos de base evolutiva 5.1. Alteracións fonético-fonolóxicas
5.2. Alteracións a linguaxe na Discapacidad intelectual.
5.3Alteraciones del lenguaje en Autismo
5.4 Alteraciones en los Trastornos Generalizados del Desarrollo (TGD)
5.5 Altercións del lenguaje en Parálisis Cerebral
5.6 Retrasos da Linguaxe
5.7 Alteracións en Plurideficiencias

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias / Resultados Horas lectivas (presenciais e virtuais) Horas traballo autónomo Horas totais
Actividades iniciais A8 A9 A10 A11 B7 C1 6 0 6
Sesión maxistral A8 A9 A10 B2 B3 B7 B11 C4 21 0 21
Presentación oral B7 B13 B17 C1 C3 18 0 18
Proba de resposta múltiple A8 A9 A10 B2 B7 B16 C4 2 38 40
Portafolios do alumno B1 B7 B23 C1 C3 0 12 12
Estudo de casos A8 A9 A10 A11 B2 B4 B6 B7 B20 B21 27 24 51
 
Atención personalizada 2 0 2
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Actividades iniciais Actividades que se levan a cabo antes de iniciar calquera proceso de ensino - aprendizaxe a fin de coñecer as competencias, os intereses e as motivaciones que posúen os estudantes para o logro dos obxectivos que se pretenden alcanzar, vinculados a un programa formativo.
Sesión maxistral A docente fara a exposición dos temas favorecendo a interacción co alumnado. Os estudantes faran a exposición da información complementaria que deberán buscar, ampliando o seu coñecemento.
Presentación oral 1- O resumo, a síntesis dos temas explicados na sesión magistral.
2-Expoñerán a información complementaria.
Proba de resposta múltiple Realizan un exame tipo test no que as preguntas terán entre 3 - 4 opcións de resposta sendo soamente una a válida. No mesmo os erros penalizarán.
Portafolios do alumno Elaborárase un dossier de test de avaliacion da linguaxe que incluira a elaboración de ficha técnica das probas máis utilizadas polos profesionais da Logopedia
Estudo de casos O estudante sitúase ante un caso de avaliación e deberán ser capaces de realizar un procedemento de avaliación completo no que se inclúa a decisión de que probas utilizar a corrección e interpretación das mesmas, a elaboración dun informe de avaliación e a exposición e defensa das mesmas.

Atención personalizada
Metodoloxías
Actividades iniciais
Estudo de casos
Presentación oral
Proba de resposta múltiple
Portafolios do alumno
Descrición

Os alumnos dispondran de atencion personalizada para as actividades indicadas. Levásese a cabo no aula ou no despacho da docente. Igualmente podran recibila a traves doutras vias ( telefono, email, Moodle).

Avaliación
Metodoloxías Competencias / Resultados Descrición Cualificación
Estudo de casos A8 A9 A10 A11 B2 B4 B6 B7 B20 B21 O estudante sitúase ante un caso de avaliación e deberán ser capaces de realizar un procedemento de avaliación completo no que se inclúa a decisión de que probas utilizar a corrección e interpretación das mesmas, a elaboración dun informe de avaliación e a exposición e defensa das mesmas. 30
Presentación oral B7 B13 B17 C1 C3 Valorárase o coñecemento do tema, concepto ou feito que se expón así como a correccion da linguaxe empregada 20
Proba de resposta múltiple A8 A9 A10 B2 B7 B16 C4 Realizárase un exame tipo test con preguntas de 3 ou 4 opcións de resposta sendo unha soa a valida. Restan erros. 40
Portafolios do alumno B1 B7 B23 C1 C3 Valorárase a elaboracion de ficha tecnica dos test de evaluacion da linguaxe máis utilizados en Logopedia. 10
 
Observacións avaliación

Teranse en conta dúas opcións de avaliación en función da asistencia ou non ás clases interactivas:

 Opción A. Alumnado que asiste ás clases expositivas e interactivas (> 80% de asistencia)
Será necesario ter acreditada unha asistencia de polo menos o 80%.
A cualificación do alumnado asistente engloba os seguintes apartados: Estudos de casos (30%),
portafolio (10%),
presentación oral(20%) e proba de resposta múltiple (40%). para superar a asignatura a nota ha de ser
5, valorándose todos os apartados.

Opción B: Alumnado que NON asiste ou ten unha asistencia ás clases interactivas (< 80% de
asistencia)
- A nota final será a nota media do exame e do caso práctico nunha proporción de 60%(exame) 40%
caso práctico. 

Opción C: O alumnado que, tendo recoñecida a DISPENSA ACADÉMICA (solicitude previa na
Administración do centro)- tal como se establece na "Norma que regula o réxime de dedicación ao
estudo e a permanencia e a progresión dos estudantes de grao e mestrado universitario
na Universidade daCoruña" (aprobada en Consello de Goberno de 28 de xuño de 2016)-, terá que
asistir a unha titoría na que concretar a porcentaxe de asistencia mínima e as metodoloxías de
avaliación.

ESPECIFICACIÓNS:
Segundo establecen as "Normas de avaliación, revisión e reclamación das cualificacións dos estudos de grao e mestrado universitario" (aprobada o 19/12/2013 e modificada o 30/04/2014) no Art.
21.2: Considerarase como “Non presentado” (NP) a aquel estudante que, estando
matriculado na materia, non concorra ás distintas actividades de avaliación que se establecen
para o curso académico. Así, será cualificado como “Non presentado” cando:

 a) Non complete o proceso de avaliación continua, nas condicións que figure na guía docentes, ou 

b) Non se presente á proba do período oficial de avaliación. 

A realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación, unha vez comprobada, implicará
directamente a cualificación de suspenso na convocatoria en que se cometa: o/a estudante será
cualificado con “suspenso” (nota numérica 0) na convocatoria correspondente do curso académico,
tanto se a comisión da falta se produce na primeira oportunidade como na segunda. Para isto,
procederase a modificar a súa cualificación na acta de primeira oportunidade, se fose necesario".

Fontes de información
Bibliografía básica (). .
Puyuelo Sanclemente, M;Rondal, J.A.;H.Wiig, E. (2002). Evaluación del lenguaje. Barcelona. Masson
Moreno, J.M; García - Baamonde, Ma.E. (2005). Guía para la evaluación del lenguaje. Madrid. CCS
Sos Abad, A.;Sos Lansac, M.L. (1997). Logopedia práctica. Madrid.Escuela Española
Peña - Casanova, J. (2002). Manual de Logopedia. Barcelona. Masson.

Puyuelo Sanclemente, M., Rondal, J. A. H., &amp; Wiig, E. (2002). Evaluacio?n del lenguaje. Masson.

&nbsp;

Sos Abad, A., &amp; Sos Lansac, M.L. (1997). Logopedia pra?ctica. Escuela Espan?ola.


Pen?a-Casanova, J. (2002). Manual de Logopedia. Masson.

Moreno, J. M., &amp; Garci?a-Baamonde, M. E. (2005). Gui?a de recursos para la evaluacio?n del lenguaje. CCS.

&nbsp;

Aguilar-Mediavilla, E. &amp; Igualada, A. (Eds) (2019). Dificultades del lenguaje en los trastornos del desarrollo. Editorial UOC.

&nbsp;

Barbero García, M.I., Vila Abad, E., y Holgado Tello, F.P. (2015). Psicometría. Sanz y Torres.

&nbsp;

Fernández-Ballesteros, R. (2013).&nbsp;Evaluación psicológica: conceptos, métodos y estudio de casos. Pirámide.

&nbsp;

Quintanilla-Cobián, L., García-Gallego, C., Rodríguez-Fernández, R., Fontes de Gracia, S., &amp; Sarriá-Sánchez, E. (2019).&nbsp;Fundamentos de investigación en Psicología. Universidad Nacional de Educación a Distancia.
Bibliografía complementaria

Colom, R., Karama, S., Jung, R. E., &amp; Haier, R. J. (2010). Human intelligence and brain networks.&nbsp;Dialogues in Clinical Neuroscience,&nbsp;12(4), 489.

&nbsp;

Colom, R., &amp; Román, F. J. (2018). Enhancing intelligence: From the group to the individual.&nbsp;Journal of Intelligence,&nbsp;6(1), 11.

&nbsp;

Protzko, J., &amp; Colom, R. (2021). A new beginning of intelligence research. Designing the playground.&nbsp;Intelligence,&nbsp;87, 101559.

Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións

Se recomienda cursar la asignatura "Alteraciones de Base Evolutiva"
Recomendase cursar a asignatura "Alteracions de Base Evolutiva".

Se recomienda el envío de los trabajos por vía telemática y de no ser posible, no utilizar plásticos, elegir la impresión a doble cara, emplear papel reciclado y evitar imprimir borradores. &nbsp;
Se debe hacer un uso sostenible de los recursos y prevenir impactos negativos sobre el medio natural.&nbsp;
Se debe tener en cuenta la importancia de los principios éticos relacionados con valores de sostenibilidad en los comportamientos personales y profesionales.&nbsp;
Se incorporará la perspectiva de género.
Se facilitará la plena integración del alumnado que por razones&nbsp; físicas, sensoriales, psíquicas o socioculturales, experimenten dificultades a un acceso adecuado, igualitario e provechoso a la vida universitaria

Recomendase os envios dos traballos telemáticamente e de non ser posible, non utilizar plásticos, &nbsp;elixir a impresión a doble cara, empregar papel reciclado e evitar imprimir borradores.&nbsp;&nbsp;
Debese facer un uso sostible dos recursos e a prevención de impactos negativos sobre o medio natural. &nbsp;
Debese ter en conta dos principios éticos relacionados cos valores de sostenibilidade nos comportamentos persoais e profesionais.
Deberase incorporar a perspectiva de xénero (usarase linguaxe non sexista, bibliografía de autores/as de ambos os sexos, propiciarase a intervención en clase de alumnos e alumnas…)
Facilitarase a plena integración do alumnado que por razón físicas, sensoriais, psíquicas ou socioculturais, experimenten dificultades a un acceso axeitado, igualitario e proveitoso á vida universitaria


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías