Peterson, Larry L. y Davie, Bruce S., Computer networks: a systems approach., 978-0-12-385059-1, 5, Morgan Kaufmann, 2012
Comer, D. E, Stevens, D. L. y Evangelista, M. Internetworking with TCP/IP, Vol. III: Client-Server Programming and Applications, Linux/Posix Sockets Version. Prentice Hall, 2001
Comer, D. E. y Stevens, D. L. Internetworking with TCP/IP Vol. III Client-Server Programming and Applications-Windows Sockets Version. Prentice-Hall, 1997
Donahoo, M. y Calvert, K. TCP/IP Sockets in C: Practical Guide for Programmers (The Practical Guides Series). 2ª edición: Morgan Kaufmann, 2009
Magaña, E., Izme Mendi, E., Prieto Mínguez, M. y Villadangos Alonso, J. Comunicación y Redes de Computadores. Problemas y Ejercicios Resueltos. Pearson Prentice Hall, 2003
Barcia Vázquez, N. y otros. Redes de computadores y arquitecturas de comunicaciones: supuestos prácticos. Pearson, 2005
Stallings, W. Comunicaciones y Redes de Computadores. 7a edición. Prentice Hall, 2004
Forouzan, B. A. Transmisión de datos y redes de comunicaciones. 4a edición. McGraw Hill, 2007
Raya Cabrera, J. L. y Santos González, M. Guía de Campo de Máquinas Virtuales. Editorial Ra-Ma, 2009
Clark, T.  Storage Virtualization: Technologies For Simplifying Data Storage And Management. Editorial Addison-Wesley Professional, 2005
Joyanes Aguilar, L. Computación en la nube: estrategias de Cloud Computing en las empresas. Editorial Marcombo, 2012
McKendrick, R. Infrastructure as Code for Beginners: Deploy and manage your cloud-based services with Terraform and Ansible. Packt Publishing, 2023
William Shotts, The Linux Command Line, 2nd Edition: A Complete Introduction, No Starch Press, 2019
Ian Miell, Aidan Hobson Sayers, Docker in Practice, 2ª ed., Manning Pubs, 2019
Yevgeniy Brikman, Terraform - Up and Running: Writing Infrastructure as Code, O'Reilly Media, 2022
Jeff Geerling, Ansible for DevOps: Server and configuration management for humans, Leanpub, 2022

Resultados de aprendizaxe	Competencias / Resultados do título
Entender o funcionamiento básico das redes de ordenadores actuais e a importancia duns protocolos estandarizados.	A4	B2 B5 B7	C3
Comprender a operativa dos protocolos nos que se basa Internet e as redes locais actuais.	A4	B2 B5 B7	C3
Aprender a configurar e administrar unha rede local.	A4	B2 B5 B7	C3
Entender as bases da computación na nube, e os modelos de nube	A4 A5 A6	B2 B5 B7	C3
Coñecer os mecanismos de virtualización de servidores e ser capaz de despregar sistemas virtualizados.	A4	B2 B5 B7	C3
Coñecer e comprender os diferentes modelos de servizo e modelos de despregamento asociados á computación na nube, así como os servizos proporcionados por proveedores de nube orientados á Intelixencia Artificial.	A5 A6	B2 B5 B7	C3
Ser capaz de poñer en marcha servizos na nube.	A5 A6	B2 B5 B7	C3
Saber concibir e deseñar novas aplicacións baseadas na Internet ou as tecnoloxías que a sustentan.	A4 A5 A6	B2 B5 B7	C3

Temas	Subtemas
Redes de ordenadores e Internet	Introdución Capa de enlace Capa de red Capa de transporte Capa de aplicación
Virtualización	Introdución Características Tipos de virtualización
Cómputo na nube	Introdución Modelos de servizo Modelos de despregamento

Metodoloxías / probas	Competencias / Resultados	Horas lectivas (presenciais e virtuais)	Horas traballo autónomo	Horas totais
Sesión maxistral	A4 A5 A6 B5 B7	30	30	60
Prácticas de laboratorio	A4 A5 A6 B2 B5 B7 C3	30	30	60
Presentación oral	A4 B2 B5 B7 C3	1	10	11
Proba obxectiva	A4 A5 A6 B2 B7	3	15	18

Atención personalizada		1	0	1

*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías	Descrición
Sesión maxistral	A plataforma virtual da universidade servirá como base para a difusión de todo o material necesario para o seguimento das sesións maxistrais. Nas sesións maxistrais expoñeranse os contidos teóricos da materia, necesarios para poder entender a lóxica e o funcionamento dos diferentes protocolos e sistemas, así como para realizar as prácticas de laboratorio.
Prácticas de laboratorio	A plataforma virtual da universidade servirá como base para a difusión do material necesario para a realización das prácticas da materia. Nas prácticas de laboratorio o alumnado deberá profundar en determinados aspectos teóricos da materia. Para conseguir este obxectivo realizaranse prácticas utilizando a ferramenta de emulación/simulación de redes e/o de análises de protocolos Cisco PacketTracer, así como Docker para a parte de virtualización e Azure na parte de servizos/computación na nube.
Presentación oral	A plataforma virtual da universidade servirá como base para a difusión do material necesario para a realización do traballo asociado á presentación oral da asignatura. Esta presentación oral faráse en grupos de estudantes onde exporán o traballo reflexado nas memorias requeridas nas prácticas da asignatura.
Proba obxectiva	Ao final do cuadrimestre realizarase un exame onde o alumnado deberá demostrar o seu coñecemento da materia. O exame constará de preguntas para avaliar o coñecemento teórico e exercicios para avaliar o coñecemento práctico.

Metodoloxías	Competencias / Resultados	Descrición	Cualificación
Prácticas de laboratorio	A4 A5 A6 B2 B5 B7 C3	Avaliaranse as prácticas de laboratorio realizadas polo alumno ó longo do curso. A nota non se poderá recuperar.	30
Proba obxectiva	A4 A5 A6 B2 B7	Ó final do cuadrimestre realizarase un exame onde o alumno deberá demostrar o seu coñecemento da materia. En caso de obter menos dun 4 (sobre 10) no exame final de teoría, a asignatura considerarase suspensa e a nota final será a obtida no exame. Noutro caso, a nota final calcúlase a partires das notas de cada parte, proporcionalmente, e deberá ser igual ou superior a 5 (sobre 10) para aprobar a asignatura.	60
Presentación oral	A4 B2 B5 B7 C3	Realizaráse unha proba oral a derradeira semana de docencia do cuadrimestre, onde o alumnado deberá de expoñer os coñecementos adquiridos durante a elaboración das prácticas da asignatura. A nota non se poderá recuperar.	10

Observacións avaliación
As prácticas de laboratorio e a presentación oral son optativas e forman parte da avaliación continua da materia, polo que NON se poderán recuperar e as notas obtidas gardaránse tanto para a segunda oportunidade como para a convocatoria extraordinaria. NON se gardarán para cursos posteriores. Ós alumnos a tempo parcial facilitaráselles a elección de horarios para prácticas. A asistencia a clase non é requisito para aprobar a materia, aínda que si é recomendable. Para obter a puntuación relativa ás prácticas de laboratorio e á presentación oral é obrigatorio asistir ás probas de avaliación/presentación. Na proba obxectiva poderá haber preguntas relacionadas coas prácticas de laboratorio. Para superar a materia deberáse obter polo menos un 5 sobre 10 na suma de tódalas partes da materia (Prácticas de laboratorio + presentación oral + proba obxectiva) e obter unha nota mínima de 4 sobre 10 na proba obxectiva. Todos os aspectos relacionados con “dispensa académica”, “dedicación ao estudo”, “permanencia” e “fraude académica” rexerase de acordo coa normativa académica vixente da UDC.

Bibliografía básica	Thomas Erl, Zaigham Mahmood, Richardo Puttini (2013). Cloud computing : concepts, technology and architecture. Prentice-Hall Ian Foster, Dennis B. Gannon (2017). Cloud computing for science and engineering. MIT Press James F. Kurose, Keith W. Ross (2022). Computer Networking. A top-down approach.. Pearson Rafael Troncoso, Elías Grande, Francisco Ramírez (2022). Docker: SecDevOps. 0xWORD Edouard Bugnion, Dan Tsafrir, Jason Nieh (2022). Hardware and software support for virtualization. Springer W. Richard Stevens (2012). TCP/IP Illustrated, Vol. 1: The Protocols. Addison Wesley Matthew Portnoy (2016). Virtualization Essentials. 2nd Edition. Sybex

Bibliografía complementaria
	Peterson, Larry L. y Davie, Bruce S., Computer networks: a systems approach., 978-0-12-385059-1, 5, Morgan Kaufmann, 2012 Comer, D. E, Stevens, D. L. y Evangelista, M. Internetworking with TCP/IP, Vol. III: Client-Server Programming and Applications, Linux/Posix Sockets Version. Prentice Hall, 2001 Comer, D. E. y Stevens, D. L. Internetworking with TCP/IP Vol. III Client-Server Programming and Applications-Windows Sockets Version. Prentice-Hall, 1997 Donahoo, M. y Calvert, K. TCP/IP Sockets in C: Practical Guide for Programmers (The Practical Guides Series). 2ª edición: Morgan Kaufmann, 2009 Magaña, E., Izme Mendi, E., Prieto Mínguez, M. y Villadangos Alonso, J. Comunicación y Redes de Computadores. Problemas y Ejercicios Resueltos. Pearson Prentice Hall, 2003 Barcia Vázquez, N. y otros. Redes de computadores y arquitecturas de comunicaciones: supuestos prácticos. Pearson, 2005 Stallings, W. Comunicaciones y Redes de Computadores. 7a edición. Prentice Hall, 2004 Forouzan, B. A. Transmisión de datos y redes de comunicaciones. 4a edición. McGraw Hill, 2007 Raya Cabrera, J. L. y Santos González, M. Guía de Campo de Máquinas Virtuales. Editorial Ra-Ma, 2009 Clark, T.  Storage Virtualization: Technologies For Simplifying Data Storage And Management. Editorial Addison-Wesley Professional, 2005 Joyanes Aguilar, L. Computación en la nube: estrategias de Cloud Computing en las empresas. Editorial Marcombo, 2012 McKendrick, R. Infrastructure as Code for Beginners: Deploy and manage your cloud-based services with Terraform and Ansible. Packt Publishing, 2023 William Shotts, The Linux Command Line, 2nd Edition: A Complete Introduction, No Starch Press, 2019 Ian Miell, Aidan Hobson Sayers, Docker in Practice, 2ª ed., Manning Pubs, 2019 Yevgeniy Brikman, Terraform - Up and Running: Writing Infrastructure as Code, O'Reilly Media, 2022 Jeff Geerling, Ansible for DevOps: Server and configuration management for humans, Leanpub, 2022