| Competencias / Resultados do título |
| Código | Competencias / Resultados do título |
| A1 | CE1.1 - Comprender e identificar as demandas ou necesidades das persoas, as organizacións e o medio ambiente, a fin de obter conclusións e formular alternativas que respondan os problemas relacionados coa transformación e organización do espazo físico. |
| A2 | CE1.2 - Realizar unha planificación urbana que priorice tanto a protección do medio ambiente e a preservación dos espazos naturais, como a conservación do patrimonio construído, utilizando solucións técnicas coherentes e atendendo ás demandas sociais. |
| A3 | CE1.3 - Innovar nos procesos de planificación urbana e resolver os problemas de vivir baixo unha perspectiva humanista e social, con especial atención ao consumo racional e responsable do chan a urbanizar. |
| A4 | CE2.1 - Intervir na análise global do desenvolvemento social das cidades. |
| A5 | CE2.2 - Propor medidas de diagnóstico de situacións e establecemento de plans e propostas de intervención para alcanzar as metas sociais. |
| A10 | CE5.2 - Manexar instrumentos, ferramentas e tecnoloxía para fomentar a cooperación e coordinación dos diferentes axentes urbanos e realizar procesos participativos. |
| A11 | CE5.3 - Realizar procesos de análises, avaliación e diagnóstico das cidades que permitan optimizar as iniciativas promovidas polos modelos de gobernanza urbana multiescalar. |
| A12 | CE6.1 - Discutir as diferentes traxectorias das cidades e as diferentes opcións de política urbana. |
| A14 | CE6.3 - Definir escenarios e propor medidas de debate para o desenvolvemento económico a escala urbana, metropolitana ou rexional. |
| B1 | CB6 - Posuír e comprender coñecementos que acheguen unha base ou oportunidade de ser orixinais no desenvolvemento e/ou aplicación de ideas, a miúdo nun contexto de investigación. |
| B2 | CB7 - Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en contornas novas ou pouco coñecidos dentro de contextos máis amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo. |
| B3 | CB8 - Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos. |
| B5 | CB10 - Que os estudantes posúan as habilidades de aprendizaxe que lles permitan continuar estudando dun modo que haberá de ser en gran medida autodirigido ou autónomo. |
| B6 | CG1 - Ser capaz de buscar e seleccionar a información útil necesaria para resolver problemas complexos, manexando con soltura as fontes bibliográficas do campo. |
| B7 | CG2 - Elaborar axeitadamente e con certa orixinalidade composicións escritas ou argumentos motivados, redactar plans, proxectos de traballo e formular hipóteses razoables. |
| B8 | CG3 - Adquirir coñecementos, ferramentas e recursos de alto nivel para cubrir as expectativas investigadoras e profesionais do estudiantado e da sociedade no relativo ao estudo da Ordenación, Planificación e Xestión das cidades. |
| B9 | CG4 - Manexar conceptos, métodos e ferramentas propias da investigación na análise urbanística para fins específicos. |
| B10 | CG5 - Recoñecer a necesidade de desenvolver unha propia perspectiva crítica cos diversos procesos que poden xerar impactos negativos no espazo urbano. |
| C1 | CT1 - Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, nas linguas oficiais tanto de Portugal como da comunidade autónoma de Galicia. |
| C3 | CT3 - Desenvolverse para o exercicio dunha cidadanía respectuosa coa cultura democrática, os dereitos humanos e a perspectiva de xénero. |
| C4 | CT4 - Desenvolver a capacidade de traballar en equipos interdisciplinares ou transdisciplinares, para ofrecer propostas que contribúan a un desenvolvemento sustentable ambiental, económico, político e social. |
| C5 | CT5 - Valorar a importancia que ten a investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e cultural da sociedade. |
| C6 | CT6 - Ter a capacidade de xestionar tempos e recursos: desenvolver plans, priorizar actividades, identificar as críticas, establecer prazos e cumprilos. |
| Resultados de aprendizaxe | |||
| Resultados de aprendizaxe | Competencias / Resultados do título | ||
| Preparar profesionais capaces de identificar e analizar os factores individuais, sociais e espaciais que inflúen na adopción de estilos de vida sostibles, e a súa relación coa saúde e o benestar. | AM1 AM3 AM4 AM5 |
BM1 BM2 BM6 BM7 BM8 BM9 BM10 |
CM3 CM4 CM5 CM6 |
| Introducir ao alumnado en os enfoques conceptuais e categorías analíticas válidos para a interpretación da problemática urbana, no marco actual de transformación social e territorial. | AM4 AM5 AM11 AM12 AM14 |
BM1 BM2 BM3 BM5 BM6 BM7 BM8 |
CM1 CM5 CM6 |
| Adquirir o coñecemento necesario para deseñar e implementar políticas e programa de intervención que fomenten solucións de “tripla ganancia”, mellorando a sustentabilidade ambiental, a saúde humana e a cohesión e xustiza social. | AM1 AM2 AM3 AM5 AM10 |
BM2 BM7 |
CM3 CM4 |
| Saber investigar, analizar e avaliar os desafíos sociais contemporáneos das cidades sostibles, con especial atención á participación individual e colectiva, as relacións humanas e a convivencia, así como a inclusión, a accesibilidade, e a erradicación da pobreza e as desigualdades de diversa índole | AM2 AM3 AM5 AM11 |
BM2 BM8 BM10 |
CM4 |
| Coñecer e aplicar diferentes modelos, técnicas e habilidades que permitan mellorar as oportunidades vitais, o benestar e a calidade de vida das persoas. | AM4 AM5 AM10 AM11 |
BM2 BM3 BM6 BM7 BM9 BM10 |
CM1 CM3 CM4 CM6 |
| Contidos |
| Temas | Subtemas |
| 1. Modelos urbanos e estilos de vida sostibles e saudables. | 1.1. Os cambios sistémicos e transformadores nas transicións cara á sustentabilidade. 1.2 Acordos e obxectivos internacionais: a declaración de Estocolmo, o acordo de Paris, os obxectivos de desenvolvemento sostible, o Pacto Verde Europeo e as súas estratexias, a Axenda Verde Urbana 2030 1.3 Os problemas "wicked": cambio climático, perdida de biodiversidade, desigualdade social, problemas de saúde: o papel das cidades. 1.4 Conceptualizar os estilos de vida sostibles e saudables 1.5 Áreas de estilo de vida: alimentación, vivenda, enerxía, transporte, lecer. |
| 2. As diferentes dimensións da sustentabilidade urbana. Indicadores e instrumentos de avaliación da sustentabilidade na contorna urbana. |
2.1 A sustentabilidade ambiental, social, e económica nas cidades. Definicións e indicadores. 2.2 O concepto de limites planetarios 2.3 Modelos económicos para a sustentabilidade: a economía do benestar, a economía "donut", modelos de crecemento e decrecemento 2.4 A dimensión social da sustentabilidade: cohesión, xustiza, inclusión e igualdade social. |
| 3. Estratexias de promoción de modelos urbanos de tripla ganancia (persoas, planeta, economía). | 3.1 A importancia do espazo público de calidade: solucións urbanas baseadas na natureza(ex. teitos verdes, xardíns urbanos, sistemas de drenaxe urbana sostible) 3.2 Modelos de innovación social en distintas áreas de estilo de vida: alimentación (cooperativas de consumo sostible), mobilidade (o modelo das supermanzanas), enerxía (cooperativas de prosumers), vivenda (co-housing) 3.3 As receitas verdes e sociais para a saúde e a sustentabilidade 3.4 Abordaxes de co-produción e co-creación cidadá(ciencia cidadá, presupostos de benestar etc). |
4. Factores cognitivos, afectivos e sociais na adopción de estilos de vida sostibles e sociais. |
4.1 Coñecemento, crenzas, valores e aspiracións 4.2 Conexión coa natureza, identidade ambiental e o paradigma da interdependencia humana 4.3 O papel das normas sociais |
5. Principais teorías sobre a relación medio ambiente, contorna física, saúde e comportamento |
5.1 Os predictores do comportamento prol-ambiental: a teoría Valores-Crenzas-Normas; a teoría do comportamento planificado; as teorías sobre normas sociais 5.2 A relación natureza - saúde nas cidades: Teoría da Restauración da atención; Teoría de Redución de #o #estrés; A hipótese da biofília; a hipótese dos "vellos amigos". 5.3 A relación entre a contorna física e a cohesión social. A súa relevancia para a saúde. |
6. Modelos de intervención adaptados a distintos grupos de idade, e etapas vitais |
6.1 O papel da familia e a escola como axentes formativos 6.2 O papel da comunidade e os aspectos culturais 6.3 Puntos crave no desenvolvemento humano para a adopción de comportamentos sostibles e saudables: a infancia, a mocidade e as transicións vitais 6.4 A problemática de xénero e a inclusión na sustentabilidade urbana 6.5 Cidades para o envellecemento activo e saudable. |
| Planificación | ||||
| Metodoloxías / probas | Competencias / Resultados | Horas lectivas (presenciais e virtuais) | Horas traballo autónomo | Horas totais |
| Seminario | A1 A3 A4 A10 A11 B9 B2 B3 B5 C3 C4 C6 | 4 | 18 | 22 |
| Traballos tutelados | A2 A3 A4 A5 A10 A12 B6 B7 B8 B9 B2 B3 B5 C1 C3 C5 C6 | 4 | 40 | 44 |
| Estudo de casos | A2 A3 A4 A5 A14 B10 B1 B2 B3 B5 C1 C3 C4 | 2.5 | 12.5 | 15 |
| Sesión maxistral | A1 A12 B8 B9 B2 B3 C5 | 4 | 24 | 28 |
| Proba oral | A5 B10 B3 C1 C6 | 3 | 12 | 15 |
| Actividades iniciais | A4 B9 C5 | 1 | 0 | 1 |
| Atención personalizada | 0 | 0 | 0 | |
| *Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado | ||||
| Metodoloxías |
| Metodoloxías | Descrición |
| Seminario | Técnica de traballo en grupo que ten como finalidade o estudo intensivo dun tema. Caracterízase pola discusión, a participación, a elaboración de documentos e as conclusións ás que teñen que chegar todos os compoñentes do seminario |
| Traballos tutelados | Os alumnos elaborarán unha proposta de intervención urbana para promover opcións de estilos de vida sostibles e saudables. Ademais, o profesorado atenderá ao alumnado en sesións de titorías individualizadas e/o en grupo dedicadas á orientación no estudo e a resolución de dúbidas sobre os contidos e traballos da materia. |
| Estudo de casos | Durante as clases prácticas, a metodoloxía docente baséase nunha aprendizaxe baseada en problemas ou estudo de casos, por tanto, exporase ao alumnado un escenario de traballo, real ou ficticio, que presenta unha determinada problemática. O alumnado debe aplicar os coñecementos teórico-prácticos da materia para buscar unha solución á cuestión ou cuestións expostas. |
| Sesión maxistral | Durante as clases expositivas o profesorado adoptará un método expositivo para explicar os contidos da materia co obxectivo de facilitar un conxunto de información con alcance concreto. |
| Proba oral | O alumno presentará o proxecto de intervención realizado. |
| Actividades iniciais | Actividades que se levan a cabo antes de iniciar calquera proceso de ensino-aprendizaxe a fin de coñecer as competencias, intereses e/ou motivacións que posúe o alumnado para o logro dos obxectivos que se queren alcanzar, vinculados a un programa formativo. Con ela preténdese obter información relevante que permita articular a docencia para favorecer aprendizaxes eficaces e significativos, que partan dos saberes previos do alumnado |
| Atención personalizada |
|
|
| Avaliación | |||
| Metodoloxías | Competencias / Resultados | Descrición | Cualificación |
| Seminario | A1 A3 A4 A10 A11 B9 B2 B3 B5 C3 C4 C6 | Os alumnos participarán activamente nas actividades e os debates de clase. | 10 |
| Traballos tutelados | A2 A3 A4 A5 A10 A12 B6 B7 B8 B9 B2 B3 B5 C1 C3 C5 C6 | Los alumnos elaborarán una propuesta de intervención para promover estilos de vida sostenibles y saludables, contextualizándola en una ciudad que conocen y tomando en cuenta las tres dimensiones de la sostenibilidad: social, económica y ambiental. | 60 |
| Proba oral | A5 B10 B3 C1 C6 | Os alumnos elaborarán e presentarán o proxecto de intervención realizado. | 30 |
| Observacións avaliación | |||
|
Modalidade A: para os alumnos cun 80 % de presencialidad: a avaliación será a mesma na primeira e a segunda oportunidade. Modalidade B: Para o alumnado con dispensa académica concedida ou repetidor, requiriranse entregas equivalentes ás do alumnado sen dispensa e non repetidor, e o proxecto individual será obrigatorio. T odas as actividades serán entregadas a través do Campus Virtual. Se a media non resulta nunha cualificación por encima de 5, fai falta afrontar a segunda oportunidade de avaliación. A realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación, unha vez comprobada, implicará directamente a cualificación de suspenso na convocatoria en que se cometa: o/a estudante será cualificado con “suspenso” (nota numérica 0) na convocatoria correspondente do curso académico, tanto se a comisión da falta se produce na primeira oportunidade como na segunda. Para isto, procederase a modificar a súa cualificación na acta de primeira oportunidade, se fose necesario. |
|||
| Fontes de información |
| Bibliografía básica |
Proyecto 1,5 Degree Lifestyles (). .
Proyecto SMARTEES (). .
Connecting Nature (). .
Agencia Europea de Medio Ambiente (). .
OBSERVATORIO DE LA SOSTENIBILIDAD (). .
HABITAT (). .
ESTRATEGIA ESPANOLA DE SOSTENIBILIDAD URBANA Y LOCAL: (). .
BANCO MUNDIAL (). .
VERDAGUER, Carlos; VELÁZQUEZ, Isabela (2008). ). Proyecto ECOCITY. Manual para el diseño de ecociudades. Libro II: La ecociudad: cómo hacerla realidad.. Gea 21, SEPES, Bakeaz.
Van den Berg, A. E., & Van den Berg, C. G. (2011). A comparison of children with ADHD in a natural and built setting.. Child: care, health and development, 37(3), 430-439.
Rockström, J., Steffen, W., Noone, K. et al. (2009). A safe operating space for humanity. Nature 461, 472–475
Ivanova, D., Vita, G., Wood, R., Lausselet, C., Dumitru, A., Krause, K., Macsinga, I., Hertwich, E.G (2018). Carbon Mitigation in domains of high consumer lock-in. Global Environmental Change, 52, 117-130
SIERRA NAVARRO, I. (2015). Ciudades para las personas. Escenarios de vida. Madrid, Diaz de Santos.
BORJA, J., CARRIÓN, F., CORTÍ, M. (2017). Ciudades resistentes, ciudades posibles. Barcelona, Editorial UOC.
Collado, S., & Staats, H. (2016). Contact with nature and children's restorative experiences: an eye to the future. . Frontiers in psychology
Faber Taylor, A., & Kuo, F. E (2011). Could exposure to everyday green spaces help treat ADHD? Evidence from children's play settings. . Applied Psychology: Health and Well?Being, 3(3), 281-303.
Cardinali, M., Wendling, L., Vandewoestijne, S., Dumitru, A. (2021). Evaluating the Impact of Nature-based solutions. A summary for policy-makers.. European Commission, Directorate-General for Research and Innovation. Publications Office
Dumitru, A., Wendling, L. (eds) (2021). Evaluating the impact of nature-based solutions: A handbook for practitioners.. European Commission, Directorate-General for Research and Innovation, Publications Office.
Dumitru, A., Wendling, L. (eds) (2021). Evaluating the impact of nature-based solutions: Appendix of Methods. . European Commission, Directorate-General for Research and Innovation, Publications Office
Collado, S., Staats, H., & Corraliza, J. A. (2013). Experiencing nature in children's summer camps: Affective, cognitive and behavioural consequences. . Journal of Environmental Psychology, 33, 37-44.
Longhurst, N., Avelino F., Wittmayer, J., Weaver , P., Dumitru, A. , Hielscher, S. , Cipolla, C., (2017). Experimenting with alternative economies: four emergent counter-narratives of urban economic development. Current Opinion in Environmental Sustainability. 22, 1-6
World Health Organization (2016). Green spaces and health: a review of evidence. . World Health Organization
Vita, G., Ivanova, D., Dumitru, A., García-Mira, R., Carrus, G., Stadler, K., Wood, R., Hertwich, E (2020). Happier with less? Members of European environmental grassroots initiatives reconcile lower carbon footprints with higher life satisfaction and income increases.. Energy Research and Social Science, 60.
Kuo M. (2015). How might contact with nature promote human health? Promising mechanisms and a possible central pathway.. Frontiers in Psychology. Aug 25;6:1093
Dumitru, A., Frantzeskaki, N., Collier, M. (2020). Identifying principles for the design of robust impact evaluation frameworks for nature-based solutions in cities. Environmental Policy and Science, 112, 106-117
PONCE HERRERO, G. (2006). La ciudad fragmentada. Nuevas formas de hábitat. Servicio de Publicaciones Universitat d´Alacant
Corraliza, J. A., & Collado, S. (2011). La naturaleza cercana como moderadora del estrés infantil. . Psicothema, 221-226.
LOIS GONZÁLEZ, R.C., GONZÁLEZ PÉREZ, J.M., ESCUDERO GÓMEZ, L.A. (2012). Los espacios urbanos. El estudio geográfico de la ciudad y la urbanización. Madrid, Biblioteca Nuova.
HOUGH, Michael (1998). Naturaleza y ciudad. Planificación urbana y procesos ecológicos.. Barcelona, Gustavo Gil.
Frumkin H, Bratman GN, Breslow SJ, Cochran B, Kahn PH Jr, Lawler JJ, Levin PS, Tandon PS, Varanasi U (2017). Nature Contact and Human Health: A Research Agenda. Environ Health Perspect. Jul 31;125(7):075001
Frantzeskaki, N., McPhearson, T., Collier, M.J., Kendal, D., Bulkeley, H., Dumitru, A., Walsh, C., N (2019). Nature-based solutions for urban Climate Change Adaptation: Linking science, policy and practice communities for evidence-based decision-making. . BioScience, Volume 69, Issue 6, June 2019, Pages 455–466
Stern (2000). New Environmental Theories: Toward a Coherent Theory of Environmentally Significant Behavior. Journal of Social Issues, 56 (3)
Van Aart, C. J., Michels, N., Sioen, I., De Decker, A., Bijnens, E. M., Janssen, B. G., Henaw, S. D. (2018). Residential landscape as a predictor of psychosocial stress in the life course from childhood to adolescence. Environment international, 120, 456-463.
BALLAS, D. Y DORLING, D (2013). The Geography of Happiness.En S. A. David, I. Boniwell & A. Conley. (Eds.). Oxford Handbook of Happiness. (465-481). . Oxford University Press.
Pel, B., Haxeltine, A., Avelino, F., Dumitru, A., Kemp, R., Bauler, T., Kunze, I., Dorland, J., Witt (2020). Towards a theory of transformative social innovation: A relational framework and 12 propositions. . Research Policy, 49 (8)
Avelino, F., Wittmayer, J., Pel, B., Weaver, P., Dumitru, A., Haxeltine, A., Kemp, R., Jorgensen, M. (2017). Transformative social innovation and (dis) empowerment. Technological Forecasting and Social Change
Avelino, F., Dumitru, A., Cipolla, C., Kunze. I. & Wittmayer, J. (2020). Translocal empowerment in transformative social innovation networks. European Planning Studies, 28:5, 955-977
European Environment Agency (2021). Urban Sustainability in Europe: avenues for change. European Environment Agency
European Environment Agency (2020). Who benefits from nature in cities? Social inequalities in access to urban green and blue spaces across Europe. European Environment Agency
CIUDAD Y TERRITORIO (CYTET). Estudios Territoriales: https://recyt.fecyt.es/index.php/CyTET/index (). • Vol. 51, 2019: La Agenda Urbana Española • Vol. 53, 2021: Vivienda, transformaciones urbanas y desigualdad socioespacial en las grandes ciudades españolas 2021. |
|
|
|
| Bibliografía complementaria | |
|
|
| Recomendacións | |
| Materias que se recomenda ter cursado previamente |
| Materias que se recomenda cursar simultaneamente |
| Materias que continúan o temario |
| Observacións | |
|
Nesta materia non se entregarán traballos ou materiais en papel, nin se usarán plásticos refugables nas súas actividades. Coidarase especialmente en todas as situacións de ensino-aprendizaxe o uso dunha linguaxe non sexista, respectuoso coa diversidade e a non discriminación. Traballarase para identificar e modificar prexuízos e actitudes sexistas e influirase na contorna para modificalos e fomentar valores de respecto e igualdade. Deberanse detectar situacións de discriminación por razón de xénero e proporanse accións e medidas para corrixilas. |