Datos Identificativos 2024/25
Asignatura (*) Arte e Paisaxe Código 630G03005
Titulación
Grao en Paisaxe
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Grao 1º cuadrimestre
Primeiro Obrigatoria 6
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Composición
Proxectos Arquitectónicos, Urbanismo e Composición
Coordinación
Pérez Sanchez, Yolanda
Correo electrónico
yolanda.perez@udc.es
Profesorado
Pérez Sanchez, Yolanda
Correo electrónico
yolanda.perez@udc.es
Web
Descrición xeral

Competencias / Resultados do título
Código Competencias / Resultados do título
A39 CE39 - Conocimiento adecuado de la historia general del paisaje.
A40 CE40 - Conocimiento adecuado de la estética y la teoría e historia de las bellas artes y las artes aplicadas.
B1 CB1 - Que los estudiantes hayan demostrado poseer y comprender conocimientos en un área de estudio que parte de la base de la educación secundaria general, y se suele encontrar a un nivel que, si bien se apoya en libros de texto avanzados, incluye también algunos aspectos que implican conocimientos procedentes de la vanguardia de su campo de estudio
B2 CB2 - Que los estudiantes sepan aplicar sus conocimientos a su trabajo o vocación de una forma profesional y posean las competencias que suelen demostrarse por medio de la elaboración y defensa de argumentos y la resolución de problemas dentro de su área de estudio
B3 CB3 - Que los estudiantes tengan la capacidad de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro de su área de estudio) para emitir juicios que incluyan una reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica o ética
B4 CB4 - Que los estudiantes puedan transmitir información, ideas, problemas y soluciones a un público tanto especializado como no especializado
B5 CB5 - Que los estudiantes hayan desarrollado aquellas habilidades de aprendizaje necesarias para emprender estudios posteriores con un alto grado de autonomía
B6 CG1 - Conocer el papel de las bellas artes, la historia y las teorías del paisaje, así como las tecnologías y ciencias humanas relacionadas con este.
C1 CT1 - Expresarse correctamente, tanto de forma oral como escrita, en las lenguas oficiales de la comunidad autónoma. Capacidadde análisis y síntesis. Capacidad para el razonamiento y la argumentación. Capacidad para elaborar y presentar un texto organizadoy comprensible. Capacidad para realizar una exposición en público de forma clara, concisa y coherente.
C2 CT2 - Utilizar las herramientas básicas de las tecnologías de la información y las comunicaciones (TIC) necesarias para el ejerciciode su profesión y para el aprendizaje a lo largo de su vida. Habilidad en el manejo de tecnologías de la información y de la comunicación (TIC). Capacidad para obtener información adecuada, diversa y actualizada. Utilización de información bibliográficay de Internet.
C3 CT3 - Desenvolverse para el ejercicio de una ciudadanía respetuosa con la cultura democrática, los derechos humanos y laperspectiva de género. Capacidad para trabajar en grupo y abarcar situaciones problemáticas de forma colectiva.
C4 CT4 - Adquirir habilidades para la vida. y hábitos, rutinas y estilos de vida saludables.
C5 CT5 - Estimular la capacidad para trabajar en equipos interdisciplinares o transdisciplinares, para ofrecer propuestas quecontribuyan a un desarrollo sostenible ambiental, económico, político y social.
C6 CT6 - Capacidad de gestionar tiempos y recursos: desarrollar planes, priorizar, actividades. identificar las críticas, establecer plazosy cumplirlos. Capacidad de trabajo individual, con actitud autocrítica.
C7 CT7 - Valorar la importancia que tiene la investigación, la innovación y el desarrollo tecnológico en el avance socioeconómico ycultura de la sociedad.
C8 CT8 - Entender la importancia de la cultura emprendedora y conocer los medios al alcance de las personas emprendedoras.

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias / Resultados do título
B4 - Que os alumnos poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público especializado e non especializado B4
CT7 - Valorar a importancia da investigación, a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico no avance socioeconómico e na cultura da sociedade. C7
CT6 - Capacidade para xestionar o tempo e os recursos: desenvolver plans, priorizar actividades. identificar críticas, establecer prazos e cumprir con eles. Capacidade para traballar individualmente, cunha actitude autocrítica. C6
CT8 - Comprender a importancia da cultura emprendedora e coñecer os medios ao alcance das persoas emprendedoras. C8
CE39 - Coñecemento axeitado da historia xeral da paisaxe. A39
CT4 - Adquirir habilidades para a vida. e hábitos, rutinas e estilos de vida saudábeis C4
CT5 - Estimular a capacidade de traballar en equipos interdisciplinarios ou transdisciplinares, para ofrecer propostas que contribúan a un desenvolvemento ambiental, económico, político e social sostible. C5
CT3 - Desenvolver o exercicio da cidadanía respectuosa coa cultura democrática, os dereitos humanos ea perspectiva de xénero. Capacidade para traballar nun grupo e cubrir situacións problemáticas colectivamente. C3
CT2 - Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e comunicación (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo das súas vidas. Habilidade na xestión das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC). Capacidade de obter información adecuada, diversa e actualizada. Uso de información bibliográfica e de Internet. C2
CT1 - Expresarse correctamente, tanto oralmente como por escrito, nos idiomas oficiais da comunidade autónoma. Capacidade de análise e síntese. Capacidade de razoamento e argumentación. Capacidade de desenvolver e presentar un texto organizado e comprensible. Capacidade de facer unha exposición en público de forma clara, concisa e coherente. C1
CG1 - Comprender o papel das belas artes, a historia e as teorías da paisaxe, así como as tecnoloxías e as ciencias humanas relacionadas con el. B6
CB5 - Que os estudantes desenvolvan as destrezas de aprendizaxe necesarias para emprender estudos con alto nivel de autonomía B5
CE40 - Coñecemento axeitado da estética e da teoría e da historia das artes plásticas e das artes aplicadas. A40
CB1 - Que os estudantes demostraron posuír e comprender o coñecemento nunha área de estudo que parte da base do ensino secundario xeral e normalmente atópanse nun nivel que, aínda que está soportado por libros de texto avanzados, tamén inclúe algúns aspectos. o que implica coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo B1
CB2 - Que os alumnos saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación de xeito profesional e teñen as habilidades que se adoitan demostrar coa elaboración e defensa dos argumentos ea resolución de problemas dentro da súa área de estudo. B2
CB3 - Que os alumnos teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (xeralmente dentro da súa área de estudo) para facer xuízos que inclúan unha reflexión sobre cuestións relevantes de índole social, científica ou ética. B3

Contidos
Temas Subtemas
BLOQUE TEMÁTICO 1: Paisaxe, arquitectura e xardín TEMA 1: Introducción. A paisaxe como construción cultural
TEMA 2: Paisaxe, Arquitectura e xardín na Antigüidade e na Europa medieval
TEMA 3: O xardín na Idade Moderna: contemplación e espectáculo
TEMA 4: Contemporaneidade e novos paradigmas
BLOQUE TEMÁTICO 2: A paisaxe na práctica artística TEMA 5: A paisaxe antes da paisaxe. A representación da paisaxe na arte occidental ata o século XVII.
TEMA 6: A pintura de paisaxe
TEMA 7: A paisaxe na arte contemporánea
TEMA 9: Outras aproximacións artísticas á paisaxe: cinema, fotografía e arte sonora

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias / Resultados Horas lectivas (presenciais e virtuais) Horas traballo autónomo Horas totais
Sesión maxistral A39 A40 B3 B6 C3 C4 C7 45 0 45
Análise de fontes documentais A39 A40 B1 B2 B3 B4 B5 B6 C1 C2 C4 C6 C8 15 20 35
Proba obxectiva A39 A40 B1 B2 B3 B4 B5 B6 C1 2 0 2
Presentación oral A39 A40 B1 B2 B3 B4 B5 B6 C1 C2 C4 C6 C8 15 15 30
Traballos tutelados A39 A40 B1 B2 B3 B4 B5 B6 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 15 20 35
 
Atención personalizada 3 0 3
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Sesión maxistral Clases teóricas de presentación oral complementadas con medios audiovisuais que facilitan a transmisión do coñecemento e facilitan a súa aprendizaxe
Análise de fontes documentais Lectura obligatoria de una selección de textos en torno a los contenidos de cada uno de los temas que componen la materia
Proba obxectiva Proba escrita que evaluará o coñecemento e comprensión do contido teórico e as súas aplicacións a través da análise de casos estudiados durante o curso. O examen consta de dúas partes: desenrolo teórico e análise de obras
Presentación oral Como complemento ás sesións maxistrais e para promover a aprendizaxe autónoma, o alumno realizará un breve traballo de investigación, baseado nun tema asignado pola profesora, que terán que expoñer na aula.
Traballos tutelados Para promover a aprendizaxe autónoma, a clase organizarase en grupos de tres. Estes grupos deben traballar nun ou dous textos seleccionados polo profesor, en relación cos bloques temáticos da materia. O proceso e resultado deste traballo en grupo serán expostos na clase.

Atención personalizada
Metodoloxías
Presentación oral
Traballos tutelados
Descrición
Titorización dos traballos de investigación que o alumnado debe presentar na aula.

Avaliación
Metodoloxías Competencias / Resultados Descrición Cualificación
Proba obxectiva A39 A40 B1 B2 B3 B4 B5 B6 C1 Proba escrita que evaluará o coñecemento e comprensión do contido teórico e as súas aplicacións a través da análise de casos estudiados durante o curso. O examen consta de dúas partes: desenrolo teórico e análise de obras. 60
Presentación oral A39 A40 B1 B2 B3 B4 B5 B6 C1 C2 C4 C6 C8 Presentación individual na clase dun traballo relacionado co programa, acordado ca profesora da materia 20
Traballos tutelados A39 A40 B1 B2 B3 B4 B5 B6 C1 C2 C3 C4 C5 C6 C7 Para promover a aprendizaxe autónoma, a clase organizarase en grupos de tres. Estes grupos deben traballar nun ou dous textos seleccionados pola profesora, en relación cos bloques temáticos da materia. O proceso e resultado deste traballo en grupo serán expostos na clase. 20
 
Observacións avaliación

Fontes de información
Bibliografía básica

Bibliografía Básica

BARIDON, Michel (2008). Los jardines: paisajistas, jardineros, poetas. 3 volúmenes. (1. Antigüedad Extremo Oriente; 2. Islam, Edad Media, Renacimiento, Barroco; 3. Siglos XVIII- XX). Madrid: Abada.

BERQUE, Agustin (2009). El pensamiento paisajero. Madrid: Biblioteca Nueva.

JAKOB, Michael (2018). El jardín y las artes. Madrid: Siruela.

MADERUELO, Javier (2020). El Espectáculo del Mundo. Una Historia Cultural del Paisaje. Madrid: Abada.

MADERUELO, Javier (2005). El paisaje. Génesis de un concepto. Madrid: Abada.

MADERUELO, Javier (2007). Paisaje y Arte. Madrid: Abada.

MADERUELO, Javier (2006). Paisaje y pensamiento. Madrid: Abada, Fundación Beulas.

MILANI, Raffaele (2015). El arte del paisaje. Madrid: Biblioteca Nueva.

NOGUÉ, Joan (2007). La construcción social del paisaje. Madrid: Biblioteca Nueva.

ROGER, Alain (2007). Breve tratado del paisaje. Madrid: Biblioteca Nueva.

STEENBERGEN, Clemens y REH, Wouter (2001). Arquitectura y paisaje. Barcelona: Gustavo Gili.

Bibliografía complementaria

Bibliografía complementaria

Bloque 1:

BERUETE, Santiago. Jardinosofía: una historia filosófica de los jardines. Turner, Madrid, 2016.

BATLLE, Enric. El jardín de la metrópoli: del paisaje romántico al espacio libre para una ciudad sostenible. Gustavo Gili, Barcelona, 2011.

CLÉMENT, Gilles. Manifiesto del Tercer paisaje, Gustavo Gili, Barcelona, 2007.

FARIELLO, Francesco. La arquitectura de los jardines. De la Antigüedad al siglo XX. Reverte, Madrid, 2004.

HANSMANN, Wilfried. Jardines del Renacimiento y del Barroco. Nerea, Madrid, 1989.

IMPELLUSO, Lucia. Gardens in Art. Getty Publications, 2007.

JELLICOE, Geoffrey & Susan. El paisaje del hombre. Gustavo Gili, Barcelona, 1995.


Bloque 2:

BEARDSLEY, John. Earthworks and Beyond: Contemporary Art in the Landscape. Abbeville, N. York, 1984.

GALOFARO, Luca. Artscapes. El arte como aproximación al paisaje contemporáneo. Gustavo Gili, Barcelona, 2007.

GUASCH, Anna Mª. El arte último del siglo XX. Del posminimalismo a lo multicultural. Alianza, Madrid, 2000.

KASTNER, Jeffrey (ed.). Land art y arte medioambiental. Phaidon Press, 2005.

KRAUSS, Rosalind. “La escultura en el campo expandido” en VVAA. La Postmodernidad. Kairós. Barcelona, 2006.

MADERUELO, Javier (ed.). Arte público: naturaleza y ciudad. Fundación César Manrique, Lanzarote, 2001.

— El espacio raptado. Biblioteca Mondadori, Madrid, 1990.

— La pérdida del pedestal. Círculo de Bellas Artes, Madrid, 1994.

MARCHÁN FIZ, Simón. Del arte objetual al arte de concepto. Epílogo sobre la sensibilidad «postmoderna». Akal, Madrid, 1986.

NOGUÉ, Joan. El Paisaje en la cultura contemporánea. Biblioteca Nueva, Madrid, 2008.

PÉREZ LÓPEZ, Héctor J. La naturaleza en el arte posmoderno. Akal, Madrid, 2004.

RAQUEJO, Tonia. Land Art. Nerea, Madrid, 1998.

SMITHSON, Robet. Selección de escritos. Ediciones Alias, Méjico, 2009.

WOLF, Norbert. Pintura Paisajista. Taschen, Colonia, 2008.


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións

"-Tal e como recolle a diferente normativa aplicable á docencia universitaria, nesta materia debe incorporarse a perspectiva de xénero (utilizarase unha linguaxe non sexista, empregarase bibliografía de autores de ambos sexos, fomentarase a intervención nas clases docentes. alumnado. ...)
-Traballarase na identificación e modificación de prexuízos e actitudes sexistas e incidirase no medio para modificalos e promover valores de respecto e igualdade.
-Hai que detectar situacións de discriminación por razón de xénero e propor accións e medidas para corrixilas”.



(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías