A) NORMATIVA DE AVALIACIÓN
1.Condicións de avaliación
As persoas que realicen unha proba presencial só poderán utilizar un bolígrafo e unha calculadora científica non programable. Se fose necesario outro material, facilitarao o profesorado no momento da realización da proba, ou ben anunciarase no Campus Virtual con antelación suficiente á data da proba para que o alumnado poida traelo o mesmo día da proba.
Queda prohibido acceder á aula de exames con calquera dispositivo que permita a comunicación co exterior e/ou o almacenamento de información. Antes de acceder ao exame, o profesorado solicitará que o alumnado deposite este tipo de dispositivos na entrada da aula. O profesorado non será responsable da súa perda ou extravío. Se no momento da realización do exame algún alumno é visto cun aparello deste tipo ao seu alcance, considerarase que o utiliza con intención de fraude e aplicarase a normativa vixente (normativa guía da UDC, normas de avaliación, etc.). revisión e reclamación dos títulos dos estudos de grao e mestrado universitario)
2.Identificación do alumnado.O alumnado deberá acreditar a súa personalidade de acordo coa normativa vixente. En calquera momento durante os exames, pode ser necesaria a identificación do estudante. A identificación realizarase mediante calquera documento que estableza a normativa vixente.
3. Procedemento de actuación en caso de realización fraudulenta dunha actividade que conte na avaliación.
A realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación, unha vez acreditada, implicará directamente unha nota de suspenso de “0” na materia da convocatoria correspondente. No que respecta ao resto de consecuencias, aplicarase o establecido nos artigos correspondentes da normativa disciplinaria do alumnado.
B) TIPOS DE CALIFICACIÓN
1.Calificación de non presentado.
Seguindo a normativa aprobada polo Consello da Facultade de Ciencias Económicas e Empresariais, só terán a cualificación de Non Presentadas as persoas que participaron en actividades que en conxunto representen menos do 20% da nota final desa oportunidade.
2.Alumnado con dedicación a tempo parcial e exención académica de exención de asistencia.
Os mesmos estándares de avaliación aplicaranse aos estudantes matriculados a tempo completo, tanto na primeira oportunidade como na segunda. O alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e exención académica de exención de asistencia está exento de asistencia a clase, pero ten a mesma obriga de realizar actividades e asistir a calquera tipo de proba de avaliación que o alumnado a tempo completo.
C) OPORTUNIDADES DE AVALIACIÓN
1. Primeira oportunidade
A materia considérase aprobada se se cumpren os dous requisitos seguintes: - Obter unha puntuación global de polo menos 5 puntos - Acadar un mínimo de 2,5 puntos (sobre 7, que é a puntuación máxima) na proba de avaliación mixta.
A cualificación que constará na acta da primeira oportunidade será a suma das cualificacións de todas as actividades realizadas ao longo do cuadrimestre, coa seguinte excepción:
- As persoas cuxa nota total sexa igual ou superior a cinco puntos pero que teñan suspenso a materia por non obter unha puntuación mínima de 2,5 puntos na proba de avaliación mixta, serán cualificadas na acta da primeira oportunidade con 4,5 puntos.
2. Segunda oportunidade.
Se un alumno/a non supera a materia na primeira oportunidade, na segunda oportunidade deberá repetir a proba de avaliación mixta, que se realizará na data que estableza a Facultade de Ciencias Económicas e Empresariais.
Se algún alumno quere optar ao 100% da nota nesta segunda oportunidade, o profesor indicará que actividades de avaliación será necesaria a realización. O alumno que queira optar a esta opción deberá ter en conta que a cualificación final da avaliación continua será a obtida nesta segunda oportunidade, perdéndose a obtida na primeira.
Cualificación final da segunda oportunidade.
Se o alumno optou por presentarse ao exame con 6 puntos e, polo tanto, mantéñense as cualificacións obtidas no resto das actividades na primeira oportunidade.
A materia considerarase aprobada se se cumpren os dous requisitos sinalados para a primeira oportunidade (obter unha puntuación global de polo menos 5 puntos e acadar un mínimo de 2,5 puntos na proba de avaliación mixta) e a cualificación que constará na acta. da segunda oportunidade será a suma das cualificacións de todas as actividades que compoñen a cualificación final, coa excepción indicada para a primeira oportunidade.

Se o alumno optou por presentarse ao exame sobre 10 puntos e, polo tanto, quedan anuladas as cualificacións obtidas no resto das actividades na primeira oportunidade. Considerarase aprobada a materia se no exame de segunda oportunidade se acada unha puntuación de polo menos 5 puntos e a cualificación que constará na acta será a obtida no devandito exame.

3. Oportunidade adiantada.

Na oportunidade adiantada é posible obter o 100% da puntuación mediante a realización dunha proba obxectiva final, na que se formularán preguntas dos 5 temas da materia. A proba cualificarase cun máximo de 10 puntos e considerarase superada a materia se se acadan polo menos 5 puntos.

Resultados de aprendizaxe	Competencias / Resultados do título
1. Coñecer e comprender os conceptos fundamentais da inferencia estatística.	A1 A2 A3 A8 A9 A12	B1 B2 B3 B4 B5 B10 B13 B14	C1 C4 C5 C7 C8
2. Manexar as técnicas básicas de inferencia estatística.	A1 A2 A3	B2 B3 B4 B14	C1 C4 C5 C7 C8
3. Coñecer e comprender os conceptos fundamentais da análise multivariante	A1 A2 A3 A8 A9 A12	B1 B2 B3 B4 B5 B10 B13 B14	C1 C4 C5 C7 C8
4. Manexar as técnicas básicas da análise multivariante.	A1 A2 A3	B2 B3 B4 B14	C1 C4 C5 C7 C8
5. Coñecer, comprender e utilizar correctamente a terminoloxía da linguaxe estatística.	A4		C1 C2 C8
6. Usar os métodos de cálculo e aplicacións informáticas necesarias para resolver problemas empíricos en economía.	A5 A6 A11 A21	B6 B7 B8 B9 B11 B12 B14	C3 C5 C6

Temas	Subtemas
Tema 1. Introducción a la Inferencia Estadística	1.1 Contexto y objetivos de la Inferencia Estadística. Enfoque paramétrico y no-paramétrico. Población e mostra: tipos de mostraxe. Mostraxe aleatorio simple. 1.2 Estadísticos muestrais e a súa distribucións na mostraxe aleatoria simple.
Tema 2. Conceptos básicos de estimación	2.1 Estimación puntual. 2.2 Estimación por intervalos.
Tema 3. Contrastación paramétrica	3.1 Introducción ós constrastes de hipótesis. Erros e potencia do contrate. Rexión crítica e p-valor. 3.2 Principais contrastes de hipótesis paramétricos con unha e dúas mostras.
Tema 4. Contrastación non paramétrica	4.1 Métodos non-parmátricos libres da distribución na mostraxe. 4.2 Principais contrastes de hipótesis non-paramétricos con unha e dúas mostras.
Tema 5. Introdución á análise multivariante	5.1 Conceptos básicos. 5.2 Principais métodos de análise multivariante.

Metodoloxías / probas	Competencias / Resultados	Horas lectivas (presenciais e virtuais)	Horas traballo autónomo	Horas totais
Actividades iniciais	B10 C4 C6 C8	2	1	3
Sesión maxistral	A1 A3 A4 A6 A8 A11 A21 B1 B3 B4 B5 B9 B10 B12 B14 C4 C5 C6 C7 C8	14	28	42
Obradoiro	A1 A3 A6 A8 A11 A21 B2 B3 B4 B5 B10 B14 C1 C4 C6 C7	20	40	60
Prácticas a través de TIC	A3 A4 A5 A9 A11 A21 B2 B7 B8 B10 B14 C2 C3 C4 C6 C8	4	8	12
Proba mixta	A1 A3 A6 A8 A11 A21 B2 B3 B4 B5 B10 B14 C1 C4 C6 C7	2	6	8
Traballos tutelados	A2 A8 A11 A12 A21 B2 B3 B4 B5 B6 B7 B9 B10 B11 B13 B14 C1 C2 C3 C4 C6 C7	7	14	21

Atención personalizada		4	0	4

*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías	Descrición
Actividades iniciais	O curso comezará cunha presentación da materia, na que se informará das actividades a realizar polo estudiantado e dos criterios de avaliación das mesmas. Igualmente farase un pequeno repaso dos conceptos de Estatística I necesarios para o mellor seguimento do curso.
Sesión maxistral	Exposicións oraispor parte do profesorado. Nelas presentaranse os principais conceptos de cada tema e exporanse as principais cuestións e problemas a resolver, co fin de facilitar ao alumnado o seu labor de aprendizaxe.
Obradoiro	O obxectivo fundamental é a realización de tarefas - sexa de forma individual ou en grupo - por parte das/os estudantes, baixo a supervisión do profesorado. Dedicaranse especialmente á proposición, debate e resolución de problemas e de conceptos teóricos de inmediata aplicación na práctica. Fomentarase a participación do alumnado nos debates e na resolución de problemas. Igualmente utilizaranse como suplemento e aclaración de cuestións complementarias da sesión maxistral.
Prácticas a través de TIC	Nestas sesións intereactivas introducirase ao alumnado no manexo dos paquetes estatísticos máis habituais. Nelas o obxectivo principal será a utilización do software básico para resolver problemas de tipo estatístico. Reservaranse para temas de estatística aplicada, fundamentalmente para os traballos de grupo. Estas sesións impartiranse de forma presencial e terán lugar unha vez finalizado o tema 4.
Proba mixta	Realizarase unha proba para avaliar o grao de aprendizaxe dos temas 1 a 4; esta proba será teórico-práctica.
Traballos tutelados	Organización da clase en pequenos grupos para a resolución de problemas de forma conxunta co obxecto de mellorar a aprendizaxe individual e colectivo. Os/as estudantes deberán realizar un traballo de grupo, no que deberán pór de manifesto os coñecementos e habilidades adquiridos tanto na sesión maxistral como no obradoiro e nas prácticas TIC. O profesorado da materia supervisará a realización dos devanditos traballos. Nestas sesións realizaráse tamén, de ser o caso, a presentación oral do traballo de curso.

Metodoloxías	Competencias / Resultados	Descrición	Cualificación
Obradoiro	A1 A3 A6 A8 A11 A21 B2 B3 B4 B5 B10 B14 C1 C4 C6 C7	Realización de actividades de avaliación individuais. Durante o curso cada estudante deberá presentar 2 boletíns de exercicios individuais. O apartado de observacións de avaliación inclúe máis información sobre esta metodoloxía.	30
Proba mixta	A1 A3 A6 A8 A11 A21 B2 B3 B4 B5 B10 B14 C1 C4 C6 C7	Realización dunha proba de avaliación dos coñecementos tanto teóricos como prácticos adquiridos durante o curso. O apartado de observacións de avaliación inclúe máis información sobre esta metodoloxía.	70

Observacións avaliación
A) NORMATIVA DE AVALIACIÓN 1.Condicións de avaliación As persoas que realicen unha proba presencial só poderán utilizar un bolígrafo e unha calculadora científica non programable. Se fose necesario outro material, facilitarao o profesorado no momento da realización da proba, ou ben anunciarase no Campus Virtual con antelación suficiente á data da proba para que o alumnado poida traelo o mesmo día da proba. Queda prohibido acceder á aula de exames con calquera dispositivo que permita a comunicación co exterior e/ou o almacenamento de información. Antes de acceder ao exame, o profesorado solicitará que o alumnado deposite este tipo de dispositivos na entrada da aula. O profesorado non será responsable da súa perda ou extravío. Se no momento da realización do exame algún alumno é visto cun aparello deste tipo ao seu alcance, considerarase que o utiliza con intención de fraude e aplicarase a normativa vixente (normativa guía da UDC, normas de avaliación, etc.). revisión e reclamación dos títulos dos estudos de grao e mestrado universitario) 2.Identificación do alumnado.O alumnado deberá acreditar a súa personalidade de acordo coa normativa vixente. En calquera momento durante os exames, pode ser necesaria a identificación do estudante. A identificación realizarase mediante calquera documento que estableza a normativa vixente. 3. Procedemento de actuación en caso de realización fraudulenta dunha actividade que conte na avaliación. A realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación, unha vez acreditada, implicará directamente unha nota de suspenso de “0” na materia da convocatoria correspondente. No que respecta ao resto de consecuencias, aplicarase o establecido nos artigos correspondentes da normativa disciplinaria do alumnado. B) TIPOS DE CALIFICACIÓN 1.Calificación de non presentado. Seguindo a normativa aprobada polo Consello da Facultade de Ciencias Económicas e Empresariais, só terán a cualificación de Non Presentadas as persoas que participaron en actividades que en conxunto representen menos do 20% da nota final desa oportunidade. 2.Alumnado con dedicación a tempo parcial e exención académica de exención de asistencia. Os mesmos estándares de avaliación aplicaranse aos estudantes matriculados a tempo completo, tanto na primeira oportunidade como na segunda. O alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e exención académica de exención de asistencia está exento de asistencia a clase, pero ten a mesma obriga de realizar actividades e asistir a calquera tipo de proba de avaliación que o alumnado a tempo completo. C) OPORTUNIDADES DE AVALIACIÓN 1. Primeira oportunidade A materia considérase aprobada se se cumpren os dous requisitos seguintes: - Obter unha puntuación global de polo menos 5 puntos - Acadar un mínimo de 2,5 puntos (sobre 7, que é a puntuación máxima) na proba de avaliación mixta. A cualificación que constará na acta da primeira oportunidade será a suma das cualificacións de todas as actividades realizadas ao longo do cuadrimestre, coa seguinte excepción: - As persoas cuxa nota total sexa igual ou superior a cinco puntos pero que teñan suspenso a materia por non obter unha puntuación mínima de 2,5 puntos na proba de avaliación mixta, serán cualificadas na acta da primeira oportunidade con 4,5 puntos. 2. Segunda oportunidade. Se un alumno/a non supera a materia na primeira oportunidade, na segunda oportunidade deberá repetir a proba de avaliación mixta, que se realizará na data que estableza a Facultade de Ciencias Económicas e Empresariais. Se algún alumno quere optar ao 100% da nota nesta segunda oportunidade, o profesor indicará que actividades de avaliación será necesaria a realización. O alumno que queira optar a esta opción deberá ter en conta que a cualificación final da avaliación continua será a obtida nesta segunda oportunidade, perdéndose a obtida na primeira. Cualificación final da segunda oportunidade. Se o alumno optou por presentarse ao exame con 6 puntos e, polo tanto, mantéñense as cualificacións obtidas no resto das actividades na primeira oportunidade. A materia considerarase aprobada se se cumpren os dous requisitos sinalados para a primeira oportunidade (obter unha puntuación global de polo menos 5 puntos e acadar un mínimo de 2,5 puntos na proba de avaliación mixta) e a cualificación que constará na acta. da segunda oportunidade será a suma das cualificacións de todas as actividades que compoñen a cualificación final, coa excepción indicada para a primeira oportunidade. Se o alumno optou por presentarse ao exame sobre 10 puntos e, polo tanto, quedan anuladas as cualificacións obtidas no resto das actividades na primeira oportunidade. Considerarase aprobada a materia se no exame de segunda oportunidade se acada unha puntuación de polo menos 5 puntos e a cualificación que constará na acta será a obtida no devandito exame. 3. Oportunidade adiantada. Na oportunidade adiantada é posible obter o 100% da puntuación mediante a realización dunha proba obxectiva final, na que se formularán preguntas dos 5 temas da materia. A proba cualificarase cun máximo de 10 puntos e considerarase superada a materia se se acadan polo menos 5 puntos.

Bibliografía básica	De la Garza García, J., Morales Serrano, Blanca Nieves, y González Cazavos, Beatriz Adriana (2013). Análisis Estadístico Multivariante. Un enfoque teórico y práctico. McGraw-Hill Peró Cebollero, M. et al. (2012). Estadística aplicada a las Ciencias Sociales mediante R y R-Coomander. Garceta Pérez López, C. (2002). Estadística Aplicada a través de Excel. Madrid. Prentice Hall Murgui, J. S. y tros (2011). Estadística Aplicada: Economía y Ciencias Sociales. Valencia. Tirant lo Blanch Casas Sánchez, J. M. (2011). Estadística II. Inferencia Estadística. Editorial Universitaria Ramón Areces Newbold, P. (1997). Estadística para los Negocios y la Economía. Madrid. Prentice Hall Ruiz Maya, L. y Martín Pliego, F. J. (2004). Fundamentos de Inferencia Estadística. Madrid. Thomson - AC Esteban García, J., López Rodríguez Mª Isabel y otros (2018). Inferencia Estadística. Garceta Grupo Editorial Dalgaard, P. (2008). Introductory Statistics with R. Springer Vilar, J. (2003). Modelos Estadísticos Aplicados. A Coruña. Universidade da Coruña. Montero Lorenzo, J. M. y Ruiz - Maya, L. (2005). Problemas de Inferencia Estadística. Paraninfo

Bibliografía complementaria	Pérez Suárez, R. y López A. J. (1997). Análisis de Datos Económicos II. Métodos Inferenciales. Madrid. Pirámide Uriel E. (1995). Análisis de Datos: Series Temporales y Análisis Multivariante. Madrid. A. C. Casas Sánchez, J. M. y otros (2006). Ejercicios de Inferencia Estadística y Muestreo para Economía y Administración de Empresas.. Madrid. Pirámide Peña, D. (1986). Estadística Modelos y Métodos I: Fundamentos. Madrid. Alianza Editorial Gómez Villegas, M. A. (2013). Inferencia Estadística. Madrid. Díaz de Santos