Datos Identificativos 2024/25
Asignatura (*) Introdución á programación Código 614522001
Titulación
Mestrado Universitario en Bioinformática para Ciencias da Saúde
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 1º cuadrimestre
 Primeiro Optativa 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Ciencias da Computación e Tecnoloxías da Información
Computación
Coordinación
Cabrero Canosa, Mariano Javier
 Correo electrónico
mariano.cabrero@udc.es
Profesorado
Cabrero Canosa, Mariano Javier
 Correo electrónico
mariano.cabrero@udc.es
Web http://udconline.udc.gal
Descrición xeral Nesta materia preténdese que os estudantes sen formación en programación adquiran as nocións básicas para a realización de programas. Usarase a linguaxe de programación Python e sobre el estudaranse os diferentes tipos de datos que podemos usar e as estruturas de control básicas que se utilizan para realizar un programa software.

Competencias / Resultados do título
Código Competencias / Resultados do título
A3 CE3 - Analizar , deseñar , desenvolver, implementar , verificar e documentar solucións software eficientes sobre a base dun coñecemento adecuado das teorías, modelos e técnicas actuais no eido da Bioinformática
B1 CB6 – Posuír e comprender o coñecemento que fornecen unha base ou oportunidade de orixinalidade no desenvolvemento e / ou aplicación de ideas, a miúdo nun contexto de investigación.
B5 CB10 – Que os estudantes posúan as habilidades de aprendizaxe que lles permitan continuar estudando dun xeito que terá de ser en gran parte auto-orientado ou autónomo.
B8 CG3 - Ser capaz de traballar en equipa, en especial de carácter interdisciplinar
C3 CT3 - Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida
C6 CT6 - Valorar criticamente o coñecemento, a tecnoloxía e a información dispoñibles para resolver os problemas cos que deben enfrontarse

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias / Resultados do título
Interiorizar as boas prácticas de programación. AP3
 BP5
BP8
Usar as estructuras de datos adecuadas e programar os algoritmos de manipulación para solucionar problemas reais. AP3
 BP1
BP8
Capacidade para realizar programas sinxelos no computador empregando unha linguaxe de alto nivel. AP3
 BP1
BP5
BP8
 CP3
CP6
Ser capaz de deseñar, avaliar, comparar e analizar solucións algorítmicas básicas a problemas usuais en Bioinformática. AP3
 BP1
 CP6

Contidos
Temas Subtemas
1. Introducción a. Algoritmos. Representación. Accións primitivas/no primitivas
b. Programas. Proceso de construcción
c. Linguaxes de programación: máquina, baixo nivel, alto nivel
d. Compiladores. Intérpretes
e. Entornos de desenvolvemento e ferramentas: Python
2. Conceptos básicos a. Estructura de un programa
b. Constantes, Variables.
c. Tipos de datos: entero, real, lógico, carácter, …
d. Estructuras simples: listas (arrays), cadenas, …
e. Operadores y expresiones (aritméticas, lógicas)
f. Declaración de variables e constantes
g. Entrada y salida estándar
3. Sentencias de control
 a. Secuencial
b. Alternativa
c. Repetitiva: while, for
4. Funcións a. Definición, declaración e chamada de función
b. O ámbito das variables
c. Paso de argumentos
d. Recursividad
e. Módulos
5. Ficheiros a. Apertura e peche
b. Lectura e escritura de datos
c. Acceso directo aos datos
6. Introducción á orientación a obxetos a. Clases
b. Obxetos
c. Propiedades
d. Métodos
e. Concepto de herencia
7. Excepcións a. Tipos
b. Captura
c. Lanzamento
d. Creación
8. Librerías científicas en Python a. SciPy
b. NumPy
c. Matplotlib
d. BioPython
9. Introducción a estructuras abstractas a. Listas
b. Pilas
c. Colas
d. Árbores

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias / Resultados Horas lectivas (presenciais e virtuais) Horas traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A3 B1 B5 15 30 45
Proba mixta A3 3 6 9
Solución de problemas A3 B1 B5 B8 C6 C3 36 54 90
 
Atención personalizada 6 0 6
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Actividade presencial para expoñer conceptos fundamentais da materia. Consistirá na exposición oral do profesor apoiada con medios multimedia. Durante a presentación tratarase de interactuar co alumno formulando preguntas dirixidas co fin de afianzar conceptos e facilitar a aprendizaxe. A proporción de uso desta metodoloxía será maior fronte a estudo de casos cando o número de estudantes sexa alto e será acordado con estes.
Proba mixta Avaliación sumativa do alumno mediante un exame escrito cunha parte teórica con preguntas tipo test e unha parte práctica para resolver pequenos problemas de programación. A proba tratará de medir se o alumno adquiriu os conceptos fundamentais de programación e adestrouse o suficiente como para posuír as habilidades precisas para resolver supostos prácticos.
O alumno poderá facer uso do ordenador para, ademais de contestar ás preguntas, consultar dúbidas acerca da sintaxe concreta de algún comando.
Solución de problemas Esta actividade suporá o estudo de casos prácticos e exemplos ademáis da realización de distintos exercicios de programación. Co fin de afianzar os conceptos teóricos presentaranse supostos prácticos, que nun principio serán resoltos polo profesor para que orienten os alumnos. A medida que se avance no desenvolvemento teórico formularase a resolución de problemas por parte dos alumnos. A proposta de actividades estará dispoñible ao alumno con suficiente antelación. O labor do profesor será a supervisión solucionando dúbidas e corrixindo erros de interpretación, malos hábitos de programación, erros de sintaxe, etc.

Atención personalizada
Metodoloxías
Solución de problemas
Descrición
É fundamental a atención ao alumno para resolver cantas dúbidas de concepto ou de procedemento poidan xurdir durante a resolución dos supostos prácticos. Prestarase especial atención a aqueles alumnos que presenten maiores dificultades na súa aprendizaxe co fin de que o seu progreso non se vexa retardado respecto ao xeral do resto de estudantes.

As titorías realizaranse co apoio das ferramentas de comunicación dispoñibles (Teams, Moodle e correo electrónico)

Avaliación
Metodoloxías Competencias / Resultados Descrición Cualificación
Solución de problemas A3 B1 B5 B8 C6 C3 Realización obrigatoria. É necesario entregar todos os traballos para superar a materia. 50
Proba mixta A3 Realización obrigatoria. Necesario aprobar o exame para superar a materia. O exame constará dunha parte tipo test (40% da nota final) e unha parte práctica (60%). 50
 
Observacións avaliación

Non presentado

  • Terá a condición de Non presentado (NP)
    quen non presente ningún traballo práctico nin concorra á proba
    obxectiva no período oficial de avaliación. Por conseguinte, quen presente calquera traballo práctico e/ou realice a
    proba obxectiva considerarase "Presentado" e será avaliado.

Traballos prácticos

  • No caso de existir nalgún tema, as actividades de gamificación substituirán ás entregas de prácticas e suporán a mesma cualificación na nota
    global.
  • Soamente os alumnos con cualificación de NON PRESENTADO na primeira
    oportunidade poderán entregar os traballos propostos durante o curso
    para a segunda oportunidade. En caso de SUSPENSO na primeira
    oportunidade, só se poderán entregar de novo os traballos suspensos que
    sexan así calificados polo profesor.
  • O retraso na entrega dos
    traballos levará consigo unha penalización na nota que aparecerá
    recollida na planificación docente na páxina web.
  • En ningún caso as notas dos traballos gárdanse para os seguintes cursos académicos.

Oportunidade adiantada

  • A avaliación basearase exclusivamente na proba obxectiva.

Matrícula a tempo parcial

  • Os alumnos matriculados a tempo parcial terán que entregar as
    actividades avaliables nas condicións e prazos específicos que se
    establecerán. Será obrigación do estudante comunicar a súa situación ao
    profesorado.

Cualificación exame

  • Os alumnos farán unha
    proba escrita ao finalizar o cuadrimestre de acordo ao calendario oficial.
    O exame constará dunha parte tipo test (40% da nota final) e unha parte
    práctica (60%) de realización de pequenos programas. Nesta segunda parte o
    alumno poderá consultar o manual de Python.

Alumnos de segunda matrícula e posteriores

  • A avaliación basearase no recollido nesta guía. Dada a posibilidade de
    non asistir presencialmente por incompatibilidade cos horarios de
    segundo curso, realizarán a maiores unha serie de traballos prácticos
    ademáis dos propostos para os alumnos de primeira matrícula. Neste caso
    exisirase asistencia a titorías, bien presencialmente ou virtualmente.
Outras observacións
  • Todos os aspectos relacionados con “dispensa académica”, “dedicación ao estudo”, “permanencia” e “fraude académica” rexeranse de acordo coa normativa académica vixente da UDC.

Fontes de información
Bibliografía básica Luis Joyanes Aguilar (2008). Fundamentos de programación : algoritmos, estructuras de datos y objetos. McGraw Hill
Ljubomir Perkovic (2015). Introduction to Computing Using Python: An Application Development Focus, 2nd Edition. Wiley
Mark Lutz (2013). Learning Python, Fifth Edition. O’Reilly Media, Inc
Raúl González Duque (). Python PARA TODOS. http://edge.launchpad.net/improve-python-spanish-doc/0.4/0.4.0/+download/Python%20para%20todos.pdf
Vernon L Ceder (2010). The quick Python book. Greenwich : Manning
Jesús J. García Molina, Francisco J. Montoya Dato, José L. Fernández Alemán, Mª José Majado Rosales (2005). Una introducción a la programación : un enfoque algorítmico. Thomson

Bibliografía complementaria Mitchell L Model (2009). Bioinformatics Programming Using Python. O'Reilly Media
Bill Lubanovic (2014). Introducing Python: Modern Computing in Simple Packages. O'Reilly Media


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario
Introdución ás bases de datos/614522002
Estruturas de datos e algoritmia para secuencias biolóxicas/614522013

Observacións
  • Segundo se recolle nas distintas normativas de aplicación para a docencia universitaria deberase incorporar a perspectiva de xénero nesta materia (usarase linguaxe non sexista, utilizarase bibliografía de autores/as de ambos sexos, propiciarase a intervención en clase de alumnos e alumnas...)
  • Traballarase para identificar e modificar prexuízos e actitudes sexistas e influirase na contorna para modificalos e fomentar valores de respecto e igualdade.
  • Deberanse detectar situacións de discriminación por razón de xénero e proporanse accións e medidas para corrixilas.


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías