Datos Identificativos 2024/25
Asignatura (*) Intervención psicopedagóxica nas dificultades de aprendizaxe Código 652511214
Titulación
Mestrado Universitario en Psicopedagoxía
Descriptores Ciclo Período Curso Tipo Créditos
Mestrado Oficial 2º cuadrimestre
Primeiro Optativa 3
Idioma
Castelán
Modalidade docente Presencial
Prerrequisitos
Departamento Dereito Privado
Fisioterapia, Medicina e Ciencias Biomédicas
Psicoloxía
Coordinación
Gonzalez Seijas, Rosa Maria
Correo electrónico
rosa.maria.gonzalez.seijas@udc.es
Profesorado
Gonzalez Seijas, Rosa Maria
Correo electrónico
rosa.maria.gonzalez.seijas@udc.es
Web
Descrición xeral Nesta materia preténdese estudar desde un plano teórico-práctico as principais características das dificultades de aprendizaxe. Preténdese que o alumnado adquira as competencias psicopedagóxicas necesarias para unha axeitada intervención neste eido.

Competencias / Resultados do título
Código Competencias / Resultados do título
A5 Planificar a intervención educativa en diferentes contextos, identificando e interpretando as dificultades e trastornos que poidan xurdir no proceso de ensino-aprendizaxe.
A6 Dominar o marco lexislativo que regula o funcionamento das diversas institucións e adoptar un marco teórico de referencia que ampare os criterios de selección dos diferentes instrumentos e estratexias de diagnóstico, intervención e avaliación.
A8 Deseñar, implementar e avaliar prácticas educativas, programas e servizos que dean resposta ás necesidades das persoas, organizacións e colectivos específicos, promovendo a presenza, participación e éxito de todo o alumnado en contornos educativos e sociolaborais.
B2 Aprender a aprender
B3 Capacidade de resolución de problemas
B4 Capacidade de aplicar coñecementos na práctica psicopedagóxica
B6 Traballar de forma autónoma e con iniciativa
B7 Traballar de forma colaborativa
B10 Que os estudantes saiban aplicar os coñecementos adquiridos e a súa capacidade de resolución de problemas en contornos novos ou pouco coñecidos dentro de contextos más amplos (ou multidisciplinares) relacionados coa súa área de estudo.
B11 Que os estudantes sexan capaces de integrar coñecementos e enfrontarse á complexidade de formular xuízos a partir dunha información que, sendo incompleta ou limitada, inclúa reflexións sobre as responsabilidades sociais e éticas vinculadas á aplicación dos seus coñecementos e xuízos.
B12 Que os estudantes saiban comunicar as súas conclusións e os coñecementos e razóns últimas que as sustentan a públicos especializados e non especializados dun modo claro e sen ambigüidades
C3 Utilizar as ferramentas básicas das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) necesarias para o exercicio da súa profesión e para a aprendizaxe ao longo da súa vida

Resultados de aprendizaxe
Resultados de aprendizaxe Competencias / Resultados do título
B3 Capacidade de resolución de problemas AP5
AP8
BM3
BM7
BM10
BM11
BM12
CM3
B4 Capacidade de aplicar coñecementos na práctica psicopedagóxica BM4
B6 Traballar de forma autónoma e con iniciativa BM6
B2 Aprender a aprender AP6
BM2

Contidos
Temas Subtemas
TEMA 1. CONCEPTO E CLASIFICACIÓN DAS DIFICULTADES NA APRENDIZAXE -Conceptos básicos
-Avaliación e intervención na educación infantil
-Dificultades temperás de aprendizaxe
-Características dos nenos/as con DA
TEMA 2. DIFICULTADES DE APRENDIZAXE NA LINGUAXE ESCRITA
As DIFICULTADES NAS APRENDIZAXES BASICOS.
As DIFICULTADES NA APRENDIZAXE DA LECTURA

-Conceptos básicos
-Procesos que interveñen na lectura
-Dificultades en DAL
-Avaliación
-Prevención/intervención nas DAL

As DIFICULTADES NAS APRENDIZAXES BASICOS.
As DIFICULTADES NA APRENDIZAXE DA ESCRITURA
-Conceptos básicos
-Procesos que interveñen na escritura
-Dificultades en DAE
-Avaliación
-Prevención/intervención das DAE
TEMA 3. DIFICULTADES DE APRENDIZAXE NAS MATEMÁTICAS AS DIFICULTADES NAS APRENDIZAXES BASICOS.
AS DIFICULTADES NA APRENDIZAXE DAS MATEMATICAS
-Conceptos básicos
-Procesos que interveñen nas matemáticas
-Dificultades en DAM
-Avaliación
-Prevención das DAM

Planificación
Metodoloxías / probas Competencias / Resultados Horas lectivas (presenciais e virtuais) Horas traballo autónomo Horas totais
Proba mixta A5 A6 A8 B2 B3 4 4 8
Sesión maxistral A5 A6 10 0 10
Estudo de casos B7 B10 B11 B12 C3 6 4 10
Traballos tutelados B6 B4 13 8 21
Proba práctica A5 B3 B4 4 10 14
Lecturas B2 3 5 8
 
Atención personalizada 4 0 4
 
*Os datos que aparecen na táboa de planificación son de carácter orientativo, considerando a heteroxeneidade do alumnado

Metodoloxías
Metodoloxías Descrición
Proba mixta Proba escrita con preguntas tipo test, de resposta breve e resolución de un caso.
Sesión maxistral Explicación por parte do profesor dos contidos teórico-prácticos.
Estudo de casos Estudo de casos por grupos.
Traballos tutelados Traballos que facilitan a integración da teoría e a práctica como o deseño dunha intervención para un caso en concreto ou para unha aula concreta.
Proba práctica Aplicaranse procedementos e estratexias aprendidos con materiais concretos a casos de dificultades nas aprendizaxes básicas, e serán presentados aos/as compañeiros/as.
Lecturas Discusión e reflexión sobre fontes de información.

Atención personalizada
Metodoloxías
Traballos tutelados
Estudo de casos
Descrición
O alumnado terá tutoría personalizada segundo as súas necesidades.


o “Alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia”,

poderán solicitar tutoría presencial, vía e-mail, para seguir os contidos da clase e para desenvolver os traballos establecidos previamente, posto que as entregas serán en tempo e forma co resto da clase.

Avaliación
Metodoloxías Competencias / Resultados Descrición Cualificación
Traballos tutelados B6 B4 Traballos que facilitan a integración da teoría e a práctica como o deseño dunha intervención para un caso en concreto ou para unha aula concreta. 20
Lecturas B2 Análise de lecturas proporcionadas polo profesor 10
Proba mixta A5 A6 A8 B2 B3 Proba escrita con preguntas tipo test , preguntas abertas de resposta breve e resolución de casos. 50
Estudo de casos B7 B10 B11 B12 C3 Análise de casos en pequeno grupo
20
 
Observacións avaliación

OPCIÓN A 

Alumnado con dedicación completa: asistencia/participación nas actividades de clase igual ou superior ao 90%:

a) Elaboración e presentación de traballos (estudo de casos, lecturas, elaboración de materiais) (50%).

b) Exame escrito (proba mixta) sobre os contidos da materia (40%).

c) Participación en actividades de clase (10%).


OPCIÓN B

Alumnado con recoñecemento de dedicación a tempo parcial e dispensa académica de exención de asistencia, segundo establece a "Norma que regula ou réxime de dedicación ao estudo e a permanencia e a progresión dúas estudantes de grao e mestrado universitario na Universidade daCoruña" (aprobada en Consello de Goberno do 28 de xuño do 2016):

a)Exame escrito sobre os contidos teórico-prácticos da materia (50%).

b)Análise de casos e elaboración de materiais (50%).


OBSERVACIÓNS ADICIONAIS:

 -A  materia e cada parte da mesma considéranse aprobadas con 5.0.

-O alumnado que ten os traballos aprobados e o exame suspenso ou viceversa poden presentar o exame ou os traballos na convocatoria de xullo (segunda convocatoria).

-Para facer media (da parte práctica) debe estar aprobado o exame (proba mixta). É unha condición indispensable.

Este criterio é válido para TODAS as convocatorias de exame.

2. Segundo establecen as "Normas de avaliación, revisión e reclamación dás cualificacións dúas estudos de grao e mestrado universitario" (aprobada o 19/12/2013 e modificada o 30/04/2014) no Art. 21.2: Considerarase como “Non presentado” (NP) a aquel estudante que, estando matriculado  na materia, non concorra ás distintas actividades de avaliación que se establecen para o curso académico. 

Así, será cualificado como “Non presentado” cando:

a) Non complete o proceso de avaliación continua, nas condicións que figure na guía docente, ou 

b) Non se presente á proba do período oficial de avaliación. 


NOTA:

A realización fraudulenta das probas ou actividades de avaliación, unha vez comprobada, implicará directamente a cualificación de suspenso na convocatoria en que se cometa: o/a estudante será cualificado con “suspenso” (nota numérica 0) na convocatoria correspondente do curso académico, tanto lla comisión da falta prodúcese na primeira oportunidade como na segunda. Para isto, procederase a modificar o seu cualificación na acta de primeira oportunidade, se fose necesario.


Fontes de información
Bibliografía básica

Alsina,A. (2004). Desarrollo de competencias matemáticas con recursos lúdico-manipulativos. Narcea.

Beltrán J., López Escribano, C. Y Rodríguez E. (2006). Precursores tempranos de la lectura. En B. Gallardo, C.Hernández y V. Moreno (Eds). Lingüística clínica y neuropsicología cognitiva. Actas del I Congreso Nacional de Lingüística clínica. Universitat.

Cuetos,F. (2008). Psicología de la lectura. Wolters Kluwer.

Cuetos,F. (2009). Psicología de la escritura. Wolters Kluwer.

Cuetos, F., Soriano, M., Rello.L.(2019). Dislexia, ni despiste ni pereza. La esfera de los libros.

Cuetos, F., Arribas, D,.Suarez-Coalla.,Martinez-Garcia,C.(2020). PROLEXIA. TEA.

González, R.M. Y Cuetos,F. (2008). Actividades para el aprendizaje de la lectura y de la escritura. CEPE.

González, R.M. et al. (2013). Javitor, el castor lector y los amigos de las letras. CEPE.

Guzmán-Simon, F., Navarro-Pablo, M., Y Garcia-Jimenez, E. (2015). Escritura y lectura en educación infantil. Pirámide.

Jiménez González, J. Y Ortiz González , R. (2008). Conciencia Fonológica y Aprendizaje de la Lectura. Teoria, evaluación e intervención. Síntesis.

Jimeno,M. (2006). ¿Por qué las niñas y los niños no aprenden matemáticas?. Octaedro.

Marin M. (2013). Cuentos para aprender a enseñar matemáticas. Narcea

Moraza, I. Y Campo, M.E. Del (2002). Conceptualización y etiología de las dificultades de Aprendizaje. En M.E. del Campo (editora). Dificultades de Aprendizaje e intervención Psicopedagógica. Sanz y Torres, pp.153-182.

Ortiz, M.R. (2004). Manual de dificultades de aprendizaje. Pirámide.

Ripoll,J Y Aguado,G. (2015). Enseñar a Leer. EOS.

Roldän, L. Y Gonzalez, R.M. (2019). Conciencia Fonológica y lectura de palabras. GIUNTIEOS.

Romero, J.F. Y Lavigne, R.(2005). Dificultades en el aprendizaje: unificación de criterios diagnósticos, Vol,1. Consejería de Educación: Junta de Andalucia.

Ramos, J. L. y Cuadrado, I. (2006). Prueba para la Evaluación del Conocimiento Fonológico – PECO. EOS.

Ramos, J.L., González, A. y Gutiérrez, R. (2023). Test de Evaluación de la Conciencia Fonológica, TECO. Gunti Psychometrics.

Salvador, F. Y Gutierrez, R. (2006). Atención educativa al alumnado con dificultades en lectura y escritura. Aljibe.

Sanz-Torrent, M. y Andreu, L. (Coords). (2023). El trastorno del desarrollo del lenguaje. Pirámide.

Silva, C. (2020). Método diverlexia. Amazon. Autoedición.

Teruel,J. Y Latorre,A. (2014). Dificultades de aprendizaje. Pirámide

Uceira, E. González-Seijas, R.M. Y Cuetos, F. (2012). Los TORRES, una familia de escritores. CEPE.

Zapata,A. (2011). La psicomotricidad durante la etapa de educación infantil. Ediciones KyL.

Uceira, E., Gonzalez, R.M. (2015). La baraja de las palabras. EOS.

Uceira, E. y González, R.M.. (2024). Divertimonos xogando coas nosas palabras. Xunta de Galicia.

Bibliografía complementaria


Recomendacións
Materias que se recomenda ter cursado previamente

Materias que se recomenda cursar simultaneamente

Materias que continúan o temario

Observacións


(*)A Guía docente é o documento onde se visualiza a proposta académica da UDC. Este documento é público e non se pode modificar, salvo casos excepcionais baixo a revisión do órgano competente dacordo coa normativa vixente que establece o proceso de elaboración de guías